I Surat-na Si Pablo
Pada'iray Si Mga Taga
Colosas
Pagbulig Pagsabot Sito Surat
I magsurat sito, iya si apostol Pablo (1:1). Kulawin na hamok ari si pahina 394 pagpasayod si bug'os pagka'a'a-na si Pablo. Agsurat-nay to para si mga taga Colosas nga tangkod pagpaki'adda si Kristo pati' nagtagama paghuwang si Diyos (1:2). Ka'urugan i mag'isip nga agsurat-nay to ngan 60 AD (mga 30 anyos kahuman abanhaw si Jesus) pariho ta'on si pagsurat-na pada'iray si mga taga Efeso pati' pada'iray si Filimon. Adday to si mga nagsurat-na ngan primiro kaprisu-na ari si Roma kon singnga nagtugutan iya paglugaring pag'istar pero aniya' sundalo magbantay si iya sallod si duwa ta'on (Buhat 28:16-31). Sallod sinan mga ta'on i pagsurat-na si mga surat nga nagkilala ina'anto bilang Mga Surat Tikang si Prisuhan (Efeso, Colosas, Filipos pati' Filimon).
Mga pira hatos ta'on myintras si panahun-na si Pablo, i Colosas adda si mga asinsado syudad si prubinsya Asia siray nga nag'arunan ina'anto Turkey. Yayto syudad kina'anda'an ari si Suba' Lycus nga pangngagihan-na si pagnigusyo nga agburubwilta si sirangan pati' katundan tikang si Efeso nga ag'atubang si Kalawot Mediteraneo pada'iray si Suba' Eufrates. Pero panakka-na si adda hatos ta'on kahuman abanhaw si Jesus, agminos gayod i kabantugan-na sito ngan salabawan-na na si mga katiringpid-na syudad, Laodicea pati' Hierapolis (4:13).
I Colosas ahimo nga adda si pinaka'impurtanti lugar si panahun-na kas Pablo tungod kay ngan pagpasamwak-na si Pablo ari si Efeso sallod si tallo ta'on, addangan si Epafras si mabawa si pagtutu'o ngan iya i pada'iray si Colosas pagpasamwak si mahalap sumat ari (1:7-8; Buhat 19:10). Mangno anakka i uras nga i manniniripon pag'ampo' ari nagparasamok si mga burubullo' paragturo' ngan nagpapasunod si pala'in-la'in kabatasanan sanglit akadisidir si Epafras pagpada'iray si Roma pagpalako si bulig-na si Pablo ngan iya nayto surat i risulta-na si pagbagat-na mga iya.
Tungod si mga pinahallingan-na si Pablo ato kuntra si mga burubullo' paragturo', akamustra kita kon ay i pala'in-la'in nagturu'-na si mga burubullo' paragturo':
1. I pagtuman si pala'in-la'in bala'od maka'anna' si Kada'an Kasuratan nga nagturu'-na si Jesus nga ma'in angay nagsunod: Parti si pagkakan, pag'inom, pagsilibrar si mga allaw sigon si tuluhu'an, si tu'ig-na si kawara', si mga allaw pandidiskanso (2:16-17) pati' parti si pagturi' (2:11; 3:11)
2. I sala' isip nga pwidi kuno' kita akapugong pagpatakas si kasindak-na si puhu'-ta (2:21,23)
3. I pag'ampo' si mga anghel (2:18)
4. I pagminus-na mga iya si Kristo (1:15-20; 2:2-3,9)
5. I sarabutan nga tinago' pa kuno' ngan mga iya hamok i makatu'anan (2:18; 2:2-3)
6. I pagtapod si mga maka'a'aghat allingon pati' mga isip nga ag'inala' hamok si kabatasanan-na si a'a (2:4,8)
I katuyu'an-na pagsurat sito si Pablo, iya i pagpamatu'od nga ma'in tama' i mga pala'in-la'in nagturu'-na si mga burubullo' paragturo'. Para atuman i katuyu'an-na, agpalabaw-na si Kristo si pagpinugad nga si Kristo i nagpakulaw irog si ga'i sakulawan-ta Diyos (1:15), nga pina'agi si Kristo ahimo i dimu'an (1:16), nga akadahulo si Kristo si bisan ay ngan si pagpanginanu-na hamok akapadayon i bisan ay (1:17), nga si Kristo i primiro mabanhaw (1:18), nga si Kristo i nagpakulaw kon ay i kina'iya-na si Diyos ngan nagpa'ayupan si bug'os pagkadiyus-na (1:19; 2:9), nga si Kristo i pa'agi nga agkahalap i pag'aradda-na si Diyos pati' si dimu'an (1:20-22). Sanglit si Kristo gayod i kabug'usan-na si nagkinahanglan-ta. Ngan aka'angkon kita kam si kabug'usan-na si ungod kinabuhi' tungod si dati na pag'adda-ta si Kristo (2:10).
