1 Ga̱a ne̱ cavii Jesucristó rihoo chéé rihaan na, ne̱ caꞌanj soꞌ chumanꞌ cayáán soꞌ, ne̱ catúj soꞌ chumanꞌ yoꞌ a. 2 Ne̱ veé nica̱j nii man ꞌo̱ síí naꞌvee cache̱e̱ táá rihaan yuvéé, ne̱ caꞌnaꞌ nii rihaan Jesucristó a. Ne̱ queneꞌen Jesucristó se vaa cuchumán uxrá rá nij yuvii̱ se vaa nahu̱un sa̱ꞌ síí naꞌvee cache̱e̱ yoꞌ quiꞌya̱j soꞌ a. Cheꞌé dan cataj soꞌ rihaan síí ranꞌ yoꞌ a:

―No̱ xcúún so̱ꞌ gu̱un niha̱ꞌ rá so̱ꞌ cheꞌé se navij cacunꞌ xráá so̱ꞌ, na̱nj tinu̱j ―taj Jesucristó rihaan síí naꞌvee cache̱e̱ yoꞌ a.

3 Dan me se cane do̱j síí naquiꞌyaj cu̱u se‑tucua̱nj Moisés rihaan yuvii̱ rá veꞌ ga̱ Jesucristó, ne̱ cataj nij soꞌ rihaan tuviꞌ nij soꞌ a:

―Nij vaa nana̱ caꞌmii síí nihánj rihaan Diose̱ á. ꞌO̱ se o̱rúnꞌ Diose̱ no̱ xcúún cata̱j se vaa navij cacunꞌ xráá yuvii̱ á ―taj nij síí tucuꞌyón se‑tucua̱nj Moisés niꞌya̱j nij soꞌ man Jesucristó a.

4 Ne̱ queneꞌen Jesucristó me nana̱ guun rá nij soꞌ caꞌmi̱i̱ nij soꞌ, ne̱ cheꞌé dan cataj soꞌ:

―Me cheꞌé avii ndoꞌo nana̱ chiꞌi̱i̱ raa̱ soj ga̱. 5 Tuꞌva ru̱maꞌán ꞌu̱nj se vaa navij cacunꞌ xráá síí nihánj, rá soj a̱ naꞌ. Caꞌve̱e cata̱j u̱u̱n níꞌ navij cacunꞌ xráá síí nihánj naꞌ. Ase caꞌve̱e doj cata̱j níꞌ na̱xagaa soꞌ, ne̱ cache̱e̱ soꞌ cuaj, cata̱j níꞌ xa̱ꞌ. 6 Dan me se me rá ꞌu̱nj xca̱j soj cuentá se vaa síí caꞌnéé Diose̱ ni̱caj yuꞌunj man yuvii̱ mej ne̱ no̱ xcúún ꞌu̱nj ti̱navíí ꞌu̱nj cacunꞌ xráá nij yuvii̱ ma̱n rihaan chumii̱ nihánj ado̱nj ―taj Jesucristó rihaan nij soꞌ a.

Dan me se cataj Jesucristó rihaan síí naꞌvee cache̱e̱ a:

―Nacue̱ so̱ꞌ tuvéé so̱ꞌ, ne̱ na̱nꞌ so̱ꞌ tucuá so̱ꞌ á ―taj Jesucristó rihaan síí na̱j rihaan yuvéé yoꞌ a.

7 Ga̱a ne̱ naxaga̱a̱ soꞌ, ne̱ cavii soꞌ, ne̱ quinanꞌ soꞌ tucuá soꞌ ado̱nj. 8 Ne̱ queneꞌen nij yuvii̱ se vaa nahuun sa̱ꞌ soꞌ, quiꞌyaj Jesucristó, ne̱ cheꞌé dan cuchuꞌviꞌ nimán nij soꞌ, queneꞌen nij soꞌ Jesucristó, ne̱ veꞌé ndoꞌo caꞌmii nij soꞌ cheꞌé Diose̱, se vaa guun nucua̱j Jesucristó racuíj ndoꞌo Jesucristó man yuvii̱, quiꞌyaj Diose̱ ado̱nj.

