1  † 11:1 Luk 10:38,39Dingəm káre bè kɨ́ ri-é lə Lajar ɓá rɔ-é to-é. Ḛ to dow kɨ́ mḛḛ ɓe-tɨ kɨ́ Betani kɨ́ to ɓekojɨ Mari dḛ kɨ̀ ngonkɔ̰-é Martɨ. 2  † 11:2 Ja̰ 12:3Mari kinlé ɓá ndɔkɨ ur ubɨ dɔ ꞌƁaɓe-tɨ ə uwə bəl dɔ-é bɔr-né nja-é lé. Ḛ to kɔ̰nan Lajar kɨ́ rɔ-é to-é lé. 3 Ngankɔ̰-na̰-je kɨ́ dené kɨ́ joo kinlé dꞌulə kullə dꞌidə Jeju ꞌpanè: «ꞌƁaɓe, ḛ kɨ́ i ꞌndigɨ-é lé, rɔ-é to-é.» 4 Lokɨ Jeju oo ta kinlé rəmə panè: Mɔ̰y kinlé à tḛḛ koy al. To mɔ̰y kɨ́ à ra kadɨ ri Lubə ɓa-né rəm, ɓá kɨ̀ takul mɔ̰y kinlé ya dow-je dꞌa kɔsɨ-né gajɨ Ngon lə Lubə rəm tɔ. 5 Martɨ kɨ̀ ngonkɔ̰-é Mari, kɨ̀ kɔ̰nan-dé Lajar lé ꞌto dow-je kɨ́ Jeju ndigɨ-dé. 6 Lokɨ Jeju oo ta rɔto lə Lajar lé, ḛ isɨ lo kɨ́ isɨ-tɨ lé ya ra ndɔ joo go-tɨ ɓəy; 7 ngà ɓá idə njéndó né-je liə panè: «Jꞌtəli jꞌɔwi dɔnangɨ Jude-tɨ gogɨ.» 8 Rəmə njéndó né-je liə dꞌidə-é ꞌpanè: Njèndó dow-je né, i kɨ́ ngɔsnè ɓəy ə́ jipɨ-je ꞌsangɨ kdɔ tilə-i kɨ̀ ər tɔl-i lé ya ꞌge təl kɔw dɔnangɨ Jude-tɨ gogɨ ɓəy wa! 9 Jeju ilə-dé-tɨ panè: Lo kɨ́ kada lé, kàdɨ̀ ra-tɨ dɔgɨ gidɨ-é joo ya al wa? Kinə dow ɔw njiyə kada lé, à dar né al, kdɔ lo ndógɨ dɔnangɨ-tɨ adɨ dowbé oo lo. 10 Ngà kinə dow njiyə ndɔɔ rəmə, à dar né, kdɔ lo ndógɨ nɔ̰̀-é-tɨ al. 11 Jeju pa ta-je kinlé bè ngà ɓá idə njéndó né-je liə panè: Nam-ji Lajar lé tò ɓi ə́ mꞌa kɔw ndəl-é ɓane. 12 Ə njéndó né-je ꞌpanè: ꞌƁaɓe, kinə tò ɓi lé à kingə lapiya. 13 Jeju lé pa ta koy lə Lajar, ngà njéndó né-je ꞌgɨr kɨ́ ḛ pa ta lə ɓi kɨ́ tò kare. 14 Beɓa Jeju idə-dé rəsɨ panè: Lajar lé oy. 15 Ə kɨ́ sɔbɨ dɔ-si sə̰i rəmə rɔ-m nəl-m kdɔ goto kɨ́ mꞌgoto siə nṵ. Né kin à ra kadɨ adi-mi-né mḛḛ-si. Ngà adɨ jꞌɔwi kɨ rɔ-é-tɨ nɔ̰ɔ̰. 