2
Urana Aningonoa Ri Ma Pentikos
1 Bungina xaidap Pentikos* Pentikos—Yudadi daxang Taunga Dalingam saing bungina xaidap 50 disup baing dituxu taunga tela ba diti Urana yanoa muli. Duxu ba Pentikos, namuxinoa ba xaidap 50 kimu. Ubagu Xapdi Muli (Kisim Bek) 23:16, 34:22; Lipu Hananiangam Oxatanoa (Wok Pris) 23:15-21; Hanaunaunga (Lo) 16:9-12. ma, ding digugunia ding mana numa tela. 2 Hata sibuna li bibinga bila yang haringina ma sangua long xaiya, saing numa dirung mana ba baxagi mana. 3 Baing dibagu axamandi bila yap manandi dahata ding saing dila duwa mana lipu taining tainina. 4 Ding dibaxagi mana Urana Aningonoa saing dungguti daharua haruanga teladi bila Urana Aningonoa haringiadi bu dilibu.
5 Mana bungina baguba Yuda xumana duwa Yerusalem. Ding lipuadi duwa hawa mana Urana, saing ding lipuadi mana numanuma longgalo. 6 Bungina dilungu bibinga baguba, buranga digugunia dihixi mana, namua na ding taining tainina dilungudi daharua ding xuading. 7 Dihixi sibuna mana, binabu duxusunga ding ba, “Ai, lipuadi daharua li ding lipu Galiliamdi! 8 Baing baruta kira taining tainina talungudi mana kira sibura xuaradi? 9 Kira titiadi Patia, Midia, Elam. Kira yabaradi duwa titiadi Mesopotemia, Yudia xaung probinsiadi Kapadosia, Pontas xaung Esia, 10 probinsiadi Pirigia xaung Pampilia, numanuma Isip xaung Libia hataindi duwa haxek mana long sabangga Sairin. Kira lobudi tama Rom 11 (Yudadi digabu Yuda Teguamdi disu mana Yudadi sabungadinga). Kira teladi titiadi mutumutua Krit xaung probinsia Arebia. Ne kira longgalo talungudi dibaxanga mana kira sibura xuaradi, mana axamang haringindi Urana libudi ba!” 12 Dihixi mana, dahatum xumana mana, baing duxusunga ding ba, “Axa li namuxinoa baru?”
13 Ning teladi didaudaudi, daharua ba, “Dinung wain xumana buk.”
Pita Baxanga Na Burangua
14 Baing ina naga, Pita gabu Lipu 11 dimesa, saing harua sabanga na burangua ba, “Riagu Yuda mana xaung ang longgalo awa Yerusalem, ata tangaimliandi xai manga, ngabo ba ngabaxanga axa baguli nang. 15 Bola ahagaxa ba lipuadi li dinung wain xumana buk? Tegu sibuna. Hatata 9:00 buraragina ing ganina! 16 Ne axa li bing Yoel, Urana lipuxing suxunguxunguama, ina baxanga mana ba:
17 “ ‘Urana harua ba, mana xaidap subingandi
bagula ngasina Aningogua mari mana lipu longgalo.
Garaim lupdi xaung garaim haingdi bagula daxap suxungugua saing dibaxanga,
Gananuna angiadi bagula dibagu axamandi bila mibingadi,
Duangaimdi bagula dimip mibingadi.
18 Maxung sibuna, mana lipuxigu oxatamdi, lupdi xaung haingdi,
bagula ngasina Aningogua mari manadi mana xaidapkadi bagudi ba,
saing bagula daxap suxungugua saing dibaxanga.
19 Bagula ngahatanga axamang haringindi etua sabalunia
xaung hatangangadi hawa titia,
hatangangadi mana sip xaung yap xaung mana bunuxuyana buxuixui mahaing.
20 Xaidaba bagula laba
saing sobaga bagula sok bila sip
muga mana xaidap sabanga Toxoratamona bagula ma xaung ralang sabanga.
21 Baing lipu gaxarea duwagi mana Toxoratamona yanoa,
bagula ngaxapdi muli.’✡ Yoel (Joel) 2:28-32
22 “Lipu Isreliam mana, alungu to: Yesu Nasaretiam lipu tela Urana hatanga rangrang nang ba inia, mana axamang haringing xumana libudi liwe mang mana lipua li rimanoa. Ang sibuim ang gaxabia alaba. 23 Ne lipua li ata bixuandi rimadingia. Ning waleu sibuna Urana hau hatumingua mana kubolua bagula libu. Xabia masup baraxinta bagula sok. Baing ina naga, araxata? Ang ba ayu lipuadi daxabia Urana hanaunaungandi te, bu dahauliang ba agoxi xai balingamia bu aung mati. 24 Ning Urana iti mesa muli mana matiyua, hitixiya salak matiama sangua, namua na matia sanga ba tuxu lipua li te. 25 Debit harua mana ba:
“ ‘Ngabagu Toxoratamona muga manga bungingbunginalo.
Axamang tela sanga ba libu ngamaxuwa ngalulu te,
namua na wa rimagu rimamo rubinia.
26 Binabu gamogua yaha sibuna saing suxungugua harua haruanga yahangam.
Sanggagua ragu axamang xaidi Urana bo ba libudi manga xauna,
27 namua na bagula uyunga nga Matiadi Yabadingia te,
saing Lipua Ung Sibum Umogu ba bagula uyunga sangganoa buya gobagobia te.
