11
Saguhoem Deus einwânni modo wâgâ kiento
1 Koendâ kiuntuhoem âdara Jesus einwândyly wâgâ adâjidyly wâgâ ise auguely. Deus kieinwândyly-ro watay, aguehobyry emakeze kydawyly tâinwânse lelâlâ kurâ, mâkâ emaymba kienmakely kinwânwânkyly. Kientânry modo tâlâ lelâlâ awyly kiuntuholâ awârâ. 2 Tyeinwândylygue myakâwândy saguho Deus einwânni modo Deusram âzehogueolymo.
3 Deus tâinwânse kydawylygue, tutuze kurâ, idânârâ tâlânro modo tytanrungue kulâ Deus nhugutyby awyly, âdygue inkâba myakâwândy idânârâ kienkyly modo nhugudyly. Arâ myakâwândy mâkâ tâensenry modo, tâenseim modo warâ nhugudyly.
4 Deus tâinwânse myakâwândy Abel. Awylygue nhegameyby kordeiru xyâypy Deus nhehogueguyly kuru, iwaigoru Caim typi ezano ewy nhegameyby takaze. “Yeinwândylygue, uguondo koendonro âmâ” kewândymy Deus eyam. Adão, Eva warâ umelâ myakâwândy awârâ aidyly. Arâlâ olâ, Abel wâgâ aguely kindatuo, konomedâdyly Deus einwândyly kiuntuhoem, Abel nheinwântobyry ara.
5 Deus tâinwânse myakâwândy Enoque. Awylygue myakâwândy xuzadyly. Deuslâ myakâwândy xirâ onro anaymba sani. Ânguy nepyra myakâwândy, Deuslâ tâzaxi sani awylygue. Enoque toenzepa Deus tuomazeânehonze kely iwenibybe Deus itaumbyry awo wâgâ. 6 Deus kieinwâmpyra kulâ nuduwâpyra iomazeândoem. Deus agâ aguykedyze kurâ-ro watay, tâlâ mâkâ awyly kyzeinwâne lelâlâ, tyam saini modoram koendonro xuduze awyly kyzeinwâne lâpylâ warâ.
7 Deus tâinwânse myakâwândy Noé. “Pepi imâsedo âtâ emyenro xygakâ. Toenzepa kopâ igonose urâ, idânârâ onro wogonro modo adain-hoem” Deus kely idamâmy. Âdykâ paru kaynâpa ihuguely nepyra myakâwândy Noé* Mârâ ume ondaypa kulelâ myakâwândy paru modo iazely.. Alâ olâ myakâwândy pepi imâsedo nhygadyly lelâ, Deus tyeinwândylygue, ihuguewânmy kopâ-ro warâ. Noé, ety odano modolâ warâ olâmy âsemaguewâm mârâ pepi imâsedo oday tawylymogue. Eagonro modo olâ myakâwândy, Deus neinwâmpyra tawylymogue, pepi imâsedo odaji negawâmpyramo. Awylygue myakâwândy parugue tyense iguewâdylymo. Deus xurâem tâwentâguezenry lelâlâ myakâwândy Noé, nheinwântobyry wâgâ.
8 Deus tâinwânse myakâwândy Abraão. Awylygue myakâwândy Deus tygâsedyly indadyly. “Igasegâ tarâ onro azehobyrydâba. Onro ijidyem uguehobyryam idâ” Deus keduo, idâly lelâ. Tonrorudâpa âxiguely, âdyam tâtâly nutubalâ. 9 Deus tyeinwândylygue myakâwândy mârâ âji aguehobyryam taintuo, âkelomo eonroru anano ara kulâ awyly. Abraão, eagâ idâwâtyby modo warâ âtâ ânguydo imeom itubygue itâdyby odaymo mykâinane, âdapa lelâ. Etywâdyly, idâkawynly waunlo mykâinane etymo, myarâ, myarâ warâ âxiguelymo-ro watay. Abraãoram adâkehobyry ara lâpylâ myakâwândy Deus, Isaquenra, Jacóram warâ aguely, eyanmo tiunduly wâgâ. Deus einwândyly âdaunloenlâ nimobamo myakâwândy. 10 Warâ myakâwândy Abraão ejiku; târâpa tâjidy kuru awyly, tutuze olâ myakâwândy. Deus eydâ atodâ tâjidype awyly, tynwânwânse tawylygue. Mârâ âji Deus nhontyby, nhygatyby warâ, âdaunloenlâ adakalagueodânryam idârin-em tawylygue warâ.
