11
Numuna huseꞌmofihi hapaꞌa Yesu lu epiꞌehina
Mt 6:9-13; 7:7-11
Mone yupahi Yesu hepaꞌi moneto buto minoloto nunumu lu su nohago mone koko panaꞌauba ho tito ma luto lu emiꞌehina: Sipi Bo, koyapaꞌi Yoniu koko pananaꞌa nunumu enelepiꞌehina ana suhi huto kai nunumu lelepibe luꞌehina yabe. Ya noligo Yesu ma luto lu epiꞌehina: Lenali nunumu hiluneꞌmu nehitemo ma lite lilo: Afotiga, kai kigika hetofana huto minalibe. Kai kapoka ai huto hino. Noseꞌnati kai kanaꞌamu kanaꞌamu limilata hubo. Kai foipanati li heꞌmi letetogo lali ana huto asaga bonaꞌmagi foipana nehi letana li heꞌmi epalalune. To kai sipi fi taga huseꞌnagu leleꞌmo memolobo.
To Yesu ma luto koko panaꞌa lu epiꞌehina: Lenaliluguti moneuba laluꞌafihi nonuga foluguꞌi buto ma luto lu emilibe: Nalaluo. Kai beleti noseꞌna loegi monegi nimibo. Mone nalaluꞌnifu kapo moloto nanitoga oꞌehinagi nanitoga noseꞌna emilunaꞌa meniꞌigo kaitogati nimitogo ito buto emilube. To ya luto kehe noitogo ana nohaꞌalugati kalalukafu ma luto lilinaꞌmu yabe: Kafe ahekini lolotoꞌni yagapanaꞌni hiti sipalo akoꞌohutagu hena hibe luto oto kosele nahanaga luto kehe kehe noine? Nani koꞌohunaguti ho tito buto anana li mekimilunaꞌmu yabe. Yesu ma luꞌehina: Nani lusiga lu nolepube. Ana bo kai kalalukafu minanaꞌa huto noseꞌna nimibo luto kehe itamo ai ho tito li mekimilubeꞌmu hilinamoya to kai kubuya mehinogo kehe iba iba huto minataꞌmu ai kalalukafu alihi ana noseꞌna ho tito li kimilinaꞌmu yabe. Yaꞌmuꞌi nani lu nolepube. Lenali Huꞌmamofitoga loka henogo ai anaꞌina lepilibe. Lenali anaꞌinaꞌmu sa sa huba huba hilete alihi li huto hilabe. Lenali kasito begele begele nehinogo Huꞌmau kafe sigi lepalalibe. 10 Asaga bonaꞌi Huꞌmamofihi loka holenogo ai anaꞌina epilinaꞌmu lilata nehabe. To bo moneuba anaꞌinaꞌmu sa sa huloto li huto hulata nohibe. To bo moneuba kasito begele begele nohigo Huꞌmau kafe sigi etolata nohibe. 11 To lenaliluguti monepi monepi yagapanatinimagi faya kumu kehe noinogomo osifaꞌi lite bite epilafi? Oꞌe. 12 To yagapanatini moneuba kokole muꞌamu kehe noinogomo kakamukeꞌi mone lite bite epilafi? Oꞌe. Yaꞌma hiti bati mehuꞌehibe luto Yesu lu epiꞌehina. 13 Yalo ana huto lenali bo foipaꞌamagita yagapanatini eneleꞌmo hofa telete anaꞌina bati huꞌehina enegelo bite epilata nehabe. Ya suhi lito ana huto kokulumalugu nohina bo, Afotinifu, aiꞌa hapaꞌa sipi hetofana niꞌigo aitoga loka haluneꞌmu nehana Hetofa Sikalafuꞌa epilinaꞌmu yabe, luto Yesu koko pananaꞌa lu epiꞌehina.
