4
Makerkeey ꞉teng'eek
(Mataayo 13:1-9; Luuka 8:4-8)
1 Nto mii bēsyēēt ake, kuwo ꞉Yēēsu subak sakaramteetaab Tōōliilēētaab Kalilaaya. Kiiruruukyi keey ꞉biiko chēē chaang'. Kunyoo, kōōwut mwēēnkēēt ake ānkōōbuur ng'wēny nto yityo, kooneet bichoo kikiiyyoong'iis ām sakaramteetaab tōōliilēēt. Māārkō 3:7-9; Luuka 5:1-3 2 Kiineet biiko ng'aleek chēē chaang' kubuntēē tyoonkōōchoy.
3 Kimwooy kule, “King'eet ꞉kāābātiintēēt ake kuyis nkoonuuk. 4 Yu kāyis, kōōsuuchi ꞉alake kēēltaab too. Yooto kukwa ꞉tāriitēk ānkukwēchi keey. 5 Kōōsuuchi ꞉alake kitaweet wōlēē kitewerer ꞉teng'nyaanteet. Kubiityo ꞉choo areet akeenke, 6 nteenee yu kalay ꞉asiista kubeel kusisyo kuuyu kimāmii wōlēē kinērchinē ꞉tiikiitēk. 7 Kōōsuuchi ꞉alake wōlēē miitē ꞉kātook. Kubiityiin ꞉choo āk kātoochoo kookiich keey kut kumayey ꞉nkoonuuk āmit. 8 Nteenee kōōsuuchi ꞉alake teng'eek chēē kāroomēch. Kibiityo ꞉choo ankuyey āmiik. Kiyeyaatee āmiik chēē ng'ēri, chēē kāykāyēch, āk chēē choong'ēch.” 9 Yu keewaany ꞉Yēēsu tyoonkōōchoonoo, kumwooy kule, “Nyoo yēbē yiit, kukas.”
Kiiboorchinē ꞉Yēēsu rubiikyii ng'aleek choo iyēēlootiin
(Mataayo 13:10-17; Luuka 8:9-10)
10 Kuboonto keey ꞉Yēēsu rubiikyii taman āk āyēēng' ākoo rubiik chuut alak, kuteebee ꞉rubiichoo Yēēsu kōōboorchi tyoonkōōchoonoo. 11 Kumwoochi ꞉Yēēsu kule, “/Kookeekweyaak akweek ōnkēt kiyēē iyeelaat kurubta keey āk wōlēē wuu ꞉bāytooyiisyēētaab Yēyiin. Nteenee mākukāsēē ꞉alake ng'aleek tukul tyoonkōōchoy. Mat. 11:25 12 Kuu yoo siraat kule,
‘Nto yoo kakasee koong',
mākāsē kiy.
Nto yoo kāyēbchi yiit,
‑mēēnkētē kiy.
Nto kikas ꞉icheek ānkōōnkēt,
nto kiikuweek ām miyootyēēng'waa,
sukung'eet ꞉Yēyiin,
kunyōōchi kaat.’† Isaaya 6:9-10” Yoowa. 12:40; Yēyuut. 28:26-27
Kirārchi ꞉Yēēsu rubiikyii kiyēē ibooru ꞉tyoonkōōchoonoo bo teng'eek
(Mataayo 13:18-23; Luuka 8:11-15)
13 Nto kurubta keey āk tyoonkōōchēētaab nkoonuuchoo, kumwoochi ꞉Yēēsu rubiichoo kule, “Ākoo mānōōnkēt kiyēē mwooyē ꞉tyoonkōōchooni? Yoo mānōōnkēt mbo nyiitēnyi ii, +mōōnkētēē nee, naas, chuut tukul?
14 Okany āboorwook. /Kikiikerkeeyee ng'ālyoontēētaab Yēyiin kēbuswēēchoo /kikēēyisē. 15 Kerkeey ꞉biiko alake kēēltaab too. Kāsē ng'ālyoontēēt, nteenee chōōnii ꞉Syeetaani areet akeenke ankusaree ng'ālyoontoonoo. 16 Kukerkeey ꞉alake kitaweet. Toochē ng'ālyoontēēt ām ng'erekweek, 17 nteenee chutitēē ꞉ng'ālyoontoonoo kisich. Nto yoo /kākēēwēch /ānkēēwus, kubo ng'ālyoontēētaab Yēyiin, koochuchuuy keey. 18 Kerkeey ꞉alake teng'eek chēē kibiityēē ꞉kātook. Kāsē ng'ālyoontēēt, 19 nteenee bēng'tēē tukuukaab kōōrooni āk muchastaab bāytit. Irēēwoonē ꞉tukuuchoo ng'ālyoontēētaab Yēyiin kumayey kiy. 1Tēm. 6:9-10 20 Kukerkeey ꞉biiko alake teng'eek chēē kāroomēch. Kāsē ng'ālyoontēēt ānkukiilchi. Yēyiisyēē ꞉alake ng'ālyoontēētaab Yēyiin kuyi keey kisich, kuyi keey ām alak kukaykay, nto ām alak kuyi keey miisin.”
