6
Jesús-sapingan obunnoged-ibagi ibmar-gwag gwachamalad 
(Mateo 12:1-8; Marcos 2:23–3:6) 
 1 Ibagwengine, obunnoged-ibagi, Jesús orosgi-dakleged-digaled-abargi-nadapgu, e-sapingan orosgi-dakleged gwane-gwane imaknadapi gusmalad, degine, e-san-onogegala e-argan-abin iir-iir-imaknadapgusmalad, geb gutedamalad.  2 Degi, gwen-gwen Fariseoʼmar-Jesúsʼba-nadapmaladi, Jesús-sapinganga sokarmalad: 
—¿Ar ibiga bemar ibmar-gwag gwane-gwane nadapmala? ¿Obunnoged-ibagi mer arbaoye igar-maisursi? Emide bemar igar-maidgi annanaimalad. 
 3 Jesús, abin-imakdegu, ega sogded: 
—An-sapingan igar-maidgi annanaisulid. ¿Ar bemar David-ibmar-imaksad absodisurmarsi? Deun, David, degi, e-sordamar ukumecharmargu, igi imaksamala. 
 4 ”Ar David Bab-Dummadse-goled-negse dognoni gusad, degi, Bab-Dummadga-madu-uklesad guchagusad. Ar David, degi, e-sordamar a-madu gunnedsulinad, ar ade, madu-isedid. ¿Unnila dule-irwa-Babse-gormaladbi we-madu-gunnoye igar-maisursi? Degite, ¿David, degi, e-sordamar igar-noar-imaksar be insae? Suli, ar ukudba nabir madu guchamalad. Degisoggu, an-sapingan nabir imaksamarmodo.” 
 5 Geb degi, Jesús sogdebalid: 
“Ani Dule-Machi, obunnoged-iba-e-Dummadid.” 
Jesús, dule-argan-burgwaled-nudaksad 
(Mateo 12:9-14; Marcos 3:1-6) 
 6 Obunnoged-iba-baidgi, Jesús, Judíoʼmar-onmakednegse dognonigu, emar-odurdaksii gusbalid. Agine, dule-wargwen, sakwa-nuedsik-argan-burgwaled sii gusad.  7 Agi Garda-Narmaked-Dulemar, degi, Fariseoʼmar, Jesús-argabukwa-gusmalad, dakega, bule obunnoged-ibagi Jesús dule-nudakodibeye, adi, egi sogmalagar, obunnoged-igar-maidgi annadiiye. 
 8 Ar Jesúsʼdi nue-wisid igi binsabukmala, a-ular dule-argan-burgwaledga sogded: 
—Dage, neg-abarse be gwisguda. 
Geb agi neg-abargi dule gwisgunonikid.  9 Geb degi, Jesús sogded: 
—Ibmar-soggwen an bemarse egisbimardo: Obunnoged-ibagi ibmar-nued-imakedi, wede, ¿igar-nuedi? Ibmar-isgana-imakedi, wede, ¿igar-nuedi? ¿Igid bur-nabiri? ¿Dule-oburgwedi? ¿Dule-odurguedi? ¿Igi bemar sogsunna? 
 10 Jesús bela dulemar-dikarba-bukmalad-daksagu, dule-argan-burgwaledga sogded: 
—Be-argan be onak. 
Dule na e-argan-onakgwidgu, yog-nuguar-naded.  11 Dummagan-bukmalad sae-itodmalad, na sunmakarmalad, igi anmar Jesús-imakmalargebye. 
Jesús, e-sapingan-bur-dummaganga-guega ambe-gakabo (12) susad 
(Mateo 10:1-4; Marcos 3:13-19; Gusmalad 1:13) 
 12 Deun, a-ibagangine, Jesús Bab-Dummadse-golega yarse nade gusad. Agi Bab-Dummadse-gorsii oibosad. 
 13 Oibosgu, eba-nanaimaladse gochad. Agi ambe-gakabo (12), e-sapingan-bur-dummaganga-guega susad. Amar-sulesad, e-sapingan-bur-dummaganye onugsanonikid.  14 Sulesmaladi, wemalad: 
Simón, a Jesús, Pedroʼye onugsasbalid, 
degi, Simón-e-urba-Andrés, 
Jacobo, Juan, 
Felipe, Bartolomé, 
 15 Mateo, Tomás, 
Alfeo-machi-Jacobo, 
Simón, Zeloteʼye-bimarbalid, 
 16 Jacobo-e-machi-Judas, 
degine, Judas-Iscariote, darba-Jesús-uknonikid-dule. 
