PAHADAG
KAG MGA PAUNANG BISAYA TUNGOR SA
PAHADAG
Kali ay ingsuyat ni Apostol Juan habang sida ay nakakulong sa Isla it Patmos kung hariin ingraraya kag mga priso halin sa Roma. Sida ay gingraya ruto dahil sa ida pagpalapnag it Maadong Balita, nak buko kumporme sa relihiyon it mga nasyon it kato nak nagdadayaw sa mga dios-diosan. Pati kag mga taga-Roma ay nagdadayaw sa inra Emperador bilang inra gino-o ag dios.
Kaling libro ay ingsuyat mga 65 tuig pagkatapos sa kamatayon ni Hesus. (Kali ay ingbibilang nak 95 A.D.) Gingparaya nida kali sa mga Kristyano nak nag-aagom it hirap, lalong-laloey sinrang mga nagtitipon sa pagdayaw ruto sa pitong banwa sa probinsya it Asya, nak ngasing ay sakopey it Turkey.
Ingpahadag kali it Ginoong Hesu-Kristo kang Apostol Juan tungor sa mga matatabo sa palaabutong panahon, ag agor pakusugon kag mga Kristyano nak magpaninrugan sa inra pagtu-o aber hastang sa kamatayon. Dahil gingsisiguro nida sa mga nagtutu-o nak apirdihon it Dios kag Ida mga kaaway ag inggwa't premyo kag mga matutom sa Ida.
Inggwa it maramong simbulo riling pahadag. It kato naintyendihan ninra kali kumo inggwa't gustong bisayahon kali sa inra mga pananamgo. Pero buko pareho ngasing kag ato pagkaintyendi it tanang inra mga simbulo, halimbawa kag mata ay ingpapatuyar sa kaayaman, kag sungay ay ingpapatuyar sa gahom, ag kag siki ay ingpapatuyar sa katibayan. Kag pinaka-magandang ingpahadag dili ay kag tungor sa bag-ong langit ag duta nak inghahanraey it Dios para sa Ida mga sinakupan.
KAG SUYOR IT PAHADAG
Kag mga Paunang Bisaya 1:1-8
Kag Pagpakita ni Hesu-Kristo kang Juan 1:9-20
Kag Ingbisaya ni Hesu-Kristo Para sa mga Nagtutu-o sa Pitong Banwa 2:1—3:21
Kag Trono sa Langit ag kag Anak it Karnero 4:1—5:14
Kag Pitong Silyo Bilang Pangsara sa Kasuyatan 6:1—8:5
Kag Pitong Trumpeta 8:6—11:19
Kag Katitingayang mga Tanra 12:1—14:20
Kag Pitong Marakong Mayukong 15:1—16:21
Kag Pagbagsak it Syudad it Babilonya 17:1—19:4
Kag Huling mga Matabo 19:5—20:15
Kag Bag-ong Langit ag Duta 21:1—22:5
Kag Katapusan it Libro 22:6-21
KAG PAHADAG
nak Ingpakita kang Apostol Juan
1
KAG MGA PAUNANG BISAYA
1 Kag suyor it kaling libro ay kag gingpahadag ni Hesu-Kristo tungor sa mayungotey matatabo. Gingpaayam kali it Dios kang Hesu-Kristo agor Sida ray it mapaayam sa mga nagsiserbisyo sa Ida. Kada gingsugo ni Hesu-Kristo kag usang anghel pramas ipaayam kali sa ako nak imaw si Juan nak nagsiserbisyo sa Ida. 2 Ag kali kag tanang ingpakita sa ako, ag ako ingpapamatuor nak kali kag matuor nak mga bisaya it Dios nak ingpaayam sa ako ni Hesu-Kristo.
3 Abang buynas kag tawo nak nagbuboses pag nagbabasa it kaling mga gingpahadag it Dios tungor sa palaabutong panahon. Ag abang buynas ra kag mga nagrurungog ag nagsusunor sa tanang nakasuyat rili, kumo mayungotey matupar kaling tanan.
Kag Pagpangamusta sa mga Nagtutu-o sa Pitong Banwa
4 Kaling ako ingsusuyat ay para sa inro nak mga nagtutu-o nak nagtitipon sa pagdayaw sa Dios raha sa pitong banwa sa probinsya it Asya.
Akong, si Juan kag nagsusuyat it kali.
Kabay pang mapasa-inro kag kaaduhan ag katimunungan nak naghahalin sa Dios nak imaw gihapon ngasing, aber it kato pa, ag sa palaabutong panahon. Ag imaw ra halin sa Ispirito it Dios nak raha sa atubangan it Ida trono, kinang Ispirito nak inggwa it pitong parayan it pagpakita it Ida gahom,* 1:4 “pitong parayan it pagpakita it Ida gahom”: Kag ingsuyat sa bisayang Griyego ay “pitong ispirito.” Ugaling sa librong kali kag numerong pito ay maramong beses inggagamit. Kag gustong bisayahon it pito sa mga lahi it Hudyo ay tama nak gador, kumpleto ag waya't kakuyangan. 5 ag halin ra kang Hesu-Kristo. Sida nak gador kag masasaligan nak manugpamatuor tungor sa Dios. Sida ra kag unang nabanhaw† 1:5 “unang nabanhaw”: Kag ingsuyat sa bisayang Griyego ay “panganay it mga minatay.” ag pinaka-mataas nak naggagahom sa mga hari sa kalibutan.
