12
Nde koiwɔ o phaa
(Matiye 10.26, 27)
Imbɛlɛ mɛ, ɓato ɓaikye ɓayakaka yaangana wali Yesu, ɓabuto ikyɛmikyitana o makolo phɔ ya ɓoikye. Yesu amba tata iwɔ phanza na ɓaekosi ɓɛ̀ɛ yokye: «Kyeɓa na munɔ ŋwa mampa ŋwa ɓafalisayi, kyelukye iwɔ oɓokye: Kyeɓa na ɓɔlɛ pha ɓɛ. Masɔ maaɓombama, mamowɛnɛ. Masɔ maazite ɓɛ, mamoeɓana. Yango mɛna, masɔ maawɔ ɓɛ́ɛ onte ya enzɔmbi, mamookana na moo, ikyikɔlɔ ɓɛ́ɛ o itoo onte ya ingambi, ɓamoiyanwenela o munsɔngɔ.»
Okokyi ɓɛ̀ɛ iila
(Matiye 10.28-31)
«Ɓɛbi na nga, na wɔ na ɓɛ̀ɛ ngakye: Saiila ɓato ɓaakokyi iɓoma nde nzoto, kasi teɓakokyi ikulakyela ekpele esuu. Naeteya moto ookokyi ɓɛ̀ɛ iila; iila nde yo ookokyi sima ya iwa sa nzoto, ali na ná ɓokonzi pha ievaka o lifelo. Ɛɛ, na wɔ na ɓɛ̀ɛ, eli yo nde moto okokyi ɓɛ̀ɛ iila. Teɓaa ungya nswɛnswɛ itano inkyikyi na mpata iɓale? Kasi Ŋwaphongo tabungye na mɔnɔmɔ onte ya yɛɛ. Na phɔ ya ɓɛ̀ɛ, eli nde ɓomɔ. Kaeɓe na motiya ŋwa suwe ya ɓɛ̀ɛ. Yango mɛna ɓɛ̀ɛ saiila, ɓɛ̀ɛ oli na ntina eelekyi ɓokanda pha nswɛnswɛ!»
Ianola ndee iangana Yesu
(Matiye 10.32-33; 12.32; 10.19-20)
«Nakule wɔ na ɓɛ̀ɛ ɓoɓo: Moto munsɔ owamoanola o miyo ma ɓato ɓasɔ oɓokye ali moto wa nga, Ŋwana wa Moto aamoanola o miyo ma ɓanze ɓa Ŋwaphongo oɓokye ali moto wɛɛ. Ka ɓo moto anzangaa o miyo ma ɓato, Ŋwana wa Moto aamoangana mɛ o miyo ma ɓanze ɓa Ŋwaphongo. 10 Moto munsɔ ookowɔlɛ Ŋwana wa Moto na ɓoɓe, ɓaamolimbisa. Ka yo okowɔlɛ Ɓolɔɓɔ Ɓosantu na ɓoɓe, ete ɓamolimbisa. 11 Waamokyɛ ɓɛ́ɛ na ɓɛ̀ɛ o Mangambi ma losambo phɔ yaesambisa o ɓoo pha ɓazuzi naa ɓakonzi, ɓɛ̀ɛ samiima na yaamokyɛ buya ɓɛ̀ɛ na ná yaamokyɛ wɔ ɓɛ̀ɛ. 12 Phɔ imbɛlɛ mɛ, Ɓolɔɓɔ Ɓosantu amoeteya maphɔɔ masɔ maasengyesi ɓɛ̀ɛ iwɔ.»
Ete ya mozwe otoli na malondo
13 Moto mɔnɔmɔ onte ya ɓato ɓaaɓaka wamɔ amba ya wɔ na Yesu yokye: «Moteye, wɔ na ŋwana mama ampɛ iyalo saaka nga sa ilaka.» 14 Yesu amba mobuyisa yokye: «Ekɔ́, owankyela munanga na mokabi ŋwa mbolo ya ilaka sa ɓɛ̀ɛ nza?» 15 Sima amba ya wɔ na ɓɛ́ɛ ɓasɔ yokye: «Kyeɓa, motema munɛnɛ ŋwango saeleka! Phɔ ɓomɔɔ pha moto, na ɓo aɓe na ezwele ndengye'ye, teɓoli phɔ ya mbolo iili nɛ.»
16 Emba amba ya ɓakpela ete yokye: «Moto mɔnɔmɔ wa ezwele aɓaka na manyɛtɛ maamoɓotelaka na ɓoikye. 17 Aɓaka kamitune yokye: “Namokyela ɓo? Phɔ sili na elele ya iɓomba mbolo ya nga isɔ iye!” 18 Amba miwɔlɛ yokye: “Kyeka ɓowamokyela nga: Namouwola mampɛndɛ ma nga, namba tonga masu manɛnɛ. Namoɓomba mbuma ya nga ya manzabi na mbolo ya nga isɔ omɔ. 19 Sima, namba miwɔlɛ nga mampenza o motema ngakye: Nwɛbi, oli na mbolo nzikye o iɓombo phɔ ya mambula maikye. Eema, zaa, nywa, kumba!” 20 Kasi Ŋwaphongo amba wɔ nɛ yokye: “Ebubusi! Nde o mokɔlɔ ŋwa lɔlɔ, namokpa ɓomɔɔ pha wɛ. Uŋwaŋwa eye isɔ iɓɔngyɛ wɛ, yamoɓa ya nza?”» 21 Yesu amba ya bakya yokye: «Owɛni lowɔɔ looyelele moto ookonukyiya ezwele ikye phɔ yɛ mampenza, kasi tali na ezwele oka Ŋwaphongo.»
