Wʋvɩɩŋ dieke
Luki
dɩ maagɩna wʋnna
1
N zʋa Tiwofilusi:
Vuosi pam kpaŋŋɩna ba gbaŋ a maagɩ wudiekemba die dɩ yine tɩ sʋnsʋŋ. Die ba maagɩ wa wudiekemba vuodiekemba die dɩ benne piiliku me wo dɩ yene ta balɩ tɩ wa. Naa chɩaŋ ma die n gbaŋ gbaŋ die n mɩŋŋɩna a pɩasɩ a sɩba wɩaha gie mana chɩasɩsɩ a piiliku me wo aŋaŋ a ganana die wo, ta yile dɩ dɩ nan dɩ vɩɩna n mɩŋŋɩna maagɩ a dɩɩsɩna die a yɩ fʋ. N yiwo naa amʋ fʋ sɩmma wudiekemba mana ba dagɩna fʋ wa chɩaŋ.
Jɔɔn vuodieke dɩ sɩnana vuosi Ŋmɩŋ nyaabʋ maarɩŋ mʋʋlɩŋ wɩa
Saŋŋa dieke Herodi die dɩ yine Judia naakpeŋkpɩɩka, die Ŋmɩŋ kɩkaabɩtʋ wʋnyɩ die benne ba wasa wa Zakaria, die ʋ nyɩŋ wa Abija, Ŋmɩŋ kɩkaabɩtʋ buuriŋ ma; die ʋ hɔgʋ Elizabeti dɩaŋ die yiwo Arɔni haagɩŋ. Ba bale wo mana beriŋ die vɩɩna mɩŋ Ŋmɩŋ jigiŋ, ta ba mɩŋŋɩ a dɩ Ŋmɩŋ mɩraha aŋaŋ ʋ sieti mana. Ama die ba wo ballɩ dama Elizabeti die yiwo hɔgʋpɩrɩŋ, ta ʋ ŋaŋ Zakaria mana die dɩ faasɩ kʋrɩŋ aŋaŋ ba baaŋ mɩɩrɩ.
Daaŋ kaanɩ Zakaria aŋaŋ ʋ chaakʋ tʋʋma saŋŋa dɩ keŋ tʋgɩ, ta die ʋ ga tʋmma a yɩa Ŋmɩŋ, sɩba ʋ ŋaana yie die wo. Die ba taa wa daraa a vʋarɩ wa sɩba banɩŋ Ŋmɩŋ kɩkaabɩtɩba dagɩŋ dɩ sɩna die, dɩ ba vʋarɩ vuodieke dɩ baaŋ nan juu Ŋmɩŋ jɩamɩŋ juokpeŋkpɩɩkʋ ma a jʋʋ Ŋmɩŋ nyɩnnyʋʋgaha. Die ba taa daraaha ta die Zakaria die dɩ dii. Die wɩa die ʋ ga juu juoku, 10 ta daadamba die dɩ zie yenni me a jʋʋsa Ŋmɩŋ saŋŋa dieke ʋ jʋnana nyɩnnyʋʋgaha.
