M̃esi Napano Pol Bivitauiaio Ban
Namonoeano Lu Nalo Na
VILIPAE
Verialiano Moti
Tukunuano bulati na niosi nei
Pol jiri m̃esi nei ba ban yimo lu na Vilipae napano abe tomu moti na Yurop napano Pol mioliolu banlo, ana abinimei abe namoneano. Vilipae na buruvenuo na toru tai na tanobuku na Masetonia napano jo yetano ka Parinio Tubo na Romo nua. Pol jiri m̃esi nei ea bogo tai napano naio joa nalakoiano, a ea bogo nene namoneano tealo napano aju amilkuei keano naio. Mia naio mijog bova bunu ka kialo verloglogiano sibisibiano napano jo joomo ea yimo lu na Vilipae. Mia m̃esi nei berial ka Pol moneakar Atua, a jaaro mia jaaro, ana kito romijikia ka naio mila jibena bior napano naio monea Yesu Kristo kirsikili.
Pol bivitauia m̃esi nei ka river sivaiano van namoneano nalo na Vilipae napano ajum̃a amija naio ka kiano sidomiano nalo. Nalo na ajum̃a ajuvan veru tealo ba ban naio ka rijai naio. Mia naio jiri m̃esi nei ba banlo, ka ridular kialo jidomiano, ka atu amonea Yesu Kristo sikili. Naio mila jibena bior napano maka rivu ka ajog napano naio joa nalakoiano, naruei mia ajog rivova laka riviorio. Naio ber kalo ka monoka ala kialo jidomiano vatove, jibe Yesu Kristo kiano jidomiano. Maka rivu atu ave m̃arou, a atu asidomii nalo ga. Naio ber kalo ber meuliano vou nei napano amijevio ea Yesu Kristo, naio be vite napano Atua jian ga banlo ea kiano tinieseseiano, a abokario ga ea kialo moneano. Maka avokario rivior napano amonea tuboiano na kulo Israel kialo, makanio, abokario bior napano amonea Yesu Kristo. Pol jidom ka namoneano nalo na Vilipae monoka avokar Kristo kiano bajago. Naio berinavo nalo napano amiasol vatitig ea Yesu Kristo amijev tum̃aro na be riano a aju ajaaro bogo nonovio, bior napano Atua ga jian tum̃aro nei banlo, a mila lo ajaaro.
Vite burtumoruo tai napano Pol beriio ea m̃esi nei, nina napano namoneano nalo monoka aiasol vatitig ea Kristo, a napano monoka asaaro, a napano kialo jidomiano bija kialo moneano monoka atu sikili ea naio bogo nonovio. M̃esi nei berial ban kito napano Pol tinienmiia laka namoneano nalo na yimo lu na Vilipae.
Torogio nalo na niosi nei
Iliano moti 1:1-11
Vite nalo napano aju amaluvo ea Pol 1:12-26
Namoneano nalo kialo meuliano monoka takii Kristo kiano meuliano 1:27—2:18
Pol mila tiiano ka riila Timoti rivan ea tomu nalo na Vilipae a riila Epavrotaitas rivan berei vonuo 2:19-30
Namoneano nalo na Vilipae monoka avitikar vatitig ka kialo uolu nalo 3:1—4:9
Pol bija kiano bilbilu nalo na Vilipae 4:10-20
Iliano maariano 4:21-23
1
Iliano na be moti
Im̃auo 16:12M̃esi nei, tomu juo nam̃a amim̃au kurano ga Yesu Kristo kanano, naina be kumemi juo kiniou Pol bija Timoti, kumemi juo nubivitauia biedu ban kamiu, napano kamiu kumitua komeli na vio Vilipae, nina kamiu nam̃a kenemiu meuliano naio jo bo bija Kristo, jibe ka kamiu kube namoneano lu nalo, bija kenemiu navagadeano nalo a kenemiu ijaiano nalo.
Kumemi juo numisaaro ka nuviviuo kamiu bereio ea m̃esi nei, ea Atua karam̃ado siano, a ea kanado Tubo Yesu Kristo siano, a kumemi juo nubika nalo abe juo ka mia adu tiniememiano vija tum̃aroano toa kamiu vonganei.
