8
Hɔgʋ diekemba die dɩ dɩna Yisa wɩa
1 Naa kʋaŋ chaaŋ Yisa die dɩdɩ dɩa tɩgɩkpɩɩma aŋaŋ tɩŋkpaŋŋɩsɩ a bala Ŋmɩŋ wʋvɩɩnaha yaa gamma Ŋmɩŋ naarɩ wɩa. Ʋ kʋaŋandɩɩsɩrɩba baŋ aŋaŋ bale die dɩ wa mɩŋ a ga, 2 aŋaŋ hɔgʋba bataŋ die ʋ vʋarɩna jɩmbɩatɩ ta gbaaŋ bataŋ yʋagɩtɩ; die ba yiwo, Meri Magidalini vuodieke die ʋ vʋarɩna jɩmbɩatɩ bayʋpɔyɩ ʋ ma: 3 bataŋ die yiwo Chuza hɔgʋ wa, Johana (Chuza die yiwo Herodi tigiri tʋntʋntɩba jakʋʋŋ) aŋaŋ Susana aŋaŋ hɔgʋ ba pam. Die hɔgʋba gie die naga ba gbaŋ gbaŋ ba nyinti a suŋŋe Yisa aŋaŋ ʋ kʋaŋandɩɩsɩrɩba.
Bʋbʋrɩtʋ wa nandagɩrɩ
(Mat. 13.1-9; Maki 4.1-9)
4 Die daadaaŋ pam die dɩ nyɩna tɩgɩsɩ tɩgɩsɩ pam a kieŋ Yisa jigiŋ, ta kpɩkpaakʋ die dɩ keŋ lagɩsɩ a taaŋ a giliŋ Yisa, die ʋ taaŋ ba nandagɩrɩ gie dɩ:
5 “Daa wʋnyɩ die nyɩna ga ʋ kʋaŋ dɩ ʋ ga bʋrɩ nyɩŋbʋra. Die ʋ bʋrɩnana wa a taŋ die dɩ nan sieŋ me die ba tɩbɩha tɩanna ta nembisi die dɩ keŋ nagɩha dii. 6 Ataŋ dɩaŋ die dɩ nan taŋ sikpeŋ jigidieke tantɩ die kana ka dala, die a nyune wo die a jigi dama tɩŋgbaŋka die ka sʋnsɩ. 7 Ataŋ dɩaŋ die dɩ nan haŋgɔɔsɩ dagɩrɩsɩ ma die a mana die dɩ lagɩsɩ nyuŋ, haŋgɔɔsɩ die dɩ nyagɩ ha. 8 Ta ataŋ dɩaŋ die dɩ nan tɩŋgbaŋ vɩɩnɩŋ ma, ta die a nyuŋ a bɩrɩŋ ta nyɩŋ bie kɔbɩga kɔbɩga.”
Yisa die dɩ wa balɩ ba a kpatɩ dɩ, “Vuodieke dɩ yalla tɩba ta nan wʋŋ ʋ wʋmma!”
Wudieke wɩa ʋ taana nandaga ha
(Mat. 13.1-9; Maki 4.1-9)
9 Ka kʋaŋ chaaŋ ʋ kʋaŋandɩɩsɩrɩba die dɩ pɩasɩ wa nandagɩrɩ chɩaŋ. 10 Ʋ yiŋŋi a balɩ ba dɩ, “Nɩnɩŋ nɩŋ Ŋmɩŋ vaa nɩ sɩba ʋ naarɩ wʋlɔbɩrɩkɩrɩ mɩŋ, ama banɩŋ ba nɩŋ ʋ taana ba nandaga, dɩ ba daansɩ ama ba da keŋ ye, ta wʋŋ ama ta kaaŋ dɩ sɩba a chɩasɩ.”
