Àŋwàꞌànə̀ Paul a mbo
TITUS
ǸJIꞌÌNNǓ AŊWÀꞌÀNƏ̀ YÛ
A aŋwàꞌànə̀ yû aa a lɛ ŋŋwàꞌànə Paul a mbo Titus, mûŋgwàꞌà yìi mə à lɛ sɨ kwɛtə nìi nɨ̂ ɨ̀fàꞌa nswoŋgə ntoo yì ǹsɨgɨ̀nə̀ wâ. Titus à lɛ mbə ŋù baGrikia mə Pual à lɛ ŋghɨ̀rə̀ a biì Kristo, a lɔgə̀ yi tsǒ mu yì (1.4) bo yu tɨgə̀ ŋ̀karə mfaꞌa (Gal. 2.3). Paul à lɛ màꞌàtə Titus a kɨ̂ŋkì Crete mə tâ à ka nlentə ŋghotə jìi mə ɨ lɛ ntswe ghu aà.
Ɨ̀nnù jî ghàꞌàtə̀ ɨ lɛ tswe a nɨ̂ ŋ̀ghotə jìi ɨ lɛ ntswe a Crete aa mə Paul à lɛ nlɔ̀ɔ mə tâ Titus à ghɨrə. À lɛ tswe nɨ̂ ǹtsɔ̀ꞌɔ̀tə bɨ̀tsyàsə̀, ǹtaŋtə ɨnnǔ ŋghotə, ŋkɨɨ ntsisə nɨ̂ bɔɔ bɨ Krito ghu. Ànnǔ ajɨrə bo bɨ̀ ɨbuurə ɨnnù jî ghàꞌàtə̀ ɨ lɛ ntswe a Crete. Paul a tɨgə naŋsə swoŋ mə tâ à lentə tsiꞌì bə̀ bìi mə àkòrə̀ nɨzî yaa a kuꞌunə aa nlə̀ə̀ nɨ bɨ̀tsyàsə̀ bɨ ŋghotə̀. Ǹzi a ajàŋ mə yu tswa bə̂ bɨtsɨ̀m, bɨ̀lɨɨ bo bɨ̀ bôŋkhə̂. Yu tsǒ fɨ̀gə̀ (2.7), à lɛ ntswe nɨ̀ ŋ̀ka mbɛ nɨ̂ à yìi akòrə̀ nɨtəə, ǹdɨꞌɨ nɨ̂ ànnù Nwì tsiꞌì sɨgɨ̀nə̀, ŋ̀waꞌasə nɨ̂ ŋ̀gǎŋndɨ̀ꞌɨnnǔ mbweꞌesə bo bɨ̀ ŋ̀gàŋətɨ̀ɨtu, bə̀ bìi mə bɨ swùŋnə̀ nɨ ɨ̀nnù jìi ɨ yàtə̀ bə̂ aà.
Ka mə bə̀ lɛ sɨ bùꞌù nɨ̂ ɨ̀nnù a Crete aa, a waꞌatə̀ nɨ a mbo Titus mə ɨ̀bɔ̀ŋ Nwì nɨ̂ ŋ̀ko mɨ̀lɨ̀nə̀ yì lɛɛ̀ ŋ̀ghɨrə a yweensə waa bìi bɨ lɛɛ̀ ŋ̀kɨ mbə tsǒ bə̀ ma bû aa, ǹtsya a njɨ̌m Yesu Kristo ǹsiꞌi waa nɨ̂ Àzwì yì Làà yìi mə à lɛ swìꞌì a nu bo aà (3.3-8). Ma mùu ajàŋ tâ Titus aa ŋgaansə mɨtɨ̀ɨ̂ mi a swoŋ ǹtoo yì ǹsɨgɨ̀nə̀ ya nloŋ mə ɨ̀bɔ̀ŋ Nwì ɨ zi aa a nyweensə bə̀ bɨ̀tsɨ̀mə̀ (2.11).