Yesu liliꞌna Bielesebulu hiti lilaꞌibe liꞌahana
Mt 12:22-30; Mk 3:20-27
14 Yesu bo mone foipa feleuba bagaꞌa li hekini lago minolata hina ya Yesu ana foipa fele li heꞌmi etolago ana bo bagaguti kaga luꞌehina. Ya nohigo boanaꞌi analo minete bu geꞌahana. Enali enelesa ligo enekesa yigi fato fato hiꞌahana yabe. 15 Yesu ya hinana bu gelete lugaꞌa bonaꞌmagi ma lite liꞌahana: Bielesebulu foipa felemagihi sipi kabaꞌani nohinago ai ma bomofihi aitogati amuya emiꞌehigo yanatuꞌi foipa fele li noheꞌmibe lite liꞌahana. 16 To lugaꞌa bonaꞌmagi Yesuhi miꞌi malaluneꞌmu ma lite lu emiꞌahana: Kai kokulumalugu Huꞌmamofihi babeyafaꞌa hu lepibo lite liꞌahana. 17 Yesu kagaꞌani akeheliloto ma luto lu epiꞌehina: Hepaꞌi moneto bonaꞌi loko hite guna ite mino luga luga hite loe bonaꞌi lolo hite luba hilana yaꞌmana hepaꞌi sibina hilinaꞌmu yabe to koguna nagaꞌi mone neminanaguti fuku lite luba hilete fato fatoꞌi minalana enali asagaꞌi bati mehilanaꞌmu yabe. 18 To Satahi ai nagaꞌa fuku lite loe nagaꞌi hilete enaliꞌani luba hilana fato fato hite minalana Satahi kapoꞌa hena huto minalina niꞌibe? Lenali nani kumuꞌi Bielesebulu amuya emiꞌehigo foipa fele li heꞌmi heꞌmi nohibe lite nelanamoꞌmu lenaliꞌi lenoloka nohobe, luto Yesu luꞌehina yabe. 19 To maꞌnaka luto Bielesebulu amuya emiꞌehigo foipa fele li heꞌmi heꞌmi nohibe lite nekehelina to kiyiꞌafu panatini eneheꞌmago foipa fele li heꞌmi heꞌmi nehabe? Ya huꞌehigo enaliꞌani panatinimagi yasi lolo hilete katini li loko hite kehelilabe. 20 Oꞌe, Huꞌmamofihi ai amuyaꞌaloti foipa fele li noheꞌmube ya nohugo ana nohunanauba Huꞌmamofihi kapoꞌa anasi lenalitoga aꞌo leba toꞌehibe luto lenubulo huto huloto lenelepilata nohibe.
21 To amuya bo moneuba gimi mageꞌi huloto nohi feꞌnohaꞌa kaba gimi gito minolata nohina ya yogo feꞌnohaꞌa bati huto enubu nini minolata nohibe luto Yesu luꞌehina yabe. 22 To lusi amuya bo mone nehetiloto hepa kaba nominalina bo hiti luba hilete ana bo holoto gimi mageꞌa li su holoto asagaꞌna gumina lina feꞌnohaꞌa guna ito bonaꞌi epilinaꞌmu yabe.
23 Bo mone ai nalaluꞌnifu legi huto menohilina aiꞌya fatehaꞌni nohibe. To bo moneuba neheꞌmoto panaꞌaloboꞌni eneleꞌmo nupa mehilina ai maꞌnaka luto panaꞌaloboꞌni enegene ito eneleꞌmo tili tele hulata nohibe luto Yesu luꞌehina yabe.