Bʋbʋrɩtʋ nandagɩrɩ chɩaŋ
(Mat. 13.18-23; Maki 4.13-20)
11 “Nandagɩrɩ chɩaŋ wʋnna: Nyɩŋbʋraha yine Ŋmɩŋ wʋbalɩka ha. 12 Nyɩŋbʋrɩ dieke dɩ nanna sieku me wo nɩasɩ wa vuodiekemba dɩ ŋaana wʋŋ Ŋmɩŋ wɩaha, ama Sitaani keŋ a nagɩ wɩa ha a nyɩŋ ba sʋgɩtɩ ma, amʋ ba da keŋ tuo dii ta ye gbatɩtaanɩŋ. 13 Nyindiekemba dɩ nanna tanɩ sikpeŋ nɩasɩ wa vuodiekemba dɩ ŋaana wʋŋ wɩaha aŋaŋ sʋgɩfɩalɩŋ, ama a ka sʋʋna ba sʋgɩtɩ ma, ba ŋaaŋ yiwo yada bɩta, ama saŋŋa dieke magɩsɩŋ dɩ keŋ keŋ ba ŋaaŋ nagɩha taaŋ mɩŋ. 14 Nyɩŋbʋrɩ dieke dɩ nanna haŋgɔɔsɩ dagɩrɩsɩ jigiri nɩasɩ wa vuodiekemba dɩ ŋaana wʋŋ wɩaha ama tɩŋgbaŋka wumugisike aŋaŋ nyinti yaalɩŋ keŋ juu a nyagɩ ha, amʋ a da keŋ bɩrɩŋ a nyɩŋ bie. 15 Ama nyindiekemba dɩ nanna tɩŋgbaŋ vɩɩkʋ ma wa nɩasɩ wa vuodiekemba dɩ ŋaana wʋŋ wɩaha ta tuohe aŋaŋ sʋgɩvɩɩnɩŋ ta mɩŋŋɩ pɔgɩlɩ ha keŋ keŋ ta bɩ yaa hanɩa, ta nyɩŋ bie vɩɩnɩŋ.
Popoli nandagɩrɩ
(Maki 4.21-25)
16 “Vuosi ka chɔgɩsa popoli ta naga kpalɩ a bubi ke yaa a naga ka a ziele gado chɩaŋ. Ama ba ŋaaŋ nagɩ ka mɩŋ a sagɩ popoli daaŋ ma amʋ vuosisi dɩ keŋ juu ba ye ka chaaŋkʋ. 17 Wudieke mana dɩ lɔbɩrɩna nan daansɩ a keŋ nyɩŋ yeŋ ta wudieke mana dɩaŋ dɩ ligine nan keŋ yuori ta nyɩŋ chaanɩŋ ma.
18 “Die wɩa nɩ sɩmma nɩ wʋnnana Ŋmɩŋ wɩa die, dama vuodieke mana dɩ wʋnnana ta mɩŋŋɩ pɔgɩlɩ ka ba nan yɩ wa pam a gʋtɩ, ama vuodieke dɩ wʋnnana ta ka mɩŋŋɩ pɔgɩlɩ ha, ba nan tuo bɩta gbaŋ ʋ yilinene dɩ ʋ yalla wa a nyɩŋ ʋ jigiŋ.”
Yisa nuŋ aŋaŋ ʋ nɩmballɩ wɩa
(Mat. 12.46-50; Maki 3.31-35)
19 Womi Yisa nuŋ aŋaŋ ʋ nɩmballɩ die dɩ keŋ, ama die ba ka bɩagɩ a gbigi wo dama vuosi die dala mɩŋ. 20 Vuoŋ wʋnyɩ die dɩ balɩ a yɩ Yisa dɩ, “Fʋ naa aŋaŋ fʋ nɩmballɩ zie yeŋ me ta yaala ba ye fʋ.”