Kyeka nde na Ŋwaphongo
22 Yesu amba ya wɔ na ɓaekosi ɓɛ́ɛ yokye: «Yango mɛna na wɔ na ɓɛ̀ɛ ngakye: Samiima phɔ ya ɓomɔɔ pha ɓɛ̀ɛ oɓokye wamoza ye naa phɔ ya nzoto ya ɓɛ̀ɛ oɓokye wamolata ye. 23 Phɔ ɓomɔɔ ɓolekyi ntoma, na nzoto ilekyi bitobu. 24 Kyeka biwawanga! Ɓɛ́ɛ teɓaphikye, teɓanɔkɔ, teɓali na mampɛndɛ nana bilele ɓa iɓomba mbolo, kasi Ŋwaphongo kabizeya! Nzuka na ɓɛ̀ɛ ɓaalekye biwawanga na ntina. 25 Moto nza onte ya ɓɛ̀ɛ, phɔ ya imiima, ookokyi iɓakyisa mokɔlɔ mɔnɔmɔ o ɓomɔɔ phɛ? 26 Kasi emba ɓotookokye ikyela nɔnɔ ŋwana lowɔɔ oomokyikyi, ka phɔ ya'ye kombe miima phɔ ya maphɔɔ maayɔkɔ?
27 Kyeka ɓaphulɛlɛ ɓokotɔkɔlɔ ɓɛ, ɓɛ́ɛ teɓaakyele etoma, teɓaatongye na bitobu. Kasi na wɔ na ɓɛ̀ɛ ngakye: Eɓe na Salomo owaɓaka na ezwele ikye, taika lata bitobu bilaa ɓo yɔnɔyɔ na ɓaphulɛlɛ ɓaaɓana. 28 Ka ɓo Ŋwaphongo kalasa na ɓola nkata ya manzabi iili oɓokye yana ɓamoivaka o ŋwenya; nzuka na ɓɛ̀ɛ, ɓato ɓa ianola sikyikyi. 29 Yango mɛna, ɓɛ̀ɛ samiimaka oɓokye tomoza ye, naa tomunywa ye. 30 Phɔ, eli nde ɓato ɓateɓaeɓe Ŋwaphongo ɓakyɛ miluka maphɔɔ maamana. Kasi ɓɛ̀ɛ, ango wa ɓɛ̀ɛ kaeɓe oɓokye ɓɛ̀ɛ osengyesi na mango. 31 Kasi taaluka phanza Ɓokonzi phɛ, mbolo miina amoekyinzisa yango. 32 Saila, ɓɛ̀ɛ ŋwana ɓosoo oo mokyikyi! Phɔ ango wa ɓɛ̀ɛ asepesi iephɛ Ɓokonzi!»
Ezwele eeteunve o ikolo
33 «Ungya mbolo ya ɓɛ̀ɛ, ophɛ ɓaphalanga mɛ ɓato ɓaakamba. Omikyelele makuɓa maatemakotwe na ezwele eeteunve o ikolo. Omɔɔ, mwibi takome na munsɛ temokokyi ieza. 34 Phɔ elele eli ezwele ya wɛ, ndondo ya wɛ yamoɓaa nde omɔɔ.»
Imiɓɔngyia phɔ ya iya sa Ŋwana wa Moto
35 «Omizekyitinya mbimbi, lɛ ɓatala ɓa ɓɛ̀ɛ ɓalolakye!»* 12.35 Omizɛkyitinya mbimbi: Nde kokyɛngyɛ. 36 Ɓaa ndokolo ɓato ɓaaziya nkolo wa ɓɛ́ɛ okoute o esɛlɛkɔ ya ɓolonga; oɓokye ɓo aesi ya komola, ɓamoziɓolele izele. 37 Nkɔnzɔ na ɓaombo ɓaamoyazwa nkolo wa ɓɛ, waamoya butwa yo, ɓali o ikyɛngyɛ. Nde phɛlɛ na wɔ na ɓɛ̀ɛ ngakye: Aamizɛkyitinya mobimbi, aaɓazasa o mesa, emba yo mampenza amobutwa iɓakyelela. 38 Emba ɓo aesi ya butwa na molengyela, naa sima ya molengyela, ɓo aesi ya ɓazwa ɓali nde o ikyɛngyɛ, ɓamoɓa na nkɔnzɔ.
39 «Eɓa oɓokye ɓo mokolo wa ingambi aeɓakyi imbɛlɛ siwaa saa moyaa nwibi, nde taanolakyi oɓokye abukye ingambi sɛ. 40 Na ɓɛ̀ɛ omiɓɔngyia, phɔ Ŋwana wa moto amoya o imbɛlɛ siite siumunya ɓɛ̀ɛ.»