Pol kanano volkouano biorlo
3-4 Kiniou nojom̃a tinieku maio ka kamiu julaka ga ea kanaku volkouano nalo, a najaaro toru ka notom̃a nobolkouo ka kamiu van kiado Atua, a ka naver siva ve toru vanio ka kamiu. Nojo tinieku maio ka kenemiu vitikariano nalo ea kiniou, bija bunu kiado im̃auano vei nalo na Ioluano Vou na bo, jikario ea bogo na kiniou nejikar kanaku im̃auano ea kamiu, binimei bokar vonganei, mia nober siva toru biorio. Kiniou nomonea ka Toro na Toru, na naio jikar kanano im̃auano na bo tai ea kamiu ruei, mia naio mijikia rim̃au rivanvano-o rila nonovio batitigio riviniu ea bogo na maaro, nina ea Yesu Kristo kanano burum̃ara legiano nene. Tibe na naruei ana kamiu kuvialio ka kiniou nojo nojidomii kamiu toru, mia nomialio ka nina naio memedu ga, bior kito raba jouro vio takurano ea Atua kanano tiniememiano ruei, naruei kamiu kitoliko ruei ea vite miroano, ea bogo na bo a bogo na bova. Vonganei, kiniou nobokar batitig kamiu kumitu jouro ea kiniou, naruei mila na vonganei na nojoa nalakoiano, naio javukia na kam liko kiniou. Mia ver avuru kiniou nava komeli ka ail van kiniou rivior Ioluano Vou na bo na nojom̃a neberialio, mia kam bunu kuvitu vija kiniou keano vo. Naina be riano na, mia Atua naio mijikia bunu ka nejidom toru ka neial miremiu nalo bereio. Aue, kiniou tinieku jii kamiu na toru ea tinietiiano nonovio na Yesu Kristo kanano. Kiaku volkouano na ka kamiu naio jibe nei, neberinavo kenemiu tinietiiano mia naio monoka to riluo dam̃ariga, mia ver jikiaiano na bo a m̃asosouano a vitii veveiano bunu nalo atua kamiu, nalo mijikia rijai kenemiu tinietiiano nei rimei ve toru lie vo. 10 Mia ver kamiu kuvitibe na, mia kumijikia kuvitu kuvidu ga bajago nonovio na naio bo laka, a kuvituvan nana naio bova, ana mia kenemiu meuliano mijikia to rimeravo rivu, mia ve re titai na naio toa kamiu ea Legiano na Kristo kanano na jo binimei. 11 Ana mia kenemiu meuliano nalo amijikia avar na memeduano m̃arati nene napano Yesu Kristo naio jian biedu, na naio jibe ka m̃arabo tai nam̃a kito romijikia rovamenea Atua kanio, a napano Atua bunu naio rimerera kanio.
Pol naio joa nalakoiano mia naio mim̃au Tubo kanano
12 Kuruaku nalo a kuvivinieku nalo, kiniou nojidom neverial vite nei van kamiu, ka bogo va nalo na amiyotuba ka kiniou, nalo maka atokovio ka kanaku im̃auano, makanio. Mia aju amijai toru ka rila Ioluano Vou na bo nei rivan lie ea vio telabo dolu nalo. 13  Im̃auo 28:30Ea tivelinio na vio nei na kiniou nojoaio, neialio ka tomu na mira nalo amijog Ioluano Vou na bo nei ruei, a naio ba bokar nalo na mira na ea yimo na parinio tubo Sisa kunuano, bija tomu dolu nalo bunu. Vonganei, nalo nei abitilubario ruei ka nojom̃a nabar m̃arimieni nei bior Kristo ga. 14 Mia kiniou najaaro toru bunu ka nemial ka bogo na abokar kiniou ea nalakoiano jibe na, mia vite nei naio maka rila namoneano dolu nalo na vio nei amerou, mia mila nalo aju ajumolu ajikili lie vo ea Tubo, mia nalo aju ajidel dolu ka ga aberial Atua kanano iliano.
15 Nalo amioliolu ka Atua kanano iliano, naio be vite novo tai, mia vite tai ga, kiniou nemijikia ka nalo tealo amioliolu ka Naverikariano Kristo ea jidomiano na bo, mia tealo amioliolu kanio ea jidomiano na jokuano a ea jidomiano na varvariano. 16 Nalo nam̃a amim̃au bo, nalo abitilubar ka kiniou nojoa nalakoiano nei bior ka na nemim̃au ea Ioluano Vou na bo, naruei tinielo miia kiniou a tinielo miia nalo na maka ajogio vo, naruei amioliolu bija jidomiano na bo. 17 Mia nalo dolu na, amioliolu ka Kristo mia maka ave riano ga, abe m̃arou m̃ele, naruei ajidom ka ala ka nalo na kija avavin. Jidomiano na bova na jibe na naio joalo, naruei bogo na amial ka amior batitig kiniou ka m̃arimieni nene na nojoa vio nei, mia amial ka vonganei kanalo bogo na ala bulag niegeniege vatitig siaku ea mirano tomu nalo, ka ala sialo rimei rivavin. 18 Mia kei naio mijikia, vede naina maka ve vite tai. Vede kanalo jidomiano na bo ga p̃eli nana bova, p̃eli na abe riano, p̃eli na amila sibi, mia vite na toru, Kristo siano naio monoka riva rivatavio lie vo dam̃ariga.
