12
Marəy ghəshi lə Yesəw
(Mt 26:6-13; Mk 14:3-9)
12:1-3 11:1-2Tərəmbə vici kwaŋ ta *makwaghwa Pakə ki. Dza Yesəw mbaꞌa ꞌwati kwal dzay dzəmbə məlmə Betani, dzəmbə məlmə Lazar tsaa zhinikəmə na va kwa kwəli. 12:2 Lk 10:40Mbaꞌa məndi tanati shi zəmə ghənghən ghənghən ngəci mbəɓa. Tiɓa Lazar ghəshi lə nihwəti mbəzli mbə zəmə shi zəmə tanati məndi va kaa Yesəw ki. Ma ghala pətsa va ki na, Martə saa tsəva mbə ɓaɓanshi shi zəmə ngəshi.
12:3 Lk 7:37-38Ma ghəshi mbə zəmə shi va tsəgha na, mbaꞌa Marəy ɓəvə ꞌwərdi tə dimə, sa tati məndi tə *Nardə ɗewɗew, gar paf kwa magwaji ti kən, mbaꞌa dzaa ɓaslanati tə shiɗshiɗ Yesəw. Ləy hwəm sa ɓaslamtishi na na, mbaꞌa saɗanamti shiɗshiɗ ci va lə shiti mbə ghən nzə. Dza ciki tsa nza ghəshi va mbə gwanay ki, ka zən war ꞌwərdi va jaꞌ jaꞌa.
12:4 Zhəwdasə: 6:71; 13:2, 27; 18:2Ma kə Zhəwdasə Isəkariyətə, tsahwəti ntsa mbə *mbəzli ta səɗa Yesəw va, saa dza va ta nga ɗafa ti na: 12:5 Ezay 58:7; Mt 19:21; Zhk 2:15-16«A is, tawa niy ɗəlamti ma ghwəmmə ꞌwərdi naa, pavə gəna ti gar mbəl bələkwə bələkwə mahkan, mbaꞌa ghwəmmə tahanavə kaa ka ndərma nza kia?» kə. Kwəma gəzə na va tsəghay, sa nzana, mbə shashanci kwəma kən ka ndərma naw. Sa nzana va, və məndiy fə gənay, nza ghəli sa ci, njasa sənaɓəy na mbə ghəli nzə nə na. 12:7 19:40Ma kə Yesəw ngəci na: «A ntsa, zlata mali va, ka gəzanta kwəma gha ma. Sləni dza məndiy məni, sa ka məndi laraa dzəghwa kwəli na sa ꞌwati na va məni, e gəzaŋa. 12:8 Nəw 15:11Ma na ka ndərmay, tiɓa nza ghwəy li shi gar nganavəshi shiy ghwəy ya hwəmɓa. Na tsee ghən nee kiy, ka dza ghwəmməə nza ndimndim tikə lə ghwəyəw» kə Yesəw.
12:9 11:43-44Dza vərəm *ka Zhəwifə tərəŋw, mbaꞌa maɗiy ta dzaa dzəmbə məlmə Betani sa favə ghəshi: «Mbə məlmə va na Yesəw» kə məndi. Kwataka ta Yesəw gwaꞌa tsəgha maɗishi ghəshi diɓaw, lə ta dza ghəshiy nay Lazar tsa zhanakati Yesəw va mbə məti gəzə məndi na diɓa.
10 Dzəghwa mbəzli dikə dikə ni mbə *ka ta Hyala ki, mbaꞌa ghəshi tarəkə paslamti Lazar kwərakwə. 11  12:11 11:45Sa nzana, ɗaŋ mbəzli mbə ka Zhəwifə zlashi mbə na shi va kwəma, ka dzashi ta nəw Yesəw, mbaꞌa ghəshi ɓanavə nefer shi ngəci tə mbərkə zhəkəmə tsa Lazar va kwa kwəli.
Njasa kaꞌwəti məndi Yesəw mbə Zherəwzalem
(Mt 21:1-11; Mk 11:1-11; Lk 19:28-40)