11 Womi Ŋmɩŋ malaka die dɩ keŋ a nyɩŋ ʋ jigiŋ a zie Ŋmɩŋ koriku nuudiigiŋ chaaŋ jigidieke ʋ jʋna nyɩnnyʋʋgaha. 12 Die Zakaria dɩ yene wo wo die ʋ sɩkpaaŋ dɩ vʋʋ ta ŋmaamɩŋ dɩ yigi wo. 13 Ama ta malakaka die dɩ balɩ a yɩ wa dɩ, “Zakaria, da vaa ŋmaamɩŋ yalla fʋ! Ŋmɩŋ wʋŋ fʋ jʋʋsɩkʋ mɩŋ, ta fʋ hɔgʋ Elizabeti nan mɩɩrɩ bʋadembiŋ a yɩ fʋ, ta nɩ nan wa wa Jɔɔn. 14 Fʋ sʋŋ nan faasɩ fɩalɩ fʋ bʋa wa mɩɩrɩŋ wɩa ta vuosi pam dɩaŋ sʋgɩtɩ nan fɩalɩ ba mɩɩrɩna wa wɩa, 15 dama ʋ baa ʋ yiwo vuokpɩɩŋ Nabidie Ŋmɩŋ nɩŋŋa. Ʋ ka baa ʋ nyu daaŋ yaa daahagɩrɩŋ. Ʋ nan suuli aŋaŋ Ŋmɩŋ Haalɩŋ a nyɩŋ saŋŋa dieke ʋ nuŋ dɩ yalla ʋ nyuuti. 16 Ʋ nan yi Izara vuosi pam yiŋŋi keŋ ba Yɔmʋtieŋ Ŋmɩŋ jigiŋ. 17 Ʋ nan dɩ yallɩ Ŋmɩŋ Haalɩŋ aŋaŋ hagɩrɩŋ sɩba Ŋmɩŋ naazʋa Elaja die dɩ yalla hagɩrɩbʋ die wo. Ʋ nan woliŋ tɩ Yɔmʋtieŋ, ʋ nan yi vuosi yaalɩma ba ballɩ bɩbra, ta yi vuodiekemba dɩ kana ka dɩɩ Ŋmɩŋ aŋ ba yaala ba tuo ʋ nʋaŋ, ʋ nan bɩ yi aŋ vuosi yi siri a gbara ba Yɔmʋtieŋ keniŋ.”
18 Zakaria die dɩ balɩ a yɩ malakaka dɩ, “Lalɩa maŋ baaŋ yi a sɩmma a baarɩ naa bala ka yi? Dama n yiwo daajakʋʋŋ, ta n hɔgʋ dɩaŋ dɩ faasɩ a kʋrɩŋ.”
19 Malakaka die dɩ yiŋŋi a balɩ wa dɩ, “Manɩŋ, n yiwo Gabiriali, vuodieke dɩ kalla Ŋmɩŋ nɩŋŋa; ta ʋ tʋŋ mɩŋ dɩ n keŋ balɩ wʋvɩɩnaha gie a yɩ fʋ. 20 Ama ka tuo n wɩaha dii wudieke dɩ bala ka yi saŋŋa dieke dɩ mʋna. Fʋ kana ka tuo mɩŋ dii wo wɩa, kaaŋ bɩagɩ a balɩ wɩa a ga tʋgɩ daa dieke wɩaha dɩ balla a keŋ yi wusie.”
21 Ama daadamba die dɩ zie a chɩɩsa Zakaria ta yile dɩ bɩa ʋ yʋasɩ die Ŋmɩŋ jɩamɩŋ juokpeŋkpɩɩkʋ ma. 22 Die ʋ kenne a nyɩŋ wa, die ʋ ka bɩagɩ a balɩ wɩa a yɩ ba. Die ba mɩŋŋɩ dɩ ʋ ye wo wɩɩŋ Ŋmɩŋ jɩamɩŋ juokpeŋkpɩɩkʋ sʋŋ. Die ʋ kana ka bɩagɩ bala wɩaha, die ʋ nagɩ ʋ nuusi a dagɩ ba wɩa.
23 Die ʋ tʋʋma saŋŋa Ŋmɩŋ jɩamɩŋ juokpeŋkpɩɩkʋ ma dɩ tɩanna wa, die ʋ yiŋŋi kuli. 24 Naa kʋaŋ chaaŋ ʋ hɔgʋ Elizabeti die dɩ yigi nyuuti, ta die lɔbɩrɩ ʋ gbaŋ tigiri me a ga tʋgɩ chɩɩtɩ anʋ, 25 ta die ʋ keŋ balɩ a yɩ ʋ gbaŋ dɩ, “N Yɔmʋtieŋ Ŋmɩŋ tʋnna naa a yɩ mɩŋ, ta chɩgɩ mɩŋ zɔɔlɩŋ a vʋarɩ mɩŋ viivi me.”
