18
Cacãrãtie sa mulĩɛŋ
1 Ku huoŋgu-na, Yesu wuɔ naŋ gbãnalãaŋ daaku‑i baa u *hãalãbiemba‑i duɔ pigãaŋ-ba wuɔ ba saaya ba ta ba cãrã Diiloŋo‑i yinni maŋ joŋ; ba baa yaŋ ba kũɔma seŋ. U gbĩɛ-ba wuɔ: 2 «Gɛ̃ŋgɛrtieŋo naŋo waa nelle nande-na, u saa tuɔ kãalã Diiloŋo‑i aa u saa bi tuɔ kãŋ moloŋo. 3 A ne da, bikulciɛŋo naŋo bi waa nelle fande-na. Bikulciɛŋ daayo ji da wɛima baa moloŋo naŋo; u kã ka bĩ kutieŋo‑i gɛ̃ŋgɛrtieŋo wulaa. 4 Duɔ kã, gɛ̃ŋgɛrtieŋo siɛ ne u yaaŋ-na. Ciɛŋo siɛ bi bir. Yiiŋgu naŋgu-na, gɛ̃ŋgɛrtieŋo ji cira: ‹Mi suyaa miɛ mi sa kãalã Diiloŋo‑i aa mi sa bi kãŋ nɛliɛŋo. 5 Ŋga ciɛŋ daa uŋ jo u mulĩɛŋ-mi yinni maŋ joŋ dumandɛ‑i-na, mi ka ce ba ãndaaŋgu‑i aa gbuu da fiisa; ni ma'i sĩ u ka tuɔ jo u huol mi yaaŋ-na.›»
6 Yesu wuɔ cira: «Na nuɔ gɛŋgɛrtiebabalaŋ daa uŋ waaŋ mamaŋ kɛ? 7 Aa Diiloŋo maŋ Diiloŋo, ku ce niɛ aa u yufelleŋ hilaa bamaŋ nuɔ‑i, da ba ta ba cãrã-yuɔ bãaŋgu‑i baa isuɔŋgu‑i u siɛ ne ba yaaŋ-na? 8 Mi tũnu-nɛi: U siɛ dure aa ce-ma. *Moloŋ-Biɛŋ duɔ ka bir jo, u ka jo ji da nuɔmba haa ba naŋga yuɔ wɛi?»
Ba sa cãrã Diiloŋo‑i baa bombolma
9 Nuɔmba namba taa ba ne ba fɛrɛ wuɔ ba vii, a ce dumaaŋo-na, ba taa ba ne wuɔ ba bɔyaa banamba‑na. Yesu wuɔ naŋ gbãnalãaŋ daaku‑i hã-ba wuɔ: 10 «*Farisĩɛyiɛŋo naŋo‑i baa *nampohũutieŋo naŋo‑i ba kãa *Diilodubuɔ‑i-na da ba ka cãrã Diiloŋo‑i. 11 Farisĩɛyiɛŋ wuɔ sire yiɛra aa naa cira: ‹Diilo, mi jaal-ni. Mi jaal-ni hama‑i nuɔ‑i? Mi sa ce kuubabalaaŋgu ŋaa banambaŋ ceŋ dumaa: Mi sa cuo, mi huɔŋga saa balaŋ baa nɛliɛŋo, mi sa wuɔra mi ce caamba. Mii si dii ŋaa nampohũutieŋo maŋ yiɛraaya duɔlɛi u temma. 12 Mi dii sũŋgu‑i i hãi saahɔlma-na, aa da mi da bĩŋkũŋgu bĩŋkũŋgu, mi hiel ŋ *yufelle‑i hã-ni.›
13 «Nampohũutieŋ wuɔ yiɛra dii huoŋ-nu, u saa siɛ duɔ ciir u yaaŋga‑i, aa tuɔ muo u pãmpĩnaŋga‑i aa cira: ‹Diilo, mi suyaa miɛ mi ciluɔ saa fa, jande, baa gãŋ baa-mi.›»
14 Yesu wuɔ waŋ baa nuɔmba‑i wuɔ: «Yaaŋ mi tũnu-nɛi, balaŋ daaba‑i ba hãi‑i-na, aa ba suɔ da ba bir kũŋ, Diiloŋo hurii nampohũutieŋo ãmbabalma‑i aa yaŋ Farisĩɛyiɛŋo maama‑i. Na saa da, umaŋ duɔ tuɔ tɛtɛŋ u fɛrɛ, ba ka hiire-yuɔ; ŋga umaŋ duɔ tuɔ hiire u fɛrɛ, ba ka tɛtɛŋ-yo.»