Okany kutook ꞉lēbkēēyyēēng'woong'
(Luuka 8:16-18)
21 Kutas taay ꞉Yēēsu kumwoochi rubiikyii kule, “Māmii ꞉chii nyēē tābē taariit ānkōōkubuuyēē kērēbēēt, nto kōōkoochi kurērē, nteenee /kiikoochinē taariit yēē itōrōōroot sukoolebkeey kōōto. Mat. 5:15 22 Kunyoo, kiyēē wunyaat, mākutook. Nto kiyēē iyēēnoot, +/makeeng'aany. Mat. 10:26 23 Yoo yēbē yiit ꞉chii, kukas.”
24 Kumwoochi ꞉Yēēsu subak kule, “Māchē ōyēbē yiit, ānkōōrōōtootē kiyēē /kēēmwoowook. Yoo kōōkoochi biiko alak lēbkēēyyēētaab ng'ālyoontēētaab Yēyiin, mākukōōnook ꞉Yēyiin lēbkēēyyēēt nyēē wuu nyooto, ānkumākutāswook ake. Mat. 7:2 25 Nyoo yēyiisyēē kiyēē boonto, +/mākēētāsyi ake, nto nyoo māyēyiisyēē, +/mākiinēmunēē mbo kiyēē boonto.” Mat. 25:29
Wōlēē nērtooy ꞉bāytooyiisyēētaab Yēyiin
(Mataayo 13:31-32; Luuka 13:18-21)
26 Kitas taay ꞉Yēēsu kumwoochi biiko tyoonkōōchēēt ake subak nyēē kiikerkeeyee bāytooyiisyēētaab Yēyiin. Kimwoochi kule, “Yisē ꞉kāābātiintēēt nkoonuuk mbareen. 27 Rwēē kwēēmooy ānkukāsu bēēt. Nteenee kumii ꞉kēbuswēēk kubiitōōs kutēē yooto tukul āmēēnkētē ꞉inee wōlēē biititooy. 28 Bārbāru ꞉kēbuswēēchoo ankuyey kiriintōōk nto mii yoo kuyey mētēwook chēē ām lētuunoo kuyēchi āmiik. Teng'eek nkit ꞉chēē inēērē kēbuswēēk kut kuyey āmiik. 29 Nto yoo kāākururyo ꞉nkoonuuchoo, wokukēsiis ꞉chiitaab mbareet.” Chōōw. 3:13; Ng'oong'. 14:14-15
30 Kumwoochi ꞉Yēēsu bichoo subak kule, “+Maakerkeeyee nee bāytooyiisyēētaab Yēyiin? Nto tyoonkōōch nee ꞉nyēē sāāboorunēē?
31 Ōyēbchi yiit, baa. Miitē ꞉kēbuswoontēēt ake nyēē /kēēkuurēē *aritaaliit. Mining' ꞉kēbuswoontooni ām kēbus alak tukul choo /kēēchoonē. 32 Nteenee yoo kabiit, kukēēytēē keet alak tukul choo /kēēchoonē mbareen. Yēyē sokonaak chēē wōōyēch chēē tēēkyinē ꞉tāriitēk kiyōōnchōōkwaa kuuyu iyēēlē ꞉sokonaachaa ānkuyēchinē wuurwēēt.”
Kiinēētēē ꞉Yēēsu biiko chuut alak tyoonkōōchoy
(Mataayo 13:34)
33 Kyoomchi Yēēsu biiko ng'ālyoontēētaab Yēyiin kubuntēē tyoonkōōchook chēē wuu chuutēchu kurubta keey āk wōlēē kitēēnto ꞉ng'oomnātēēng'waa. 34 Kimwoochinēē choo kimā rubiikyii ng'aleek tyoonkōōchēēt. Nto yoo kiboonto keey ꞉inee rubiikyii nkit, kōōboorchinē choo ng'aleek tukul.
Kiyey ꞉Yēēsu kuteeman ꞉wusōōnēēt āk bēēko
(Mataayo 8:23-27; Luuka 8:22-25)
35 Nto mii bēsyoonooto kosolēny, yu kaakoowaany ꞉Yēēsu kōōnēētiis, kumwoochi rubiikyii kule, “Okany kyaay tōōliilēēt kebe biitooniin.” 36 Kiwēētēē ꞉Yēēsu mwēēnkēēt āk rubiikyii ankurub ꞉nkicheek mwēēnkōōsyēk alake chēē kimii yooto. 37 Kumiitē tōōliil kwēēn, kuchō ꞉wusōōnēēt nyēē wōō ānkōōsooyēn mwēēnkēēt kusyōōlchi ꞉bēēko mwēēng' kut kitanyiy. 38 Yooto tukul, kimii ꞉Yēēsu rwoo ām mwēēng' lēt. Bokoong'eet ꞉rubiikyii kule, “Kāānēētiintēēt! ‑Mēēkāsē ꞉inyiing' kule kākēēbēku?” 39 Kung'eet ꞉Yēēsu ānkōōburyoong'to wusōōnēēt āk bēēko. Yu kayey kuu nyooto, kusiis ꞉wusōōnēēt ānkutēēmoon ꞉bēēko. Tyēēn. 89:9; Māārkō 6:51
40 Yooto, kumwoochi ꞉Yēēsu rubiikyii kule, “Ntēē kōōmuuyē nyēē tēē nyi? Ākoo ‑mōōkoosēēnoo keey?” 41 Kiiywey ꞉icheek Yēēsu miisin, ānkulē, “Chii nee ꞉chiito nyi kāsyinē mbo ꞉wusōōnēēt āk bēēko?”