12 Ma way pi tə həzlimə va, sa favə vərəm tsa ɗaŋ tsa va niy ɓasəy mbə Zherəwzalem ta tsə *makwaghwa Pakə: «Ava Yesəw mbə səəkəə dzəmbə Zherəwzalem» kə məndi na, 13  12:13 Cem 118:26; Mt 27:42; Zhŋ 1:49ꞌwakəvə ghəshi tsəgha ka kəsli bali, ta slikwə dividivi slərpə ta dəvə shi, ka dzashi ta kaꞌwə Yesəw kwa kwal. Dza ghəshi ka ngwəmə lala zlaŋzlaŋ, a kə ghəshi na: «ꞌWəsa kaa Hyala! Təfanati miy tsa nzə Hyalaa sləkəpə kaa ntsaa səəkəy tsa mbə slən tsa nzə! Təfanati miy tsa nzə Hyala kaa mazə tsa ka *Izərayel tsa!» kə ghəshi.
14 Dza Yesəw ndəs kəsata kwantəmca, taram dzəməy mə, ka dzaa dzəmbə Zherəwzalem, nja kwəma gəzəkə məndi va mbə Zliya Hyalaa dzəkən, a kə məndi na:
15  12:15 Zak 9:9A mbəzli mbə məlmə *Shiyaŋw, əntaa ghəy hazləni ma!
Ava ghwəy nay mazə tsa ghwəy,
dallə mə zəghwə kwantəmca mbə səəkə, kə məndi.
16  12:16 2:22; 17:1Ghala pətsa məniva shi vay, niy favə kwəma ɗi ghəshi gəzə mbəzli ta səɗa ci diw. Ma ləy hwəm sa dzay Yesəw dzəmbə dikə tsa ci va Hyala mə ghwəmə ki na, mbaꞌa ghəshi zəzəvə. A kə ghəshi na: «Ma shiy niy məni mbəzli va kaa Yesəwəy, a məndi niy gəzəkəshi tsəghaa dzəkən mbə Zliya Hyala va sham» kə ghəshi.
17  12:17 11:42-45Ghala pətsaa har Yesəw va Lazar səəmə kwa kwəli, mbaꞌa zhanakati mbə məti kiy, vərəm ɗaŋ niy nza na tiɓa. Mbaꞌa ghəshi niy slanakəshi shiy niy nashi ghəshi kaa nihwəti mbəzli kwərakwə ki. 18 Va tsəgha ɓasəkəvay ndə ngəri ɗaŋ tsəgha ta kaꞌwə Yesəw ki. Sa nzana mbaꞌa ghəshi favə kwəma maɗaŋa maɗaŋa na məni na. 19  12:19 11:48Ma kə *ka Farisahi kwa jipə shi ki na: «Njaa dza ghwəmməə məni kia? Shi dza ghwəmməə ghakə tiɓa ghwəla ya jəw nzəw. Ava mbəzli gwanashi maɗiy dzashi ta nəw kwəma ci» kə ghəshi.
Nihwəti ka *Gərekə mbə ɗəw kwəma Yesəw
20 Mbə mbəzliy niy ɓasəkəvashi vaa dzəmbə məlmə Zherəwzalem ta pəraꞌwə dividivi shi kaa Hyala geꞌi lə vici *makwaghwa Pakəy, a nihwəti ka Gərekə niy nza na mbə shi. 21  12:21 1:44; Lk 19:3; 23:8Ghavə ghəshi, ghəshi ka Gərekə va, mbaꞌa ghəshi səəkəshiy dzəvəgha Fəlipə, ndə ka Betəsayda tə hiɗi ka Galile, ma kə ghəshi ngəci na: «A ntsa dikə tsa, a ghəy ɗi kwəmay lə Yesəw» kə ghəshi. 22 Dza Fəlipə mbaꞌa dzaa gəzanci kaa Andəre. Dza ghəshi bakanashi mbaꞌa ghəshi dzaa gəzanci kaa Yesəw: «Ava məndiy ɗəwŋa» kə ghəshi ki. 23  12:23 2:4; 12:16Ma kə Yesəw kaa zləɓanshi na: «Nana kiy, a vəghwə tsa va məniy, ta fəva dikəə dzətee, yən Zəghwə yakə ndə ngəri. 24  12:24-25 Mt 10:39; 16:24-25; 1Kwər 15:36Ə gəzaŋwəy ya, ta na navay, tsəgha na, kala ɓəvə hwəlfə ha kə ndə, mbaꞌa tsaŋwambə mbə hiɗiy, kwətiŋta ka naa nza, ka mətsəhəw. War məndi tsaŋwambə na mbə hiɗi, mbaꞌa pəsəta ka naa gha səghəta ɗaŋ. 25 Tsəgha na lə ke ngəri kwərakwə. Ntsaa njəɗi piy tsa ci tikə tə hiɗiy, ta zay dza piy tsa tsava ndə. Ma ntsaa njəɗi ma piy tsa ci tikə tə hiɗi na, ta kwəmavə piy tsaa kəɗi ma dza na. 26  12:26 14:3; 17:24War mbaꞌa kə ndəə ɗi nza ka ndə ghəraɗa sləniy, nəw kə ntsa vaa nəwra. Nza ndə ghəra sləni tsee nzəy tə pətsa dzee nza kwərakwə. Ma ntsaa ghəraɗa sləni kiy, ta falti kwəma ci dza Dirə tərəŋw diɓa» kə Yesəw.