Yesu cãarã Diiloŋo‑i hã bisãmbiemba namba
(Matie 19.13-15; Marke 10.13-16)
15 Ku huoŋgu-na, baa jo baa tontobaa-ba namba Yesu wulaa wuɔ u ji haa u nammu‑i bɛi a cãrã Diiloŋo‑i hã-ba. U *hãalãbiembaŋ daa mafamma‑i, baa sire ta ba nuola bamaŋ juɔ baa-ba. 16 Yesu wuɔ cira: «Yaaŋ bisãlmba jo mi wulaa, baa na cie-ba». Baŋ juɔ, wuɔ cira: «Bamaŋ dii bafamba temma‑i, *Diiloŋ-nelle dii bafamba diele. 17 Yaaŋ mi waŋ ninsoŋo‑i baa-na: Umaŋ duɔ saa siɛ *Diiloŋ-nellentesĩnni‑i ŋaa bisãlãaŋo, kutieŋo siɛ gbãa suur *Diiloŋ-nelle-na.»
Wɛiŋo naŋ maama
(Matie 19.16-30; Marke 10.17-31)
18 *Yuifu ba yuntieŋo naŋ wuɔ yuu Yesu‑i wuɔ: «Hãalãtiefɛfɛi, da mi ta mi taara mi da cicɛ̃lma maŋ sa tĩɛŋ dede‑i, mi saaya mi ce bige‑i?»
19 Yesu wuɔ cira: «Bige‑i ciɛ ŋ ta ŋ bĩ-mi nelfɛfɛiŋ muɔ? Da ma hel Diiloŋo-na, nelfɛfɛiŋo dii wɛi? 20 Diiloŋ uŋ'a i tiɛ wuɔ hũmieŋa maŋ, ma sĩ ŋ suɔ-ya kɛ? Ta ŋ wuɔ a yaa‑i: ‹Baa ce *fuocesĩnni, baa ko nɛliɛŋo, baa cuo, baa kar coima ŋ haa moloŋ-na, aa ta ŋ dii ŋ to‑i baa ŋ nyu‑i ba nuŋgu‑i.›* Helmaŋ-sɛbɛ (Exode) 20.12-16; Ãnjĩnamma tiyemmaŋ-sɛbɛ 5.16-20»
21 Naacolŋ wuɔ bir waŋ baa Yesu‑i wuɔ: «Mi duɔŋ dii mi bisãnsĩnniŋ ta mi ce mafamma‑i hiere.»
22 Uŋ piiye dumaaŋo-na, Yesu wuɔ cira: «Ma tĩyãa ma diei: Suor ŋ nagãŋ-niini‑i hiere aa ŋ cal gbeiŋa faŋa‑i ŋ hã sũntaamba baa-ya, ku yaa ŋ ka ce wɛiŋ nuɔ dɔrɔ‑i-na. Da ŋ ce mafamma‑i, ŋ jo ŋ ji ta ŋ nyaanu-miɛ.»
23 Naacolŋ daayo naa silaa waa wɛiŋo cor. Yesuŋ juɔ waŋ mafamma‑i, wuɔ gbuu pãŋ vãa u yaaŋga‑i. 24 Yesu wuɔ cira: «Kumaŋ ka ce wɛiŋo duɔ gbãa suur *Diiloŋ-nelle-na kuu dii kpelle. 25 Na saa da, kumaŋ ka ce nyɔgɔ̃mɛ duɔ gbãa cor misɛ̃nɛ fuoŋgu-na kuu dii kpelle dɛ! Ŋga kumaŋ ka ce wɛiŋo duɔ gbãa suur *Diiloŋ-nelle-na, kufaŋgu dii kpelle yaŋ.»
