9
Yesu Soxi Lipu 12 Mala
(Matyu 10:9-15; Mak 6:8-11)
Baing Yesu wagi Lipu 12 dima digugunia, saing sina haringinga xaung yaya nadi bu disuka xaungadi mala xaung bu disahi busingadi. Soxidi mala bu dibaxanga mana Urana Yonggaxinoa xaung bu dahamaringia lipu busingamdi. Baladi ba, “Bungina ala, labu axap xalingim haxangamdi malau tai. Axap tuki, tanga, anginga, siang, imang tela muliu tai. Numa baruamta ditang mana, bing awa mana laing ayunga longga baguba. Long baruamta daxapkang te, bungina asauya longga baguba bing atingting gagapdi duwa kim lunia mala bu daxabia ba duwa haruangia.” Baing ina naga, dilauba. Dahaxa mauli mana long longgalo, dibaxanga ulek xaiyua saing disahi lipudi busingadingdi.
Herot Bo Ba Xabia Yesu Gaxarea
(Matyu 14:1-2; Mak 6:14-16)
Galilidi yanamidinga Herot Antipas lungu axamang longgalo Yesu libudi ba. Baing hatum xumana mana, namua na teladi daharua ba Yesu bing Yon naga mesa muli mana matiyua. Teladi daharua ba Elaitsa sok muli. Teladi daharua ba Urana lipuxing suxunguxunguam mugauam tela mesa saing wa muli. Ne Herot harua ba, “Ngaximguti Yon waxungtuanoa ba. Ning lipua li baru lipuxinta ngalungu axadi li mana?” Baing sai daxanga ba bagu Yesu.
Yesu Haxang 5,000
(Matyu 14:13-21; Mak 6:32-44; Yon 6:5-13)
10 Bungina aposeldi digoxoya ma, dibaxanga na Yesu baraxintadi dilibudi. Baing xapdi saing disauya lipudi, ding ganiding dila long tela duxu ba Betsaida. 11 Ne burangadi dilungu ila ba, saing disu mana. Xapdi saing tubatubadi mana Urana Yonggaxinoa, saing sahi busingadi mana lipu gaxarea dibusi.
12 Bungbung sibunauba, baing Lipu 12 dima rangua, daharua ba, “Usoxi burangua dila mana long teladi duwa singia, bu disai anginga xaung long kinungam. Namua na longga baguli long olang.”
13 Haxuya ba, “Ang ba auliadi teladi bu daxang.”
Baing dahaxuya ba, “Am salangamam luwadi luwadi hiliadinga xaung songimam luwa. Nabu ubo ba am gahaxangdi, bing am gala am gagim anginga sanga mana buranga li to.” 14 (Daharua bila ba namua na lup ding ganiding duwa la ba bila 5,000.)
Baing harua na lipuxindi dinaxu mana ba, “Alibu dirung maxixinga bila 50 mana gugunianga taining tainina.” 15 Dilibu haruanganoa, baing lipu longgalo dirung mari. 16 Yesu xap salanga luwadi luwadi hiliadinga ba xaung song luwa ba saing bagu mahaing long xaiya, harua xai sibuna mala rangua Urana, saing utu sahadi. Saking sinadi na lipudi dinaxu mana bu dituxu sinak na burangua. 17 Lipu longgalo daxang sanga ba. Baing lipudi dinaxu mana digugunia anginga hataindi duwauyu, digam daba 12 dibaxagi.
Pita Baxanga Ba Yesu Gaxarea
(Matyu 16:13-16; Mak 8:27-29)
18 Bunging tela Yesu ing ganina sabu. Lipuxindi dinaxu mana duwa la ba xauna, baing xusungadi ba, “Lipudi daharua ba nga gaxarea sibuna?”
19 Dahaxuya ba, “Teladi daharua ba ung ba Lipu Suguangama Yon. Teladi daharua ba Elaitsa. Ne teladi daharua ba ung Urana lipuxing suxunguxunguam mugauam tela umesa saing uwa muli.”
20 Baing xusungadi ba, “Ne ang ba, ang gaharua ba nga gaxarea?”
Pita haxuya ba, “Ung Urana Lipuxing Mogunganama.”* Mana Grik xuana, Pita haxuya ba, “Ung Kristo”. Am gabung namuxinoa mana Kristo ba.
Yesu Baxanga Matianoa
(Matyu 16:21-28; Mak 8:31–9:1)
21 Yesu bilidi haringina ba labu dibala lipu tela manau tai. 22 Baing harua ba, “Lipua Ma Rangua Urana bagula xap salak xumana. Lipu haringindi, lipu hananiangamdi yanamidingdi xaung lipu hanaunaunga tubatubainganamdi bagula dihitixiya, dung mati, ne mana xaidap tuwa bagula mesa muli.”
