1 Joon 'in tyʉ'² to² tya' untsá² do gaunngɨɨ¹ɨ Tée¹³ jin'²in:

―¿Tɨ jo'¹o jilaa'²¹ 'elo?

2 Joon 'ii‑gɨ gañii¹i:

―Tsaru'¹u' joongɨ jileei'²¹ tsacøøi'¹³ tyi', nʉ́ʉ²duu' 'e ifo'³oo lo. Ña'ñʉ'¹ʉ' Dios 'in tyíin¹ ñʉ'fú² ga'ee'¹²mo 'ña'a 'lɨɨ²¹² tsafeei'¹ tyi' Abraham mo gacwó²gɨta fu Mesopotamia la nʉ'gɨ itsacwaa¹a fu Harán. 3 Joon gajin'² Dios sɨɨ'²¹ɨ 'ii: “Tʉ'³'ʉ goo²'o lo joongɨ jileei'²¹ ruu'²¹'u. Joon cwoo'²¹'o coon²¹ 'wó² lɨ i'é³ee lo.” 4 Joon gacwo'ɨ́ɨ¹ Abraham lɨ sii²¹ Caldea. Joon gangacwaa²¹ fu lɨ sii²¹ Harán. Pe mo gajúin¹ jmii²¹ joon jajée¹mo Dios Abraham fu lɨ seen²¹naa' nano. 5 Pe jo 'ee gasáa¹a coonti tya' 'ido fu lo. Jiin'¹³ coon²¹ sii'¹³xʉ lɨ sii'²¹xʉ tɨɨ²ɨ jo sá². Jiin'¹³ jo mo seen²¹mogɨ jóon¹on, joon Dios ga'ɨ́ɨ²ɨ júu³ Abraham 'e cwo'¹o jóon¹on 'e 'wó² do. 6 Joon gajin'²in jon Dios sɨɨ'²¹ɨ Abraham 'e jileei'²¹ tyíi²a 'e tsacwaa²¹a goo¹o tsá² xeei'²¹ ca gatsín¹ tyʉ́n² cíein¹³ jiin²¹. Jin'²o jon inii²¹ wúu¹. Joon tsá² xee'²¹mo 'in tyʉ'² to² 'ii. 7 Pe joon gajin'² Dios: “Jna‑a jmáa³aa 'ii'²¹ tya' 'in tyʉ'² to² tyíi²a do. Mi yuui'¹³ joon, joon i'woo²moo 'ido. Joon lo‑o lí² ijmáa¹a to tyiajna.” 8 Dios gasɨ́ɨ²i coon²¹ júu³ jai'² coon'¹³ Abraham. Joon gatyʉ'²ʉ to² 'e jmá² 'ido li² circuncisión tya' jóon¹on. 'E li² do coon'¹³ 'e joon tɨ'²ɨ‑tsi tsá² 'e júu³ ga'ɨ́ɨ² Dios do. 'Wii'¹³ joon mo galiseein²¹ jóon¹on sii²¹ Isaac, joon gajmaa¹a Abraham 'e li² circuncisión do tya' jóon¹on. Gatyʉʉ¹ʉ loo²¹ yʉ' cúun¹ 'in xuui²¹² tsañʉʉ'¹ do. Joon Isaac‑gɨ gajmaa¹o jon 'e li² do tya' jóon¹on 'in sii²¹ Jacob. Jacob‑gɨ gajmaa¹o jon 'e li² do tya' 'in dyatuuin¹ jóon¹on 'in galiseein²¹ tya'a. Joon 'in dyatuuin¹ do‑o galɨ́ɨ¹i tsacøøi'¹³ tya' dyatun¹ poo²¹² tya' tsá² Israel 'e sá² nano.

9 ’'In xuui²¹² tya' Jacob do, 'in galɨ́ɨi¹ tsacøøi'¹³ tyi', ga'aa¹a tsiiwúu¹ tya' ruu'²¹i sii²¹ Sé³. Joon ga'nɨɨ¹mo 'ido tya' tsá² 'in tsalíin² Egipto. Pe Dios gauncoon'¹³ Sé³ do. 10 Joon galáa²mo coon'¹³ jilaa'²¹ fa'í³ tya' 'ido. Joon gajmaa¹a 'e jmɨɨ¹gɨ‑tsi Sé³. Joon gajmaa¹a 'e gali'iin²¹²in Faraón 'ii. Faraón sii²¹ 'in rǿøi¹³ tsá² Egipto do. Joon 'in Faraón do gatyʉ'²ʉ to² 'e ga'í² Sé³ tsaa'to² tya'a. Joon gatyʉ'²ʉ Sé³ to² la tøøi² Egipto, ca jilee'²¹ tsá² néei¹ inʉʉ tya' rǿøi¹³ do gatyʉ'²ʉ Sé³ do to².