9 Ga̱a ne̱ cavii Jesucristó rej yoꞌ, ne̱ queneꞌen soꞌ man yoꞌo̱ síí ya̱nj ꞌo̱ veꞌ aꞌnéj nii puextó man yuvii̱ a. Mateo cuꞌna̱j síí ne̱ rej yoꞌ a.

Dan me se cataj Jesucristó rihaan soꞌ, ne̱:

―Ca̱nocóꞌ so̱ꞌ manj, caꞌa̱nj níꞌ á ―taj Jesucristó rihaan soꞌ a.

Ga̱a ne̱ naxuma̱a̱n soꞌ, ne̱ canocoꞌ soꞌ man Jesucristó, caꞌanj soꞌ a.

10 Dan me se ꞌo̱ güii cayáán Jesucristó rá veꞌ, ne̱ caꞌnaꞌ ndoꞌo tuviꞌ soꞌ síí aꞌnéj puextó do̱ꞌ, yoꞌó nij síí tumé ndoꞌo cacunꞌ do̱ꞌ, ne̱ catúj nij soꞌ rá veꞌ, ne̱ caꞌanj ca̱yáán nij soꞌ ga̱ Jesucristó, ne̱ dan me se ma̱n rcuaꞌa̱a̱n nij síí tucuꞌyón se‑na̱na̱ Jesucristó do̱ꞌ, ne̱ chá cunuda̱nj nij soꞌ chraa a. 11 Ne̱ queneꞌen nij síí fariseo se vaa chá Jesucristó chraa ga̱ nij síí aꞌnéj puextó do̱ꞌ, ga̱ yoꞌó nij síí tumé ndoꞌo cacunꞌ do̱ꞌ, ne̱ xnáꞌanj nij soꞌ man nij síí tucuꞌyón se‑na̱na̱ Jesucristó, cataj nij soꞌ:

―Síí tucuꞌyón nana̱ rihaan soj roꞌ, me cheꞌé chá soꞌ chraa ga̱ nij síí aꞌnéj puextó do̱ꞌ, ga̱ yoꞌó nij síí tumé ndoꞌo cacunꞌ do̱ꞌ, rá núj a ―taj nij síí fariseo rihaan nij síí tucuꞌyón se‑na̱na̱ Jesucristó a.

12 Ne̱ cuno Jesucristó nana̱ caꞌmii nij soꞌ, ne̱ cataj soꞌ rihaan nij soꞌ a:

―Síí vaa nucua̱j roꞌ, ne nanoꞌ nij soꞌ man doctor maꞌ. Ma̱a̱n síí ranꞌ roꞌ, me síí nanoꞌ man doctor ado̱nj. Ga̱a ne̱ ase vaa síí ranꞌ roꞌ, da̱nj vaa nij síí nihánj ado̱nj. 13 ꞌO̱ se vaa cheꞌé caꞌa̱nj soj tu̱cuꞌyón soj da̱j taj nana̱ nihánj nana̱ no̱ rihaan danj Diose̱ á: “Ne uun niha̱ꞌ rá ꞌu̱nj niꞌya̱j ꞌu̱nj yuvii̱ nagoꞌ xcuu rihaan ꞌu̱nj maꞌ. Tana̱nj uun niha̱ꞌ rá ꞌu̱nj niꞌya̱j ꞌu̱nj yuvii̱ ꞌe̱e̱ rá man tuviꞌ ado̱nj”. Ina̱nj da̱nj me se‑na̱na̱ Diose̱ nana̱ tu̱cuꞌyón soj á. Dan me se xca̱j soj cuentá se vaa ne caꞌna̱ꞌ ꞌu̱nj canacu̱nj ꞌu̱nj man síí sa̱ꞌ maꞌ. Cheꞌé nij síí tumé cacunꞌ caꞌnaj se vaa canoco̱ꞌ nij soꞌ se‑na̱na̱j ado̱nj. Tza̱j ne̱ sese síí sa̱ꞌ me soj, rá soj, ne̱ nuveé si̱j canacu̱nj ꞌu̱nj man me soj maꞌ ―taj Jesucristó rihaan nij soꞌ a.

