Ha Bibiɏuʼn Chameg
Un Inggilin
Luke
1
Apu Theophilus,
Achu cha taguʼn langipachas langigili si cha losan un laklakwa si illinggewan Jesus kan chitaku utla pita. Ha inggilicha ked chingngeɏmi kan cha langitullong si cha laoy malipud si luglugila ya cha langisuɏu mipanggop kan Jesus. Ot Apu, gapu ta ammak pun ilacheɏʼn ustu-ustu cha losan un lakwa inggala si luglugicha, simsimmokku boʼn bibiɏu lu maluɏatak kan sika un ammak illeɏam chi ustu-ustuʼn kauguchela. Kook laoy taplu maammuwam un tuttuwa cha losan un lisuɏu kan sika.
Ha Mipakaammuwan Chi Miyalakan John
Si timpun chi lan-Ariyan Herod ud Judea, illinggew chi pachi un mangngachen Zechariah un chogan cha papachi un galak Abijah. Ha asawala ked si Elizabeth un galak Aaron un pachi si awi. Lalintog cha allaʼn man-asawa si sangwalan Apudyus ti itetepangcha koon cha losan un lintog ya bilin Apudyus un lappun mapabyasuɏancha. Ngim lappun alakcha ti byasig si Elizabeth. Ked si hachiʼn timpu byakbyakot siya ya leɏakay si asawala.
Si osaʼn eɏgew, chillumtong chi byentun cha papachiʼn chogan Zechariah un mansimbi kan Apudyus si templo, ti hachiʼn Chuminggu siya mangkawachiyanchaʼn mangkakadwaʼn papachi. Ugalin cha papachiʼn, mambibillulutcha lu silu lumlok si chaɏom chi templon Apudyus un umoy manggob si insenso si altar. Labulut si Zechariah un lumlok si templon Apudyus. 10 Si manggobyela si insenso, lachagup cha achuʼn tagu un malluwalu si lasin. 11 Oli pun lampaila anghel Apudyus kan Zechariah un summisiked si machuwalan chi sosoggobyen si insenso. 12 Lataeg si Zechariah si lailala anghel Apudyus ot amod chi ilogyatla. 13 Ngim kalan chi anghel kan siya, “Zechariah, achika umogyat ti chingngeɏn Apudyus chi luwaluyu. Umalak si Elizabeth un asawam si leɏaki. Ked ngachalanyu si John. 14 Amod chi galasyu ya achu cha magalasan gapu si miyalakala. 15 Ked si Apudyus, ibilangla siya langatu un tagu. Mipalit siya un umilum si byeyas willu cha uchum un bumuuk.* 1:15 Number 6:3 Ha Ispiritun Apudyus awed kan siya ulay awed pay laing si buwang ilala. 16 Gapu si suysuɏula, achu cha galak Israel un mangulin kan Apudyus. 17 Umula siya gumatong lu si Kristu un Apu. Awed kan siya kilabyelin chi Ispiritun Apudyus un isun chi awed kan propeta Elijah. Mantimpuyugola cha somsomok cha man-aama ya ichaɏanla cha achipun tumuttuwa kan Apudyus ta ha somsomokcha isun chi somsomok cha lalintog un tagu 1:17 Malachi 4:5-6 ta iyalala chicha un manchongeɏ kan Apucha.”
18 Ngim kalan Zechariah si hachiʼn anghel, “Himmaga mangagammuwak un makwa hachi un ibyegbyegam? Ti leɏakayak ya byakbyakot si asawak.”
19 Ot summongbyat chi anghel, “Sakon si Gabriel un bubùulon Apudyus. Imbuulak kan siya un umoy mangibyega kan sika si allaʼn bibiɏuʼn chameg. 20 Gapu ta achipunlu tiluttuwa imbyegak un makwa cha alla lu gumatong chi timpula, achipunka makaginga inggala makwa allaʼn imbyegak.”
21 Cha taguʼn manguuway kan Zechariah ud lasin laschaawcha ti labyeyeg si chaɏom chi templo. 22 Lummawa pun si Zechariah, mansinsinyas ti achipun makaginga. Ot hachi langagammuwancha un awed lampaila kan siya si chaɏom chi templo.
