2
Apu Nabucodonosor kajamjamu
1 Nabucodonosor apu wajasa jimag mijana nuna inamak pujus, kajanum kuashat pegkegchaun kajamjauwai, nunik wagkanuk aan kajamjaja tusa senchi anentaimak kanumainchau dekapeau. 2 Nuniak ujatkatnume tusa, anentaimas dekamin aidaun, tunchi aidaun, yaya dekapau aidaun aatus untsukui. Dutikam apu pujamunum jegawajui. 3 Nunikagmatai apu nii kajamjamujin ditan ujaak:
“Kajanum kajamjag nuna shiig ejemainchau dekapeakun senchi anentaimjai”, tau.
4 Tutai dita arameo chichamai apun chichajuinak:
“¡Apuh, kuashat tsawan pujusam inamjatin ata! Tuja waji kajamjaume nunú amina inakem aidauti ujajatkata, nunikamin wagkamek aan kajamjaume nunú ashí ame ujakmi taji”, tiajui.
5 Tusa tiagtai apu ditan ayaak:
“Wika juna anentaimsajai. Wi kajamjag nunash wajukatnunak aan kajamjaja nunú betek ujatchakjumek asaja ijinam atatjume, tuja atumi jeshkam ashí tsainkattawai. 6 Untsu atum wi kajamjag nunash wagkanuk aan kanagja nunú betek ujatkagminig, kuashat waji aidaun amastatjime. Dutikakun ashí aents aidauk atumin eme anenjamtinme titatjai”, tiuwai.
7 Tusa timatai anentaimas dekamtan yacha aidau niina ataktu chichajuinak:
“Apuh, ame waji kajamjaume nunú etsegkata, nunikamin wajukatnuk aan kajamjaume nunú ii ame ujakmi”, tuidau.
8 Tusa tiagtai apu ditan ayaak:
“Atumek mina tsawan emegkatkujum tuu yujagme. Wagki atumek wi tija nunú dekaujum nuadui, wajintuk tsanujag tusajum tajume. 9 Tujash wi tija nunak yapajiashtatjai. Ayu kame wi kajamjag nunash wajukatnuna aannunash kajamjaja nunú yamai ujatkatajum. Nunú ujatkagmin dekas yachap ainawa titajime. Nunú betek ujatchakjumek ashí betek suwimak jukittagme”, tiuwai.
10 Tusa timatai dita ainak: “Initaikish makichik apukesh iman senchigtinaitkush aents yacha nii iniasa dekataiji aidaunak ibau utugchat shiig ejemainchaunak iniaschauwai. Nuigtush apuh, ame dekatag tame nuna anentaimas ejeyi ujapamainuk ashí nugkanmash makichkish atsawai. 11 Untsu apajuímtai aina dutsu ujapakaintai. ¡Tujash duka juju nugkanmak batsamchauwai!” tuidau.
12 Tusa tiagtai apu senchi kajeka aents yacha dekamin babilonianmaya aina duka ashí kajegtajum tusa inamjauwai. 13 Tusa timatai Danielnashkam niina kumpaji aidaujai maatasag shimutuk egakajui.
Apu Nabucodonosor kajamjauwa nunash wajukatnunak aan kanajabi nuna Daniel ujakbau
14 Suntag apu kuitamin aidaun apuji Arioc aajakua nunú aents yacha anentaimas dekamin aidaun ijinatatus umintaun Daniel dekauwai. 15 Nunik Ariokan jegajua shiig pegkegnum iniak:
“¿Wagka apush aents yacha anentaimas dekamin aina nunú ijinatajum tusash inamjae?” tau.