11 ’Joon ga'í²gon 'oo² la Egipto coon'¹³ Canaán lɨ néei¹ 'lɨɨ²¹² tsacøøi'¹³ tyi'. Joon jo ñii¹gɨ 'ee dø'¹ø. 12 Pe mo galiñii¹i Jacob 'e sá² trigo fu Egipto do joon gasii¹in jóon¹on 'in lɨ́ɨi¹ la lɨ́ɨ¹i tsacøøi'¹³ tyi'. Do‑gɨ ga'láa² 'wii²¹² ngalíin². 13 Mo gatɨ́² tún² naa'¹³ tyalíin² do, 'in Sé³ do gajin'²o 'e ruu'²¹mo 'ido. Joon galiñii¹i 'in rǿøi¹³ tyíin¹ Egipto do xiiala nilɨ́ɨ²i tsacøøi'¹³ tya' Sé³. 14 Joon gatyʉ'² Sé³ to² wa'a jalíin² jmii²¹ coon'¹³ jileei'²¹ ruu'²¹i. Gatɨ́²‑ɨ ca'no'³ cíein¹³ tsi dyiia'ñéei² tsá² coon'tya. 15 La joon galɨ́² gangó²‑o Jacob fu Egipto. Joon do‑o lɨ gajúun¹in coon'¹³ jileei'²¹ 'lɨɨ²¹² tsacøøi'¹³ tyi'. 16 Joon moo¹ taai² 'in Jacob do ngalii¹gɨxʉ fu Siquem. Joon do‑o ga'áa¹i coon²¹ tsi 'aan¹ nigaló² Abraham tya' 'lɨɨ²¹² tya'a. Hamor sii²¹ 'in ga'nɨɨ¹ɨ 'e 'aan¹ do.

17 ’La do‑o gangó¹ ca gatsin¹ júu³ jai'² 'e gasɨ́ɨ²i Dios coon'¹³ Abraham. Tɨ'xʉ‑ʉ gangafúu²mo tsá² seein²¹ Israel lɨ nanée¹i Egipto do. 18 Joon ga'í² jaain²¹ rǿøi¹³ to² Egipto do 'in jo cwii¹in 'lɨɨ²¹² Sé³ do. 19 'In rǿøi¹³ do gacon'¹on tóo² 'lɨɨ²¹² tsacøøi'¹³ tyi'. Joongɨ ga'e'²e wúu¹. Joon gatyʉ'²ʉ to² 'e tʉ́ʉ²mo 'ido la jaain²¹ xuui²¹² tsañʉʉ¹ tya'a mi liseein²¹. Joon la joon júun²mo 'ido. 20 Yiia'¹³ joon galiseein²¹ Moisés, 'ii jaain²¹ yʉʉn²¹ 'in gali'iin²¹²in Dios. Gaai²¹ sɨɨ'²¹ gauncwaain²¹ tsacøøi'¹³ tya'a inʉʉ tya'a. 21 Mo gatɨ́² 'ii'²¹ 'e gatíui² sáa³a 'ii la joon galɨ́² 'e 'ña'a 'in jamɨ́ɨ¹ɨ rǿøi¹³ do gatøø¹o 'in yʉʉn²¹ do. Joon gauncwaain²¹ lawa jóon¹‑o. 22 'Wii'¹³ joon gauntsáa¹ Moisés jilaa'²¹ 'e tɨɨ²¹i tsá² Egipto. 'Wii'¹³ joon tyʉ́²‑ʉ gatɨɨ²¹i jilaa'²¹ 'e faa'²¹a joongɨ jilaa'²¹ 'e jmoo¹o.