Foipa fele akuꞌi i behe huto oꞌehina
Mt 12:43-45
24 Foipa feleuba bonaꞌmagi enugufaguti leheko nolimitomo ai ka meꞌi ninalo mino fulu hilina hepa kumu sa sa hulata nohibe to ana foipa feleuba mino fulu hilina hepaꞌi sa sa hina bu megotomo aiꞌa ma luto lulata nohibe: Nani heꞌmito oꞌohuna nohaꞌnilo akuꞌi bilube luto ana foipa feleuba ekesa yigilata nohibe. 25 Ya luto ekesa yigilotomo ai i behe huto buto heꞌmito oꞌehina nohaꞌa leꞌmo bati hago gulu gulu luto niꞌigo buto ana foipa feleuba bu golata nohibe. 26 To ya huꞌehigo ai akuꞌi ana nohaꞌaguti heleko limiloto buto nayahi mone kegiꞌa su hago mone kegiꞌati loemo heleko malago foipa fele eneleꞌmoto ago ana nohaꞌagu minelata nehabe. Koyapaꞌi ana bo nesiꞌa sibina huto minolata hinamo yatai babu foipa fele ete ai gufagu minago aimoya moneꞌna suhi huto foipa gofana loto sibina bo minolata nohibe, luto Yesu luꞌehina yabe.
Lofokehenaguti minosemofihi hapaꞌa
27 Yesu yaꞌmana kaga lu baga ilago aꞌi moneuba babu bonaꞌmagihi folagahaꞌaniguti ka mone ma luto Yesuhi kehe ito lu emiꞌehina: Ai koyapaꞌi keketoloto amihi kimiꞌehina aꞌuba ai fokehenaguti gelo bito minalibe luto ana aꞌuba Yesutoga luꞌehina. 28 Ya noligo Yesu ma luto lu emiꞌehina: Oꞌyo. To enali bonaꞌi Huꞌmamofihi kaꞌa keheli emite megeꞌi melete minelata nehana bonaꞌi enali fokehenaguti enegelo bite minalabe luto Yesu ana aꞌi lu emiꞌehina yabe.
Bonaꞌi lugaꞌamagi Yesu kumu topa hose suhi li huto hitogo bu galune liꞌahana
Mt 12:38-42
29 Babu bonaꞌi li nupa hite Yesu leꞌmo folagahi hite minago Yesu ka mone ma luto lu epiꞌehina: Yatai boanaꞌise, bati mehana boanaꞌi nehabe. Enali sipi liliꞌnakamofi kumu topa hoseꞌnaꞌa Huꞌmau bati huto yabe lilina yamofihi hu lelepibo lite noloka nehanaya nani hu meenelepiluna moneko Yonaha topa hoseꞌnaꞌa hu enelepilunaꞌmu yabe luto Yesu luꞌehina. 30 Koyapaꞌi Yonau Huꞌmamofihi makiꞌa lolo huto Nineba bonatoga nehetiꞌehina yabe. Ana suhi huto Kokulumaguti limiꞌehina Bo Huꞌmamofihi makiꞌa lolo huto yatai boanaꞌi enalitoga minalinaꞌmu yabe. 31 To kokuluma hiti meꞌi hiti alihi su nohenogo Huꞌmau bonaꞌa eneleꞌmo fato fato nohinogo sipi aꞌi gihiti aꞌi yabe lilata nehana aꞌmouba ai sofo kegiꞌati aiꞌa hiti to yatai boanaꞌi hiti ho tilete ai ana gihiti aꞌuba foipanaꞌanimuꞌi li yege ho epalalinaꞌmu to enifisa ilinaꞌmu yabe. Henaꞌmugope yaꞌmana gihiti aꞌi ai meꞌi belehaꞌaga nominoto kapo moloto Solomoni hetofana huto bonaꞌi mono ka lu epimofaꞌna nohina nokehelibe. Ya huꞌehina Solomonihi be ligito hoto nohina maloꞌi niꞌibe to lenali komopatini i gelehe menehanagihe. 32 Kokuluma hiti meꞌi hiti su nohenogo Huꞌmau bonaꞌi eneleꞌmo kehelilubeꞌmu hilina yupahi Nineba bonaꞌi enali ho tilete enali yatai bonaꞌmagihi enifisa ilete foipanaꞌanimuꞌi li yege ho epalalinaꞌmu yabe. Henaꞌmugope enali Nineba bonaꞌmagi Yonau lu epina kaꞌa kehelilete enali komopaꞌani li gelehe hiꞌehite yabe. Ya huꞌehina yatai Yonahi be ligito nohina magaꞌma niꞌibe luto Yesu lu epiꞌehina yabe.