11 Abraão einwânmâ lelâlâmy adâkehobyry aieniem lelâlâ Deus awyly. Awylygue myakâwândy tâjiunwyn-em idyly, agaityoem imezein-emba tawyly umelâ. Iwydy Sara lâpylâ aripiem, adamyim keba myakâwândy mâkâ. Deus olâ myakâwândy eyanmo “Imezeze âmaemo” tâkeze; awârâ einwânmâmomy-ro warâ. Awylygue myakâwândy Deus imezehomoem anhenehonly. 12 Arâ myakâwândy iguezeseajiombyry Abraão kulelâ toenzepa kurâdo idamumoem idyly. Nuduwâpyra mâkâ iweompyry sapâguehoem, agui awylymogue. (“Iguezeseajiombyry” uguely, agaityon-em kehoem awylygue.) Ximukâ kau wogonro sapâguehoem nuduwâpyra, sagunu parutabâ emelano sapâguehoem nuduwâpyra warâ, myara akaemo sapâguehoem nudupa awyly.
13 Idânârâmy akaemo iguewâm, Deus einwândyly nimobalâ: Abraão, Isaque, Jacó warâ. Canaãdâ lelâlâmo wâne mykâinane. Onro tâxidâdobyry sodoem nipyralâ olâ myakâwândy iguewâdylymo. Deus eydâ ato tâjidy kuru awyly, tutuzemo myakâwândy. Tuomare kehoem myakâwândy myarâ taindyly inwânwândylymo, Deus “Xuduze urâ” kehobyry tienmakehomoem. Aituo, Canaãdâ tawylymo ume, adakobâze idâypy aramo kulâ myakâwândy, iwague endaylâ tâjidy kuru eni ara. Awylygue myakâwândy aguelymo: “Sakani kulâ kurâ xirâ onro anakâ” kelymo. 14 Arâ aguewâni modo tâjidy lelâlâpe tâidyly tynwânwânse awyly tutuen-honze. 15 Kydamudo Abraão, Isaque, Jacó warâ tydamudo eonronru anaxi todopâdyly wâgâ nâtynanâbyramo myakâwândy. Izemo-ro watay, tâwâlâ tâise odopâdylymo. 16 Akaemo âji ize ato olâ myakâwândy Deus eydâ ato âji koendonro kehoem, eydâ atomo takazeno. “Ynynonro akaemo” keze tywypazeba myakâwândy Deus. Târâ kaynâ eydâ tatodâ âji xurâmoem nhonipyryem myakâwândy mâkâ.
17-18 Deus “Aiese urâ” tâkehobyry aieniem lelâlâ awyly tyeinwândylygue myakâwândy Abraão, “Âmery xyâgâ, idânârâ auguehobyry aiese lelâlâ mawyly kâinwântoem” Deus keduo, on-hondybyem awyly tymery xyâze, tymery Isaque wâgâ lelâ toenzepa tyweonzely awyly tiuntuly umelâ. 19 Tutuze myakâwândy Abraão, Isaque iguely-ro watay, Deus kurâem ietoniem awyly, “Aiese urâ” tâkehobyry adyese lelâ Deus tâkeduo. Tâinwântâ lelâlâ awyly tientuo, tymery nyâmpa itoem aguewâm Deus. Imery niguepa lelâlâ wâne, Abraão xurâem olâ myakâwândy igueypyem imery kurâem itondyly waunlo ara.
20 Deus tâinwânse myakâwândy Isaque. Awylygue myakâwândy Deusram nhekadyly, tymeombyry Jacó, Esaú warâ agâ Deus koendâ itoem. Tutuze myakâwândy mâkâ, tienkadyby wayam waunroem ainiem awyly.
21 Deus tâinwânse myakâwândy Jacó. Awylygue myakâwândy tyiguely iraynâ, “Koendâ lelâ ise Deus nhedylymo” kely akaemo azagâ tyweonram, José imeombyry modoram. Arâ adâkebygueduo myakâwândy, tamatagoru wâgâ âzesebydâdyly, Deus nhehoguedyly warâ.