Yesəw gəzəpə kwəma məti dza na ta məti
27  12:27 12:23; Mt 26:38Zhini ma kə Yesəw ɓa na: «Sanay, a məhərlee səəta. Wəzəɓa njaa məntee bay tay? Wəzəɓa nə ya kaa Dirə: “A Di, mbəlantəra səvəri mbə ngəraꞌwə tsa dzee tsa ta sa” pən ta na? Tiɓaw, war ta sa ngəraꞌwə tsa dzee tsa ta sa səəkəree. 28  12:28 17:1; Mt 3:17; 17:5“A Di, fə bamaa dzəti slən tsa gha” nə ya» kə.
Dzəghwa, ma kə gaka məli ndə kaa zləɓanci kwəma səəkə mə ghwəmə ki na: «E fati bama ti, ta zhini dzee mətsəhə fəə dzəti ka yəwən diɓa» kə. 29 Ma kə vərəm tsa tə pətsa va gwaꞌa sa favə na gaka məli va na: «Fam məli van sa gərgərəy na» kə ghəshi. Ma kə nihwəti mbə shi na: «Am, awə, məli *ndə kwal tsa Hyala na sava gəzanci na kwəma» kə ghəshi. 30 Ma kə Yesəw na: «Ma gaka məli favə ghwəy vay, ta kwəmee səəkəta naw, əhəŋ, war tə ghwəy na.
31  12:31 5:22; 14:30; 16:11Avanay vəghwə tsa dza Hyalaa ɓasə ngwəvəə dzəkən mbəzli tə hiɗi ti ki. War sənzənva dza na ta ɓanti mazə tsa tə hiɗi ni tsa. 32  12:32-34 3:14Ghala pətsa dza məndi vaa kafara vəgha tsəməy, ta harəhwə mbəzli dzee dza gwaꞌa gwaꞌaa dzəvəghee» kə Yesəw. 33  12:33 18:32Ma mbə kwəma gəzəkə na va tsəgha na kiy, ciy citəpə na gəla məti dza na ta məti.
34  12:34 Cem 89:37; 110:4; Ezhek 37:25; Zhŋ 12:23; 3:14Ma kə vərəm tsa tiɓa va ngəci na: «Sa ka *Kəristəw Ntsa tivə Hyala səəkəyəy, war tiɓa dza naa nza tə ghwəmə ta kwa ndimndim, kə kwəma ɓənivə ghəy mbə zliyahi kwəma ghəy pəhəpəhə na. Zhini ma pə gha ɓa na: “Ghala pətsa dza məndiy kafay Zəghwə yakə ndə ngəriy dzəvəgha tsəm” pə gha. A ndə na Zəghwə yakə ndə ngəri tsa va diɓa kia?» kə ghəshi. 35  12:35-36 7:33; 8:12Ma kə Yesəw na: «A mbəzli ni, nana diy, ghwəlay na waŋ pi mbə ghwəy ta vici jəw. Mbatsəm dza ta waŋ pi tsa va, vantaa kwəsli səəkəə kəələhwəŋwəy. Sa nzanay, ntsaa dza mbə kwəsli na, ka sənay na dzəghwa tə pətsa kəɗi na səɗa ciw. 36  12:36 5:13Va tsəgha kiy, wəzəɓa zləɓavə ghwəy waŋ pi tsa va ghala pətsa nza na tsa ghwəlay lə ghwəy di. Ta mbə ghwəy zhəghəŋwəy ka mbəzli mbə waŋ pi» kə Yesəw.
Ma sa gəzamti Yesəw kwəma va tsəgha na, mbaꞌa dzay kərakə, dzaa mbəy və shi.
Zləɓavə kwəma Yesəw mbəzli *ka Zhəwifəw
