Miad Na Balita
Na Pasugid
Marcos
Pauna Na Mga Ambal Parti Ta Yi Na Libro Na Marcos
Yi na libro pangarwa ta appat na libro naan ta Bag-o Na Kasugtanan na nasulat parti ta kabui daw kamatayen Jesu-Cristo. Naan ta yi na libro, Jesus an papakala na gatuman kanen ta liag ta Dyos daw may uturidad kanen na alin ta Dyos.
Naan ta yi na libro nasulat man parti ki Juan na manugbautismo na napili ta Dyos aged iwali din naan ta mga ittaw na dapat magnelsel danen an daw dilian iran na mga sala aged danen an anda en para ta pag-abot Ginuo Jesus. Nasulat man naan ta yi na libro parti ta pagbautismo ki Jesus daw pagtintar Satanas ki kanen. Pagtapos ta pagtintar, Jesus ya galibot naan ta Galilea daw Judea na gasugid ta miad na balita parti ta pagdumala ta Dyos. Gapaayad kanen an ta mga ittaw na may masakit daw gapagwa ta mga malain na ispiritu na naan ta mga ittaw.
Tama na isturya naan ta yi na libro parti ta pagpaayad Jesus ta mga ittaw na may masakit daw duma pa na katingalaan na buat din. Paagi ta mga nasulat parti ta mga buat din na katingalaan mlaman ta na kanen an may bakod na gaem na alin ta Dyos. Mga gapanguna ta mga Judio parti ta iran na riliyon paryo ta mga manugdumala na mga pari daw mga manugtudlo parti ta Mga Sinulat Moises, ula danen gabaton ta patudlo Jesus daw ula man gapati na kanen an papadala ta Dyos. Pakuntra gid danen kanen an. Katapusan na isturya naan ta yi na libro parti ta mga natabo ki Jesus naan ta Jerusalem seled ta pitto na adlaw na nabilin ta iya na kabui. Nasulat man parti ta iya na kamatayen paagi ta paglansang naan ta krus daw pagbannaw ta Dyos ki kanen.
Mga Tupiko Naan Ta Libro Na Marcos
1. Pagwali Juan na manugbautismo (1:1-8)
2. Pagbautismo ki Jesus daw pagtintar Satanas ki kanen (1:9-13)
3. Pagtudlo Jesus daw pagpaayad din ta mga ittaw na naan kanen ta Galilea (1:14 - 9:50)
4. Pag-alin Jesus naan Galilea na munta naan ta Jerusalem (10:1-52)
5. Pitto na adlaw na nabilin ta kabui Jesus, iya na pagtubang naan ta mga upisyalis daw iya na kamatayen (11:1 - 15:47)
6. Pagbannaw ta Dyos ki Jesus (16:1-8)
7. Pagpakita Jesus naan ta iya na mga tinudluan (16:9-20)
1
Umpisa Ta Miad Na Balita
(Mateo 3:1-12; Lucas 3:1-18; Juan 1:19-28)
1 Yi sinulat parti ta kaumpisaan ta miad na balita parti ki Jesu-Cristo na Bata Ta Dyos. 2 Umpisa miad i na balita paryo gid ta ambal ta Dyos na nasulat Isaias na prupita anay pa sa. Yi ambal ta Dyos,
“Ipadala ko una ki kaon ake na manugsugid
aged ipriparar din agian ta imo na pag-abot.”* Malakias 3:1
3 Kanen “ittaw naan ta lugar na ula kabalayan
na galaygay na bakod iya na kagi.
Ambal din ta mga ittaw,
‘Ipriparar nyo agian an para ta pag-abot ta Ginuo.
Tadlengen nyo dalan an na agian din!’ ”† Isaias 40:3 Naan ta Marcos 1:3 ittaw naan ta lugar na ula kabalayan na galaygay na bakod iya na kagi beet ambalen Juan na manugbautismo daw agian an beet ambalen mga ittaw an na pawalian din. Pawali din na kinanglan magbag-o danen aged danen an anda para ta pag-abot ta Ginuo.