I Pagtunga'-tunga' Sito Surat
1. I Pagpakilala (1:1-2)
2. I Pagpasalamat si Pagpangadyi' (1:3-12)
3. I Gilalabawi Dadi' (1:13-23)
4. I Pagpanginanu-na si Pablo si Manniniripon Pag'ampo' (1:24–2:5)
5. I Kalibrihan-na si Kinabuhi' Paghuwang si Kristo (2:6-23)
6. I mga Surunuron si Sagrado Kinabuhi' (3:1–4:1)
7. I Palanat mga Panugun-tugon (4:2-6)
8. I Ultimo mga Pangumusta (4:7-18)
1
1 Tikang to surat si Pablo. Adda ako apostul-na si Kristo Jesus tungod si katuyu'an-na si Diyos. Atiya' agtangka' si ako si Timoteo nga bugtu'-ta kam si pagtu'o.
2 Tigsurat-koy to para si mga kabugtu'an anan si Colosas, ka'am nga tangkod pagpaki'adda* I adda pa kahulugan-na si Grikuhanon linggwahi: ka'am nga agpanutu'o. si Kristo pati' nagtagama paghuwang si Diyos.
Amalako ako si Diyos nga Tatay-ta kam nga sa'angkun-bi i mapinalangga'on pagpanginanu-na pati' i kamurayaw-na.
I Pagpasalamat si Pagpangadyi'
3 Pirmi kami' agpasalamat si Diyos, i Tatay-na si Paragdalum-ta kam Jesu-Kristo bisan sumiran kami' agparapangadyi' para si ka'am, 4 kay sapakalihan kami' nga agtutu'o kam si Kristo Jesus ngan aghigugma' kam si dimu'an kaparihu-bi nagtagama paghuwang si Diyos. 5-6 Si primiro pagpasamwak si ka'am si allingon si kamatu'uran, sapakalihan-bi i mahi'unong si kasiguruhan nga kina'anda'an anan mismo sinan mahalap sumat. Sanglit yaynan pagtutu'o pati' paghigugma' nga sa'angkun-bi na, tikang si dati kasiguruhan nga i nag'anduy-bi andang nag'andam ari si langit. Padayon agsara i mahalap sumat si bug'os kalibutan. Sigi lalabbat i magpanutu'o dungan si paghahalap si mga pangiwa-kiwa-na pariho si mahinabo' anan si ka'am tikang pa gayod si primiro allaw pakapakali-bi sito. Sa'abat-bi liwat i mapinalangga'on pagpanginanu-na si Diyos ngan sapamatu'uran-bi nga ungod to gayod. 7 Nagpakatu'an to si ka'am ngan pada'inan-na si Epafras nga hinigugma' kami' ngan kapariho kami' rilihugun-na si Kristo. Hasta pa ina'anto tangkod iya bilang tinapuran kami' anan si ka'am nan. 8 Iya liwat i magsumat si kami' mahi'unong si pagpatuduk-na si Espirito si gugma'-bi.
9 Sanglit tungod sinan dimu'an, tikang gayod si pakapakali kami' mahi'unong si ka'am, sigi kami' pangadyi' para si ka'am. Parapalako kami' si Diyos nga buwanan-na kam espirituhanon kadunong pati' sarabutan si dimu'an nag'atubang-bi basi' gana' kulang si mga kata'u-bi si mga katuyu'an-na. 10 Agparapangadyi' kami' sito basi' i kinabuhi'-bi akabuwan unra si Ginu'o ngan basi' i dimu'an buhat-bi akabuwan si iya kalipayan ngan da'inan may para aniya' kapulsanan-na si kada mahalap buhat-bi ngan sigi tatamba i pagkakilala-bi si Diyos. 11 Agparapangadyi' liwat kami' sito basi' bali kam baskog tupong si maka'angayan gahum-na para ga'i kam aburubantad si mga kasakitan ngan para akapadayon kam si pag'ilob. Alipaya kam 12 pagpasalamat si Tata' kay iya i magbuwan si ka'am si katungod nga sa'ambit-bi i panurundun-na si mga a'a nagtagama paghuwang si iya ari si ginhadi'an si kadanta'an.
I Gilalabawi Dadi'
Flp 2:5-11; Col 2:6-15; Hebro 1:1-4; 2:9-11
13 Agsapud-na na kita si Tata' tikang si pagdalum-na si kalu'uman ngan agpabalyu-na kita si paghadi'-na si hinigugma'-na Dadi'. 14 Pina'agi† Ma'in malabbat si mga kada'an kupya si Kasuratan nga agtamba: si laha'-na. sito Dadi' alukat kita nga i karuyag sidngon, apasaylo i mga sala'-ta.