Malaka die dɩ mʋʋlɩna Yisa maarɩŋ dene
26 Elizabeti nyuuti chɩɩtɩ ayʋaba ma Ŋmɩŋ die dɩ tʋŋ ʋ malaka Gabiriali ʋ ga tɩŋ kaanɩ dɩ benne Galili tɩŋgbaŋ ma ba wasɩnana Nazeriti, 27 dɩ ʋ yaa tʋntʋmɩŋ a ga yɩ havʋʋbiŋ wʋnyɩ die dɩ zɩna dembiŋ ta die baa ʋ yallɩ daa wʋnyɩ ba wasɩnana Josefu, vuodieke die dɩ yine naaŋ Davidi haagɩŋ. Havʋʋbike saaŋ die yine Meri. 28 Die malakaka dɩ keŋ ʋ jigiŋ a baarɩ dɩ, “Sʋgɩdʋagɩŋ bie fʋ ma, tɩ Yɔmʋtieŋ Nabidie Ŋmɩŋ bie fʋ jigiŋ ta yi alibarika a yi fʋ pam!”
29 Meri sɩkpaaŋ die dɩ faasɩ vʋʋ yaa gamma malakaka wʋbalɩkaha ma, die ʋ yile wɩaha chɩasɩ dɩ sɩna die. 30 Malakaka die dɩ balɩ a yɩ wa dɩ, “Meri, daa vaa ŋmaamɩŋ yalla fʋ dama Ŋmɩŋ sʋŋ fɩalɩ fʋ ma. 31 Nan yigi nyuuti a mɩɩrɩ bʋadembiŋ aŋ nɩ wa wa Yisa. 32 Ʋ baa ʋ yiwo vuokpɩɩŋ ta ba wasɩma wa Nabidie Ŋmɩŋ Bʋa. Tɩ Yɔmʋtieŋ Ŋmɩŋ nan yiwo naakpeŋkpɩɩŋ sɩba ʋ chɔɔŋkʋʋŋ Davidi die dɩ sɩna die wo, 33 ʋ baa ʋ yiwo Jakobu haagɩsɩ sʋŋ naakpeŋkpɩɩŋ haahuu, ta ʋ naarɩ wo kpatɩŋ!”
34 Meri dɩ pɩasɩ malakaka dɩ, “N zɩ dembiŋ, ta naa baa ka lɩa a yi?”
35 Die malakaka die dɩ yiŋŋi a balɩ a yɩ wa dɩ, “Ŋmɩŋ Halɩkasɩka nan keŋ a sʋʋŋ fʋ ma, ta Ŋmɩŋ hagɩrɩbʋ nan ligi fʋ. Naa chɩaŋ ma ba nan wa bʋakasɩ wa Ŋmɩŋ bʋa. 36 Ama sɩmma a baarɩ fʋ sʋgɩtaa Elizabeti vuodieke dɩ kʋrɩnna wa, lele ʋ yigi wo nyuuti, chɩɩta ayʋaba wʋnna a baa ʋ mɩɩrɩ bʋadembiŋ, wʋnɩŋ vuodieke die ba wasɩnana wa hɔgʋpɩrɩŋ, 37 dama wɩɩŋ wori Ŋmɩŋ dɩ kaaŋ bɩagɩ a yi.”
38 Meri die dɩ baarɩ dɩ, “Tɔ, manɩŋ n yiwo Ŋmɩŋ yɔmʋ, die yi a yɩ mɩŋ sɩba fʋ bala die wo.” Die malakaka die dɩ wa a nyɩŋ a ga ta va wa.
Meri die dɩ kaagɩna Elizabeti dene
39 Ka kʋaŋ chaaŋ Meri die dɩ yi siri lagɩ lagɩ a ga tɩŋ kaanɩ Judia ma, Judia tɩŋgbaŋ yaa wa kunkoge, 40 mi ʋ ga juu Zakaria tigiŋ me a waasɩ Elizabeti. 41 Elizabeti die dɩ wʋnna Meri waasɩkʋ, bʋanyaalɩka die dɩ dɔŋ ʋ nyuuti ma. Womi die Ŋmɩŋ Haalɩbʋ die dɩ suuli Elizabeti, 42 die ʋ faasɩ a keesi ŋmɩŋsikpeŋ a baarɩ dɩ, “Ŋmɩŋ alibarika bie fʋ ma a tɩaŋ hɔgʋba mana, ta bɩ bie bʋa dieke fʋ balla fʋ mɩɩrɩ wa ma! 43 Bɩa yine ta n Yɔmʋtieŋ nuŋ dɩ keŋ n jigiŋ giena? 44 N dene a wʋŋ fʋ waasɩkʋ, bʋanyaalɩ dieke dɩ benne n nyuuti ma wa dɩ dɔŋ aŋaŋ sʋgɩfɩalɩŋ. 45 Fʋnɩŋ vuodieke dɩ tuone a dii dɩ Ŋmɩŋ dɩ bala wudieke wo nan keŋ yi wusie, sʋgɩfɩalɩŋ yiwo fʋ sɩɩtɩ.”
