1  1:1 Ndə kwal tsa Yesəw: Gal 1:1; Efesə: SləniKY 18:19-21; 19:1Yən tsasli na zliya na, yən yən Pəl, ntsa təravə Hyala ta nza ka ndə kwal tsa Yesəw *Kəristəw. Kaa ngəŋwəy tsaslee, ghwəy mbəzli Hyala mbə məlmə Efesə, mbəzliy jakəshi lə Yesəw Kəristəw, ka nəw lə nəfə kwətiŋ. 2 Məntəŋwəy wəzə hwər tsa nzə Dəmmə Hyala, ghəshi lə Ndə sləkəmmə Yesəw Kəristəw, mbaꞌa ghəshi ndaŋwəy zərkə mbə nzəy tsa ghwəy.

3  1:3 2:6; 2Kwər 1:3Fal Hyala Dəy Ndə sləkəmmə Yesəw Kəristəw ghwəmmə, sa nzana mbaꞌa mərshiy ndammə ya nimaɓa shi nzə wəzə ni mə ghwəmə gwanashi tə mbərkə jakəva tsa ghwəmmə lə Kəristəw. 4  1:4 5:27; Zhŋ 15:16; 17:24; 2Tes 2:13Hyala ghwəla ta nga hiɗi təratəmmə na, ta nza ghwəmmə ka mbəzli nzə, tə mbərkə jakəva tsa ghwəmmə lə Kəristəw. Ta mbə ghwəmməə nza ɗewɗew kala fəti dzar kwa ghwəmmə kwa kwəma nzə təratəmmə na. 5  1:5 Zhŋ 1:12Sa ɗitəmmə Hyala kiy, dza na kwataŋata na, mbaꞌa məntəmmə ta nza ka ndərazhi nzə tə mbərkə sləni ghərati Yesəw Kəristəw. Ava ghənzə na nanzə kwəma tarəti Hyala lə ghwəmmə, səvəri mbə wəzə hwər tsa nzə. 6  1:6 Mt 3:17; Rm 5:2; Kwəl 1:13Ghənzə tsəgha kiy, fal Hyala ghwəmmə ta zhəhwər tsa nzə va dalala tsa mənti na tə ghwəmmə, tə mbərkə Zəghwə nzə va ɗiti na.

7  1:7 tə mbərkə miymiy Yesəw mbəlishi mbəzli: Kwəl 1:13-14; miymiy: Ef 2:13; Rm 3:25-26; Kwəl 1:20; 1Zhŋ 5:7; dikəy zhanta hwər tsa Hyala ta ndə ngəri: Ef 2:7Tə mbərkə miymiy Kəristəw shəkəshi mbəlimmə ghwəmmə, zhini tə mbərkə ghəci Hyala pəlatammə kwəma ghwəmmə jikir na mənti ghwəmmə kwa hwər nzə. Ava tsəgha cikəvəri Hyala njasa nza dikə tsa zhəhwər tsa mənti na ta ndə ngəri. 8 Dzəghwa na səvəri mbə wəzə hwər tsa nzə va tərəŋw tsa məntəmmə na kiy, mbaꞌa ndammə məhərli tərəŋw lə sənata kwəma tərəŋw diɓa. 9  1:9-10 1:22; Kwəl 1:16, 20Ta mbə ghwəmməə sənata kwəma nzə va niy təkəti na məni nzə səvəri mbə Yesəw Kəristəw, mbaꞌa niy mbələy. Ghala kwataŋata niy təkəti na məni kwəma va, lə wəzə hwər tsa nzə. 10 Geꞌi tə kwa kərni vəghwə dza Hyalaa kərni məni kwəmaa niy təkəti na va. Ka na dzay, ɓasə ɓasəti shi mə ghwəmə lə shi tə hiɗi gwanashi, mbaꞌa fambəshi mbə dəvə Kəristəw, ta məni mazə ghəciy dzəkən shi kwətiy.

11  1:11 1:4; Rm 8:28-29Hyala məni na shiy gwaꞌa njasa tarəkə na, lə njasa ɗi na dəꞌwə ghən tsa nzə. Va tsəgha təravəŋəy na ghala kwataŋata, njasa niy təkəti na, ta mbə ghəy nza ka shi nzə, tə mbərkə jakəva tsa ghəy lə Kəristəw. 12 Ta mbə məndiy fal dikə tsa Hyala tə mbərkə ghəy ghəy shiy ꞌwa vaa ɓanavə nefer ghəy kaa Kəristəw!