23 Baing harua na ding longgalo ba, “Lipu gaxarea dibo ba dinaxu manga, bing dahalingalinga murungadinga, xaidap taining tainina diti doxoxi xaiding balingamdi, Romdi dahaxuya lipu dianamdi kuboludingdi ba dungdi mati xai balingamia. Mana daxanga ila longga dimati mana, doxoxi xaiding balingamdi. Yesu harua bila li bu hatanga ba bungina tasu mana, bing bungingbunginalo taxauxau ba taxap salaga kimbo tamati mana. saing dinaxu manga. 24 Lipu gaxarea dituxu haringina walingadinga, bing bagula dahanggalang. Ne lipu gaxarea diyunga walingadinga bu dinaxu manga, bing bagula daxap walinga sibuna. 25 Nabu lipu tela xap axamang titiam longgalo, ne ina walinganoa hanggalang, bing axadi bagudi li bagula daxap ina muli baru? 26 Lipu gaxarea memeyading manga xaung haruangagua, bing kimuya Lipua Ma Rangua Urana bagula memeyana manadi, bungina ma liwe mana ralanoa, liwe mana Tibuna ralanoa xaung liwe mana Urana uleginam maringindi raladinga. 27 Maxung sibuna ngabalang ba, ang teladi awa la li, bagula amati teguyu saing bagula abagu Urana Yonggaxinoa.”
Yesu Sangganoa Sok Xan Tela
(Matyu 17:1-8; Mak 9:2-8)
28 Yesu harua haruanga baguba saing bila xaidap 8 disup, baing xap Pita, Yon, Yems dingtung mala ranguaina saing dahaing mana bimbi tela ba sabu. 29 Yesu sabu mua saing ramramonoa xugia xan tela. Imangindi disina bila bilikbilik ralandi. 30 Lipu luwa, Moses xaung Elaitsa, Moses Elaitsa tang Urana lipuxing suxunguxunguamdi. Dimati waleu sibuna, ne diri long xaiya ma bu tang daharua rangua Yesu. 31 tang dowa masok, long xaiya ralanoa lu taxiyadi, saing daharua rangua Yesu. Daharua mana ilainganoa haxek bagula sok kimuya mana sahi oxatanoa long sabangga Yerusalem. 32 Kinungua ung Pita gabu riandi, ne bungina dibaguti, dibagu Yesu ralanoa xaung lipu luwa ba dili rangua. 33 Moses Elaitsa tang dibo ba diyunga Yesuba, baing Pita harua na Yesu ba, “Lipu Sabanga, xai sibuna tawa la li. Amtum gabo ba am gatongtongia xahi tuwa—tela naung, tela na Moses, xaung tela na Elaitsa.” (Pita xabia te mana baru haruanganta.)
34 Bungina Pita harua, mugap tela sok saing kaudi, saing tung dimaxuwa bungina mugaba kaudi. 35 Waxutu tela sok mugabia ma, harua ba, “Alali Garagu sibuna, lipua ngamogu ba. Angtung galungu haruanganoa!” 36 Waxutua harua laing sup, baing tung dibagu Yesu ing ganina wa. Tung dihisa mana alaba rangua ding, saing mana bungina baguba daharua na lipu tela mana baraxinta dibagu te.
Yesu Hamaringia Gananung Tela Xaunga Wa Mana
(Matyu 17:14-18; Mak 9:14-27)
37 Buragina baing diri mala bimbia. Disok saing buranga sabanga digugunia rangua Yesu. 38 Lipu tela burangia wagi ba, “Lipu Tubatubaingam, ngaxusungaung haringina ba uhauli garagua. Nga garagu taininau ing ganina. 39 Bunging xumana xaunga tuxu haringina bing libu xaba hata sibuna li, ting mari, libu lulu haringina saing gaunggauna. Xaungua yunga monga te, saing hanggalangia sibuna mua. 40 Menau ngaxusunga haringina lipuximdi dinaxu maung ba disuka mala, ne ding sanga te.”
41 Baing Yesu harua nadi ba, “Ai, ang hatatamdi ahatum haringin te. Kuboluimdi dimaring te. Xaidap baru bagula ngawauyu ranguang saing ngaxap salaga mang? Oxop garama ma la li to.”
42 Gananuna mauyu baing xaungua ting mari titia saing libu lulu haringina. Ne Yesu bili xaungua,§ Grik xuana—aningoningo sigixinga teguam. hamaringia gananuna, saing sina muli na tibuna. 43 Baing ding longgalo dihixi mana Urana haringingang sabanga.