Bɨ yatə̂ àŋwàꞌànə̀ yû aa laà:
1. Ǹjiꞌìnnǔ aŋwàꞌànə̀ yuà 1.1-4
2. Bɨ̀tsyàsə̀ a ŋghotə̂ 1.5-16
3. Àjàŋ yìi mə a kuꞌunə mə bə̀ ka ntswe tsǒ ŋ̀gwɛ̀ꞌɛ̀ a ŋghotə aà 2.1-15
4. Àdɨꞌɨtə̀ bo bɨ̀ àwàꞌàsə̀ 3.1-11
5. Ɨ̀nnù jìi mə Paul à lɛ nswoŋə a nlwìꞌìsə aà 3.12-15
1
Àŋgwàꞌànə̀ yuà a lo aa a mbo Paul yìi mə à nɨ ŋgàŋàfàꞌa Nwì, ŋ̀kɨ mbə ŋ̀gàŋtoò Yesu Kristo aà. Yesu à lɛ ntoo gha mə tâ mə̀ ghɛɛ ŋka ŋkwɛtə bə̂ bìi mə Nwî à tsɔ̀ꞌɔ nɨ̂ bi aa, mə tâ bo bii yi tâ àbìintɨɨ̀ yaa a ka ŋkwe, ŋ̀kɨ ŋka ŋghɨrə nɨ mə tâ bo zi annù nɨ̂koŋ yìi mə a tswe a mûm ànnù Nwî aà. Mɨ̀ŋgàŋ mɨ annù nɨ̂ŋkoŋ mà mû mɨ tswe aa nɨ̂ ǹtswêntɨ̀ɨ̀ yìi mə ɨ̀ tswe nɨ̂ŋkoŋ yì yìi mə bìꞌinə̀ bɛ aà. Nwìŋgɔ̀ŋ yìi mə kaa à sɨ abǎŋnənnù tswɛɛ aa, à lɛɛ̀ ŋkaꞌa ntswêntɨ̀ɨ̀ ma yû a mbo bìꞌinə̀ m̀bɔŋ tâ m̀bi lɔgɨnə. Nòò à lɛɛ̀ ŋkuꞌu aa, a ghɨrə̀ ǹtoo mà yû ɨ fɛꞌɛ̀ nɨ̂ ǹsi nlaa. À lɛ mfa ntoo mà yû a mbo mə̀, ǹswoŋ mə mə̀ tɨgə̀ ǹlaansə, yu wa yìi Nwîŋgɔ̀ŋ ŋ̀gàŋywèènsə yìꞌinə̀ aà.
Mə ŋwàꞌànə aŋwàꞌànə̀ yuà aa a mbo Titus yìi mə à nɨ mû ghà yî ànnù nɨ̂ŋkoŋ a mûm àbìintɨɨ yìi mə bìꞌiyu tswe nɨ̀ yù aà.
Tâ Nwìŋgɔ̀ŋ Tà bo bɨ̀ Kristo Yesu ŋ̀gàŋyweensə yìꞌinə̀ ghɨrə ɨbɔŋ a nu wò ŋkɨ nɨŋ m̀bɔɔnə a nu wò.
Àfàꞌà yìi mə Titus à lɛ mfàꞌà a Crete aà
Mə̀ lɛ mmàꞌàtə gho a alaꞌa Crete aa mə tâ ò maŋsə ntaŋtə ɨbùgə ɨnnù jìi mə ɨ lɛ mburə aa ŋ̀kɨ ntsɔꞌɔ bɨ̂lɨɨ bɨ ndânwì nɨ mɨ̀kurə mɨ̀tsɨ̀m. Waꞌatə ɨnnù jìi mə mə̀ lɛ nswoŋ mə tâ ò ghɨrə aà. A kuꞌunə mə tâ ǹdɨɨ̀ndânwì à bə ŋû yìi mə kaa à sɨ̀ nɨ̂ àlɔ̀ꞌɔ̀ tswê; à tswe nɨ̀ ǹtswe nɨ̀ màŋgyɛ̀ tsiꞌì yì m̀fùùrə̀ tâ bɔɔ̀ bi kɨ mbə bə̂ bìi mə bɨ nɨŋ mɨ̂ntɨɨ̀ myaa a nu Kristo, ǹtsuu kɨ tsəꞌə kə̀ kɨ tɨ̀ɨ̀ nɨ̂ àtû. Ǹloŋ mə ɨ̀fàꞌa Nwî ɨ tswe aa a mbo ǹdɨɨ̀ ǹdânwì aa, a bɔŋ mə boŋ à laa ntswe tɨ̂ àlɔ̀ꞌɔ̀. Tâ ǹdɨ̀ɨ̂ ǹdânwì à tsuu nu kɨ ŋee, ǹtsuu ntɔŋ ɨ kɨ wàŋsə lwìsə̀, ǹtsuu mɨlùꞌù kɨ no baanə, ntsuu fɨkɔ̀rə̀ ɨ kɨ to, ntsuu ŋkabə siꞌi ɨ kɨ furə. Ǹdɨ̀ɨ̂ ǹdânwì à tswe nɨ̀ ŋ̀ka ŋkwɛrə bɨgɨ̀ɨ̀ a nda yu, ɨ kɨɨ kɔ̀ŋə̀ nɨ̂ ànnù yìi mə a kuꞌunə. À kɔ̀ŋə̀ nɨ̂ɨ̀nnù jî sɨgɨ̀nə, ɨ yə nɨ mə àkòrə̀ nɨ zì yi a kuꞌunə. Tâ ɨ̀nnù ji ɨ laa a nsi miꞌi Nwì, ŋ̀kɨ ŋka nsaꞌa nɨ̂ ɨ̀bɨɨ nû yì. À tswe nɨ̀ nàŋsə ntswâ ǹtoo yî ǹsɨgɨ̀nə̀ ya mə ɨ̀ kùꞌùnə mbii aa, ǹtswa tâ ɨ̀ tɨnsə̀, mbə tsiꞌì wa ajàŋ mə bɨ lɛ ndɨ̀ꞌɨ̀ ghu mbo aà. Ma mùu ajàŋ boŋ à ka zǐ ndɨꞌɨ ànnù Nwî yìi mə a bɔŋ a mbo bə̀ ta kɨɨ kɨ kweentə nɨ a mbo bə̀ bìi mə bɨ lɨ̀gɨ̀tə̀ aa, ɨ waꞌasə̀ nɨ̂ waa ghu.