14 Ga̱a ne̱ nij síí tucuꞌyón se‑na̱na̱ síí cuꞌna̱j Juan cuchiꞌ rihaan Jesucristó, ne̱ xnáꞌanj nij soꞌ man soꞌ, cataj nij soꞌ:

―Me cheꞌé, ne̱ tocoꞌ núj xꞌnaa man maꞌa̱n núj cheꞌé se aráj gue̱e̱ núj rihaan Diose̱, ne̱ tocoꞌ nij síí fariseo xꞌnaa man maꞌa̱n nij soꞌ uún, tza̱j ne̱ nij síí tucuꞌyón se‑na̱na̱ so̱ꞌ me se ne tocoꞌ nij soꞌ xꞌnaa man maꞌa̱n nij soꞌ ga̱ ―taj nij soꞌ rihaan Jesucristó a.

15 Ga̱a ne̱ cataj Jesucristó rihaan nij soꞌ a:

―Ase vaa síí cuchruj saꞌanj vaa ꞌu̱nj, ne̱ asa̱ꞌ caꞌve̱e toco̱ꞌ nij síí ma̱n ga̱j xꞌnaa man maꞌa̱n nij soꞌ, rá soj ga̱. Ase vaa síí cataj xca̱j man chana̱ ne̱ ma̱n tuviꞌ soꞌ do̱ꞌ, da̱nj vaa nij síí ma̱n nihánj cuano̱, ne̱ anuû ndoꞌo chaꞌanj ma̱n nij soꞌ, ne̱ se̱ caꞌvee toco̱ꞌ nij soꞌ xꞌnaa man maꞌa̱n nij soꞌ maꞌ. Tza̱j ne̱ vaa güii, ne̱ gu̱un yaníj ꞌu̱nj rihaan nij soꞌ quiꞌya̱j yuvii̱, ga̱a ne̱ nano̱ rá nij síí nihánj, ga̱a ne̱ toco̱ꞌ nij soꞌ xꞌnaa man maꞌa̱n nij soꞌ ado̱nj.

16 ”Tza̱j ne̱ ase vaa yatzíj sinꞌ vaa tucuáán nga̱ noco̱ꞌ soj, ne̱ se̱ guun naꞌne̱j níꞌ mantá naca̱ man yatzíj nga̱ yoꞌ maꞌ. ꞌO̱ se sese quiꞌya̱j níꞌ da̱nj, ne̱ güii quina̱nj yuvii̱ yatzíj yoꞌ, ga̱a ne̱ nagüe̱j mantá naca̱ yoꞌ, ne̱ sese cuxu̱u̱n yuvii̱ man yatzíj yoꞌ, ne̱ quisi̱nꞌ yoꞌ, ga̱a ne̱ cunu̱u xi̱j doj yuꞌuj a̱j ta̱j man yatzíj nga̱ yoꞌ na̱nj ado̱nj. 17 Ne̱ dan me se ase vaa nuj nga̱ nuj araa nii na vinó vaa uún soj a. Ne̱ se̱ caꞌvee tu̱cuꞌyón ꞌu̱nj se‑tucua̱nj ꞌu̱nj rihaan soj maꞌ. ꞌO̱ se ase vaa na vinó naca̱ vaa nana̱ tucuꞌyón ꞌu̱nj, ne̱ se̱ guun cara̱a yuvii̱ na vinó naca̱ rque nuj nga̱ maꞌ. Sese da̱nj quiꞌya̱j yuvii̱, ne̱ cuya̱nj na vinó cunu̱u xe̱e̱ na vinó, ne̱ se̱ cacuá nuj nga̱ maꞌ. Cheꞌé dan canu̱u̱ yoꞌ, ne̱ caya̱nj na vinó rihaan yoꞌóó a. Cheꞌé dan araa nii na vinó naca̱ rque nuj naca̱, ne̱ ꞌo̱ mán sa̱ꞌ na vinó rque nuj yoꞌ a. Cheꞌé dan ina̱nj rihaan síí naca̱ síí ne nocoꞌ tucuáán nga̱ tu̱cuꞌyón ꞌu̱nj se‑na̱na̱j na̱nj ado̱nj ―taj Jesucristó rihaan nij síí tucuꞌyón se‑na̱na̱ síí cuꞌna̱j Juan yoꞌ a.

