21
Yesu Luxu Long Sabangga Yerusalem Bila Xaitamoxi
(Mak 11:1-10; Luk 19:29-38; Yon 12:12-15)
1 Yesu gabu lipuxindi dinaxu mana dima haxek monga mana long sabangga Yerusalem, baing disok haxek mana longga Betpets wa Xaxagana Olip. Yesu soxi lipuxing luwa dinaxu mana mala, 2 harua nadi ba, “Tang galuxu mana longga wa mugamugangia to. Haxek sibuna ba aluxu, bagula abagu donki tela digoti la ba, gabu garanoa wa rubinia. Tang galubadi saing axai dingtang ma rangua nga. 3 Nabu lipu tela libu haruanga tela mangtang, bing tang gabala ba, ‘Toxoratamona oxatana mana dingtang.’ Baing bagula soxidi ma sap.”
4 Axa li sok bu Urana haruanganoa aningona, harua waleu lipuxing suxunguxunguama Sekaraya suxungunia ba:
5 “Abala lipu Xaxagana Sayongamdi* Mana Grik xuana, haruanga lipu Xaxagana Sayongamdi bila li: Sayon nanuhanginoa, ning harua saha mana Yerusalem lipuxindi. Xaxagana Sayon xaxagana long sabangga Yerusalem wa mana. ba,
‘Bagu xaitamoxima ma ranguang.
Tatuaina, rung etua mana donki tela,
rung etua mana donki tela garanoa.’ ”✡ Sekaraya (Sekaraia) 9:9
6 Yesu lipuxing luwa dinaxu mana tang dila dilibu haruanganoa. 7 Tang daxai donki gabu garanoa tang ma rangua, saing tang diting imangiding sabangadi mahaing mana dingtang. Baing Yesu rung etua manadi. 8 Buranga sabanga duxa imangiding sabangadi daxangia bu dahatanga ba lipu yayam sabanga, saing teladi ditaxiti xai rimandi saing duxadi daxangia. 9 Burangadi dimuga mana gabu burangadi disu mana ding duwagi ba,
“Taiti Urana yanoa mana Xaitamoxi Debit Garanoa ba!”
“Urana sina guxama na lipua li ma mana Toxoratamona yanoa ba!”✡ Olaidi (Buk Song) 118:26
“Taiti Urana Eta Loam Sibuna yanoa!”
10 Yesu luxu Yerusalem bila ba, baing long sabangga ba lipuxing longgalo dihixi mana, saing duxusunga ba, “Lipua li gaxarea?”
11 Baing burangua dahaxuya ba, “Lipua li Yesu, Urana lipuxing suxunguxunguam ma mana Nasaret wa titia Galili.”
Yesu Suka Lipu Siang Oxatanamdi Sangua Urana Numanoa
(Mak 11:15-18; Luk 19:45-47; Yon 2:13-16)
12 Yesu luxu Urana Numang yabania saing suka lipuadi digim disina axamandi mana sianga† lipuadi digim disina axamandi—Lipuadi ba daxap asaxadi xaung mangdi ma maluxu Urana Numang yabania bu disinadi na lipudi dibo ba digimdi bu dahananiadi mana Urana. maluxu Urana Numania masokkuba. Matuxuya lipu siang hakhaxuyanganamdi kabukabudingdi xaung lipu gumak sinaikkamdi kabukabuding rungingamdi. 13 Harua nadi ba, “Aisaya bung Urana Xuania ba Urana harua ba, ‘Numagua bagula duxu ba numa sabungam,’✡ Aisaya (Aisaia) 56:7 ne ang gaxugia mala bila ‘guha tela lipu hanaunggamdi dihisa maluxu mana!’✡ Yeremaya (Jeremaia) 7:11 ”
14 Lipu maxa haxatiandi xaung lipu kidingdi didoa dima rangua Yesu Urana Numania, saing hamaringiadi. 15 Ne lipu hananiangamdi yanamidingdi digabu lipu hanaunaunga tubatubainganamdi dibagu axamang haringing xaidi libudi, saing dilungu garadi duwagi Urana Numang yabania ba, “Taiti Urana yanoa mana Xaitamoxi Debit Garanoa ba.” Binabu gamodingdi didoa mana. 16 Saking duxusunga Yesu ba, “Ai, ulungu garadi li haruangadinga?”