Meri die dɩ bɩrɩna Ŋmɩŋ dene
46 Die wɩa Meri die dɩ baarɩ:
“N bɩra Ŋmɩŋ n sʋŋ ma,
47 ta yaa sʋgɩfɩalɩŋ Ŋmɩŋ vuodieke dɩ yine n Gbɩgbatɩtaantʋ ma,
48 dama ʋ chɩgɩ wa manɩŋ vuodieke dɩ yine ʋ hɔgʋlɩa yɔmʋ zɔɔlɩŋ.
A nyɩŋ jinne yaa gamma, vuota mana nan baarɩ n yiwo sʋgɩfɩalɩŋ tieŋ,
49 dama hagɩrɩtieŋ Nabidie Ŋmɩŋ tʋŋ wa tʋnkpɩɩma a yɩ mɩŋ,
ʋ saaŋ yine kasɩ.
50 Ʋ bɩ yaa zɔɔlɩŋ aŋaŋ vuota diekemba dɩ chɩgɩnana wa saŋŋa mana.
51 Ʋ tɩɩntɩ wa ʋ nuuŋ a tʋŋ hagɩrɩŋ tʋʋma,
ta chʋʋsɩ kalinbaantieliŋ wʋsaŋka.
52 Ta wuri naakpɩɩma ba naalɩŋ ma,
ta kɔtɩ wabɩtɩ,
53 ta yi vuodiekemba kɔŋ dɩ yalla nyindiiki vɩɩna
ta vaa nyintitieliŋ dɩ ga aŋaŋ nuuwɩaga.
54 Ta dɩ nʋa dieke die ʋ yɩna tɩ chɔɔŋkʋʋlɩba Izara vuosisi die dɩ yine ʋ tʋntʋntɩba,
ta suŋŋi be.
55 Ta bɩ tɩɩnsɩ, a chɩgɩ Abarahami aŋaŋ ʋ haagɩsɩ zɔɔlɩŋ
yaa gamma haahuu!”
56 Meri die yiwo chɩɩtɩ ataa Elizabeti jigiŋ ta die viiri kuli.
Jɔɔn vuodieke dɩ sɩnana vuosi Ŋmɩŋ nyaabʋ maarɩŋ wɩa
57 Die Elizabeti maarɩŋ daaŋ die dɩ tʋgɩ die ʋ mɩɩrɩ Bʋadembiŋ. 58 Die ʋ jʋjʋrɩtamba aŋaŋ ʋ maarɩŋ die dɩ wʋnna wʋvɩɩŋ dieke Ŋmɩŋ dɩ yine a yɩ wa wa ba mana sʋgɩtɩ die dɩ fɩalɩ.
59 Die bʋanyaalɩka die dɩ tʋgɩna daraa anɩɩ die ba baa ba gobi ʋ kɔlɩ, die ba yaala ba nagɩ wa ʋ chɔɔŋ saaŋ Zakaria a yɩ wa, 60 ama die ʋ nuŋ wo die dɩ baarɩ dɩ, “Aayɩ! Ʋ saaŋ nan yi Jɔɔn.”
61 Ta ba balɩ a yɩ wa dɩ, “Nɩ tigiri me vuoŋ wori ʋ saaŋ dɩ yi Jɔɔn!” 62 Womi die ba nagɩ ba nuusi a dagɩ dagɩtɩ a pɩasɩ ʋ chɔɔŋ wa saaŋ dieke ʋ yaala ba nagɩ yɩ bʋa wa.
