Đừng bảo lãnh cho ai
6
1 Con ơi, nếu con bảo lãnh cho người láng giềng,
nhất là cam kết trả nợ cho người khác.
2 Thì con có thể bị mắc kẹt trong lời cam kết mình;
bị vướng trong lời hứa mình.
3 Con ơi, nếu số phận con nằm trong tay người láng giềng,
thì hãy gỡ mình ra như sau.
Con hãy hạ mình, đi đến người ấy
van xin được gỡ khỏi lời hứa của con.
4 Chớ ngủ hay chợp mắt
5 nhưng hãy tự giải thoát
như con nai chạy thoát khỏi tay thợ săn,
như con chim bay vụt khỏi kẻ đánh bẫy.
Cái nguy của sự biếng nhác
6 Nầy kẻ lười biếng, hãy quan sát loài kiến.
Hãy nhìn chúng mà học khôn.
7 Tuy chúng không có kẻ chỉ huy,
người lãnh đạo hay quan tướng,
8 nhưng chúng biết tích trữ thực phẩm lúc mùa hè,
và thu chứa lương thực vào mùa gặt.
9 Nầy kẻ biếng nhác,
các ngươi nằm nướng như thế cho đến bao giờ?
Chừng nào thì các ngươi thức dậy?
10 Ngủ một chút; chợp mắt một chút.
Khoanh tay nghỉ ngơi một chút
11 thì sự nghèo khổ sẽ nhanh chóng đến trên con;
và cảnh thiếu thốn sẽ ập đến như kẻ cướp.
Những kẻ gây rối
12 Có những người gian ác và vô tích sự.
Chỉ đi quanh phao tin thất thiệt,
13 chúng chớp mắt, làm dấu bằng chân, ra hiệu bằng tay.
14 Lòng hư hỏng của kẻ âm mưu điều ác,
lúc nào cũng muốn gieo xích mích.
15 Cho nên bỗng chốc tai hoạ sẽ chụp bắt chúng;
thình lình chúng bị thiệt hại đến nỗi không ai giúp được.
Điều Chúa ghét
16 Có sáu điều Chúa ghét.
Có bảy điều Ngài không chịu nổi:
17 cái nhìn tự phụ, lưỡi dối gạt,
tay giết người vô tội,
18 lòng định mưu ác,
chân vội vàng làm điều ác,
19 kẻ chứng gian tuôn ra điều dối gạt,
và gây chuyện hục hặc trong gia đình.
Lời răn dạy về tội ngoại tình
20 Con ơi, hãy vâng theo lời dạy bảo của cha,
đừng quên sự dạy dỗ của mẹ con.
21 Buộc nó vào lòng con,
đeo nó quanh cổ con.
22 Nó sẽ hướng dẫn khi con bước đi.
Nó sẽ bảo vệ con khi con ngủ nghỉ.
Nó sẽ chuyện trò với con khi con thức dậy.
23 Những lời dạy bảo ấy giống như ngọn đèn;
lời giáo huấn đó là ánh sáng.
Sự sửa trị của nó là con đường sống cho con.
24 Chúng sẽ giúp con tránh khỏi người đàn bà tội lỗi,
và những lời đường mật của người vợ bất chính.
25 Chớ mê nhan sắc nàng.
Đừng để cái liếc mắt đưa tình của nàng quyến rũ con.
26 Gái làng chơi chỉ tốn có một ổ bánh,
nhưng vợ người khác săn lùng đời sống quí báu của con.
27 Con không thể nào ôm lửa đỏ vào lòng, mà không cháy quần áo,
28 cũng không thể bước trên than hồng mà không bị phỏng chân.
29 Nếu con ăn nằm với vợ người khác thì cũng giống như vậy.
Ai làm chuyện đó thế nào cũng lãnh trừng phạt.
30 Kẻ nào vì đói mà phải ăn cắp
thì không bị khinh chê.
31 Nhưng nếu bị bắt thì phải bồi thường bảy lần vật nó đánh cắp,
có thể phải lấy hết tài sản mình mà bồi thường nữa.
32 Kẻ phạm tội ngoại tình thiếu hiểu biết;
nó sẽ tự hủy hoại mình.
33 Nó sẽ bị đánh đập và bị sỉ nhục,
cái nhục đó không bao giờ phai.
34 Vì một khi đàn ông nổi ghen thì tràn đầy thịnh nộ,
khi người đó báo thù thì chẳng bao giờ nương tay.
35 Người sẽ không bao giờ chấp nhận món bồi thường nào cho chuyện quấy ấy cả;
đền bù bao nhiêu người cũng không nhận.