NA KESANINA NINA PAPI
A SAMUEL
Na Vuresi Makaliana Na Omea Ara Marea Tana Papi Iani
Tana Kesanina nina Papi a Samuel ara maretsunagira na omea ara laba i laona na Israel, tû tana tagu igira moa na manepede ara tagao tana vera ia, me tsau bâ tana tagu kalina God e tamivanigira kara tamanina kesa niqira taovia tsapakae. Ma na turupatuna na oli iani i laona na mauriqira na tinoni ni Israel e kaletugira bâ ara tu tolu na mane: a Samuel aia na susuina na mane loki i laoqira na manepede; ma Saul aia na kesanina taovia tsapakae tana Israel; ma David, kalina aia e borau moa me tau vati lia na taovia tsapakae. Ma na turupatuna na omea e naua a David e sagelalo kolua na omea ara ka naua kaira a Samuel ma Saul.
Na papada pukuga tana papi iani, vaga e totu goto visana tana papi tavosi i laona na Turupatu Tabu ni Sau, aia nogo laka kalina igira na tinoni ara totukakai i konina God mara muridougira nina ketsa, tana tagu vaga ia mara tangomana pipi tana niqira aqo. Mi kalina igira ara petsakoe mangana God mara sove na muriana nina ketsa, me gini laba na tagu seko vanigira. Na omea iani e labamaka tana nina goko na Taovia vania a Eli na manetabu kalina God e tsarivania: “Inau sauba kau padalokigira igira ara padalokiau, ma kau peagira igira ara peaau” (2:30).
Tana papi iani e totu na turupatuna laka e tavota ruka niqira papada na tinoni ni Israel tana rongona na molokaeana kesa ke lia na taovia tsapakae vanigira. Tû tana idana igira na Israel ara padâ laka God aia segenina nogo niqira taovia tsapakae. Mi muri, migira ara tû, mara nongia na Taovia ke vilivanigira ke kesa niqira taovia tsapakae ke tagaovigira. Mi tana, ma na Taovia e vilia a Saul ke lia na kesanina taovia tsapakae tana Israel. Ma na omea loki putsikae bâ tana turupatu iani, laka na taovia tsapakae kolugira na tinoni sui tana Israel ara totu moa i vavana nina tagao ma nina pedegoto God (2:7-10). Mi vavana nina vali God, niqira aqo igira na tagaovera kara reia laka igira na tinoni sui lakalaka, igira ara tamani danga, kolugira goto igira ara tau tamani sa omea, kara tamanina na omea gana na mauriqira.
Na Omea Ara Totu Tana Papi Iani
A Samuel na manepede tana Israel 1:1–7:17
A Saul e lia na taovia tsapakae 8:1–10:27
Na tuturigana nina aqotagao a Saul 11:1–15:35
A David ma Saul 16:1–30:31
Na mateana a Saul kolutugira na dalena 31:1-13
1
A Elkana ma Nina Tamadale i Silo
1 E totu kesa na mane, a Elkana na asana, maia na puku konina a Epraim, me totu tana vera ni Rama tana kao vungavungaga ni Epraim. Maia Elkana na dalena a Jeroham ma na kukuana e Elihu, me talumai tana vungu konina a Tohu, aia kesa na turina na duli konina a Sup. 2 Ma Elkana e tamanina ara ka ruka na tauna, aia ko Hana maia ko Penina. Ma ko Penina moa e tamani dalena, maia ko Hana e tau tamanina sa dalena. 3 Me pipi na ngalitupa, a Elkana e mololea i Rama, me vano na samasama ma na savoriana na kodoputsa vaniana na Taovia Susuliga Sosongo i Silo, i tana kaira a Hopni ma Pinehas, kaira na dalena a Eli ara ka manetabu vania na Taovia. 4 Me pipi kalina e Elkana e savoria nina kodoputsa, maia e tuvarivotâ na velesina na omea aia e gini kodoputsa, me sauvania ko Penina kesa na paparina, me tango kesa paparina vanigira tugira sui goto na dalena. 5 Me atsa moa ti aia e galuve sosongolia ko Hana, maia e sauvania kesa lelê moa na paparina, rongona na Taovia nogo e tau tamivania ke tamani dalena. 6 Maia ko Penina e rotasia me paluvangamana ko Hana, rongona na Taovia e tau tamivania ke tamani dalena. 7 Ma na omea vaga ia e laba pipi moa na ngalitupa. Pipi kalina moa ara vano tana valena na Taovia, maia ko Penina ke tsaia moa ko Hana me gini seko sosongo na tobana, maia ke gini ngangai me ke sove goto na ganiana sa omea. 8 Mi tana, ma Elkana ke veisuâ, “?Ko Hana, egua ti o ngangai vaga ia? ?Me laka e gua ti o sove na mutsa? ?Ma nagua o gini melu sosongo pipi kalina? ?Laka o tau padalokiau inau liusia bâ ti vaga ko tamanina ke sangavulu na dalemu mane?”