Lipudi dihixiyu mana axamandi Yesu libudi, baing Yesu harua na lipuxindi dinaxu mana ba, 44 “Alungu xai mana hatata ngaharua nang ba: Bagula dita Lipua Ma Rangua Urana bixuandi rimadingia.” 45 Ne daxabia rangrang haruanga ba namua te. Hisa manadi bu daxap xai te, ne dimaxuwa ba duxusunga mana.
Gaxarea Mugamuga?
(Matyu 18:1-5; Mak 9:33-40)
46 Hakhaxinga tela mesa liwe manadi mana dingia baruamta bagula wa mugamuga manadi. 47 Yesu xabia hatumingadinga, binabu xap gara tela saing ta mali ranguaina. 48 Baing harua nadi ba, “Lipu gaxarea daxap gara bila li mana yagua, bing daxap nga. Saing lipu gaxarea daxap nga, bing daxap ina soxi nga ma ba. Baing lipu gaxarea wa kimu sibuna mang bing wa mugamuga.”
49 Yon harua ba, “Lipu Sabanga, am gabagu lipu tela suka xaungadi mala mana yama. Am gatuba ba am gabili, namua na kiria tela te.”
50 Ne Yesu harua ba, “Labu abiliu tai, namua na lipu gaxarea dilibu doa mang te, bing ang riaimdi.”
Samariadi Dilibu Xai Mana Yesu Te
51 Xaidapka mana Yesu bagula haing mala long xaiya ma haxekkuba, baing Yesu haringia hatuminganoa saing ila long sabangga Yerusalem. 52 Baing soxi lipu ulekkamdi dimuga mala, diluxu mana long tela wa titia Samaria bu daxauxau axamandi mana. 53 Ne lipudi mana longga baguba daxap Yesu te, namua na haxa mala long sabangga Yerusalem.* Samariadi hauxading mana Yudadi, namua na Yudadi dahaxi buk ba lipu longgalo dila long sabangga Yerusalem bu disabu mana Urana. 54 Lipuxing luwadi Yems Yon tang dinaxu mana dibagu kuboludinga, baing tang duxusunga ba, “Toxoratamona, ubo ba tawagi yaba ri long xaiya ma bu taudi?” Waleu sibuna Urana lipuxing suxunguxunguama Elaitsa libu bila ba. Ubagu 2 Xaitamoxi (2 King) 1:9-16. 55 Ne Yesu xugia mala ranguadi saing bili dingtang, 56 saing didalidi dila mana long tela muli.
Kubolua Tabo Ba Tasu Mana Yesu
(Matyu 8:19-22)
57 Dahaxa mala daxangia, saing lipu tela harua na Yesu ba, “Long baruamta ula mana, bagula nganaxu maung baing.”
58 Yesu haxuya ba, “Koma abungindi ding ginangiding, mangdi ding numading, ne Lipua Ma Rangua Urana ina numang te ba kinu.”
59 Yesu harua na lipu tela muli ba, “Unaxu manga.”
Ning lipua haxuya ba, “Toxoratamona, uyunga nga bu ngala ngakimang tibugu to.”
60 Yesu harua na ba, “Lipudi dahatum haringina manga te duwa bila dimati Urana maxania. Uyunga lipuadi ba dikimang matiadingdi, ne ung ba ula ubaxanga Urana Yonggaxinoa.”
61 Ne tela muli harua ba, “Toxoratamona, bagula ngasu maung. Ne uyunga nga bu ngagoxoya mala ngaharua xai na bakbagigudi to.”
62 Yesu haxuya ba, “Nabu lipu tela ui xai wagania, ne bungingbunginalo bagu mala muli kimuya, bing sanga ba tuxu oxatua Urana Yonggaxinia te.”

*9:20 Mana Grik xuana, Pita haxuya ba, “Ung Kristo”. Am gabung namuxinoa mana Kristo ba.

9:23 Romdi dahaxuya lipu dianamdi kuboludingdi ba dungdi mati xai balingamia. Mana daxanga ila longga dimati mana, doxoxi xaiding balingamdi. Yesu harua bila li bu hatanga ba bungina tasu mana, bing bungingbunginalo taxauxau ba taxap salaga kimbo tamati mana.

9:30 Moses Elaitsa tang Urana lipuxing suxunguxunguamdi. Dimati waleu sibuna, ne diri long xaiya ma bu tang daharua rangua Yesu.

§9:42 Grik xuana—aningoningo sigixinga teguam.

*9:53 Samariadi hauxading mana Yudadi, namua na Yudadi dahaxi buk ba lipu longgalo dila long sabangga Yerusalem bu disabu mana Urana.

9:54 Waleu sibuna Urana lipuxing suxunguxunguama Elaitsa libu bila ba. Ubagu 2 Xaitamoxi (2 King) 1:9-16.