Gingpapalangga kita Nida, ag parayan sa Ida rugo nak nabuhos ay nagkainggwa kita it kahilwayan sa pagkaulipon it kasal-anan. 6 Kita ay ing-umir Nida bilang mga mahari kaibahan Nida sa Ida paghari, ag Ida ra inghimo kita nak lahi it mga saserdote nak nagsiserbisyo sa Dios nak imaw kag Ida Dios ag Tatay.‡ 1:6 Exo. 19:6. Sa Ida yang nak Mahimayaon ag Mananakop it tanan kag kadayawan hastang sa waya't katapusan. Kabay pa.
7 Maging hanra kamo, dahil ngani,
si Hesu-Kristo ay mabalik sa tunga it mga rampog,
ag Sida ay makikita it tanang lahi,
aber katong mga tawo nak naglansang sa Ida sa krus.§ 1:7 “naglansang sa Ida sa krus”: Kag ingsuyat sa bisayang Griyego ay “nagbuno sa Ida.” Tuyarey sa batasan it mga sundalo it Roma it kato, si Hesus ay inglansang sa krus ag ingbuno ra it sumbiling agor siguraduhon kung minatayey Sida.
Ag tanang lahi sa kalibutan ay mapanambitan nak gador
sa subrang kahadlok sa Ida.
Matuor talaga kali! Kabay pa.
8 Nagsisiling kag Ginoong Dios, “Ako kag ingsisiling nak Alpa ag Omega,* 1:8 Kag “Alpa” kag unang litra it alpabeto sa bisayang Griyego, ag kag “Omega” kag huling litra it inra alpabeto. dahil Ako kag Kauna-unahan ag kag Katapusan. Ag Ako gihapon ngasing, aber it kato pa, ag sa palaabutong panahon. Ako ra kag Makagagahom.”
KAG PAGPAKITA NI HESU-KRISTO KANG JUAN
9 Ako si Juan, nak inro hali sa pagtu-o. Dahil sa ako pagpakig-usa kang Hesus, tuyar sa inro, ako ra ay nagtiis it hirap ag nagpapaninrugan sa pagsunor sa Ida, ag sa palaabutong panahon ay mahari kaibahan ninro sa Ida paghari. Kag natabo sa ako it kato, ay gingraya ako sa Isla it Patmos† 1:9 Kaling Isla it Patmos kag usang maisot nak isla kung hariin it kato dili gingraraya kag mga priso it mga taga-Roma. bilang sintensya sa ako dahil sa ako pagpalapnag it mga bisaya it Dios ag sa ako pagpamatuor tungor kang Hesus. 10 Ag usang adlaw nak Dominggo,‡ 1:10 o “Kag adlaw para sa Gino-o.” Kali kag adlaw nak Dominggo, nak imaw kag inra unang adlaw sa usang dominggo kung kauno nabanhaw kag Ginoong Hesu-Kristo. (Basaha ra in Bin. 20:7.) tong ako ay nagdadayaw sa Gino-o, ay gulpi nak pay ako'y ginggamhan it Ispirito it Dios. Ag ako ay nakarungog it makusog nak Boses nak pay halin sa usang trumpeta, 11 ag nagsiling nak, “Suyatan kung ni-o kag imo makita, ag iparaya hagto sa mga pagtipon it mga nagtutu-o sa pitong banwa nak imaw kag Epeso, Esmirna, Pergamo, Tiatira, Sardis, Piladelpiya ag Laodisiya.”
12 Pagkarungog nako it katong Boses, ay nagsauli ako agor makita kung si-o kag nagbibisaya sa ako. Kag ako nakita ay pitong buyawan nak butangan it iwag. 13 Ag sa tunga it kinang mga butangan it iwag ay inggwa it nakatinrog nak kag hitsura ay nupay tawo,§ 1:13a o “nupay Anak it Tawo.” Kag tawag nak Anak it Tawo ay nabaoy sa Dan. 7:13-14. It kato nakita ni Daniel kag usa sa hitsura it tawo nak kaibahan it Dios sa langit. (Basaha ra sa Mat. 8:20.) nak nakabaro it mahaba nak yabaw hastang siki. Ag inggwa ra Sida it sas nak buyawan nak nakapalibot sa Ida rughan.* 1:13b Kaling baro ag sas Nida ay tuyar rutong ingsusuksok it Pinaka-mataas nak Saserdote. 14 Kag Ida buhok ay pagka-puti-puti tuyar sa gapas o maramong maintik nak yelo, ag kag Ida mata ay pay kayado nak nagbabaga. 15 Kag Ida siki ay pagkarilag nak nupay dinalisay nak tanso nak ingparayan sa pugon. Ag kag Ida boses ay naambit sa makusog nak ragasras it marakong busay.† 1:15 Basaha ra sa Dan. 7:9,13; 10:5-6. 16 Di hudot nak pitong bituon kag Ida tuong damot, ag nagliliwas sa Ida yuba kag nupay espada nak dubli it tayom. Kag Ida uda ay pagka-susilaw nak nupay adlaw nak pang-alas-dosenhon.