16 Rəmə Tomasɨ kɨ́ ꞌɓa-é Ndungə lé, idə ndəgɨ njéndó né-je panè: Jə̰i kàrè jꞌɔwi, kdɔ kadɨ jꞌoyi kɨ̀ Jeju lé tɔ. 17 Lokɨ Jeju ɔw tḛḛ rəmə, ḛ oo kɨ́ ꞌdubɨ Lajar ra ndɔ sɔ ngá. 18 Ə kḭ Betani kɔw Jorijalḛm lé, à kasɨ kulə mɛtər mutə je bè. 19 Jipɨ-je n̰a̰ ya ꞌree rɔ Martɨ-tɨ kɨ̀ Mari ꞌree ꞌsɔl mḛḛ-dé kdɔ koy lə kɔ̰nan-dé lé. 20 Lokɨ Martɨ oo kɨ́ Jeju ɔw ree nɔ̰ɔ̰ rəmə, ḛ ḭ ɔw tilə kəm-é, ngà Mari ɓá isɨ nangɨ mḛḛ kəy-tɨ. 21 Martɨ idə Jeju panè: ꞌƁaɓe, kinə ndɔ-é-tɨ isɨ nè lé, kɔ̰nan-m à koy al. 22 Ngà kɨ́ ngɔsnè-tɨ kin ya kàrè mꞌgə kɨ́ né lay kɨ́ i ꞌdəjɨ Lubə lé, Lubə à ra kadɨ-i. 23 Jeju idə-é panè: Kɔ̰nan-i lé, à tɔsɨ ndəl kində lo tḛḛ. 24 Ə Martɨ ilə-é-tɨ panè: Mꞌgə kɨ́ dɔbəy ndɔ-tɨ kɨ́ dow-je kɨ́ dꞌoy dꞌa tɔsɨ ndəl kində lo tḛḛ lé, ḛ à tɔsɨ ndəl kində lo tḛḛ tɔ. 25 Jeju ilə-é-tɨ panè: Ma̰ lé mꞌto njèkadɨ dow-je ꞌtɔsɨ ndəl dꞌində lo ꞌtḛḛ rəm, ɓá mꞌto njèkadɨ dow-je dꞌisɨ kəm rəm tɔ. Dow kɨ́ adɨ-m mḛḛ-é lé, lé oy ya kàrè dowbé à kisɨ kəm rəm, 26 ná̰-ná̰ kɨ́ isɨ kɨ̀ dɔ-é taá ə adɨ-m mḛḛ-é lé, à koy nda̰ al. Ta kinlé ꞌoo kɨ́ ta kɨ́ tɔgrɔ-tɨ wa? Martɨ ilə-é-tɨ panè: 27 Oiyo, ꞌƁaɓe, mꞌadɨ mḛḛ-m kɨ́ i ꞌto Ngon lə Lubə, ꞌto Kristɨ kɨ́ tò kadɨ à ree dɔnangɨ-tɨ. 28 Lokɨ ḛ pa ta kinlé rəmə, ḛ ɔsɨ təl ɔw ɓa ngonkɔ̰-é Mari kɨ̀ kár-é ɓá idə-é ta n̰ɔ̰m-n̰ɔ̰m panè: Njèndó dow-je né ree a̰ nɔ̰ɔ̰ ə́ ɓa-i. 29 Lokɨ Mari oo ta kinlé taá ya rəmə, ḛ ɔsɨ nangɨ ratɨ ḭ taá ɔw kɨ rɔ Jeju-tɨ. 30 Ə Jeju lé ya kàrè ree tḛḛ mḛḛ ɓe-tɨ al ɓəy. Ngà ḛ a̰ lo-tɨ kɨ́ kete Martɨ tilə kəm-é ingə-é-tɨ lé. 31 Lokɨ jipɨ-je kɨ́ dꞌisɨ kɨ̀ Mari mḛḛ kəy-tɨ dꞌisɨ ꞌsɔl mḛḛ-é lé dꞌoo kɨ́ ḛ ubɨ nangɨ ratɨ ḭ taá tḛḛ ndaa-tɨ rəmə, ꞌgɨr kɨ́ isɨ ɔw dɔɓadɨ-tɨ kdɔ kɔw nɔ̰, adɨ dꞌḭ dꞌun go-é. 32 Lokɨ Mari ree tḛḛ lo-tɨ kɨ́ Jeju a̰-tɨ ɓá oo-é rəmə usɨ nangɨ nja-é-tɨ ə panè: ꞌƁaɓe, kinə ndɔ-é-tɨ isɨ nè lé, kɔ̰nan-m à koy al. 33 Lokɨ Jeju oo kɨ́ Mari a̰ nɔ̰ rəm, ɓá jipɨ-je kɨ́ ꞌree siə kàrè dꞌa̰ ꞌnɔ̰ rəm lé mḛḛ-é ḭ puu adɨ dɔ-é təl wəksə. 34 Beɓa ḛ dəjɨ-dé panè: Iləi-é lo kɨ́ rá-tɨ wa? Ə dḛ dꞌilə-é-tɨ ꞌpanè: ꞌƁaɓe, ꞌree ə ꞌa koo. 35 Jeju nɔ̰. 36 Rəmə jipɨ-je lé ꞌpanè: Ooi ndigɨ kɨ́ ḛ ndigɨ Lajar tana̰ kin! 37 Ngà dḛ kɨ́ ná̰-je dan-dé-tɨ ꞌpanè: «Ḛ kɨ́ ndɔkɨ adɨ njèkəmtɔ oo lo lé, ra ban ɓá adɨ dingəm kin isɨ kəm tɔ al wa?» 38 Mḛḛ Jeju təl ḭ puu rangɨ ya ɓəy ə ḛ ɔtɨ ɔw dɔɓadɨ-tɨ. Ɓadɨ lé to bole mbal ɓá dꞌutɨ ta-é kɨ̀ ər. 39 Jeju panè: ꞌNdubri ər lé kɨ́ rangɨ. Rəmə Martɨ kɨ́ kɔ̰nan njègoto lé idə-é panè: ꞌƁaɓe, nin lé ra ndɔ sɔ adɨ ətɨ ngá. 40 Ə Jeju idə-é panè: Kete mꞌidə-i mꞌpanè kinə ꞌadɨ-m mḛḛ-i lé ꞌa koo tɔ́gɨ lə Lubə ya al wa? 41 Beɓa dow-je ꞌndubru ər lé kɨ rangɨ ə Jeju itə kəm-é kɨ taá ɓá panè: Bɔbɨ-m, mꞌra-i oiyo, kdɔ ta kɨ́ mꞌpa sə-i lé oo ndi-m. 42 Ma̰ rəmə, mꞌgə kɨ́ ndɔ-je lay ya i oo ta kɨ́ mꞌpa sə-i ya, ngà to ta lə kosɨ dow-je kɨ́ ꞌgəə dɔ-m kin ɓá mꞌpa ta kin bè, kdɔ kadɨ ꞌgə kɨ́ tɔgrɔ-tɨ, ma̰ lé, to i ya ɓá ulə-m. 43 Lokɨ Jeju pa ta-je kin bè lé, ḛ ilə bɔbɨ ndi-é nangɨ panè: Lajar, ꞌtḛḛ ndaa-tɨ. 44 Beɓa njègoto lé ində lo tḛḛ ə nja-é-je kɨ̀ ji-é-je tò kɨ̀ gangɨ-é kɨ́ ꞌɓindɨ-né rəm, ɓá ta kəm-é to kɨ̀ kubɨ kɨ́ ꞌndəm-né lé rəm tɔ. Jeju idə-dé panè: ꞌTuti né-je kɨ́ rɔ-é-tɨ ə in̰əi-é adi-é ɔw.