63 Die ʋ nagɩ ʋ nuusi a balɩ ba dɩ ba yɩ wa gbanɩŋ, die ba nagɩ a yɩ wa, ʋ maagɩ dɩ, “Bʋa wa saaŋ yine Jɔɔn!” Die dɩ yi vuoŋ mana mamachi. 64 Lele womi Zakaria die dɩ bɩagɩ a balɩ wɩa bɩbra ta die a piili a bɩra Ŋmɩŋ. 65 Die ŋmaamɩŋ die dɩ yigi ʋ jʋjʋrɩtamba mana, wɩaha gie die dɩ mʋʋlɩ a ga tɩgɩ diekemba dɩ benne Judia kunkogiŋ me mana. 66 Vuodieke mana die dɩ wʋnna wɩɩrɩ gie mana die dɩ yile a pɩasa taŋ dɩ, “Vuobɩa bʋa wa dɩ baa ʋ bɩrɩŋ?” Dama die ba wɔŋ ye dɩ Ŋmɩŋ hagɩrɩŋ bie ʋ ma.
Zakaria die dɩ yiŋŋine balɩ Ŋmɩŋ wɩa dene
67 Ŋmɩŋ Halɩkasɩka die dɩ suuli bʋa wa chɔɔŋ, Zakaria, die ʋ yiŋŋi balɩ Ŋmɩŋ wɩa dɩ,
68 “Nɩ vaa tɩ bɩrɩ tɩ Yɔmʋtieŋ, vuodieke dɩ yine tɩnɩŋ Izara vuosi Ŋmɩnnɩ,
dama ʋ keŋye mɩŋ a keŋ suŋŋi ʋ vuosi a gbatɩ ba a taaŋ.
69 Ʋ yɩ tɩ wa gbɩgbatɩ hagɩrɩtieŋ
ta ʋ yi Ŋmɩŋ tʋntʋntʋ Davidi haagɩŋ.
70 Kʋrɩŋ ma wa Nabidie Ŋmɩŋ die vaa wa ʋ naazʋalɩŋ kasɩmba dɩ balɩ naa dɩ,
71 ʋ nan gbatɩ tɩ a nyɩŋ tɩ dataasɩ nuusi me
aŋaŋ vuodiekemba mana dɩ hana tɩ
72 die ʋ bɩ baarɩ ʋ nan chɩgɩ tɩ chɔɔŋkʋʋlɩŋ zɔɔlɩŋ,
ta ʋ kaaŋ wɔŋ daaŋ ʋ nʋakasɩka,
73 nʋa dieke die ʋ yɩna tɩ chɔɔŋkʋʋŋ Abarahami wa.
74 Die ʋ hʋʋ dɩ ʋ nan gbatɩ tɩ a nyɩŋ tɩ dataasɩ nuusi me
amʋ tɩ nan bɩagɩ a jɩaŋ wa ta ŋmaamɩŋ wo tɩ,
75 ta bɩ vaa tɩ yi vuokasɩ aŋaŋ vuovɩɩna ʋ nɩŋŋa
tɩ mɩsɩ ma mana.
76 Ta Fʋnɩŋ n bʋa, ba nan wa fʋ Nabidie Ŋmɩŋ naazʋa.
Nan woliŋ tɩ Yɔmʋtieŋ nɩŋŋa
a wʋnsɩ ʋ sieŋ a yɩ wa,
77 ta balɩ ʋ vuosi dɩ ʋ nan gbatɩ ba a taaŋ
saŋŋa dieke ʋ balla ʋ nagɩ ba taalɩ a chaa ba wa.
78 Wusie, tɩ Nabidie Ŋmɩŋ chɩga zɔɔlɩŋ
ta ʋ baga dɩ bie tɩ ma ta tɩ gbatɩtaanɩŋ daraaŋ nan dɩ sɩɩ sɩba ŋmɩŋ pɔsɩŋ,
79 ka nan chaaŋ nyɩŋ ŋmɩŋsikpeŋ a yɩ vuodiekemba mana dɩ benne lɩmɩŋ ma aŋaŋ vuodiekemba dɩ gbigine kuŋ;
ka nan bɩ chaaŋ tɩ nagɩsɩ ma aŋ tɩ dɩa sʋgɩdʋagɩŋ sieku.”
80 Ka kʋaŋ chaaŋ bʋa wa die dɩ bɩrɩma aŋaŋ Ŋmɩŋ sɩbɩŋ, ta die keŋ ga haagɩŋ ma a ga bie mi dee a ga tʋgɩ saŋŋa dieke die ʋ vʋarɩna ʋ gbaŋ Izara vuosi me.