21 Yisa die dɩ balɩ a yɩ ba mana dɩ, “Manɩŋ n naa aŋaŋ n nɩmballɩ yine vuodiekemba dɩ wʋnnana Ŋmɩŋ wɩaha ta dɩ ha.”
Bʋlɔgɩsɩŋ aŋaŋ nyaaŋ die dɩ tuone Yisa nʋaŋ dene
(Mat. 8.23-27; Maki 4.35-41)
22 Daaŋ kaanɩ Yisa aŋaŋ kʋaŋandɩɩsɩrɩba die dɩ juu haarɩŋ sʋŋ, die ʋ balɩ a yɩ ba dɩ, “Nɩ vaa tɩ jʋalɩ ga gbagɩrɩ mi wo gaarɩ.” Die wɩa die ba piili sieŋ. 23 Die ba benne haarɩkʋ sʋŋ a gara Yisa die dɩ gʋʋra. Ta bʋlɔgɩsɩkpeŋkpɩɩŋ die dɩ keŋ bʋnyɩ a nɩga gbagɩrɩ ma, die haarɩkʋ dɩ yaala ka suuli aŋaŋ nyaaŋ, die ba bie wʋbɩaŋ ma. 24 Ta die ʋ kʋaŋandɩɩsɩrɩba dɩ keŋ a sʋgɩrɩ wa a baarɩ dɩ, “Jakʋʋŋ, jakʋʋŋ tɩ bie kuŋ me.”
Yisa die dɩ hagɩ a natɩ bʋlɔgɩsɩbʋ aŋaŋ nyaaŋ poŋŋikiri a mana die dɩ fɩalɩ sɔmm. 25 Womi die ʋ balɩ yɩ ʋ kʋaŋandɩɩsɩrɩba dɩ, “Nɩ ka yi mɩŋ yada?”
Ta ŋmaamɩŋ die dɩ yigi be, ka bɩ yi be mamachi ba pɩasa taŋ dɩ, “Manɩa wʋnna? Ta nata bʋlɔgɩsɩŋ aŋaŋ nyaaŋ ta a tuose ʋ nʋaŋ.”
Yisa die dɩ vʋarɩna jɩmbɩatɩ daa wʋnyɩ ma dene
(Mat. 8.28-34; Maki 5.1-20)
26 Ta die ba keŋ tʋgɩ Gerasa tɩŋ ma a zie ta vaa Galili tɩŋ ba kʋaŋ. 27 Die Yisa die dɩ kenne nyɩŋ haarɩkʋ ma wa, ta Gerasa daa wʋnyɩ die jɩmbɩatɩ dɩ yalla wa dɩ keŋ tuoli wo. Die ʋ beri wo die a yʋasɩ ta ka yeegi garɩŋ yaa dʋa tigiŋ me ama die ʋ bie wo jigidieke ba guunene vuosi haagɩŋ ma. 28 Saŋŋa dieke ʋ yene Yisa wa die ʋ faasɩ keesi a nan ʋ nɩŋŋa a faasɩ nata aŋaŋ lɔlɩkpɩɩŋ dɩ, “Yisa, Nabidie Ŋmɩŋ dieke dɩ benne arɩzanna ma Bʋa, bɩa fʋ yaala n jigiŋ? N jʋʋsa fʋ da keŋ a datɩ n tɩbɩŋ.” 29 Die ʋ balɩ wa naa dama Yisa die yɩ wa jɩmbɩatɩ nʋaŋ dɩ a nyɩŋ ʋ ma. Die saŋŋa pam die a ŋaaŋ mugise wo mɩŋ aŋaŋ ba ŋaana a bɔbɩ wa aŋaŋ chɔrɩma ʋ nagɩsɩ aŋaŋ nuusi mana yɔrɩ, jɩmbɩatɩtɩ ŋaaŋ vaa ʋ kpaa ha mɩŋ ta nagɩ wa juu haagɩŋ ma.
30 Yisa die dɩ pɩasɩ daa wa dɩ, “Fʋ saaŋ?”
Die ʋ baarɩ, “N saaŋ yine ‘Dala’ ” ka chɩaŋ yine jɩmbɩatɩ pam die bie ʋ ma. 31 Womi jɩmbɩatɩ die dɩ jʋʋsa wa aŋaŋ nɩŋŋmɩna dɩ ʋ da vaa a ga juu vɔrɩgoli me.