Kaira ko Hana ma Eli
9-10 Me kesa dani, kalina igira ara mutsa sui nogo i laona na valena na Taovia i Silo, maia ko Hana e tû. E melu loki sosongo tobana me ngangai kalina aia e nonginongi vania na Taovia. Mi tana tagu goto ia, ma Eli na manetabu e totu moa tana sasana i ligisana na matsapa. 11 Ma ko Hana e naua kesa nina veke vania na Taovia me tsarivania, “!Taovia Susuliga Sosongo, ko moromai i koniqu inau nimu dakiaqo! !Ko morosia niqu rota mo ko padaau kiki! !Mo ko laka kiki goto na padaleaqu! Me ti vaga igoe ko sauvaniau ke kesa na dalequ mane, minau au vekevanigo laka sauba kau baloa vanigo, migoe ko tamanina tana maurina popono, me utu goto kara putsiligia na ivuna.”* 1:11 “me utu kara putsiligia na ivuna” Aia na papadana kesa tinoni ara balovania na Taovia. (Reia tana Tsoko Tinoni 6:5)
12 Maia ko Hana e nonginongi babâ oka sosongo vania na Taovia, ma Eli e morosi kalavatavia na mangana. 13 Ma ko Hana e nonginongi mui moa; ma na tutubena na mangana moa e aligiri me tau goto tangilaba nina goko. Bâ, mi tana ma Eli e pada laka ko Hana e inu uaeni me ulavia. 14 Ma Eli e tsarivania, “!E tugunogoa nimu sasaga bubulega! !Mololea na inu mo ko sasaga tugua!”
15 Maia ko Hana e gokovisu vania me tsaria, “Tagara, taovia, au tau bule inau. Mau tau goto inuvia sa uaeni. E kesa moa na omea e ngoli sosongoliau, mau nonginongi mau sangavi poponoa na tobaqu vania na Taovia rongona aia ke sangaau. 16 Ko laka na padaana laka inau kesa na daki bubulega lê. Inau au nonginongi vaga ia rongona e melu sosongo na tobaqu.”
17 Ma Eli e tsarivania, “E dou, ko vano tana rago. Maia na God ni Israel ke sauvanigo na omea igoe o nongia i konina.”
18 Ma na daki ia e tsarivania a Eli, “Au soadougo taovia, mau nongigo ko padaau tana nimu nonginongi.” Maia e tû me vano, me ba mutsa gana, me tau nogo melu tobana.
E Botsa a Samuel Mara Baloa Vania na Taovia
19 Mi tana matsaraka na dani ngana, maia Elkana mi tugira nina tamadale ara tu mamata bongibongi, mara tu ba samasama vania na Taovia. Mi murina ia, mara tu aligiri na visutugua i tu veraqira i Rama. Ma Elkana e maturu kolua ko Hana na tauna, ma na Taovia e manalivania nina nonginongi ko Hana. 20 Me tiana ko Hana me vasua kesa na dalena mane. Maia e soaginia a Samuel,† 1:20 Na rongona na soa Samuel tana goko Hibru ‘na soana God,’ mi tana butona na turupatu iani aia na kamagana na goko Hibru ‘nongia.’ me tsaria, “Aia nogo na baka inau au nongia i konina na Taovia.”
21 Me laba tugua na tagu i tana a Elkana ke adia nina tamadale ma kara tu vanotugua i Silo na sauvaniana na Taovia na kodoputsa vaga e lavu na nauana pipi ngalitupa, ma na manaliana nina veke. 22 Mi tana tagu ia, maia ko Hana e tau sanga tsari. Me tsarivania moa savana, “Ke lua talu na tsutsu na baka iani ti kau adivanoa i valena na Taovia, mi tana aia sauba ke totu tana maurina popono.”
23 Ma Elkana e tsarivania, “E dou, igoe moa; ko totuvisu moa i vera poi tsau kalina na baka ia ke luâ na tsutsu. Ma na Taovia ke sangago mo ko manalia nimu veke o nauvania.” Vaga ia, mo ko Hana e totuvisu i vera me aragodoua na dalena.
24 Mi kalina na baka ia e luâ nogo na tsutsu, maia ko Hana e adivanoa i Silo, me adikolua kesa na buluka mane e tolu moa na ngalitupana, me sangavulu na kilo na pulaoa, me kesa na bilo na uaeni. Maia Samuel e baka pasa moa kalina na tinana e adivanoa tana valena na Taovia i Silo. 25 Mi murina kalina ara tu labunogoa na buluka mane ia, mara tu adivanoa na baka mane ia i konina a Eli. 26 Maia ko Hana e goko me tsarivania a Eli, “?Taovia igoe, laka o padaau moa inau? Inau nogoria na daki igoe o reiau kalina au tutû ieni, mau nonginongi vania na Taovia. 27 Mi tana dani ia, minau au nongia na Taovia ke sauvaniau na baka iani, maia e tusuvaniau nogo na omea inau au nongia i konina. 28 Bâ, mi kalina ia, inau au mai kau baloa na baka iani vaninogoa na Taovia. Mi laona na maurina popono, sauba na Taovia segenina nogo ke tamanina.”
Mi muri, mi tugira ara tu samasama vania na Taovia i tana.