22 Deus tâinwânse myakâwândy José. Canaãdâ eonronrumo tiunduly Deus aguehobyry awyly, tutuze myakâwândy José. Awylygue myakâwândy tyiguely iraynâ, Israelita domodo Egitodâba egasely wâgâ aguely. “Kypemugudo Canaãram odopâduo, ieguepybyry nhadysemo ise urâ, târâ onro kyam tiundulyem Deus aguehobyrydâ epyâdoem” kewândymy.
23 Deus tâinwânse myakâwândy Moisés nhunwym, ise warâ. Awylygue myakâwândy tymery iazeduo nhoendylymo ânguy nepyra atodâ, tyâzepa itoem. Azagâ tokalâ warâ nunâ ara myakâwândy nhoendylymo. Tywâkureim awylygue, tâwanu aieniem Deus induakeyby mâkâ iamudo awyly xutuwânmomy. Awylygue myakâwândy egípcios domodo iwymâry aguehobyry sakaze tyanepa awylymo, iamudo uguondo imeombyry modo idânârâ xyâwâdyly kehobyry.
24 Deus tâinwânse myakâwândy Moisés. Awylygue myakâwândy tutuduo, pymâ Egito donro exiry imery kely izepa awyly, mâkânra enamanâdyby tawyly umelâ. 25 Warâ myakâwândy tyangahu oday xunâgu: “Egípcio domodo agâlâ urâ-ro watay, imâemba kulâ ise womaru, eagâmo Deus izepa ato agânhetuo. Ypemugudo Deus xurâ modo agâlâ koendâ wawyly, tâwâlâ lelâlâ wâne eagâmo kâsenagazedyly. 26 Âdapa lâgâlâ idânârâ âdype, iwâkuru modobe warâ wawyly, pymâ Egito donro iweryem wawylygue. Womaru kuru olâ ise, Deus ize ato agânhetuo, tâwâlâ lelâlâ wâne ise kâsenagazedyly, Messias, Deus ingonokyly ara” kely tyanlâ. Deus tynynonro modoram nhuduly wâgâ myakâwândy âpaunzedyly, mârâ koendonro tienmakely târâ eagâ kaynâ tatay, tâgaseim taintodâ lelâ eseni ara myani.
27 Adâkehobyry aieniem lelâlâ Deus awyly tyeinwântuo myakâwândy Moisés Egitodâba egasely Israelita domodo agâ, Faraó nytabyra kehoem. Deuslâ myakâwândy nheinwânsezeguyly, awylygue myakâwândy idâzesedyly lelâ; Deus tâensenry nhedyly-ro waunlo ara myakâwândy. 28 Deus tyeinwândylygue myakâwândy Egitodâba tâgasely iraynâ, waunroem kuru âty Páscoa etyguedo anhedyly. “Kordeiru atay, kabra atay warâ xyâwâtaungâ; itymo iwyantary onwa iunu ietaungâ warâ. Deus mawânkâ anju kyârim igonose, âtâ modo odakâ tâjimebyary xyâze. Kymeombyry olâ ise âda tyeseba, kâty iwyantary modo munrube ietybyem awylygue” kewândymy typemugudoam.
29 Deus tâinwânsemo myakâwândy akaemo israelita domodo Moisés agâ Egitodâba egasewâdyby modo. Awylygue Egitodâba egaseybyem, Parutabâ Tapabilein-am saintuomo, Deus paru iotagâ kehoem nhaweânehonly, âzekuâdomoem. Igueyam, iatubyam warâ myakâwândy paru epagudybyem awyly, israelita domodo sakadoem. Egípcio domodo akaemo nhapygue ekuâze tâkewâzemo lâpylâ myakâwândy. Deus olâ myakâwândy paru ezaxi tyetonze, nakabyra itomoem. Aituo myakâwândy idânârâ kehoem âjienlâholymo, paruam âduonlymo-ro waunlo ara kehoem. Idânârâ israelita domodo olâmy âsemaguewânmo.