32 Die perukusi pam die benne kunkogiŋ lʋgɩŋ a die; ta jɩmbɩatɩtɩ die dɩ jʋʋsɩ Yisa dɩ ʋ vaa a ga juu perukusisi, die ʋ yɩ he sieŋ. 33 Die wɩa jɩmbɩatɩ die dɩ nyɩŋ daa wa ma a ga juu perukusisi mana, die a mana die dɩ chɩgɩ daagɩ kunkogiri lʋgɩŋ a sʋʋŋ ga nan mʋgɩkpɩɩrɩ ma nyaabʋ die dɩ dii he.
34 Die vuodiekemba die dɩ daansɩnana perukusisi die dɩ yene wudieke dɩ yine wo die ba chɩgɩ ga tɩka sʋŋ aŋaŋ kʋatɩ ma a mʋʋlɩ wɩarɩ. 35 Die vuosi die dɩ nyɩŋ a ga dɩ ba ye wudieke dɩ yine wo. Die ba keŋ Yisa jigiŋ a ye daa wa ʋ vʋarɩna jɩmbɩatɩ ʋ ma wa ʋ jigiŋ ʋ yeegi jayeekiŋ ta ʋ sikpeŋ dɩ mɩŋŋɩ a tʋma, ŋmaamɩŋ die dɩ yigi ba mana. 36 Vuodiekemba mana die dɩ yene Yisa dɩ gbaanna daa wa die wo die ba balɩ vuosisi. 37 Die wɩa vuodiekemba mana die dɩ benne Gerasa tɩŋ ma die dɩ keŋ Yisa jigiŋ a jʋʋsɩ wa dɩ ʋ nyɩŋ ba tɩka ma, dama ŋmaamɩŋ die faasɩna a yigi be mɩŋ.
Die wɩa Yisa die dɩ juu haarɩkʋ dɩ ʋ ga; 38 mi daa dieke die ʋ gbaanna wa die dɩ jʋʋsɩ wa dɩ ʋ vaa ʋ dɩa ʋ kʋaŋ, ama Yisa die dɩ balɩ wa dɩ, 39 “Yiŋŋi kuli fʋ tigiŋ a ga mʋʋlɩ tʋnkpɩɩŋ dieke Ŋmɩŋ dɩ yine a yɩ fʋ.”
Die wɩa daa wa die dɩ ga tɩka sʋŋ mana a balla Yisa die dɩ yine wudieke mana a yɩ wa.
Jaarusi havʋʋbiŋ yʋagɩŋ aŋaŋ hɔgʋ dieke dɩ gbɩna Yisa jayeekiŋ wɩa
(Mat. 9.18-26; Maki 5.21-43)
40 Die Yisa dɩ wana a yiŋŋi a ga gbagɩrɩ mi wo chaakʋ, kpɩkpaaŋ die dɩ tuoli wo aŋaŋ sʋgɩfɩalɩŋ a yi wo aŋsɩa dama die ba mana die chɩɩsa wa mɩŋ. 41 Womi daa wʋnyɩ ba wasɩnana Jaarusi dɩ keŋ tʋgɩ, die ʋ yiwo Ŋmɩŋ jɩamɩŋ juoku jakʋʋŋ. Die ʋ keŋ gbirigi Yisa nɩŋŋa a jʋʋsɩ wa dɩ ʋ keŋ wʋnɩŋ ʋ tigiŋ, 42 dama die ʋ bʋabalɩmɩŋ die dɩ yine havʋʋbiŋ ta yi bɩna baŋ aŋaŋ ale die yʋagɩna a gbigi kuŋ.
Die Yisa die dɩ ganana wa, kpɩkpaaŋ die dɩ giliŋ wo jigiŋ mana.