23 ’Tunló¹ jiin²¹ ningóo¹ 'e seein²¹ mo gali'iin²¹²in tsafee'¹³i tsagoo¹o. 24 Joon lɨ ngóo¹ do ganí² jaain²¹ tsá² Egipto taai² tɨ́ɨ¹i coon'¹³ tsagoo¹o Israel. Joon 'iin²¹²in Moisés do un'øø'¹i tsagoo¹o. Joon gacoon²¹‑o tya'a, gajngaa'¹³mo 'in tsá² Egipto do. 25 Pe 'ɨ¹‑tsi Moisés 'e lí² lii'¹i tsagoo¹o tsʉ Dios nigasii¹in 'ii 'e tsaláai² 'ido. Pe tsagoo¹o do jo lɨ́ɨ²i la joon. 26 Mo gajná² joon ganí² Moisés taa²i tsagoo¹o tɨ́ɨ¹i. Joon la mo 'iin²¹²in tyáai¹ 'nii²¹ joon gasɨɨ'²¹ɨ: “La 'oo'²¹ ruu'²¹moo' tɨ́ɨ¹³naa'. ¿'Ee lɨ' jmaai'¹³ ruu'²¹naa' la no?” 27 Pe tsifu joon jaain²¹ 'in tɨ́ɨi¹ do ga'leei'¹³gon Moisés. Joon gasɨɨ'²¹ɨ 'ii: “¿Iin gatyʉ'² to² 'e jmaa²'a 'ii'²¹ tyii'i lawa tsaa'to²? 28 ¿Tɨ 'iin²¹²un jngaa'¹³un jna la gajngaa'¹³un 'in tsá² Egipto do tyíia²?” 29 Mo ganúu²un Moisés 'elo gacwiin¹o. Ngoo²¹‑o lɨ sii²¹ Madián. Do‑o gateen¹in lawa tsá² seein²¹ lɨ wíin². Joon do‑o galiseein²¹ gái¹ jóon¹on.

30 ’Ngó¹ Moisés coon²¹ lɨ jo 'in tsá² seein²¹ co' coon²¹ moo'²¹ sii²¹ Sinaí. Do‑o taain¹ ningóo¹ tunló¹ jiin²¹ mo gajnéi¹ jaain²¹ ángel. 'In ángel do 'yuui² coon²¹ jee²¹² 'mó² pi'³ 'e lɨ la lɨ 'e coo²¹ jɨ́². 31 Joon lɨ́ɨ¹ ganga'goo²¹‑tsi Moisés mo ganí² 'edo. Joon gangatyéen¹in tyan'gɨ wa'a jǿø² tyʉ́²gɨ. Joon ganúu²un coon²¹ júu³ tya' Ña'ñʉ'¹ʉ' 'e jin'²: 32 “Jna‑a Dios tya' 'lɨɨ²¹² tsacøøi'¹³ tyi'i Abraham, coon'¹³ Isaac, coon'¹³ Jacob.” Tsifu joon gajlé¹mo Moisés. 'Goo'²¹‑o. Jo tá²gɨ‑tsi jǿø²ø. 33 Joon gajin'² Ña'ñʉ'¹ʉ' sɨɨ'²¹ɨ 'ii: “Woo'¹³ mɨ́ɨ¹³'ɨ no, tsʉ lɨ 'øø'²¹'ø no lɨ cwaa'³mo no. 34 Nimóo³‑oo 'e niganí² yʉʉn²¹ tyiia wúu¹ Egipto. Ganúu³oo cɨ'²ɨ 'wii'¹³ joon gacwú¹na ilaa²¹na 'ii. Na¹du' jon. Sɨ́ɨ²na 'nʉ fu Egipto.” La joon jin'² júu³ ganúu²un Moisés.