26 Nuɔŋ baa yuu-yo wuɔ: «Dumaaŋo-na, hai moloŋo‑i ka gbãa da Diiloŋo‑i?»
27 Yesu wuɔ cira: «Mamaŋ da ma yar nuɔmba‑i cemma, ma siɛ gbãa yar Diiloŋo‑i.»
28 Piɛr wuɔ cira: «Itie, aa miɛ maŋ yaaŋ i nagãŋ-niini‑i hiere aa tiɛ nyaanu-niɛ, i ka da bige‑i kuɔ?»
29 Yesu wuɔ waŋ baa-ba wuɔ: «Yaaŋ mi waŋ ninsoŋo‑i baa-na: Umaŋ duɔ ta aa yaŋ u dumɛlle‑i, u ciɛŋo‑i, u hãmba‑i, u bĩncuɔmba‑i, u bisãlmba‑i Diiloŋ-maama-na, 30 kutieŋ uŋ ka da kumaŋ hĩɛma-na bande‑i-na, ku ka maar uŋ taa aa yaŋ kumaŋ. Aa u ka da cicɛ̃lma maŋ sa tĩɛŋ dede‑i bisĩnuɔ‑i-na.»
Yesu tiraa tir u kuliiŋgu maama‑i
(Matie 20.17-19; Marke 10.32-34)
31 Ku huoŋgu-na, Yesu wuɔ bĩ u *hãalãbieŋ cĩncieluo ba hãi baamba‑i ba deŋ, a waŋ baa-ba wuɔ: «Na daa iŋ kãŋ *Yerusalɛmu‑i-na kɛ? *Diilopɔpuɔrbiembaŋ nyɛgãaŋ mamaŋ *Moloŋ-Biɛŋo maama-na, ma ka ce kusuɔŋ-nu'i. 32 Ba ka bel-o hã *niɛraamba‑i baa-yo ba nyɛ-yo sũlma, aa tuora-yuɔ, aa tu taalni yuɔ, 33 aa muo-yo, aa ko-yo. Ŋga da ba ko-yo, u ka ce yinni hãi hĩɛma-na, siɛliŋ-yiiŋgu-na, u ka sire hel jo.» 34 Hãalãbiemba saa suɔ u nelma yaaŋga‑i, ma yuŋgu naa fuo-bɛi, a ce dumaaŋo-na, ba saa suɔ uŋ taaraŋ u waŋ mamaŋ baa-ba.
Yesu puurii yiroŋo naŋ yufieŋa
(Matie 20.29-34; Marke 10.46-52)
35 Yesuŋ kaa tuɔ piɛ Yeriko‑i, yiroŋo naŋo waa tĩɛna hũmelle tũŋgu-na tuɔ cãrã. 36 Uŋ juɔ nu nuɔmba ce ijieni‑i ba cor, wuɔ yuu wuɔ: «Bige‑i ciɛ?»
37 Baa cira: «Ma sĩ Nasarɛtitaaŋ Yesu'i curaaŋ.»
38 Wuɔ pãŋ tuɔ fara u piiye da gbagaga wuɔ: «Yesu, *Davidi hãayɛ̃lŋ nuɔ, jande, ce hujarre miɛ!» 39 Bamaŋ naa taa yaaŋga-na, baa ta ba nuola-yuɔ wuɔ u suuye u nuŋgu‑i. Wuɔ migãaŋ tuɔ kaasĩŋ u naara wuɔ: «Davidi hãayɛ̃lŋ nuɔ, jande, ce hujarre miɛ!»
40 Yesuŋ juɔ saanu baa-yo, wuɔ yiɛra aa naa ce ba jo baa-yo. Baŋ juɔ baa-yo, wuɔ yuu-yo wuɔ: 41 «Ŋ taara mi ce bige‑i hã-ni?»
Naacolŋ wuɔ cira: «Itie, mi taara ŋ puur mi yufieŋa‑i.»
42 Yesu wuɔ cira: «Puur ŋ yufieŋa‑i! Niŋ haa ŋ naŋga‑i miɛ ŋ kuraa.» 43 U yufieŋ aa bi pãŋ puur terduɔŋgu faŋgu-na, wuɔ cu Yesu huoŋ-nu tuɔ gbɛliɛŋ Diiloŋo‑i u kã. Nuɔmbaŋ daa mafamma‑i, ba hieroŋo‑i baa bi kã ba ta ba gbɛliɛŋ Diiloŋo‑i.