45 Jipɨ-je n̰a̰ kɨ́ ree rɔ Mari-tɨ ɓá dꞌoo né kɨ́ Jeju ra lé bè rəmə, dꞌadɨ-é mḛḛ-dé. 46 Ngà dḛ kɨ́ ná̰-je kɨ́ dan-dé-tɨ ꞌtəl dꞌɔw dꞌingə Parisi-je ə ꞌpa ta lə né kɨ́ Jeju ra lé dꞌadɨ-dé. 47 Beɓa njékun dɔ njégugné-je, kɨ̀ Parisi-je kɨ́ ꞌto ꞌboy-je kɨ́ njégangta-je lə jipɨ-je lé dꞌingə-na̰ ə ꞌpanè: Ri ɓá jꞌa rai wa? Dingəm kinlé ra nékɔjɨ-je n̰a̰. 48 Kinə jꞌin̰əi-é jꞌadi-é ra par-par rəmə, dow-je lay ya dꞌa kadɨ-é mḛḛ-dé ə dow-je kɨ́ Rɔm dꞌa ree tujɨ lo lə-ji kɨ́ aa njay kin rəm, ɓá dꞌa tujɨ gin dow-je lə-ji rəm tɔ. 49 Dow káre dan ꞌboy-je-tɨ kɨ́ ri-é lə Kayipɨ kɨ́ to burə dɔ njégugné-je ɓal-é-tɨ kinlé, idə-dé panè: Sə̰i lé, né káre ya kàrè ꞌgəi-tɨ al! 50 Dow káre-rè kɨ́ kadɨ oy ə jipɨ-je lay dꞌoy-né al rəm, ɓá ɓe lə-si kɨ̀ ta tatɨ-é lay tujɨ-né al rəm kinlé to né kɨ́ majɨ n̰a̰ kdɔ-si. Sə̰i ꞌgəi kɨ́ bè kin al wa? 51 Ta kinlé, to Kayipɨ ya kɨ̀ dɔ-é ɓá ɔjɨ mḛḛ-é-tɨ pa al. Ngà to kɨ́ ḛ to burə dɔ njégugné-je ɓal-é-tɨ kinlé ɓá Lubə ində-né ta kɨ́ sɔbɨ dɔ Jeju ta-é-tɨ adɨ-é pa-né ta lə koy kɨ́ Jeju à koy gangɨ-né dɔ jipɨ-je tin. 52 Ə ḛ à koy kdɔ jipɨ-je par al, ngà à koy kdɔ kəw-né ngan lə Lubə kɨ́ ꞌsane-na̰ kin kɨ natɨ, təl-dé-né dajɨ rɔ kɨ́ káre-rè. 53 Ndɔ-é-tɨ kɨ́ dꞌingə-né-na̰ kinlé, dꞌun ndu-dé kadɨ ꞌtɔl Jeju. 54 Ə gangɨ-é-tɨ kin ya Jeju njiyə-né ndaa-tɨ dan jipɨ-je-tɨ al, adɨ ḛ ɔw kɨ̀ njéndó né-je liə adɨ dꞌisɨ mḛḛ ɓebo-tɨ kɨ́ ꞌɓa-é Eprayim, dɔnangɨ-tɨ kɨ́ tò ngɔsi kɨ̀ diləlo. 55 Ndɔ ra na̰y Pakɨ lə jipɨ-je nà̰y ngɔsi, adɨ dow-je n̰a̰ dꞌḭ mḛḛ ɓe-je-tɨ lə-dé tin ꞌree ɓebo Jorijalḛm-tɨ kete nɔ̰̀ ndɔ Pakɨ-tɨ, kdɔ kaa rɔ-dé dɔ majal-je-tɨ. 56 Dḛ ꞌsangɨ Jeju, adɨ ꞌdəjɨ-na̰ ta takəy-tɨ lə Lubə ꞌpanè: Ḛ lé, sə̰i ꞌgɨri kɨ́ à ree lo ra na̰y-tɨ lé əse à ree al wa? 57 Ə njékun dɔ njégugné-je, kɨ̀ Parisi-je dꞌun ndu kadɨ kinə dow madɨ gə lo kɨ́ Jeju lé isɨ-tɨ rəmə, nane dɔ-é kadɨ dꞌuwə-é.