23 Lagamput pun chi kawachila si templo, ummoyon uwacha. 24 Achipun labyeyeg ot labugi si Elizabeth un asawala ot achipun lummawalawa si limaʼn buɏan. 25 Ot kalala si long-egla, “Kilacheguwalak kan Apudyus ti kilaanla kitegku kan cha tagu.”
Lipakaammu Miyalakan Jesus
26 Olom buɏan pu bugin Elizabeth, imbuun Apudyus si anghel Gabriel un umoy ud Nasareth un ili ud Galilee. 27 Inggew chi ummoyla imbyega si osa un byebyeɏasang un mangngachen Mary un lappun lalagid kan siya si leɏaki. Si Mary libyegan asaw-on Joseph un galak Ari David. 28 Lampaila pu anghel kan Mary, kalala, “Matetteɏokka! Awed si Apudyus kan sika ked amod chi binchisyunla kan sika.”
29 Amod chi kilosyaw Mary si hachiʼn imbyegan chi anghel ot simsimsimmokla lu silu pion chi hachi un ibyega. 30 Ot kalan chi anghel kan siya, “Achika umogyat, Mary. Ti sika kilacheguwan Apudyus. 31 Mabugika ked iyalaklu leɏaki, ked ngachalanyu siyà Jesus. 32 Mipotpotog siya ked ngadloncha Alak Apudyus un kangatuwan ya koon Apudyus siya un Ari si lampangatan David un galakla si awi. 33 Siya man-Arin cha losan un galak Jacob si ing-inggala ya lappun alungus chi mampangatala.” 1:32-33 2 Samuel 7:12-13, 16; Isaiah 9:7
34 Kalan Mary si hachiʼn anghel, “Simma ilon chi imbyegam un makwa ti lappun asawak ya lappun lalagid kan sakon si leɏaki?”
35 Ot summongbyat chi anghel un kalala, “Umali Ispiritun Apudyus kan sika, ked gapu si kilabyelin Apudyus un kangatuwan tuɏungan chika ta makwaʼn mabugika. Ked ha alak un iyalaklu lappun byasuɏla ked ngadloncha siya Alak Apudyus. 36 Somsomkom ked si Elizabeth un agim, un kalanchaʼn byasig. Ngim si sala, olom buɏan chi bugila si alak un leɏaki ulay lu byakbyakot. 37 Ti lappun achi makwa kan Apudyus.”
38 Ot kalan Mary, “Bubùulolak kan Apudyus. Makwa otyan losan cha imbyegam kan sakon.” Ot tilelan chi anghel siya.
Gilaggakay Mary Si Elizabeth
39 Laeɏgewan pun, lummibbyat si Mary ot langkamkammu un ummoy si bibbilig un ili ud Judea. 40 Gummatong pun, lilumlok si byeɏoycha Zechariah ot bilegbyegala si Elizabeth. 41 Chingngeɏn pun Elizabeth chi gingan Mary, langgichi alak si buwangla ya langkawachi Ispiritun Apudyus kan siya. 42 Chilakeɏla gingala un kalala kan Mary, “Pianka un bilinchisyulan Apudyus kan cha losan un byebyai ya pian chi alak un iyalaklu.” 43 Ot kalala bo, “Himmaga kilatataguk un geggakayolak gey si ilan chi Apu taku? 44 Ti chingngeɏk pu gingam, kakma langgichi alak si buwangku gapu si tileɏokla. 45 Ked pianka ti mamatika un matungpeɏ cha losan un imbyegan Apudyus kan sika.”
Ha Lanchayawan Mary Kan Apudyus
46 Ot kalan Mary, “Chaychayawok si Apudyus,
47 ya amod chi tileɏokku gapu kan Apudyus un Malagu kan sakon.
48 Ti laslasmokla sakon un kabyabyaan un bubùulola.
Ked malipud si sala, kalancha losan un taguʼn pialak,
49 ti si Apudyus un mallakabyelin un lappun byasuɏla, kaskaschaaw chi killingwala kan sakon.
Machaychayaw siya un lappun byasuɏla.
50 Kacheguwala cha losan un taguʼn mangipotog kan siya,
malipud si chamchamu inggala si alungus chi lubung.
51 Mallakabyelin siya un mangwa si lakaskaschaaw ti lansilasilaola
cha mangkaɏastug si cha simsimmokchaʼn koon.
52 Ya impabyabyala cha langangatuʼn tagu, impangatula bo cha labyabya.
53 Ya cha mansapuɏ si tuɏung, achu illidchola un bibiɏu kan chicha,
ngim pileɏyawla cha byaklang un lappun illidchola.