10 Bə̀ bî ghàꞌàtə̀ bɨ̀ naŋsə tswe ghu, ɨ bu kɨ swoŋ aa bə baYuda bìi bɨ bii krìsto ntɨɨ nɨ mə bɨ̀ ka ŋŋetə bə̂ aa, bìi mə bɨ Lɨgə tsiꞌì lɨgə mə mbə bɨ waꞌà tsisə aa, m̀bweꞌesə nɨ̂ bə̀ bî mɔꞌɔ, ŋ̀ghaa nɨ mɨ̀ghàà mɨ dàŋə̀ dàŋə̀. 11 A kuꞌunə mə tâ bɨ̀ tsuꞌunə waa, nloŋ mə bo nɨŋə nɨ̂ àbùùrə̀ a mûm ŋ̀gwɛ̀ꞌɛ̀ jî ghàꞌàtə̀, ǹdɨꞌɨ nɨ̂ ɨ̀nnù jìi mə kaa bo sɨ̀ nɨ̂ ŋka ndɨ̀ꞌɨ tswê, ŋ̀ghɨ̀rə mà mùu ajàŋ ǹloŋ aa mə bɨ furɨtə ŋkabə nyòŋə̀. 12 Ŋù àlaꞌà wàà yî mɔ̀ꞌɔ yìi mə à nɨ ŋgàŋtoò nwì waa, à lɛ nswoŋə mə, “BaCreta bɨ̂tsɨ̀m à nɨ̂ ŋ̀gǎŋswoŋəbaŋnənnù, m̀bə nnaà mɨtsəꞌə jìi mɨ̀ntɨɨ̀ myaa mɨ fii aa, bo jɨ̂ tsiꞌì jɨ̀ kaa waꞌà fàꞌà.” 13 Ma yuù ànnù mə à swoŋ nloŋ ŋgaà yàà aa, à nɨ tsiꞌì ànnù nɨ̂koŋə̀. À nɨ̂ ǹjiꞌǐ annù yìi mə ò tswe nɨ̀ ŋwenə̀ waa tsiꞌǐ mbə̂ ànnù tǎ tâ bo tswe nɨ̂ àbìintɨɨ yìi mə a kuꞌunə aà; 14 tǎ waꞌà ka nnɨŋə mɨ̂ntɨɨ̀ myaa nɨ̂ ǹjyàlàꞌà jìi mə baYuda saꞌa aa, kə̀ nɨ ndɨꞌɨ bɨ bə̂ bìi mə bɨ tuu nɨ̂ ànnù nɨ̂ŋkoŋə aà. 15 Ɨ̀nnǔ tsɨ̀m ɨ laa ŋkùꞌùnə̀ a mbo bə̀ bìi mə ɨ̀nnǔ jyaa ɨ kɨ nlaà; lâ a mbo bə̀ bìi mə ɨ̀nnù jyaa ɨ sɨ̀ laa, kaa bo waꞌà ǹtɨɨ̀ waa a nu Kristo kɨ nnɨŋ aa, kaa ànnù yî tsu a sɨ̀ a mbo bo laà ǹloŋ mə ɨbɨ tà mə ŋgɨꞌɨ nɨ̂ mɨ̀ntɨɨ̀ myaa bo m̀mɔ̀ɔ̀ntə jyaa. 16 Bo swoŋə nɨ mə bo zi Nwî, la mɨ̀ghɨ̀rɨ̀nə̀ mɨ ɨnnû myaa mɨ bâŋnə̀ ǹtuu nɨ mə kaa bô sɨ̀ Nwî zî. Bo fumsə nɨ̂ àzwì bə̂, ǹtɨɨ nɨ̂ àtu a mbo Nwì, kaa waꞌà kùꞌùnə̀ mə mbə bo ghɨrə̀ ànnù yî sɨgɨ̀nə̀ yî tsu.