Tusa iniam, wagkag inamjabi nuna ashí ujakui. 16 Dutika ujakam Daniel apun jegajua chichajak: “Apuh, wait aneasam tsawan sujusta, nunikamin ame kajamjaum dusha wajukatnuk aan kajamjaume nuna dekaan ujaktajame”, tiuwai. 17-18 Nuna tusa ukuak nii pujutaijin weuwai, nunik niina kumpaji Ananíasan, Misaelan, Azaríasan aatus nii apujai chichasbaun ashí ujakui. Dutika: “Apajuí segatajum nii nuna ashí dekamtijamati, wagki nunú betek ujakcha ajin babilonianmaya yacha aina nuna mainak iinash mantamawainum”, tiuwai. 19 Nuna tusa kanuinai, kajanum Nabucodonosor kajamjamun Apajuí Danielan ashí ujakui. Dutikam Daniel Apajuín emematak, 20 aatus tiuwai:
“Apajuíyah, amek senchigtin ashí yachaitme.
¡Apajuín daajiya nunú
ajumaish tuke ememattai atin ati!
21 Tsawan yapajinak minina nunak Apajuí dutikawai,
Apajuí aentsnak apu emawai,
nuigtush nigki yapajinai,
aents yacha shiig anentaimkau aina nunak nii dutikawai.
Tuja wamak unuibau aina nunashkam
nigki dutikawai.
22 Anentaimsaish ejemainchaunash nii iwainauwai,
tuja uukbau ataish nigki iwainauwai.
Apajuíyai tsaaptinuk.
23 Apajuíyah,
ametme mina apachug aajaku aina nuna Apajuíjimek,
amina see takun emematjame.
Ame minak yacha wajiu etiume,
tuja ii sumakmag duka imatiksamek,
apu nii kajamjamujin anentaimtus dekatatus
waitma nunú mina iwaintugkaume”, tiuwai.
24 Nuna aatus Apajuíjai chichasa ukuak, Ariokan wejiuwai, nunik jegajua chichajak:
“Aents yacha anentaimas dekamin babilonianmaya aina duka kajegkaipa. Dekas mina apui ejetuata. Nii kajamja nunash wajukatnunak aan kajamjae nuna wi ashí ujaktajai”, tiuwai.
25 Tusa timatai Arioc Danielan juki wamak apu Nabucodonosor pujamunum ejegauwai, dutika apun chichajak:
“Apuh, ame kajamjamugmin ujapaktinun judío aents achija yajuakbau batsata nuwiyan makichik jukin itaajai”, tiuwai.
26 Tusa timatai Danielan dita Beltsasar adaikau aina nuna apu chichajak:
“Ameka wi kajamjag nunú ejeyim, nunash wajukatnunak aan kanagja nunú ¿tujutmainaitam?” tiuwai.
27 Tusa tama Daniel ayaak:
“Ame kajamjaum nunak, aents anentaimas dekamnukesh, tunchikesh, yayan dekapau aidaukesh wajukatnuk aan kajamjaume nuna ejeyig makichkish ujapamainchau ainawai. 28 Tujash Apajuí nayaimpinum puja nunuwai dekamainchaunash dekamtikagtinuk. Nii aminak atakea duwi atinun iwaintugmake. Jujuwai kajamjaum duka. 29 Apuh, ame anentaimsam atakea duish wajukatnukita tusam ane anentaimkawam kanimume, nuniamin Apajuí nuna iwaintugmake. 30 Nuna minashkam Apajuí iwaintugkame, tujash wi tikich aents aidaun nagkaesau yacha asamtaigkish iwaintugkache, ayatak ame kajamjaum dusha wajukatnuk aan kajamjaume nuna ujakti, dutikam shiig dekaati tusa iwaintugkae.
31 “Apuh, kajanum makichik aents dakumka najanamu múun, tsumain wajakin, winchamtin ishamain wainkaume. 32 Nuna buukeg tikichjaigkish pachimjachbau ayatak oro najanamu; tuja detsepeg kuntujijai plata najanamu, untsu ampuji bakuijai bronce najanamu, 33 kagkaji hierro najatuamu, tuja naweg hierro tsakusjai pachimja najanamu wajau wainkaume. 34 Nunú dii wajamin makichik kaya múun mujanmaya, aentskesh shitakchamaitak nigki kagkegak juwaki nunú wajattaman, dawenum dekegka nawe tsaigkam iyaag tepesmae. 35 Nunik iyaabuik oro, plata, bronce, hierro aidauk tsainak yuku wajase. Nuniaig dase senchi dasentak trigo akaaku duke ijumjamun umpui utsauwama numamtuk umpui utsagke. Dutikam tuke megkagak megkaekae. Untsu nunú kaya tuku tsaikua duka muja shiig múun najaneau wainkaume.