Pol berinavo naio rimeul vede na rim̃aro, mia jidom Yesu ga
19 Naina naruei, bogo na kiniou nomijog ka siano jo batavio ruei, najaaro toru, a ver bogo tai nojog ka kanano im̃auano naio jo jidel dolu bo kiano vo, mia nojog rivu lie vo eaio. Vonganei nojoa vio tai na namial jibe ka amidu kiniou nojoa juluvati na nam̃ariano, mia maka ve kanaku m̃arabo na nemijikia nataluvo den bereio, mia bogo na nomijog ka kanano im̃auano jo bavin jibe na, miijalar kanaku jidomiano bereio, mila na nabarkar tinieku lie ea kenemiu ilivolkouano nalo, bija ijaiano nalo na Niununo na Tubo Yesu Kristo kanano, ka mia rivu van kiniou keano na vo. 20 Tibe na, vonganei kiniou nojom̃a nomonea jikili ka ala venia ka kiniou, mia maka ajikia ala kiniou nala titai na maka rimemedu, p̃eli never iliano tai napano karina mia noimou kanio ea Atua mirano bereio. Ver kiniou nemeul p̃eli na namaro, mia maka notovon, ana tibe ka bogo nonovio, nejidom ga ka nesikili ka Kristo siano naio mijikia rivavin lie vo, ea venia na mia riyotuba ka kiniou p̃eli na ea mokotenaku.
21 Venia na joa kiniou naio jibe nei, berinavo ver kiniou nemeul, mia Kristo kiano meuliano na bo naio to vija kiniou, mia ver kiniou nam̃aro, nava noto vija naio, naio bo lie vo bereio. 22 Ver kanaku ka nemeul ea yetemeriba nei keano vo, naina nioti nene ber be kanaku im̃auano novo keano vo ka mia naio rijikia rivar sano m̃arati na bo nene. Tibe na, namial jibe ka ver kiniou noto, mia rivu ga, mia nemial bunu ka ver navano, naio bunu bo. Naruei maka bunu nejikia ka mia rivu lie ka navan ea na vabe. 23 Kirisikili laka ka neviti veve kanaku m̃arabo juo ka nevijauia tinene, bior ea tivelinio nene, tinieku jii toru ka kiniou nemijikia notuvan yetemeriba nei, ka nava noto vija Kristo, naio rivu laka keano vo, 24 mia nemial bunu jibe ka monoka noto kija bereio ea vio nei keano vo, ka neiija kamiu lie vo.
25 Jidomiano na jibe na naio jo jikili vatitigio ea kiniou ruei, mila na vonganei nemial jibe nemijikia neverikar van kamiu ka mia noto vija kamiu bereio kija vo, ka rila na kuvijikia kuvijog rivu ve toru ea kenemiu viekouoiano ea Kristo Yesu, ka mia kumijikia kuvan lie vija naio. 26 Tibe na, ver bogo tai nemijikia noyotuba ka kamiu, nomonea ka mia naio rila ka kamiu kuvisaaro lie ea Kristo, a mia naio rivu laka van kamiu, rila ka mia kenemiu saba ta bunu lie vo bereio ka kuver siva van naio, a ka kuvamenea naio riviorio.
Kito monoka raiasosol kito, rove takurano ea mira die uolu nalo
27 Mia kito maka rejikia rimemedu vo ka mia tum̃abe ka kiniou, naruei nojidom ka mia kuvisidomial re kiniou, mia kuvisidomial ga kamiu. Kuviel ea m̃arabo na bo naio memedu ka kamiu tomu na Ioluano Vou na bo na Kristo. Vede nemijikia noyotuba ka kamiu, p̃eli na maka nejikia neviedu, mia bo ka lilianiano naio bokar burutilinieku ber kumitum̃a kumitu jikili bo, ka niunumiu nalo be takurano, kenemiu jidomiano takurano ga ka kuvitumolu kuvitu vio takurano ga, kuvila vio sikili ka namoneano na Ioluano Vou na bo naio monoka tovulu. 28 Mia kamiu kumerou re, tiniemiu ribobogia venia na vede mia uolu nalo ala van kamiu. Ver nojog ka na kamiu kumitu kumila jibe na, mia rivu mia rivu, bior ka mia naio be kijokijo na Atua rivan uolu nalo ka riuedomlo, a ve kijokijo na Atua rivan kamiu ka mia naio rilarur kamiu. 29 Nao-o, mia kamiu monoka kuvila mira ka uolu nalo na jibe na, bior ka bogo na Kristo buru kamiu abe kanano, naio maka ka kumonea ga, mia ka kuvijikia kuvar jogvaiano rivior naio bunu. 30  Im̃auo 16:19-40Naio monoka tibe na, bior vonganei kito rojum̃a rabarbitiran burum̃ara mira na nanua kumial ka na kiniou nabario, a napano p̃eli kumitu kumijog ka nojo nabar keano vo.

1:1 Im̃auo 16:12

1:13 Im̃auo 28:30

1:30 Im̃auo 16:19-40