Lugufamofihi fana mehaꞌa
Mt 5:15; 6:22-23
33 Bonaꞌmagi libi logoꞌani li kulu tilete fala kite lapetu ifi tete memelelata nehabe. Enali nohaꞌanigu hutoꞌi meleꞌahago besa besa loto niꞌigo ana fana meto bonaꞌi bu gelete nonuga bilata nehabe. 34 Kugufamofihi libiꞌi logoꞌaya suhi huto kubuka niꞌibe. To kubuka bati huto niꞌigomo asaga kugufaka bati huto fana toto minolata nohibe. To kubuka bati mehuꞌehigomo asaga kugufaka metepu ito minolata nohibe. 35 Ya huꞌehinagi kai asaga yupahi kaba hu bati hubo fana mehena kailugu nina asagaꞌi metepu i lalibeꞌmu nolube. 36 To asaga kugufaka fana mehi huto bai toto mone metepuna nila ya hula mehuꞌehinogomo ai besa asaga kapoga bilinaꞌmu yabe. To libiꞌuba fana mehaꞌa kaitoga besa besa nolanaꞌa hilinaꞌmu hapakamofihi hetofanaꞌa ahuto hilibe.
Felosi bonaꞌi hiti tisa bonaꞌi hiti enali bati mehina suhi li huto hiꞌahana
Mt 23:1-36; Mk 12:38-40
37 Yesu ana kaga lu su holago Felosi bo moneuba: Nohaꞌnigu buto noseꞌna naniꞌi hiti naluꞌibe luto kehe igo Yesu buto hitalo minoto noseꞌna nalubeꞌmu huꞌehina. 38 Ya nohigo ana Felosi bouba Yesuhi bu gana ai yahi okala mehuse noseꞌna nonago ekesa yigi babu luꞌehina yabe. 39 Felosi bouba ya huto ekesa yigi babu noligo Yesu ma luto lu emiꞌehina: Lenali Felosi bonaꞌi, lenali asaga yupahi kohatinimofihi feguꞌaga leꞌmo gulu gulu lila to lapetinimofihi fegu gupisaꞌaga li gulu gulu lilata nehabe. Ya nehana lenali komopatinigu luba huseꞌna to foipa faipana babu luto bai toto niꞌibe, luto Yesu luꞌehina. 40 Lenali negi nagi bo yabe. Huꞌmau ai feguꞌaga lolo huꞌehina bouba ai ana huto komopaꞌaluga lolo mehilina niꞌifihe? 41 Ya huꞌehinagi kai kohakagu to lapekagu niꞌilinana musufalo bonaꞌi epiletogo asaga nasanaka gulu gulu lu su halibe luto Yesu Felosi bonaꞌi lu epiꞌehina.
42 Ehe, lenali Felosi bonaꞌise. Lenali kaba hu bati hilo. Lenali noseꞌna tu kifina fato fatoꞌi to ketuyafi mamufafi agepafi nayahi luga luga su hago nina to lenali naeniꞌa nelite monekoꞌisi Huꞌmamofitoga emilata nehabe. Ya hite Huꞌmamofitoga komopatini meemise to bonaꞌi eneleꞌmo bati mehiꞌahabe. To lenali bonaꞌmagihi eneleꞌmo lenemetoga melete minalana to Huꞌmamofihi nasanaꞌa lenegekesu mehose emilata nehite komopatini bebe senogo minalanaꞌmu yabe.