37  12:37 16:9Ɗi ghəshiy ɓanavə nefer shi kaa Yesəw, ya tsəgha nzana, mbaꞌa ghəci məmənəhwə shi dimədimə ni ɗaŋ kwa kwəma shiw. 38  12:38 Ezay 53:1; Rm 10:16Ma mənti ghəshi tsəghay, ta mbə kwəma niy gəzəkə ndə Hyala *Ezay va mbə zliyaa dzəghwata kwa, a kə niy niy:
A Hyala kwa sləkəpə, wa ntsaa zləɓa kwəma gəzə ghəy kia?
Kaa wa cinti gha bərci kəətipə gha li kia Ndə sləkəpə?
kə Ezay niy ni.
39 Zhini ɓa mbaꞌa Ezay gəzəkə nda sa wana ɓanavə ma ghəshi nefer shi kaa Yesəw, a kəy:
40  12:40 Ezay 6:10A Hyala ghwəlfay mətsəhi shi, mbaꞌa dəŋɗay məhərli shi.
Tawa ghwəlfay na mətsəhi shiy, əntaa ghəshi nay pi.
Tawa dəŋɗay ma məhərli shiy, vantaa ghəshi sənata kwəma,
«Zhini əntaa ghəshi zhiniy zhəghəvaa səəkəə dzəvəghee,
gar mbayee zhiniy mbəlantishi diɓa» kə Hyala,
kə Ezay.
41  12:41 Ezay 6:1-3Sa wana gəzə Ezay kwəma va tsəghay, sa nzana, mbaꞌa ghəci nay dikə tsa məni Yesəw. Na gəzə na kwəmaa dzəkən tsəgha.
42  12:42 2:23; 9:22Ya tsəgha nzə kiy, ɗaŋ niy nza nihwəti mbə mbəzli dikə dikə ni mbə ka Zhəwifə, mbaꞌa ghəshi ɓanavə nefer shi kaa Yesəw. Kala ɗi ci ghən tsa shi ghəshiy səvəri bazhə bazhə. Sa hazləni ghəshi va *ka Farisahi, vantaa ghəshi ɓantishi səvəri mbə ciki ɓasəva tsa shi. 43  12:43 7:18Sa nzana ɗiɓa fal tsa falshi ke ngəri ghəshi niy ɗi kaa fal tsa Hyala.
Kwəma gəzə Yesəw dza naa sla ngwəvəə dzəkən mbəzli
44  12:44 5:24Dza Yesəw ka gəzə kwəma zlaŋzlaŋ, a kə na: «Favə tə ghwəy, ya wa ntsaa ndara nəfə tsa ciy, kaa ngəra kwətira ndara na nəfə tsa ciw. Aa ɓanavə nəfə tsa ci kaa ntsaa ghwənikəra kwərakwə. 45  12:45 14:9; 5:18Mbaꞌa kə ndə naray, a ntsa va nay ntsaa ghwənikəra kwərakwə ɓa. 46  12:46 12:35-36Yənəy, nja waŋ tsaa mbərə kaa mbəzli səəkəree tikə tə hiɗi. Vantaa ntsaa ndara nəfə tsa ci nzəy mbə kwəsli. 47  12:47 3:17; 5:22War mbaꞌa ndə favə kwəma gəzee, dza na kala ɗi fəti ghəci tiy, yən dza naa ɓanci fəti na tsee ghənəw. Sa nzanay, səəkəree ta ɓasə ngwəvəə dzəkən mbəzli tə hiɗi niw, war ta mbəlishi səəkəree. 48 Ma ntsaa zhiniɗa ghən kala ɗi zləɓa kwəmee ghəciy, a ntsaa dzaa ɓasə ngwəvəə dzəkən tiɓa. Kwəma gəzee na dza naa sla ngwəvəə dzəkən ndə fəca dza hiɗiy kərə. 49  12:49 7:16-17Sa nzanay, nahwəti kwəma tarəvee gəzəkə lə bərcee tiɓaw. War kwəma Dirə tsaa ghwənikəra va na sava. Ghəci ka naa gəzara kwəma, ma kee gəzə ya na kee canshi kaa mbəzli nzə gwaꞌa. 50  12:50 4:34Kwəma gəzaŋwəy na va məni nzəy, e sənay, kwəmaa dzaa ɓəŋwəy piy tsaa kəɗi ma na. War kwəma gəzəkəra Dirə dzee gəzə gwaꞌa tsəgha» kə Yesəw.