13  1:13 4:30; 2Kwər 1:22; Kwəl 1:5Ghwəy kwərakwə kiy, sa favə ghwəy gəzə Yəwən kwəma kataŋ na va wəzə na citəŋwəy kwal tsaa mbəliŋwəyəy, mbaꞌa ghwəy ɓanavə nefer ghwəy kaa Yesəw Kəristəw. Dza Hyala ki, mbaꞌa fati lamba nzə tə ghwəy lə Safə tsa nzə ɗewɗew tsa, njasa niy gəzəkə na va məni kwataŋa. 14  1:14 2Kwər 1:22Nana ki, njana kwəmavə ghwəmmə *Safə tsa Hyala ɗewɗew tsay, ta kwəmavə shi wəzə ni fənəy Hyala kaa mbəzli nzə dza ghwəmmə. Tə Safə tsa va sənay ghwəmmə, ta kwəmavəshi dza ghwəmmə, pə ghwəmmə. Fəca dza Hyalaa kərkamti mbəlimmə dza ghwəmməə kwəmavə shi va gwanashi. Va tsəgha kiy, fal dikə tsa Hyala ghwəmmə!

15-16  1:16 Kwəl 1:3Tə mbərkə kwəma va gwanatay, tərəŋw mənee ꞌwəsa kaa Hyala. Ya hwəmɓay, mbə mananta ꞌwəsa nzee tə ghwəy diɓa, sa favee njasa ɓanavə ghwəy nefer ghwəy kaa Ndə sləkəpə Yesəw *Kəristəw, zhini tərəŋw ghwəy ɗi mbəzli Hyala. Ya war hwəmɓa nzee mbə cəꞌwə kiy, 17  1:17 5:17; Fir 2:6; Kwəl 1:9-10mbə cəꞌwə kee nza va Hyala Ndə sləkəmmə Yesəw Kəristəw, ghənzə Didi kwa shəndəkə, a ghənzə ɓəŋwəy Safə tsa nzə, ta sənata kwəma, ka ciŋwəy Hyala, ta mbə ghwəy sənata wəzə. 18  1:18 4:4; Kwəl 1:12Mbə cəꞌwə, kee nza ta mbə ghənzəə ghwənamtəŋwəy məhərli ghwəy, ta mbə ghwəy sənashi shi haraŋwəy Hyala va ta fə ghən ghwəy gəzliŋə ti shi. Mbaꞌa ta mbə ghwəy sənay njasa nza dimə tə shəndəkə tsa fəy Hyala ta fəə dzəti mbəzli nzə. 19  1:19-20 2Kwər 13:4; Kwəl 2:12Mbə cəꞌwə kee nza diɓa ta mbə ghwəy sənay njasa nza tərəŋw tsa bərci Hyala ꞌyahəꞌyahəshi, mbaꞌa ndamməshi ghwəmmə mbəzliy ɓanavə nefer ghwəmmə kaa Yesəw. 20  1:20 SləniKY 2:33; Kwəl 3:1Ghala pətsa zhinikəmə Hyala va Kəristəw kwa kwəli, mbaꞌa ɓəvəə fəy ka mazə tə kwa bəzəmə nzə mə ghwəməy, bərci va niy ghərati na sləni va gwanata. 21  1:21 6:12; Rm 8:38; Gal 4:8-9; Kwəl 1:13, 16, 20; 2:9-10, 15, 20Sa fəy na tiɓa ki na, ka məni mazə ghəciy dzəkən hyeler gwanashi, lə dzəkən shi nza bərci və shi dikə dikə ni, lə shi hazləni məndi və shi tə hiɗi, lə shiy sləkəpə tə hiɗi gwanashi, mbaꞌa dzəkən slən shi har məndi slən tsa shi ya mbə vəghwə tsa sənzənva tsa, ya mbə vəghwə tsaa dzaa səəkə. 22  1:22 1:10; 4:15; 5:23; Cem 8:7; Kwəl 1:18; 2:19A Hyala ɓəvə shiy gwanashi, mbaꞌa fanambəshi mbə dəvə Kəristəw ta sləkəshi ghəci. Dza na mbaꞌa mənti ka ghən tsa kən mbəzliy nəw Yesəw gwanashi. 23  1:23 vəgha Kəristəw na mbəzli nəw: 2:16; 4:1-16, 25; 5:30; 1Kwər 12:4-11, 27; Kwəl 2:19; 2:14, 18; 4:1-6; Kwəl 3:15; Kəristəw na sa tə hiɗi gwanashi ya paꞌ kwəmaɓa: 3:19; 4:10Ma mbəzliy nəw Kəristəw kwərakwə ki na, vəgha Kəristəw ghəshi. Kəristəw na, tiɓa ghəci gwanay tsa ci mbə mbəzliy nəw, ghəci sa tə hiɗi gwanashi ya paꞌ kwəmaɓa diɓa.