15 Iya liwat i nagpakulaw nga irog si ga'i sakulawan-ta Diyos, pati' iya i suhag nga labaw si dimu'an naghimu-na si Diyos. 16 Iya i gilalabawi kay pina'agi si iya, ahimo i dimu'an: I mga sari'i si langit pati' i mga satu'o si kalibutan, i mga kinakulawan pati' i mga ga'i kinakulawan. Huwang sito i kada klasi gamhanan espirito, i mga aniya' trunu-na, i mga aniya' gahum-na, hasta pa i mga aniya' nagpamunu'an-na pati' i mga aniya' nagpandaluman-na. Labaw iya si dimu'an kay ahimoy to pina'agi si iya ngan basi' akatuman mga iya si karuyag-na. 17 Agdahulo iya si bisan ay, ngan si pagpanginanu-na hamok akapadayon i bisan ay. 18 Ma'in nan hamok iya. Gilalabawi liwat iya kay iya i magdalom si manniniripon pag'ampo', pariho si adda takulok anan si puho'. Iya i tinikangan-na si kinabuhi'-na sito grupo kay iya i primiro mabanhaw, basi' si kada pa'agi, iya i gilalabawi gayod. 19 Sanglit iya i nagpakulaw kon ay i kina'iya-na si Diyos kay alipay i Diyos pagpa'ayop si iya i bug'os pagkadiyus-na, 20 ngan pina'agi si iya, agkahalap i pag'aradda-na si Diyos pati' si dimu'an pamadugok si iya, bisan i tikang si kalibutan o ma'in ngani' si langit. Agpili' i Diyos nga agka'aradda i dimu'an naghimu-na paghuwang si iya pina'agi hamok si laha' nagpaturu'-na si Dadi' ari si kudos.
21 Siray mga matala kam si Diyos ngan anguntra kam gayod si iya tungod kay mamara'at i mga huna'-huna'-bi pati' i mga pangiwa-kiwa-bi. 22 Pero ina'anto, agpa'adda-na kam si iya pina'agi si ungod pagkamatay-na si puhu'-na si Kristo, basi' si pagpama'atubang-na si ka'am si iya, hinugasan na i mga sala'-bi. Sinan uras, gana' na si ka'am barasulon ngan ga'i na kam pwidi apasumbong. 23 Atuman nan basta padayon kam agtutu'o si mahalap sumat nga kinakulawan si masarig ngan matgas pagtapod si iya, ngan ga'i abantad i dati kasiguruhan-bi hi'unong si nag'anduy-bi anan si mahalap sumat. Nagparapasamwak to si dimu'an hinimu-na si Diyos nga atiya' pa si kalibutan ngan ako mismo ahimo paragsirbi sito.
I Pagpanginanu-na si Pablo
si Manniniripon Pag'ampo'
24 Si kamutangan-ko ina'anto, alipay gayod ako si mga nag'abat-ko kakurihan para si ka'am. Agparatuman-ko mismo ato si kalugaringun-ko puho' i mala'a pa arantusun-na si Kristo nga nagpatuka-na si ako pagtuman si katuyu'an-na para si puhu'-na nga iya i manniniripon pag'ampo'. 25 Ako i mahimo rilihugun-na sito grupo tungod si nagpatu'in-na si Diyos si ako katungdanan pagpakatu'an si ka'am si kabug'usan-na gayod si allingun-na si Diyos. 26 Yaynan i mga ga'i pa kinatu'anan siray ngan nagparatago' si maliyat na mga panahon, pero nagpaklaro naynan ina'anto si mga a'a nagtagama paghuwang si iya. 27 Mga iya i nagpamili'-na si Diyos basi' agpakatu'anan i mga ma'in Hebro kon ay i kahalap-na si maka'angayan tinakka-na mga iya nga nagparatago' siray, nga si Kristo ag'ayop si ka'am ngan iya i dati kasiguruhan si nag'anduy-bi maka'angayan kina'iya-na nga arambitun-bi.
28 I mahi'unong si Kristo, iya i nagpasamwak kami' pagwaydong ngan pagturo' si dimu'an klasi ka'aha'an sigon si kadunong nga tama' para si kada grupo, basi' si uras nga sapama'atubang kami' kam si Kristo, matgas na i kina'iya-na si kada addangan nga dati na ag'adda si iya. 29 Para nga satuman-koy to dimu'an, agbudlay ako si kapapaniguro pina'agi si nagpumwan-na kusog nga magpakiwa si ako.