28 Uhatanga nanga daxanga walingamdi lo,
bagula ulibu nga ngayaha sibuna maxamia.’✡ Olaidi (Buk Song) 16:8-11
29 “Riagu mana, ngabalang rangrang ba mugangaroa Debit mati ba, waleu sibuna dikimang ba, saing guha gobagoba inia wa mana longga li laing hatata. 30 Ne ina Urana lipuxing suxunguxunguam tela, saing xabia ba haruanga baguba Urana hau rangua, ina bagula libu mana tibung rangging garang tela ba xap yabanoa mana kabukabung xaitamoxiam. 31 Debit xabia muga baraxinta bagula sok kimu sibuna, baing baxanga mana Urana Lipuxing Mogunganama† Grik xuana—Kristo bagula mesa muli. Baxanga ba Urana sanga ba yunga Matiadi Yabadingia te, ne sangganoa bagula buya te. Tegu sibuna. 32 Yesu ba, Urana iti mesa muli, am longgalo am gabagu kimu mana mesa muli ba, saing am gabaxanga mana axa am gabagu ba. 33 Urana sina yaya na, libu ba rung rimang rimamo rubinia. Baing Yesu xap Urana Aningonoa rangua Tibuna bila hau haruanga mana, saing sina mari ba, bila hatata abagu alungu. 34 Namua na Debit haing mala long xaiya te, ne harua ba,
“ ‘Toxoratamona harua na Toxoratamona ngayua ba:‡ Namuxina mana maxixinga li bing Toxoratamona mugamugangam mogu Urana saing Toxoratamona kimuam mogu lipua Debit wa hawa mana ba.
“Urung kabukabu yayam wa rimagu rimamo rubinia,
35 laing ngata bixuamdi
hawa maung.” ’✡ Olaidi (Buk Song) 110:1
36 “Binabu ang Isrel mana bing alungu bu axabia rangrang ba: Yesu ba, ina agoxi xai balingamia ba, Urana libu sok Toxoratamona xaung Lipuxing Mogunganama§ Grik xuana—Kristo naga.”
37 Lipudi dilungu haruanga ba, su hatumingadingdi saing duxusunga Pita gabu aposeldi ba, “Riamam mana, am garia baru?”
38 Pita haxuya ba, “Ang taining taining longgalo bing axugia hatumingaima saing axap langa mana Yesu Kristo yanoa, baing Urana bagula yunga kuboluim diandi. Alibu bila ba, baing bagula axap yahanga Urana hau haruangua mana ba, ina Aningonoa baing. 39 Urana hau haruanga ba sina Aningonoa nang xaung na garaimdi xaung na lipu longgalo duwa hasoya—na ding longgalo Toxoratamona Urana kiria bagula wagidi ma.”
40 Baing baxanga haruanga xumana muli nadi. Hanaunaudi haringina ba, “Ahauliang, nam ahanggalang rangua lipu maringing teguam hatatamdi.” 41 Baing ina naga, lipu xumana dilungu Pita haruanganoa ba dita hatumingadingia, saing daxap langa. Mana xaidapka baguba bila lipu 3,000 diluxu mana sabungadinga.
Lipu Hatuminga Haringinamdi Kuboludinga
42 Xaidap taining tainina lipudi dahaxi ba disu mana aposeldi tubatubaingadinga, xaung dahaxi ba digugunia duwa taininau, xaung digugunia daxang xaung digabudi disabu na Urana. 43 Axamang haringing xumana disok aposeldi rimadingia, saing lipu longgalo dibagudi dihixi sibuna manadi. 44 Lipu hatuminga haringinam longgalo duwa taininau saing duwasa mana xalingidingdi rangua ding. 45 Lipu gaxarea diraxap bing lipudi disina xalingidingdi bu lipudi digimdi saing dituxu sinak nadi. 46 Xaidap taining tainina digugunia ding Urana Numang yabania. Digugunia numadingia bu daxang Toxoratamona Angiang Hatuminga Haringinama, saing diyaha, hatumingadingdi dimesa ba dituxu sinak mana angiadingdi. 47 Diti Urana yanoa saing lipu longgalo gamodingdi diyaha manadi. Baing xaidap taining tainina Toxoratamona waxata ba xap lipu teladi muli, saing sabungadinga tubu.
*2:1 Pentikos—Yudadi daxang Taunga Dalingam saing bungina xaidap 50 disup baing dituxu taunga tela ba diti Urana yanoa muli. Duxu ba Pentikos, namuxinoa ba xaidap 50 kimu. Ubagu Xapdi Muli (Kisim Bek) 23:16, 34:22; Lipu Hananiangam Oxatanoa (Wok Pris) 23:15-21; Hanaunaunga (Lo) 16:9-12.
✡2:21 Yoel (Joel) 2:28-32
✡2:28 Olaidi (Buk Song) 16:8-11
†2:31 Grik xuana—Kristo
‡2:34 Namuxina mana maxixinga li bing Toxoratamona mugamugangam mogu Urana saing Toxoratamona kimuam mogu lipua Debit wa hawa mana ba.
✡2:35 Olaidi (Buk Song) 110:1
§2:36 Grik xuana—Kristo