43 Ehe, lenali Felosi bonaꞌise. Lenali mono nonugu siaꞌa bati hinalo bona folaganugu minelago asaga bonaꞌmagi lenebe tigite lenigitini li saga bona folaganugu hilata habe. 44 Ehe, lenali kaba hu bati hilo. Lenali kene mala mala hepa suhi hite fala kite nehago bonaꞌi ifoꞌalo bila ela nehite lenali kumuꞌi meꞌi afehaꞌalo nehabe lite mekehelilata nehabe, Yesu ya luto Felosi bonaꞌi lu epiꞌehina yabe.
45 Keya ka tisa bo moneuba ma luto Yesuhi lu emiꞌehina: Babafio, kai ya luto kaga nolutomo lalitoga hiti kaga lu sibina nohu letane luto luꞌehina yabe. 46 Ya ligo Yesu kaꞌalo luꞌehina: Ehe, lenali keya kaga kehelise bo kaba hu bati hilo. Lenali asaga yupahi boanaꞌi keya kagatinimofihi anaꞌina li keta fi epelelago enali enigiꞌnalo ketaꞌmu filite kofite nebago to lenali lenayahi kosaꞌatuꞌi mone anana li eneheꞌmelata menehabe. 47 Ehe lenaliꞌmase. Lenali koyapaꞌi ligike fakehatinimagi lu huto huto bonaꞌi enehete mamufa gilata kapogu keli heꞌahana yatai lenali li hokolo hilete li kuguma hite ana kene mala malaꞌani nehabe luto Yesu luꞌehina yabe. 48 Yaꞌmana hapatinimuꞌi koyapa ligike fakehatinimagihi enemegeꞌi melete minete lenali komopatini yaꞌmana hiꞌahana sukumu bati hulago neminabe. Enali lu huto huto bonaꞌi enehete keli heꞌahago lenali kene mala malaꞌani li hokolo hite li kuguma nehabe. 49 Ya huꞌehigo koyapaꞌi Huꞌmamofitoga kaga keheliseꞌnaꞌa bati huto niꞌigo ai ma luto luꞌehina yabe: Nani lu huto huto bonaꞌi hiti kaga lu yege hose bonaꞌi hiti enalitoga enoho lifinogo nehetilenogo bonaꞌmagi enegene mane inogo luga koli nefelenogo lugaꞌa enahalabe. 50 Ya huꞌehina enali yatai boanaꞌmagi koyapaꞌi kokulumaꞌi hiti meꞌi hiti huto nohigo minete filiꞌahana lu huto huto bonaꞌmagi kumu lite ka foyagu bite Huꞌmau osahi epilinamo yaꞌma lilanaꞌmu yabe. 51 Koyapa Ebeli filiꞌehina kanaloti oto Sekalaiya ai sipi mono nohi gegisaꞌagu mamufa gilata hitalo filiꞌehinalo yananaꞌmu asagaꞌi luto yatai boanaꞌi enalitoga minalinaꞌmu yabe. Maꞌnaka luto lu nolepube, yaꞌmananaꞌmu luto minaꞌa sipi yatai boanaꞌmagi ma nehana heꞌmilabe luto Yesu luꞌehina yabe.
52 Ehe, lenali keya kaga kehelise bonaꞌise. Lenali bonaꞌmagi kaga keheliseꞌnaꞌani li sibina hilete lenali kaga keheli kapo li hokolo mehise nehago bonaꞌi kaga batiꞌa keheliluneꞌmu nehana lenali lu laga hi epelenogo mekehelilata nehago to lenali hiti ana kaga batiꞌalo megeꞌi memalalata nehabe, luto Yesu luꞌehina yabe.
53 Yesu ana hepaꞌi heꞌmito nobigo Felosi bonaꞌi to loto kaga kehelise bonaꞌmagi enali ipakafa Yesuhi helete enali amuya enipa hulago kaga Yesunugu lu bilune lite liꞌahana. Ya hite enali 54 Yesuhi bagalo ka fato fato babeyafa hite loka helete kaba bagalo hiꞌehite ka mone sibinaꞌa nolinogomo ka foyagu leꞌmo malalune lite hiꞌahana yabe.