30 Deus tâinwânsemo myakâwândy israelita domodo Canaã anaxi saintyby modo. Awylygue myakâwândy Jericóram saintybyem, mârâ xidadâ sahodâdobyry Deus in-hugueânehonly. Seis emedyly ara lelâ myakâwândy xidadâ sahodâdobyry nhenâmidylymo. Sete emedyly ieto wâgâ nhenâmidylymo ume myakâwândy Deus mârâ sahodâdobyry in-hugueândyly, nheinwândylymogue. 31 Deus tâinwânse myakâwândy mâkâ pekodo Raabe, MON warâ adyeseim. Awylygue myakâwândy tâty oday akaemo azagâ uguondo israelita xidadâ enuagaenze Josué ingonotyby modo nhoendyly, Jericó iwymâry modoram nâzehoba itomoem. Sahodâdobyry ihuguebygueduo, xidadâ odaji egawântybyem, idânârâ tonlo modo Deus einwântânry xyâwânmomy; mâkâ pekodo olâ myakâwândy nyâmpamo, Deus nheinwântobyry wâgâ.
32 Toenzepa lelâlâ Deus einwânnipyry modo; idânârâ wâgâ auguehoem nudupa olâ. Unâ modo tydase olâ âmaemo, Gideão, Baraque, Sansão, Jafté, Davi, Samuel, eagonro Deus itaumbyry aguewâni modo wâgâ warâ. 33 Deus tâinwânse tawylymogue myakâwândy tâseguebydaymo, tuduery ton-honreim modo kehoem nhainlymo. Pymâem awylymo ume, koendâ lelâ myakâwândy aguehobyry aralâ. Tâinwânse awylymogue myakâwândy Deusram âzemakeolymo. Leão itahuwânmomy. 34 Peto kâmayno kehoem nhâlâmâmomy. Sodadu domodo ispadary amaym âsemaguelymo. Ton-honreba awylymo ume, eon-honrumo âduduoly. Tâseguebydaymo, ton-honremo lelâ mykâinane, toenzepa uguondo modo xyâwânmomy. Sodadu âkelo anano modo agâ tâjitoguyday akaemolâ mykâinane ton-honreim kuru. 35 Deus nheinwândylymogue myakâwândy pekodo modo ipemugumo ewy igueypy eagâmo itondoem Deusram kurâem âiehondyly warâ.
Tâlâ lâpylâ olâ myakâwândy Deus einwânni modo ewy, typygueba kehoem Deus einwântânry modoram tânagazezeim, Deus einwândyly nimoba awylymogue. Tâsemaguehoem kulâ âdakepamo olâ myakâwândy. Tyigueduo eydâ tatoam Deus tadyly tâinwânsemo myakâwândy, târâ kurâem tâitondomoem. Deus eydâ atodâ koendâ kuru tawyly xutuwânmomy. 36 Tâlâ myakâwândy akaemo ewy âwankuem tyeseim, tapioguozeim warâ. Tâlâ myakâwândy âjihugâjioly, âzemakâjioly, iweâma pylâ kadeia odaji samely-ro tyeseim. 37 Tâlâ lâpylâ tuhugue tamytâze, serrotygue iotagâ tadatyoze, espadague tadatâoze warâ tyâzeim.
Tâlâ myakâwândy ety odaybalâ tâgaseânzeim modo. Aituo âdy peba tawylygue, tâguymo itubygue kulâ myakâwândy âzetydâdylymo. Toenzepa myakâwândy âdy peba tawylymogue âsenagazedylymo. Deus einwântânry modoram tâzenagazeolygue, nekobyzeguebamo myakâwândy. Toenzepa lelâlâ âsenagazedylymo, inakanhe kulâ adâieholymogue. 38 Tâjikebamo myakâwândy myarâ, myarâ warâ kulâ adakobâdylymo, iwy modo wâgâ, âji paru peba ato einkâ, âdy peba ato einkâ warâ. Iwy tâtagueim oday, onday warâ kulâ myakâwândy ejikumo. Xirâ onro anaym Deus einwântânry modoram âdy keba ara kulâ myakâwândy âzeholymo, Deus xurâem olâ akaemo tywyneim.
39 Idânârâ mâkâ Deus einwânnipyry modo koendonro emakerin-em aguehoymbyem Deusram, nemakebamo wao olâ. 40 “Inwânwândylymo wao ise, iwelo kâseinwândo agânhedyly ara” warâ myakâwândy Deus xunâry. Cristo iunugue myakâwâm idânârâ inakanhe tadawyly tyngakedyze awyly, akaemo saguhobyry modo inakanhe aitobyry, iwerâ inakanhe aguitobyry alelâ. Idânârâ tynynonro modo ize tato ara aidylymo tynwânwânse myakâwândy Deus.