12:1 12:1-3 11:1-2

12:2 12:2 Lk 10:40

12:3 12:3 Lk 7:37-38

12:4 12:4 Zhəwdasə: 6:71; 13:2, 27; 18:2

12:5 12:5 Ezay 58:7; Mt 19:21; Zhk 2:15-16

12:7 12:7 19:40

12:8 12:8 Nəw 15:11

12:9 12:9 11:43-44

12:11 12:11 11:45

12:13 12:13 Cem 118:26; Mt 27:42; Zhŋ 1:49

12:15 12:15 Zak 9:9

12:16 12:16 2:22; 17:1

12:17 12:17 11:42-45

12:19 12:19 11:48

12:21 12:21 1:44; Lk 19:3; 23:8

12:23 12:23 2:4; 12:16

12:24 12:24-25 Mt 10:39; 16:24-25; 1Kwər 15:36

12:26 12:26 14:3; 17:24

12:27 12:27 12:23; Mt 26:38

12:28 12:28 17:1; Mt 3:17; 17:5

12:31 12:31 5:22; 14:30; 16:11

12:32 12:32-34 3:14

12:33 12:33 18:32

12:34 12:34 Cem 89:37; 110:4; Ezhek 37:25; Zhŋ 12:23; 3:14

12:35 12:35-36 7:33; 8:12

12:36 12:36 5:13

12:37 12:37 16:9

12:38 12:38 Ezay 53:1; Rm 10:16

12:40 12:40 Ezay 6:10

12:41 12:41 Ezay 6:1-3

12:42 12:42 2:23; 9:22

12:43 12:43 7:18

12:44 12:44 5:24

12:45 12:45 14:9; 5:18

12:46 12:46 12:35-36

12:47 12:47 3:17; 5:22

12:49 12:49 7:16-17

12:50 12:50 4:34