17 Pagkakita nako sa Ida, napasubsob ako sa Ida sikihan nak nupay minatayey. Pero gingbabaw Nida kag Ida tuong damot sa ako ag nagsiling,
“Daey igkahadlok, dahil Ako kag Una ag kag Huli.‡ 1:17 Isa. 44:6. 18 Ako ay buhi. Ag aber matuor nak Ako ay namatay, muyati, Ako ay buhing-buhi ag indiey nak gador mamatay hastang sa waya't katapusan. Ako ra kag inggwa it gahom sa Kamatayon ag hali sa Ako kag dawi nak nakakabukas sa Hades nak ingpapagtuan it mga minatay.
19 “Kada, imo isuyat kag mga butang nak imo nakita, pati kag mga butang nak natatabo ngasing ag sa palaabutong panahon. 20 Kag gustong bisayahon it kaling pitong bituon nak imo nakitang hudot it Ako tuong damot, ag pitong buyawan nak butangan it iwag, ay waya pa gipaayaman it kato sa imo, pero ngasing ay Akoey ingpapaayam sa imo. Kag pitong bituon ay gingpapatuyar sa pitong anghel§ 1:20 Ruha kag isip it mga maayam sa Bibliya tungor kung sin-o kaling mga anghel. Kag isip it iba kali ay matuor nak anghel nak nagbabantay sa mga pagtipon it mga nagtutu-o sa pitong banwa. Ag kag isip it iba, kali ay mga pinunong tawo nak nagrurumaya sa mga pagtipon it mga nagtutu-o. nak nagbabantay sa mga pagtipon it mga nagtutu-o sa pitong banwa. Ag kaling pitong iwag ay kag mga pagtipon it mga nagtutu-o sa pitong banwa.”
*1:4 1:4 “pitong parayan it pagpakita it Ida gahom”: Kag ingsuyat sa bisayang Griyego ay “pitong ispirito.” Ugaling sa librong kali kag numerong pito ay maramong beses inggagamit. Kag gustong bisayahon it pito sa mga lahi it Hudyo ay tama nak gador, kumpleto ag waya't kakuyangan.
†1:5 1:5 “unang nabanhaw”: Kag ingsuyat sa bisayang Griyego ay “panganay it mga minatay.”
‡1:6 1:6 Exo. 19:6.
§1:7 1:7 “naglansang sa Ida sa krus”: Kag ingsuyat sa bisayang Griyego ay “nagbuno sa Ida.” Tuyarey sa batasan it mga sundalo it Roma it kato, si Hesus ay inglansang sa krus ag ingbuno ra it sumbiling agor siguraduhon kung minatayey Sida.
*1:8 1:8 Kag “Alpa” kag unang litra it alpabeto sa bisayang Griyego, ag kag “Omega” kag huling litra it inra alpabeto.
†1:9 1:9 Kaling Isla it Patmos kag usang maisot nak isla kung hariin it kato dili gingraraya kag mga priso it mga taga-Roma.
‡1:10 1:10 o “Kag adlaw para sa Gino-o.” Kali kag adlaw nak Dominggo, nak imaw kag inra unang adlaw sa usang dominggo kung kauno nabanhaw kag Ginoong Hesu-Kristo. (Basaha ra in Bin. 20:7.)
§1:13 1:13a o “nupay Anak it Tawo.” Kag tawag nak Anak it Tawo ay nabaoy sa Dan. 7:13-14. It kato nakita ni Daniel kag usa sa hitsura it tawo nak kaibahan it Dios sa langit. (Basaha ra sa Mat. 8:20.)
*1:13 1:13b Kaling baro ag sas Nida ay tuyar rutong ingsusuksok it Pinaka-mataas nak Saserdote.
†1:15 1:15 Basaha ra sa Dan. 7:9,13; 10:5-6.
‡1:17 1:17 Isa. 44:6.
§1:20 1:20 Ruha kag isip it mga maayam sa Bibliya tungor kung sin-o kaling mga anghel. Kag isip it iba kali ay matuor nak anghel nak nagbabantay sa mga pagtipon it mga nagtutu-o sa pitong banwa. Ag kag isip it iba, kali ay mga pinunong tawo nak nagrurumaya sa mga pagtipon it mga nagtutu-o.