Jesús, dulemar-bukidar-nudaksad 
(Mateo 4:23-25) 
 17 Jesús e-sapingan-ambe-gakabogwadmala (12), e-sordagan-bamaladmala, gulluse aidenonikid. Agi nebagi dulemar-bukidar-bukwamalad. Amar, wemalad: 
Jesúsʼba-nanaimalad-baigan, 
Judea-yalaginmalad, 
Jerusalénʼginmalad, 
degi, demar-gakaba-bukmalad: Tiro-dorgan, degi, Sidón-dorgan. 
Amarde, bela Jesús-itogega nonimalad, degi, ega bonigan-osulogega nonimalad. 
 18 Agi dulemar niaburbase-nue-wiledigusmalad nudaklesmalad.  19 Bela dulemar-bukidar Jesús-ebubidamalad, ar ade, e-gangued-nikadba, bela dulemar-onudakdiid. 
Doamargi bur-nued binsalesa 
(Mateo 5:1-12) 
 20 Jesús e-sapingan-dakdegu, sogded: 
“Bemar-wilemalad, bemargi nued binsalesad, 
ar Bab-Dummad-e-negdakmaid, bemargadid. 
 21 Bemar-emi-uku-mesdimalad, bemargi nued binsalesad, 
ar bemar immerbaa itononimaloed. 
Bemar-emi-bodidimalad, bemargi nued binsalesad, 
ar bemar allenonimaloed. 
 22 Ani Dule-Machi, an-nug-ular, 
dulemar isdar be-dakarmalar, 
dulemar be-obannarmalar, 
dulemar be-ichoarmalar, 
degi, be-nuggi sunmakarmalar be dule-isganamarye, 
bemargi nued binsalesad. 
 23 A-ibagangi, dulemar sabsur-be-imaksadba, be wergumaloed, 
be weligwar itomaloed, 
ar nibneggi bemarga ibmar-uklegoedi dummarbagwad. 
Ar e-babgan bemar-idu amba sabsur Bab-Dummad-gayaburba-barsogmalad-wiosmarmogad. 
 24 Ar bemar mani-ibgan, ¡duledar-wilesmar! 
Ar bato bemardi wegi yeer itodimalad. 
 25 Ar bemar wegi-immedik-itodimalad, ¡duledar-wilesmar! 
Ar be ukud itononimaloed. 
Ar bemar emi-alledimalad, ¡duledar-wilesmar! 
Ar bemar nunmaked itononimaloed, 
degine, bemar bononimaloed. 
 26 Ar bemargi bela-dulemar nuedbi sunmakarmalar, ¡be duledar-wilesmar! 
Ar deyob e-babgan Bab-Dummad-gayaburba-barsogmalad-napiragwadsulid imaksamarmogad.” 
Jesús sogsad, be-isdarmalad be sabgumarye 
(Mateo 5:38-48) 
 27 Jesús sogdebalid: “Ar bemar an-itobukmaladgardi an sogdo: 
Dule-isdar-be-dakdimalad be sabgumar, 
dule sae-be-dakmaladga ibmar-nuegan be imakmar. 
 28 Dulemar-be-ukabsadimaladgi nued be binsamar. 
Dulemar-be-ogakansadimaladga Bab-Dummadse ega be gormar. 
 29 ”Ar dule-wargwen wagargi be-bibyosale, wagar-baid ega be oyobalo. Dule mor-suid bei susale, mer be-mor-baid ega be uksuli guo, ega be ukbalo.  30 Ar doa-dule bese ibmar egichialir, ega be uko. Ar dule be-ibe-ibmar susale, mer ese be gannar bar egiso.  31 Ar igi-dulemar be-imakbi be abege, deyob dulemar be imakmogoed. 
 32 ”Ar dulemar-be-sabmaladbi be sabguele, ¿Bab-Dummadgi ibi-nued be amiosunna? Be ibmar-nued amiosuli. Ar dulemar-isgudimalad deyob dule-e-sabmalad sabgumarmogad.  33 Ar dulemar-ibmar-nued-bega-imakmaladgarbi ibmar-nued be imakmogale, ¿Bab-Dummadgi ibi-nued be amiosunna? Ibnued be amiosuli. Ar dulemar-isgudidimalad amba deyob imakmarmogad. 
 34 ”Ar unnila dule-gannar-bega-ibmar-ukoedgarbi be ibmar ukele, ¿Bab-Dummadgi ibi-nued be amiosunna? Ibnued be amiosuli. Ar dule-isgudimaladi dule-isgudimaladga ibmar ukdamarmogad, adi, sorba gannar ega ukbaligar. 