54 Ya tilungpeɏla cha ingkarila kan cha aappu taku si awi ya
tiluɏungala chitakuʼn galak Israel un mansimbi kan siya.
55 Ti hachi ingkarila kan Abraham ya losan un galakla un kacheguwala chitaku si ing-inggala.”§ 1:46-55 1 Samuel 2:1-10
56 Umoy si tiɏuʼn buɏan chi ilinggewan Mary kan Elizabeth asi-ot ummoyon.
Ha Liyalakan John Un Mambubunyeg
57 Chillumtong chi timpuʼn umalakan Elizabeth. Ot inyalakla leɏaki. 58 Chingngeɏn pun cha cheeg ya agin Elizabeth un amod chi kilachegun Apudyus kan siya, lakaganggalascha kan siya.
59 Waɏuʼn eɏgew pun chi alak, ummoy cha agicha si lampasogyatancha kan siya ta malungpaɏancha si lintog. Pionchaʼn ingachen chi ngachen amalaʼn Zechariah.* 1:59 Leviticus 12:3 60 Ngim kalan ilala, “Lai, John chi ngachenla.”
61 Ot kalancha kan siya, “Puggey, lappun mit singngachen kan cha agiyu si katlat un ngachen?” 62 Oli pun lansinyeɏcha kan amala un mangimus lu silu piolaʼn ingachen kan alakla. 63 Lampaaɏa si Zechariah si manggiliyala ot igilila, “Ha ngachenla, John.” Ot laschaawcha losan. 64 Ot kakma lakaginga kasin si Zechariah ot chilaychayawla si Apudyus.
65 Ot laschaaw losan cha cheegcha ot lanchilongeɏ cha laoy si kabibbiligen un ili ud Judea. 66 Silu ka osa kan cha langngeɏ lansomsomsomok ked kalancha, “Simman lin mambyalilan chi allat un alak lu chumakeɏ?” Katchi somsomsomkoncha ti lanchilongeɏ un alla kilabyelin Apudyus kan siya.
Ha Impadtun Zechariah
67 Awed chi Ispirtun Apudyus kan Zechariah un aman John ot imbyegala impakaammun Apudyus. Kalala,
68 “Chayawon taku si Apudyus un Apu taku un galak Israel,
ti ummali siya un manwayawaya kan chitakuʼn tagula.
69 Impaloswala Mallakabyelin un Malagu kan chitaku,
siya galak chi bubùulolaʼn si Ari David.
70 Hachi bo impakaammula kan cha laapudyusan un propeta si awi.
71 Seɏaklibyela chitakud cha losan un kabusuɏ taku ya
si kilabyelin cha losan un sumasanga kan chitaku.
72 Ingkarila kan cha aappu taku un achipunla maliwatan chi
intuɏeglaʼn kacheguwala chicha.
73 Ingkarila bo kan Abraham un ap-apu taku un
74 seɏaklibyela chitaku kan cha kabusuɏ taku, gapu ta
mansimbi taku kan siya un lappun ogyatan
75 ya gapu ta mampeɏkas ya lalintog taku si sangwalan Apudyus ya
koon taku ustu-ustu inggalaʼd biyeg taku.”
76 Ot kalala bo si alakla,
“Sikaʼn alakku, ngadlon chika osaʼn propetan chi Kangatuwan un Apudyus
ti un-ulaom umoy iyala cha somsomok cha tagu si gumatngan chi Apu taku. 1:76 Malachi 3:1
77 Ipakaammum kan cha tagu un matatagucha lu mapakawan cha byasuɏcha.
78 Ti si Apudyus malagchegu ya laalus, ked ibuunla osa kan chitaku un
lampeɏpuʼd langit un isun chi lumilangan chi sumileɏan ilit.
79 Ked lu gumatong, silawala cha hachiʼn inggew si gikbot ya
cha hachiʼn umogyat un matoy, ked ipailala kan chicha ustuʼn ayoncha
gapu ta mallin-awa somsomokcha.” 1:79 Isaiah 9:2
80 Ked hachiʼn alakcha chummakeɏ, pummigsa pammatila kan Apudyus. Ot ummoy si John illinggew si lugeɏʼn lappun ummili inggalaʼd chillumtong chi timpuʼn mallugiyalaʼn mantudtuchu kan cha galak Israel.

*1:15 1:15 Number 6:3

1:17 1:17 Malachi 4:5-6

1:33 1:32-33 2 Samuel 7:12-13, 16; Isaiah 9:7

§1:55 1:46-55 1 Samuel 2:1-10

*1:59 1:59 Leviticus 12:3

1:76 1:76 Malachi 3:1

1:79 1:79 Isaiah 9:2