36 “Apuh, ame kajamjaum duka juju ainawai. Tuja dusha wajukatnuk aan kajamjaume nuna yamai ujaktajame: 37-38 Apuh, aents dakumka najanamun buuke oro wainkaum duka ametme. Aminak Apajuí nayaimpinmayaya nunú apu etamne, dutijabau asa senchigtin eme anentsa diitai awajtamsae. Tuja nuigtushkam ashí aents nugkanmaya aidaunak kuntin aidaun chigki aidaujai ashí amina idaitugmase.
39 “Amina ukuugmin tikich aents ametam aan wainkauch apu wajastinai. Untsu nuna ukuujin kampatuma nunú broncejai betek tumain apu wajas ashí nugkanum inamjatnai. 40 Untsu nuna ukuujin ipak usumta nunú apu wajastinai, tuja duka hierrojai betek atinai. Iman asa tikich apu aidaunak ashí depetuk ijinatnai.
41-42 “Tuja nuigtushkam apuh, ame nunú aentsu nawe hierro, tsakusjai najatuamu wainkaum duka ipak usumta nunú apu wajastina duwi aents aidau kanakagtina nunú aan wainkaume. Nunú apua duka hierro katsugma iman atinai. Untsu tikichia nunú tsakus pukutsama nunin kakakchau atinai. 43 Tuja aents dakumka najanamu wainkaum nuna tsajam nawe hierro tsakusjai pachimjamu tame duka, kanakchagmi ijutkau agmi tusag tikich nugkanmaya aidaujai nuwan sudayagtata nunú aan kajamjaume. Tujash nuninakush hierro tsakusjai apatka anugkam tuke amaitsu numamtuk maki makichik apugtin aina duka makichkish ijunmainchau atatui.
44 “Tujash nunú tsawantin Apajuí nayaimpinmaya makichik tuké apu atinun adaikatnai, nunak makichkish depetkachagtinai. Tikich apu aidaunak nii ashí depetuk ijinatnai. 45 Apuh, ame kaya makichkish shitakchamaitak kagkegak iyaak aents dakumka najanamu wajaun dekegka tsaika yuku emau wainkaum duka nunú aikaume. Nuna Apajuí tikich tsawantin nagkaemaktinun iwaintugmake. Ame kajamjaum duka dekaske, tuja wajukatnuk aan kajamjaume dushakam wi taja imanisag betek uminkattawai”, tiuwai.
46 Tusa Daniel timatai, apu Nabucodonosor Danielan ememattatus tikishmag pujusui. Tuja nuigtushkam Daniel anentag suwakjum kuntin maajum apeatajum dutikakjum kugkuin inciensoshkam apeatajum tusa tiuwai.
47 Nuna tusa Danielan chichajak:
“Atumi Apajuíjiya duka wainka apajuímtai aina nuna nagkaesau múuntai. ¡Niyai apu aidaun nagkaesauwa duka! Niig ashí yachai, nuadui nii ujapakmatai kajanmaya kakajus dekamainchaush ujatkaume”, tiuwai.
48 Nuna tusa, apu Nabucodonosor waji pegkeg akik aidaun anentag susauwai. Nuigtushkam babilonianmaya nugka yaig aidaun apuji gobernador adaikauwai, dutika nunú nugkanmaya aents yacha dekamin aidaun apuji awajsauwai.
49 Dutikau asa, Daniel niina kumpaji aidaun chichamjukmatai, ditanashkam Daniel takatai yaigkagtinun adaitujui. Tuja Danielak tikich aents apujai takau aidau batsatbaunum nuwi niishkam pujujakui.