35 ’Coon'¹³ 'in ángel 'in ganéi¹ tyani Moisés jee²¹² 'mó² pi'³ 'e coo²¹ do gasii¹in Dios Moisés lawa jaain²¹ tsafeei'¹ 'in jmaa¹a láa²i tsagoo¹o. Fiin'¹³ la mo jéei¹ 'in tsagoo¹o do jo mo ga'ii'²¹i 'e tyʉ'²ʉ to² 'ii. Joon nigajin'² tsagoo¹o sɨɨ'²¹ɨ 'ii: “¿Iin nigatain'² 'nʉ lawa tsaa'to² sɨ 'in jmoo¹o 'ii'²¹ 'ee?” 36 Moisés do ga'woo²¹i 'lɨɨ²¹² tsacøøi'¹³ tyi' Egipto do. Joongɨ gajmaa¹a jilaa'²¹ milagro coon'¹³ li² 'e fuu²¹ joon. Joongɨ lɨ ganó¹ coon²¹ jmɨ'ñi'³ sii²¹ Mar Rojo. Joongɨ gajmaa¹a milagro lɨ caain²¹ lɨ jo 'in tsá² seein²¹ do la jee²¹² tunló¹ jiin²¹. 37 'In Moisés do gasɨɨ'²¹ɨ tsá² Israel: “Dios ityii'¹³in jaain²¹ la 'oo'²¹ jee²¹² ruu'²¹naa' 'in cwo¹ júu³ tyʉ́² tya'a jee²¹² 'naa'. Jiin'¹³ la 'ii'²¹ 'oo² jna‑a jon i'aa¹a.” 38 Gateen¹in 'in Moisés lo coon'¹³ tsá² Israel 'e lɨ jo 'in tsá² seein²¹ do. Mo gafee'¹i 'in ángel do Moisés lɨ' moo'²¹ sii²¹ Sinaí, Moisés‑gɨ gasɨɨ'²¹ɨ 'lɨɨ²¹² tsacøøi'¹³ tyi' 'e júu³ do ga'ɨ́ɨ²ɨ tya' xiiala 'e téein² tsá² tyʉ́². Coon'¹³ la joon ga'ii'¹³naa' 'e júu³ do.

39 ’Pe 'lɨɨ²¹² tsacøøi'¹³ tyi' jo gali'iin²¹²in núu²un. Joon gajíi²mo Moisés. Joon la mo 'iin²¹²in 'lɨɨ²¹² tsácøøi'¹³ tyi' tsaliin¹ fu Egipto tún¹. 40 Joon gasɨɨ'²¹ɨ 'in tsá² do Aarón: “Ii²¹i'i jmee'¹²un dioses tyii'i 'in tsalíin² jee²¹² jna'a. Tsʉ jo nee²e'e 'ee galɨ́ɨi¹ 'in Moisés 'in ga'wooi¹ jna'a Egipto do.” 41 Joon gajmee¹i jaain²¹ joo'²¹ xuui²¹² ilɨ́ɨ¹i la lɨ́ɨi¹ fii'²¹² tya'a. Joon gajngaa'¹³i joo'núu³ 'e cwooi'¹³ 'in fii'²¹² tya'a 'in lɨ́ɨi¹ joo'²¹ xuui²¹² do. Joon gajmaa¹a jløø'³i coon'¹³ 'e nigajmeei¹ coon'¹³ cwoo²¹o do. 42 Joon gatʉ́ʉ²mo Ña'ñʉ'¹ʉ' Dios. Joon ga'láa² 'wii²¹² fee'¹i jiin'¹³ nʉ́ʉ¹ 'in 'ii'¹³ yʉ' juncwii²¹. La gajin'² ni jí² tya' 'in cwo¹ júu³ tyʉ́² tya' Dios:

44 ’Mo gatéein² 'lɨɨ²¹² tsacøøi'¹³ tyi' 'e cwoo'¹³ tyʉʉn²¹ lɨ jo 'in tsá² seein²¹ do ga'oo¹o coon²¹ 'nʉ́¹ 'mɨ'² 'e lɨ la lɨ cwo'¹ tya'a lɨ 'maa¹a jilaa'²¹ cuun²¹² toon²¹² ley. Moisés gajmaa¹a 'e 'nʉ́¹ 'mɨ'² do la lɨ́² 'e niganii²¹, jiin'¹³ la nigatyʉ'² Dios to² 'e jmáa¹a. 45 'In 'lɨɨ²¹² tsacøøi'¹³ tyi' ga'ii'²¹mo 'e 'nʉ́¹ 'mɨ'² do. Joon gacoon²¹‑o mo galɨ'²ɨ 'e 'wó² do coon'¹³ tsafeei'¹ tya'a Josué. Dios ga'wooi²¹ 'in mo néei¹ 'e 'wó² do, joon gacwo'¹o 'ii‑o. La joon ngó¹ ca la mo ga'í² 'lɨɨ²¹² rǿøi¹³ David to². 46 Dios gali'iin²¹²in David. Joon David‑gɨ gali'iin²¹²in jmaa'¹²a coon²¹ cwo'¹ lɨ seein²¹ Dios tya' 'lɨɨ²¹² Jacob. 47 Pe jóon¹ David sii²¹ Salomón²‑mo gamaa'¹³a 'e cwo'¹ do cwáai¹ tya' David. 48 Pe Dios, 'in fee'¹mo, jiin'¹³ ñʉ'fú² tyíin¹in jo tyíin¹in cwo'¹ jmoo¹o tsá². Jiin'¹³ la gajin'² 'in cwo¹ júu³ tyʉ́² tya' Dios do:

51 ’Pe 'naa'gɨɨ' ―jin'² Tée¹³ do― coon²¹ tøø²mo najmaa²aa' 'waa'²¹‑'oo'. Sá² loocwoo¹oo' pe jo nuu²uun' joon alma tyii' lawa'a jo cwii¹naa' Dios. Jo nʉʉ'¹³ʉʉn' jon'gɨ jmaa²aa' la to² tyʉ'² 'in Espíritu Tyʉ́² tya' Dios. Røø²¹ lɨ́ɨ¹naa' coon'¹³ 'lɨɨ²¹² tsacøøi'¹³ tyii'. 52 'Lɨɨ²¹² tsacøøi'¹³ tyii' do gamee'²¹mo jileei'²¹ 'in cwo¹ júu³ tyʉ́² calɨɨ do. 'Ii‑o gajngaa'¹³i 'in gajin'² 'e ijó¹ jaain²¹ 'in jmá¹ 'ii'²¹ røø²¹. Joon mo gajó² 'in jmá¹ 'ii'²¹ røø²¹ do 'naa'gɨɨ' gajaan'¹³moo' joongɨ gajngaa'¹³moo'. 53 Fiin'¹³ niga'ii'¹³naa' 'e ley do coon'¹³ 'ii'²¹ tya' ángel pe jo galinʉʉ'¹³ʉʉn'. Jilaa'²¹ 'elo gajin'² Tée¹³ do.

54 Pe joon jileei'²¹ 'in néei¹ do mo ganúu²un 'elo gatsá² 'nii'²¹‑tsi. Joon gacuu'²¹i moojóon¹on lɨɨlɨ¹. 55 Pe Tée¹³ do røø²¹mo 'in Espíritu Tyʉ́² tya' Dios gajǿø²ø lɨ' yʉ'. Joon ganii²¹o xiiala jná² joo'²¹ Dios. Joon do‑o siin'¹² Jesús lɨ' cwoo²¹ Dios tsáa¹ coon'¹³ jilaa'²¹ 'ii'²¹ tya'a. 56 Joon gajin'² Tée¹³:

―¡Jǿø²duu'! Jǿø³oo sɨno² 'oo² ñʉ'fú². Joon do‑o máa¹moo Jesús, 'in Ruu'²¹i Tsá², siin'¹³mo lɨ' caai¹ Dios Jmii²¹ tsáa¹.

57 Pe 'in tsá² do jo taa'²¹gɨ núu²un. Joon gajnii¹o loocwóo¹o joon ga'oo¹o tá² lɨɨlɨ¹. Canii² ngalíin² cwiin¹in gasan'²mo 'ido. 58 Joon gatyii¹mo 'ido 'e fuu²¹ do. Joon gatyuu'¹²i cuun²¹² lɨɨlɨ¹. 'In gafaa'²¹a 'laa'²¹ tya' 'ido gasáa¹o sɨɨn'¹³ɨn 'e jǿø²ø jaain²¹ tsañʉʉ'¹ 'in sii²¹ Saulo. 59 Joon la 'ɨɨ²¹² tyuui'¹² tsá² 'ii cuun²¹² joon gasɨɨ'²¹ɨ Tée¹³ Jesús jin'²in:

―Ña'ñʉ'¹ʉ' Jesús, 'ii'¹³ alma tyiia.

60 Mo ngayuui'¹³ lo gasii'²¹i wojníi¹i, joon ga'oo¹o tá² lɨɨlɨ¹ jin'²in:

―Ña'ñʉ'¹ʉ', jo cwo'²'o tsaa² tya'a 'e jmoo¹o lo.

Mo ngayuui'¹³ gafaa'²¹a 'elo tsifu joon jún¹mo.