 35 ”Degisoggu, be-isdarmalad be sabgumar, ibmar-nued ega be imakmar. Ibmar-bei-abeged ega be ukmar, mer gannar-bega-ibmar-uked edarbedii be gumalo. Ar bemarga ibmar-uklegoed bur-dummarba gued. Degine, Bab-Dummad-Bur-Birigined-e-mimmiga bemar gunonikoed. Ar Bab-Dummad bela dulemar-sunnasurdamalad, degi, dulemar-isganamar wiledakmaid.  36 Ar igi be-Bab, dulemar-wiledakmaimoga, ayob bemar dulemar-wiledakmarmosundo.” 
Mer yogasaar be sogo, we dule-isganaye 
(Mateo 7:1-5) 
 37 Jesús sogdebar: “Mer yogsaar be sogo, we dule-isganaye, adi, melle Bab-Dummad deyob begi sogmogagar. Mer be sogo, we-dule-sabsur-odurdakye, adi, melle Bab-Dummad sabsur be-odurdakmogagar. Dulemar begi nossuliyob be dako, adi, Bab-Dummad egi nossuliyob bemar-dakmogagar. 
 38 ”Aimarga ibmar be uko, adi, Bab-Dummad bega ibmar ukmogoed. Bab-Dummad bega ibmar-wilubsaleged-nuedgi, nue-gindilegar, nue-gwamakar, degi, nue-enargwaagwadgi ibmar ukoed. Ar be ibmar wilub-imakedgine, Bab-Dummad bega ibmar wilubsamogoed.” 
 39 Geb degi, Jesús burbar emarga ibmar sogded: 
“¿Ar dule-ibyasulid, sunna dule-ibyasulid-idumai guosi? Suli. ¿Ar ebobela yaa-guregedgi argwachasulir be insae? Argwachale. 
 40 ”Dule-ibmar-durdaknaid geg e-sailaba dummad gued. Ar ibmar-durdaknaid obelosardi, sunna e-odurdakedyob gumogodo.” 
 41 Jesús burbar sogdebalid: “¿Ar ibiga be-gwenad-ibyagi durgan-maid magarsunna be dake? ¿Ar ibiga be-ibya-yaba-suar-maiddi akusunna be dake? 
 42 ”Ar igi be-gwenadga be sogoe: ‘Be-ibya-yaba-durgan-maid an bega onogweloye.’ ¿Ar be-ibya-yaba suar-maiddina? ¡Bemar yogasaar-darba-sunmakmaladid! Suar be-ibya-yaba-maid-insa be onoge. Geb agi nabir be atakoed. Adi, agi nabir be-gwenad-ibya-yaba-durgan-maid be onogoed.” 
Dule e-daedgi mag be dakmaloed 
(Mateo 7:16-20; 12:33-35) 
 43 Jesús sogdebalid: “Sapi nuedile, geg san-isgana nikued, e-sanmaked nued sanmaked. Ar sapi isganale, geg san-nued nikued, e-sanmaked ichakwa sanmaked.  44 Ar sapimar war-wargwen na e-sanmakedgi dakleged. Ar higo-san ikogi sanmaksulid, degine, uva-san gwen sapi-ikogangi welesulid. 
 45 ”Anmar-dule amba deyobmodo, dule-nued, na e-gwagegi ibmar-nued-nikadba ibmar-nued onoged. Ar dule-isganadi, na e-gwagegi ibmar-isgana-nikadba ibmar-isgana onomogad. Ar dule-sunmakedi, gwagegi-ibmar-naidba na sunmaked.” 
Dulemar-neg-sobedgi Jesús sunmaksad 
(Mateo 7:24-27) 
 46 Jesús sogdebalid: “¿Ibiga be anse, ‘Dummadye, Dummadye,’ gormala? Ar degite an-ibmar-sogedba be dasurmalad. 
 47 ”Ar bela dulemar anse danikile, an-ibmar-soged itogele, degi, eba daele, an bega sogmalo, we-dule doasunnaa dae. Weyobdo:  48 We-dule-gwensak na neg-sobbargu, yaa akwisad, matusur akwisad, degi, neg-e-saila akwa-birgi mesisad. Diwar noargu, diwar binnasur a-neggi yolenonikid, degite, gwen neg ogiglimaksasulid, ar ade akwasaila-birgi neg nue-sobar siid. 
 49 ”Ar dule an-gayaburba-itogele, ar a-sogedba imaksasulile, adi, we-dule weyobmodo: Dule neg-sobsagu, unnila napa-birgi sobsad, neg-e-saila mesissulid. Diwar noargu, a-neggi binnasur yolenonikid, neg-ayarided, neg dummad-bibichisdo. Be itogua.”