4 Natuman sinulat Isaias na giling Juan naan ta lugar na ula kabalayan daw naan dya gawali ta mga ittaw na danen an kinanglan magnelsel daw dilian iran an na mga sala para patawaren danen an ta Dyos. Pawali din man na dapat na pamatuuran danen iran na pagnelsel paagi ta pagpabautismo naan ki kanen. 5 Sikad tama na mga ittaw giling ki kanen alin ta syudad Jerusalem daw duma pa na mga banwa ta bilog na prubinsya Judea. Gaamin danen an ta iran na mga sala daw pabautismuan din danen an naan ta Suba Jordan.
6 Juan i gabayo ta mga nauman alin ta belbel ta kamilyo daw iya an na bakles buat alin ta langgit ta ayep. Pagkaan din an mga apan-apan daw deges ta putyukan.‡ Pasuot Juan na bayo paryas man ta pasuot ta mga prupita anay pa sa na manugsugid ta kabebet-en ta Dyos. Sikad simpli iya na bayo daw pagkaan. Ta timpo Juan, belbel ta kamilyo pabuat na benang daw paimo na tila. Bayo na buat ta tila na alin ta belbel ta kamilyo pasuot ta mga imol. 7 Iling ti pawali din man naan ta mga ittaw, “May mabot sunod ki yaken na mas datas iya na katengdanan kaysa ta ake na katengdanan. Dili a bagay na magsirbi ki kanen maskin na magdemel na magbadbad ta igot ta iya na sandal tak datas gid iya na katengdanan.§ Ta timpo Juan, katengdanan ta pinakababa na suguon na kanen magtangtang ta sandal ta iya na amo na bag-o nang guli na gaselled ta balay. 8 Yaken gabautismo ki kyo paagi nang ta waig, piro kanen ya a magbautismo ki kyo paagi ta Dyos Ispiritu Santo.”
Pagbautismo Daw Pagtintar Ki Jesus
(Mateo 3:13–4:11; Lucas 3:21-22; 4:1-13)
9 Ta yon man na timpo na tama na mga ittaw gapabautismo ki Juan, galin Jesus i ta banwa Nazaret na sakep ta Galilea daw miling ki Juan. Pabautismuan kanen i Juan naan ta Suba Jordan. 10 Na nabautismuan en Jesus i daw gatakas kanen ta waig, dayon gabukas langit an daw Dyos Ispiritu Santo an gapababa naan ki kanen paryo ta salampati. 11 May namatian na gambal na naan ta langit, “Kaon ake na bata na palangga ko. Nalipay a gid ki kaon.”
12 Pagtapos ta pagbautismo ki Jesus, dayon kanen i padala ta Dyos Ispiritu Santo na miling naan ta lugar na ula kabalayan. 13 Naan dya gatinir kanen i ta kwarinta na adlaw daw patintar kanen i Satanas. May anen man dya mapintas na mga ayep, piro paasikaso kanen i ta mga angil.
Pagpili Jesus Ta Una Din Na Mga Tinudluan
(Mateo 4:12-22; Lucas 4:14-15; 5:1-11)
14 Napriso Juan ya na manugbautismo daw giling dayon Jesus i naan ta Galilea daw gawali ta miad na balita na alin ta Dyos. 15 Ambal din, “Abot en uras na naan ta plano ta Dyos. Anduni abot en upurtunidad na makapasakep kaw naan ta papaabot nyo na pagdumala ta Dyos!* Pwidi nyo mabasa parti ta pagdumala ta Dyos naan ta Mga Ambal Na Pasaysay. Magnelsel kaw daw dilian nyo inyo an na mga sala daw magpati ta miad na balita.”