18 Asi̱j caꞌmii Jesucristó nana̱ yoꞌ rihaan nij síí tucuꞌyón se‑na̱na̱ síí cuꞌna̱j Juan, ne̱ cuchiꞌ ꞌo̱ síí nica̱j suun rihaan Jesucristó, ne̱ canicunꞌ ru̱j soꞌ, cachíín niꞌya̱j soꞌ rihaan Jesucristó, cataj soꞌ:

―Cuano̱ caviꞌ taꞌníj chala̱ cunii a. Tza̱j ne̱ qui̱ꞌyáá so̱ꞌ se ndoꞌo, caꞌa̱nj níꞌ, ne̱ cuta̱ꞌ so̱ꞌ raꞌá so̱ꞌ xráá noꞌ, ne̱ cunu̱u iꞌna̱ꞌ uún noꞌ na̱nj rugua̱nj ―taj soꞌ, cachíín niꞌya̱j soꞌ rihaan Jesucristó a.

19 Ga̱a ne̱ naxuma̱a̱n Jesucristó, ne̱ canocoꞌ soꞌ do̱ꞌ, nij síí tucuꞌyón se‑na̱na̱ soꞌ do̱ꞌ, man síí nica̱j suun yoꞌ a.

20 Ga̱a ne̱ caꞌnaꞌ ꞌo̱ chana̱ rej xco̱ Jesucristó, ne̱ quisíj ꞌo̱ chuvi̱j yoꞌ xraꞌ ton man chana̱ yoꞌ, ne̱ canó raꞌa noꞌ do̱j tuꞌva saga̱nꞌ Jesucristó a. 21 ꞌO̱ se: “Sese cano̱ raꞌaj saga̱nꞌ Jesucristó, ne̱ nahu̱un sa̱ꞌ ꞌu̱nj na̱nj ado̱nj”, guun rá noꞌ a.

22 Ga̱a ne̱ canica̱j Jesucristó queneꞌen Jesucristó man noꞌ, ne̱ cataj soꞌ:

―No̱ xcúún so̱ꞌ gu̱un niha̱ꞌ rá so̱ꞌ, nocoj. ꞌO̱ se cheꞌé se amán rá so̱ꞌ niꞌya̱j so̱ꞌ manj roꞌ, cheꞌé dan nahuun sa̱ꞌ so̱ꞌ á ―taj Jesucristó rihaan chana̱ yoꞌ a.

Ne̱ veé ma̱a̱n orá dan nahuun sa̱ꞌ chana̱ yoꞌ ado̱nj.

23 Ga̱a ne̱ caꞌanj Jesucristó veꞌ tucuá síí nica̱j suun yoꞌ, ne̱ catúj soꞌ rá veꞌ, ne̱ queneꞌen soꞌ se vaa ma̱n síí oꞌ chraꞌ man rihuu flauta, ne̱ queneꞌen soꞌ se vaa ma̱n ndoꞌo yuvii̱ rá veꞌ, ne̱ nanó ndoꞌo rá nij yuvii̱ cheꞌé se caviꞌ chala̱ cunii yoꞌ ado̱nj. 24 Ga̱a ne̱ cataj soꞌ:

―Cu̱riha̱nj soj xeꞌ á. ꞌO̱ se ne cavi̱ꞌ chala̱ cunii nihánj maꞌ. Ma̱a̱n se otoj u̱u̱n noꞌ na̱nj á ―taj Jesucristó rihaan nij yuvii̱ ma̱n rá veꞌ yoꞌ a.

