ROM
1
1 Ngau Pol, Iesus Kristus malipilipi kana ka ugere. Nanaranga ka ikilaia be ‘apostel’ upura, be izageaka be Nanaranga Pile Uia ne mangata mrangaki kana. 2 Pile Uia ngae kanabe toira be Nanaranga moimoi be ipile masa tamoata be aine ne Pile Uia ngae mangata ngarangakadi. Be itaguraki be ‘propet’ ne aoa-dialo be irangakadi, be ‘Buku’ ne Ratadia-lo geretadi dipura. 3 Pile Uia ngae nge Nanaranga ne Natu rangaka. Makare kateka-o tamoata bokana ipura nge anuatanepoa ara biabia Debiti labunao ipura. 4 Be mate-lo be imarang nge ono kaua uia ipura ngai moimoi be Nanaranga Natu, be Nanaranga kaiboang ne ono dieno. Maka ma bong makare kateka ngaenao isoaki nge ilona-lo giriki tago-tina. Natu ngae nge Tanepoa neda Iesus Kristus. 5 Ngaia-lo ka Nanaranga ilo iuiataki-kama be malipi bibia ngaedi iang-kama be Pile Uia mangata kirangarangaki. Be nge labu ngaenao ka inepi-kama be tamoata be aine moarunga ungguma moarunga-lo gakiladi be Kristus lama daunani be Nanaranga pilenga datagatagadi kana. 6 Bokaibe kam Rom anua-lo kasoaki nge tamoata be aine ngaedi zaiza be Nanaranga ikila-kaming be Iesus Kristus tamoata be aine ne kapura.
7 Be nge kam Kristus tamoata be aine ne Rom anua-lo kasoaki ka ugere-kaming. Nanaranga irereretaki-kaming-tina, be ipile kam ambe tamoata be aine ne kapura.
Tamada Nanaranga be Tanepoa neda Iesus Kristus iboadu marou ne tadokidoki-ba be ilo-uia ne ngang-kaming.
Pol Rom Tamoata Be Aine Kanabe Iperu
8 Matamata bokai mra-kaming kana: Iesus Kristus ara-nao be kam kanabe Nanaranga negu uperui. Bakara, ege-ege kateka-o ambe lama unianga-ming rangaka ipurapura kam Iesus Kristus moimoi be lama kaunania-uia. 9 Nanaranga ikaua ngau moimoi ka upilepile. Nanaranga ngae ka ilogu ere-moarunga ane be urakerakeaki be umalipilipini. Malipi ne ilogu ere-moarunga ane be uememaki nge Pile Uia ne Natu rangaka nge mangata tamoata be aine moarunga-lo urangarangaki be ono ngaia-lo ulakulakuakidi. Be nge ngai ka mata-ita negu bokana ngau izamaizama ilogu ianang-kaming 10 rabo negu moarunga-lo. Izamaizama uraborabo nge kam kanabe bokai uraborabo: Nanaranga rerengana-lo kodeka masa ngasumoala be zala teke ngapurana be mpura be mte-kaming.
11 Ilogu mtekaming-tina kana irere be Oli Spirit marou ne alu miang-kaming be ono Kristus tagaiana-lo kamakaiboang. 12 Bokai masa taedumai be ngau lama uniangagu ngakakai-kaming be kam lama unianga-ming ngau daka-kaia. 13 Taritokagu, ata kana takaia nge bokainatuka ilo-ming dakauakaua: Bong kokoko-tina urerere makara mpura be mduma-kaming be ono lama unianga-ming Kristus-lo nge miaka-kaidi kana, Ungguma-la Takadia-lo umuzimuzi bokana, ata kababe kana alu dipurapura be zalakagu dionono be tago upurapura.
14 Labu ono mara-ming malipi kana nge bokai: Malipi negu bibia ngaedi nge oti bokana be ono ungguma Grik be ungguma tago Grik, be tamoata kauakauadi be tamoata tago kauakauadi mdumadi kana. 15 Nge bokai ka ilogu imarang-tina be kam Rom anua-lo kasoaki nge Pile Uia mangata mrangaka-kaming kana.
16 Ngau Pile Uia ngae mangata rangaka tago umaia. Maka ma Nanaranga kaiboang ne ono tamoata be aine moarunga lama diuni be uketadi dapura kana nge Pile Uia ngaena-lo ka dieno. Matamata ungguma Iuda rangakadi ipura, be alauri nge Ungguma Takadi rangakadi ipura. 17 Maka ma Pile Uia ngaena-lo ka kaua ipura masa baituka be tamoata be aine moarunga Nanaranga mata-nao dado. Bakara, matamata be imai nge lama uninga-lanao ka iboadu Nanaranga mata-nao goado. Bokaibe kaituka nge Nanaranga bokainatuka-la ka imuzimuzi. Toira be Nanaranga-la ‘Buku’ ne ipile bokana, “Tamoata naita lama unianga-nao be Nanaranga mata-nao iado masa moauriuri ngasoaki.”* Aba 2:4
Nanaranga Nama Ratinga
18 Kodeka mra-kaming kana bakara ka Nanaranga mata-nao ado ngapura be ono kamakaua. Nanaranga nama ratinga nge ambe lang anua-lo be mangata inangai, be tamoata maka Nanaranga tago dimuamuaki be mata ne tago ditagatagadi be tamoata muzingadi goalakadi nge ambe odio ibala. Tamoata muzingadi goalakadi ngaedi ka mata goalakadi ane be pile moimoibe kalingo ono Nanaranga kauataka nge zalaka dionono. 19 Bokaibe nge iuia-tina Nanaranga ambe nama ratinga odio ngabalaki kana. Maka ma Nanaranga ambe nena-la be mangata itikingdi ngai Nanaranga bakarairai kata. Be baituka be kauataka ngapura kana nge nena-la be mangata arodi inangaiaria. 20 Bakara, bong Nanaranga kateka be kana moarunga iemaki be imai nge muzinga irakingadi tago itaita nge mangata-tina teadi dipurapura, be kana moarunga iemaki-lo nge iboadu kaua ngapura Nanaranga moimoi be isoaki. Be nge ono kaua ipura ngai kaiboang ne nem-kueno dieneno, be ngai moimoi be Nanaranga kalingona-tina. Bokaibe tago teke iboadu bokai ngapile, “Ngau Nanaranga tago ukauataki!”
21 Moimoi tamoata dikauataki ngai Nanaranga, ata tago muaka nena-tina dianiani ki diperuperui. Tago-la. Ilodi sikitadi moarunga nge ambe dingao-ramo, be panganadi ubadia-ba dipura be oabubu-ba didokitobatobai. 22 Nedia-la dirangakidi di kauakauadi, ata ambe dingao! 23 Bokaibe Nanaranga tago matemate nge tago dirakerakeaki. Tago be tago-soasoa! Kai-mapala teadi tamoata maka dimatemate bokana, mang bokana, ngado bokana, be oakei be moata bokana nge didokidoki be dirakerakeaki. 24 Bokaibe Nanaranga ilikitakidia-ba be muzi goalakadi ono rerengadi dimamambuaki nge ditagatagadi. Bokai dimuzimuzi be ono muzi goalakadi maia odio dieno nge nedia-la odio diememaki. 25 Be tago Nanaranga muzinga kalingodi nge lama diuniuniani. Tago. Boli pile lama diunungdi. Be kana maka tamoata-ramo diemaki nge dirakerakeaki be dimalipilipidi. Tago Nanaranga maka kana moarunga ngaedi iemaki nge dirakerakeaki. Tago-la! Maka ma ngai ka rakeaka nem-kueno ieneno nge ania ipurapura! Moimoi.
26 Tamoata be aine bokai dimuzimuzi bokana Nanaranga ilikitakidia-ba be rerengadi ono maia dieno nge dimamambuaki. Bokaibe aine nedi ambe tago Nanaranga rerengana-lo bokana moane nedi zaiza dieneno-budu. Tago. Aine ambe nedia-la diapiapi. 27 Bokainatuka-la, moane ambe aine zaiza eno-budu mata dirokaki be ambe direrere-tina moane-ruangadi zaiza dapiapi. Bokaibe moane ambe mata goalakadi moane-ruangadi zaiza diememaki-budu. Mata goalakadi ngaedi diememaki bokana Nanaranga masa ngatagadiadi be sururu nedi ngandi.
28 Be kana takaia nge bokai: ambe Nanaranga kauataka disege. Moimoi Nanaranga nena-la be mangata matadi-o inangai ngai bakarairai kata be ono dikaua, ata kauataka disege. Bokaibe ilikitakidi be panganadi goalakingadi nge ditagatagadi. Be kana maka tago iboadu daememaki kana nge ka diememaki. 29 Ilodia-lo nge muzi goalakadi be mata goalakadia-tina dikauri. Direrere kana moarunga nge nedia-doi, be direrere tamoata takadi sururu daniandi. Nedia-la dienama-rarataki be diemangazingazi, tamoata takadi diumoatemoatedi, nedia-la maradi dieunung, tamoata takadi dibobolesidi be muzi goalakadi nge dimoangmoang be diememaki. Nedia-la diesumoagurugurutaki, 30 tamoata takadi pile goalakadi oti diboliboliakidi, Nanaranga disegesegeaki, tamoata takadi diememakidi be namadi dirara, nedia-la diraketukatukadi, be nedia-la aradi dirakerakeaki. Mata goalakadi kokoko-tina ilodi dianiandi be dipupuraki. Tamadi be tinadi pilengadi tago dilongolongo, 31 dingao-ramo be kana uia tago dikauakauataki, pile nedi moimoibe diememaki nge tago diememaki be dikalingolingo, be dara nedi tago ilodi dibukubukutakidi, be tamoata takadi tago ilodi ditagatagadi. 32 Moimoi di dikaua tamoata muzi goalakadi bokainaina diememaki nge bubuna nedi mate. Ata di ditagutaguraki be kana ngaedi diememaki-la. Tago dia-la ka diememaki. Tamoata takadi muzi bokainaina diememaki nge muridi dituitui be.