16 Na gapanaw Jesus i naan ta kilid ta Dagat Galilea,† Pwidi nyo mabasa parti ta Dagat Galilea naan ta Mga Ambal Na Pasaysay. nakita din mag-utod na mananagat na Simon daw Andres na danen an galaya. 17 Gambal Jesus i ki danen, “Muyog kaw ki yaken aged imuon ta kyo na ake na mga tinudluan. Paryo ta ubra nyo na kyo yan mananagat ta sidda yon man imuon ta kyo na mananagat ta mga ittaw tak tudluan ta kyo na maglaygay ta mga ittaw na magpasakep danen ta pagdumala ta Dyos.” 18 Pag-ambal Jesus, pabilin dayon danen iran ya na mga laya daw gakuyog ki kanen.
19 Gapadayon Jesus ta pagpanaw naan ta kilid ta dagat daw naan ta unaan nakita din mag-utod na Santiago daw Juan na mga kabataan Zebedeo. Naan danen an ta iran na buti na gapuna danen an ta iran na pukot. 20 Paumaw Jesus danen an daw padilian dayon danen iran na amay naan ta buti duma ta mga ittaw na pasuulan daw gakuyog danen an ki Jesus.
Ittaw Na Naseddepan Ta Malain Na Ispiritu
(Lucas 4:31-37)
21 Jesus i daw iya an na mga tinudluan giling naan ta banwa na Capernaum. Naan ta Adlaw Ta Pagpuay, gaselled kanen i naan ta balay tipunan daw gatudlo ta mga ittaw dya. 22 Gatingala gid mga ittaw ya ta iya na panudluon tak kanen an gatudlo alin ta iya gid na alam. Dili kanen an paryo ta mga manugtudlo ta Mga Sinulat Moises‡ Pwidi nyo mabasa parti ta mga manugtudlo ta Mga Sinulat Moises naan ta Mga Ambal Na Pasaysay. tak patudlo danen naan nang alin ta alam ta duma na ittaw. 23 Naan man ta balay tipunan may mama na naseddepan ta malain na ispiritu na gasinggit, 24 “Jesus na taga-Nazaret, man-o tak anen ka di? Giling ka di taan aged silutan kay? Kala ta kaw daw kino ka! Kaon yan alin gid ta Dyos!”
25 Paay Jesus malain ya na ispiritu, “Sagbak! Mwa ka dyan ki kanen!” 26 Pag-ambal din, ittaw ya gapegpeleg tenged ta malain na ispiritu daw ispiritu ya gasinggit na gagwa naan ta ittaw.
27 Pagkita ta mga ittaw dya na napagwa Jesus malain ya na ispiritu, gatingala gid danen an daw gainsaay, “Uy! Ino taan ni? Bag-o gid na panudluon! May uturidad kanen an na bisan mga malain na ispiritu gatuman ki kanen. Na pasugo din danen an na maggwa, dayon man tuman!”
28 Dasig paglapta naan ta bilog na Galilea balita an parti ta mga nabuat Jesus.
Pagpaayad Jesus Ta Tama Na Mga Ittaw
(Mateo 8:14-17; Lucas 4:38-41)
29 Jesus i galin ta balay tipunan duma ki Simon daw Andres na miling naan ta balay danen Simon. Gakuyog man Santiago daw Juan.
30 Naan ta balay Simon, pasugiran dayon Jesus i ta mga ittaw dya na ugwangan Simon na bai ganegga tak nadangga. 31 Papranian Jesus kanen an daw paibitan naan ta lima daw bangunon. Gapuas dayon iya na dangga daw gaimes kanen an ta pagkaan para ki danen Jesus.
32 Na mapon en na pasalep adlaw an, padala naan ki Jesus tanan na mga ittaw na may masakit naan ta banwa na iran Simon daw mga naseddepan ta malain na mga ispiritu. 33 Tama gid na mga ittaw gatipon naan ta tubangan ta balay ya na paryo naan dya bilog na banwa. 34 Paayad Jesus tama na mga ittaw ta iran na mga masakit daw papagwa din man tama na malain na ispiritu na naan ta mga ittaw. Paay din na dili mag-ambal mga malain an na ispiritu tak nlaman danen daw kino kanen an.