Ga̱a ne̱ caꞌngaꞌ naco̱o̱ nij yuvii̱ niꞌya̱j nij soꞌ man Jesucristó a.

25 Ga̱a quisíj quirii Jesucristó man cunuda̱nj nij yuvii̱ xeꞌ, ne̱ catúj Jesucristó rej táá chala̱ cunii yoꞌ, ne̱ quitaꞌaa soꞌ raꞌa noꞌ, ne̱ cunuu iꞌna̱ꞌ uún chala̱ cunii, ne̱ naxaga̱a̱ noꞌ ado̱nj. 26 Ne̱ cuchiꞌ nana̱ rihaan cunuda̱nj nij yuvii̱ ma̱n rej yoꞌ cheꞌé se vaa quiꞌyaj Jesucristó, se vaa cunuu iꞌna̱ꞌ chala̱ cunii yoꞌ quiꞌyaj soꞌ ado̱nj.

27 Dan me se ga̱a cavii Jesucristó tucuá síí nica̱j suun yoꞌ, ne̱ canocoꞌ vi̱j síí tuchri̱i man soꞌ a. Ne̱ caguáj ro̱j soꞌ, cataj ro̱j soꞌ:

―Neꞌen rój se vaa tuviꞌ síí cuꞌna̱j David síí cane ga̱a naá mé so̱ꞌ á. Cheꞌé dan cunu̱u ꞌe̱e̱ rá so̱ꞌ man rój rugua̱nj ―taj ro̱j soꞌ, caguáj ro̱j soꞌ a.

28 Dan me se catúj Jesucristó rá veꞌ, ne̱ cuchiꞌ ro̱j síí tuchri̱i yoꞌ rihaan soꞌ a. Ga̱a ne̱ cataj Jesucristó rihaan ro̱j soꞌ:

―A̱mán rá ro̱j so̱j se vaa gu̱un nu̱cuáj naxra̱ꞌ rihaan ro̱j so̱j qui̱ꞌyáj naꞌ ―taj Jesucristó, xnáꞌanj Jesucristó man ro̱j soꞌ a.

―Amán rá rój, Señor ―taj ro̱j soꞌ rihaan Jesucristó a.

29 Ga̱a ne̱ cutaꞌ raꞌa Jesucristó rihaan ro̱j soꞌ, ne̱ cataj Jesucristó:

―Cheꞌé se amán rá ro̱j so̱j, ne̱ cheꞌé dan naxra̱ꞌ rihaan ro̱j so̱j ado̱nj ―taj Jesucristó a.

30 Veé dan, ne̱ naxraꞌ rihaan ro̱j soꞌ na̱nj ado̱nj.

Ga̱a ne̱ caxríj yuva̱a̱ Jesucristó rihaan ro̱j soꞌ, ne̱ cataj Jesucristó rihaan ro̱j soꞌ a:

―Cu̱tumé uxrá ro̱j so̱j man ro̱j so̱j, ne̱ a̱ ꞌó yuvii̱ se̱ cuno se vaa quiꞌyáá ꞌu̱nj cheꞌé ro̱j so̱j á. ―Dan me se nucua̱j ndoꞌo caꞌmii Jesucristó nana̱ yoꞌ rihaan ro̱j soꞌ a.

31 Tza̱j ne̱ curiha̱nj ro̱j soꞌ caꞌanj ro̱j soꞌ, ne̱ uxrá nataꞌ ro̱j soꞌ rihaan cunuda̱nj nij yuvii̱ ma̱n rej yoꞌ cheꞌé yan quiꞌyaj sa̱ꞌ Jesucristó cheꞌé ro̱j soꞌ na̱nj ado̱nj.