Hɔgʋ wʋnyɩ die gbɩna Yisa garɩŋ a ye gbaamɩŋ wɩa
43 Kpɩkpaakʋ sʋŋ hɔgʋ wʋnyɩ die benne ʋ nyɩŋgbanɩŋ dɩ nyɩna zɩŋ dene bɩna baŋ aŋaŋ ale, die ʋ nagɩ ʋ yalla jadieke mana mana a yɩ gbɩgbaantɩŋ, ama die ba wʋnyɩ mana ka bɩagɩ a gbaaŋ wa. 44 Die ʋ daagɩ kpɩkpaakʋ sʋŋ a keŋ Yisa kʋaŋ a gbɩ ʋ jayeekiri kʋanʋaŋ, lele womi die ʋ zɩmbʋ dɩ gobi bʋnyɩ. 45 Mi die Yisa dɩ pɩasɩ dɩ, “Mɩnɩa gbɩna mɩŋ?”
Die ba mana die dɩ chiisi, ta Piita die dɩ baarɩ dɩ, “Jakʋʋŋ, kpɩkpaakʋ giliŋ fʋ mɩŋ ta dɩ dɩa chʋa fʋ.”
46 Ama ta Yisa die dɩ baarɩ dɩ, “Vuoŋ gbɩ mɩŋ mɩŋ dama n sɩba dɩ hagɩrɩŋ nyɩŋ n ma.” 47 Die hɔgʋ wa die dɩ mɩŋŋɩna dɩ ʋ kaaŋ bɩagɩ a lɔbɩrɩ wa, die wɩa die ʋ keŋ a cheele ta gbigiri Yisa nɩŋŋa. Mi die ʋ balɩ Yisa vuoŋ mana nine me wudieke wɩa ʋ gbɩna wa wa ta ye gbaamɩŋ die bʋnyɩ. 48 Yisa dɩ balɩ a yɩ wa dɩ, “N lɩa, fʋ yada gbaanna fʋ. Gamma aŋaŋ sʋgɩdʋagɩŋ.”
Yisa die dɩ vana havʋʋbiŋ dɩ hagɩ kuŋ me dene
49 Die Yisa dɩ yene ko bala wɩaha gie, vuoŋ wʋnyɩ die dɩ nyɩŋ jakʋʋrɩ tigiŋ a keŋ a balɩ wa dɩ, “Fʋ lɩa wa kpiye; da mugisi Dɩdagɩrʋ wa bɩbra.”
50 Ama Yisa die dɩ wʋŋ ta balɩ yɩ Jaarusi dɩ, “Da vaa ŋmaamɩŋ yalla fʋ; fʋnɩŋ ko yi yada ta havʋʋbike nan ye alaafɩa.”
51 Yisa die dɩ keŋ a juu tigiri me, die ʋ ka yi vuoŋ dɩ dɩ ʋ kʋaŋ sie Piita, aŋaŋ Jɔɔn aŋaŋ Jemisi aŋaŋ havʋʋbike chɔɔŋ aŋaŋ ʋ nuŋ nyɩɩna ma. 52 Vuoŋ mana mi die dɩ kʋma ta die zɔɔlɩŋ bʋa wa wɩa. Yisa die dɩ balɩ ba dɩ, “Nɩ da kʋmma, bʋa wa ka kpiye ʋ ko gʋʋra mɩŋ.”
53 Die vuosisi die dɩ laa wa dama die ba sɩba a baarɩ dɩ bʋa wa kpiye mɩŋ. 54 Ama Yisa die dɩ yigi ʋ nuuŋ me ta baarɩ dɩ, “N, bʋa hagɩ!” 55-56 Die ʋ yiŋŋi keŋ ʋ mɩsɩ ma ta hagɩ zie bʋnyɩ. Die dɩ yi bʋa wa chɔɔŋ aŋaŋ ʋ nuŋ wo mamachi, Yisa die dɩ balɩ ba dɩ ba yɩ bʋa wa jaaŋ aŋ ʋ dii. Ama Yisa die dɩ kpaaŋ ba dɩ ba da keŋ balɩ vuoŋ wudieke dɩ yine wo.