Moombo owa ɓosembo na malondo
41 Emba Petelo amba ya wɔ yokye: «Nkolo, okpe ete mɛna phɔ ya ɓanga ndee na phɔ ya ɓato ɓasɔ?» 42 Nkolo amba mobuyisa yokye: «Moombo owa ɓosembo na malondo nza, o wa mɔɔlɔ nkolo phɔ ya iphɛ ɓato ɓa ingambi sɛ ntoma o imbɛlɛ siikokyi? 43 Nkɔnzɔ ili na moombo mɔna ɓo nkolo wɛ, waamoyabutwa yo aesi ya motakana kakyele ena etoma. 44 Nde phɛlɛ na wɔ na ɓɛ̀ɛ ngakye, nkolo aamokyela mokonzi ŋwa mbolo yɛ isɔ. 45 Kasi ɓo moombo mɛ amiwɔsi o motema nwɛ yokye: “Nkolo wa nga kangɔmbɔnɔ na iya”, aambi butwa iwanda ɓanzenga na ɓangɔndɔ ɓaetoma, abuto izaa, inywa na ilanga, 46 nkolo wɛ aamba yaa mokɔlɔ moote moomoziya yo, na imbɛlɛ siteseɓe yo: Aamowinya, amba mokyela ɓo wa mokyela ɓɛ́ɛ ɓato ɓaateɓanole Ŋwaphongo.»
47 «Moombo okoeɓe iikyizingye nkolo wɛ, kasi taikyi ɓɔngyia na taikyi kyela ɓokozingye yo, amokaa ɓaphimbo ɓaikye. 48 Kasi yo otoeɓe ambi kyela maphɔɔ makokyi na nzii, ɓamoɓinda ɓaphimbo ɓontee. Moto musɔɔ oophɛ ɓɛ́ɛ na ɓoikye, ɓaamoonga na ɓoikye; oophise ɓɛ́ɛ na ɓoikye, ɓamokula moonga na ɓoikye koleka.»
Yesu aesi yakaɓola ɓato
49 «Naesi ya vaka ŋwenya o mokyisi, emba nazingakyi oɓokye nde moinalola eeto! 50 Nasengyesi ioka ɓolɔsi ɓoikye, phango phamoɓa ndokolo ɓatisimo yanga. Emba nali na nkaa tee nɔnɔ waamokokyisama yango. 51 Ɓɛ̀ɛ koumunya oɓokye na yaa o mokyisi phɔ ya iya ambya ɓose? Phe! Na wɔ na ɓɛ̀ɛ ngakye, na ya nde iya kaɓola ɓato. 52 Phɔ tata lɔlɔ eye, ɓato ɓatano ɓali o ingambi sɔnɔsɔ, ɓamokaɓana: Ɓaato mbale, ɓaɓale mbale. 53 Ɓamokaɓana, ango amoina ŋwana wɛ owa lele, ŋwana owa lele amoina ango; nyango amoina ŋwana wɛ owa ŋwaŋwasi, ŋwana owa ŋwaŋwasi amoina nyango. Ɓokyilo owa ŋwaŋwasi amoina ŋwasi wa ŋwana wɛ, na ŋwasi wa ŋwana amoina nyamolo nyɛ.»
Ilimbola lolengye la bileko
54 Yesu awɔkɔ na ná moluku ŋwa ɓato yokye: «Waawɛnɛ ɓɛ̀ɛ ikolo siɓɛlɔ biikyɛ milangya moo, kowɔ izele oɓokye: “Mbula ya munɔ”, emba wakyelame nde ɓomɔ. 55 Waawɛnɛ ɓɛ̀ɛ ewɛɛlɛ kyeuté bii ngyɛlɛ, kowɔ oɓokye: “Lɔlɔ nzanga ya moleka”, emba wakyelame nde ɓomɔ. 56 Ɓanyamaɓɔlɛ! Koeɓe nde ilimbola lolengye lowɛnɛ ɓɛ̀ɛ o ikolo na lowɛnɛ ɓɛ̀ɛ o se. Ka phɔ ya'ye tombe eɓa ilimbola imbɛlɛ sisi?»
Ɓɔngya na moto ooli na wɛ na lowɔ
57 «Phɔ ya'ye ɓɛ̀ɛ mampenza toeɓe maphɔɔ ma ɓosembo? 58 Waakyɛ ɓɛ̀ɛ na moto ooli na wɛ na lowɔ ikyɛ amba oka munanga, ɓɔngya nɛ wataɓa ɓɛ̀ɛ o nzela. Ɓo phe, moto mɛ amoekomya o ɓoo pha munanga, emba munanga amoeyambya oka bulusi, bulusi amoevaka o bɔlɔkɔ. 59 Nawɔ na wɛ oɓokye, na ɓo ndengye'ye otoo tɔkɔlɔ o bɔlɔkɔ ɓo naino tokokye ɓaphalanga ɓasɔ ɓaamoeyonga ɓɛ.»

*12:35 12.35 Omizɛkyitinya mbimbi: Nde kokyɛngyɛ.