32 Dan me se tanáj ro̱j soꞌ man Jesucristó, ga̱a ne̱ caꞌanj Jesucristó, ga̱a ne̱ cuchiꞌ yuvii̱ rihaan soꞌ a. Dan me se nica̱j nij yuvii̱ man ꞌo̱ síí yaꞌmi̱i cuchiꞌ nij yuvii̱ rihaan Jesucristó a. Síí yaꞌmi̱i yoꞌ me se nana̱ chre̱e nuû nimán soꞌ, ne̱ cheꞌé dan ne caꞌmi̱i̱ soꞌ, quiꞌyaj nana̱ chre̱e yoꞌ a. 33 Dan me se quirii Jesucristó man nana̱ chre̱e yoꞌ nimán soꞌ, ga̱a ne̱ guun cheꞌe̱ síí yaꞌmi̱i caꞌmii soꞌ na̱nj ado̱nj. Veé dan queneꞌen nij yuvii̱, ne̱ caráyaꞌa̱nj uxrá nij yuvii̱, ne̱ cataj nij soꞌ:

―Xa̱ꞌ níꞌ si̱j israelitá, tza̱j ne̱ a̱ ꞌó síí ꞌyaj da̱nj ne queneꞌe̱n níꞌ maꞌ ―taj nij yuvii̱ cheꞌé Jesucristó a.

34 Tza̱j ne̱ nij síí fariseo cataj me se:

―Guun nucua̱j soꞌ quirii soꞌ man nana̱ chre̱e, cheꞌé se aꞌmii soꞌ ga̱ maꞌa̱n síí chre̱e uun chij ado̱nj ―taj nij síí fariseo, caꞌmii ne̱ nij soꞌ cheꞌé Jesucristó a.

35 Ga̱a ne̱ caꞌanj Jesucristó nu̱ꞌ nij chumanꞌ noco̱o nu̱ꞌ nij chumanꞌ cunii nu̱ꞌ, ne̱ tucuꞌyón soꞌ rihaan nij yuvii̱ ma̱n rá veꞌ tucuꞌyón nij yuvii̱ israelitá se‑tucua̱nj Moisés, ne̱ caꞌmii natáj soꞌ nana̱ sa̱ꞌ cheꞌé güii gu̱un chij Diose̱ rihaan chumii̱ nihánj, ne̱ nahuun sa̱ꞌ taranꞌ nij síí ranꞌ do̱ꞌ, nij síí ninaj do̱ꞌ, quiꞌyaj uún soꞌ ado̱nj. 36 Ne̱ queneꞌen soꞌ man cunuda̱nj nij yuvii̱, ne̱ cunuu ꞌe̱e̱ rá soꞌ man nij yuvii̱ yoꞌ a. ꞌO̱ se queneꞌen soꞌ se vaa ase vaa matzinj va̱j maꞌa̱n vaa nij yuvii̱, nuviꞌ síí tumé man nij soꞌ, ne̱ a̱j quiranꞌ ndoꞌo nij soꞌ sayuun, ne̱ ninaj ndoꞌo nij soꞌ ado̱nj. 37 Ga̱a ne̱ cataj soꞌ rihaan nij síí tucuꞌyón se‑na̱na̱ soꞌ a:

―Ya̱ uxrá, ne̱ vaa ndoꞌo suun rihaan níꞌ, ne̱ nij síí ꞌyaj suun me se do̱j nij soꞌ na̱nj ado̱nj. 38 Ne̱ cachi̱nj niꞌya̱j níꞌ doj nij síí quiꞌya̱j suun rihaan Diose̱ síí uun chij ꞌni̱j raꞌa suun, ga̱a ne̱ caꞌne̱j soꞌ doj yuvii̱ quiꞌya̱j suun se‑su̱u̱n soꞌ ado̱nj ―taj Jesucristó rihaan nij síí tucuꞌyón se‑na̱na̱ soꞌ a.