Pagwali Jesus Naan Ta Galilea
(Lucas 4:42-44)
35 Na mapit-madlaw, gabangon Jesus i daw miling naan ta lugar na ula kabalayan daw mangamuyo. 36 Simon i daw iya na mga duma gangita ki Jesus. 37 Pagkita danen ki kanen, gambal danen, “Tama gangita ki kaon!” 38 Piro, ambal din, “Miling ki naan ta mga banwa na dani nang aged magsugid ta miad na balita naan ta mga ittaw tak iling tan ake na tuyo ta pag-iling naan ta mga banwa.”
39 Tenged iling tan ambal Jesus, galibot kanen an ta bilog na Galilea. Naan ta mga balay tipunan ta mga Judio gasugid kanen ta miad na balita. Gapagwa man kanen an ta mga malain na ispiritu na naan ta mga ittaw.
Mama Na May Segeng Na Masakit Ta Langgit
(Mateo 8:1-4; Lucas 5:12-16)
40 May gaprani ki Jesus na mama na may segeng na masakit ta langgit. Galuod kanen an daw gapakiluoy, “Daw gusto no, mapaayad a no ta ake na masakit.” 41 Naluoy gid Jesus i daw pabitan din mama an daw ambal din, “Gusto ko! Mayad ka!” 42 Pag-ambal Jesus, nakamang dayon masakit ta langgit ta mama an daw naayad en.
43 Pagpaayad Jesus ta mama, papanaw din dayon 44 na paambalan gid, “Dili ka mugid naan ta bisan kino parti ta ake na pagpaayad ki kaon. Magdiritso ka nang naan ta pari daw magpatan-aw na nayad ka en. Magdala ka man ta alad na igo ta sugo ta Dyos naan ta Mga Sinulat Moises parti ta mga napaayad alin ta segeng na masakit ta langgit aged may pamatuod ka naan ta mga ittaw na nayad ka en.” 45 Piro, gapanaw mama ya daw bisan indi kanen punta palapta din balita na paayad Jesus kanen ya. Tenged ta pagsugid ta mama ya, Jesus i dili en kaselled ta maskin indi na banwa na kanen i makita ta tama na mga ittaw tak tama magtipon ki kanen. Naan nang en kanen ta gwa ta mga banwa naan ta mga lugar na ula kabalayan. Piro, sigi man gyapon iling mga ittaw an naan ki kanen alin ta lain-lain na mga lugar.
*1:2 Malakias 3:1
†1:3 Isaias 40:3 Naan ta Marcos 1:3 ittaw naan ta lugar na ula kabalayan na galaygay na bakod iya na kagi beet ambalen Juan na manugbautismo daw agian an beet ambalen mga ittaw an na pawalian din. Pawali din na kinanglan magbag-o danen aged danen an anda para ta pag-abot ta Ginuo.
‡1:6 Pasuot Juan na bayo paryas man ta pasuot ta mga prupita anay pa sa na manugsugid ta kabebet-en ta Dyos. Sikad simpli iya na bayo daw pagkaan. Ta timpo Juan, belbel ta kamilyo pabuat na benang daw paimo na tila. Bayo na buat ta tila na alin ta belbel ta kamilyo pasuot ta mga imol.
§1:7 Ta timpo Juan, katengdanan ta pinakababa na suguon na kanen magtangtang ta sandal ta iya na amo na bag-o nang guli na gaselled ta balay.
*1:15 Pwidi nyo mabasa parti ta pagdumala ta Dyos naan ta Mga Ambal Na Pasaysay.
†1:16 Pwidi nyo mabasa parti ta Dagat Galilea naan ta Mga Ambal Na Pasaysay.
‡1:22 Pwidi nyo mabasa parti ta mga manugtudlo ta Mga Sinulat Moises naan ta Mga Ambal Na Pasaysay.