Yesu haxuya ba, “Wane, ngalungu baing. Ne, bola atiti Urana Xuanoa te? Haruanga li wa mana Olaidi, lipu buningam harua na Urana ba:
“ ‘Utubatuba garadi xaung gara kambagindi ba
disina yaya naung.’✡ Olaidi (Buk Song) 8:2 ”
17 Baing sauyadi saing sok long sabangga mala, ila longga Betani, saing kinu la ba.
Xaiya Pik Mutuxu Ba
(Mak 11:12-14,20-24)
18 Buraraging sibuna Yesu haxa mala long sabangga muli, baing gesagina. 19 Bagu xai xangingam tela duxu ba pik daxanga rubinia. Ila haxek mana bu sai mana marandi, ne bagu londi ding ganiding duwa. Baing harua na xaiya ba, “Sanga ba ua muli te!” Baing hata sibuna li xaiya ba mutuxu.
20 Lipudi dinaxu mana dibagu, baing dihixi mana. Duxusunga ba, “Xaiya pik mutuxu sap buk baru?”
21 Yesu baladi ba, “Maxung sibuna ngabalang ba, nabu ang hatumingaim haringing sibuna, hatumingaim luwa te, bing sanga ba alibu taininau bila ngalibu mana xaiya pikka li. Baing bagula adali axa na bila aharua na bimbia li ba, ‘Umesa, utinggung mari tegia,’ baing bagula sok. 22 Nabu ahatum haringina saing asabu, bing baraxing baraxinta axusunga mana, bagula axap.”
Gaxarea Sina Haringinga Na Yesu?
(Mak 11:27-33; Luk 20:1-8)
23 Yesu luxu Urana Numang yabania saing ungguti tubatuba lipudi. Baing lipu hananiangamdi yanamidingdi xaung lipu haringindi dima rangua saing duxusunga ba, “Oxop yaya ba rangua gaxarea bu ulibu axadi bagudi li? Gaxarea mogung ba ulibudi?”
24 Yesu haxuya ba, “Bagula ngaxusungang xusunganga tela to. Nabu abaxanga nanga, bing bagula ngabaxanga ngaxap yaya ba rangua gaxarea bu ngalibu axadi bagudi li. 25 Tauna, bungina Yon sugua lipudi—Gaxarea sina yaya na bu libu? Urana kimbo lipudi?”
Dahangixaya liwe mading ba, “Nabu taharua ba, ‘Urana sina,’ bing bagula xusunga kira ba, ‘Ne baruta ahatum haringina mana Yon te?’ 26 Ne nabu taharua ba, ‘Lipudi disina,’ bing tamaxuwa lipudi bagula dahanggalangia kira, namua na dahatum ba Yon ba Urana lipuxing suxunguxunguam tela.”
27 Baing ina naga, dahaxuya ba, “Am gaxabia te.”
Baing Yesu haxuya ba, “Tauna, nga xauna, bagula ngabalang te ba gaxarea sina yaya nanga bu ngalibu axadi bagudi li.
Haruanga Babuna Mana Lipu Tela Garang Lup Luwa
28 “Ahatumia baru? Lipu tela garang lup luwa. Ila rangua sabangua saing harua ba, ‘Garagua, hatata ula uwaxata wain umangania.’
29 “Haxuya ba, ‘Tegu. Hauxagu.’ Ne kimuya xugia hatuminganoa saing ila.
30 “Baing tibuding ila rangua kixinginoa saing harua maxang taininau. Haxuya ba, ‘Wane tibugu.’ Ne ila teke.
31 “Luwa baruamta libu tibuding murunganoa?”
Dahaxuya ba, “Mugamugangama.”
Baing Yesu baxanga namuxinoa ba, “Maxung sibuna ngabalang ba, lipu takis xabinganamdi xaung haing daxangamdi diluxu Urana Yonggaxinia muga mang. 32 Namua na Lipu Suguangama Yon ma ranguang bu hatanga nang kubolu maringina daxanganoa, ne ahatum haringina mana te. Ning lipu takis xabinganamdi xaung haing daxangamdi dahatum haringina. Baing abagu axa ba sok, ne axugia hatumingaimdi te, ahatum haringina mana te.
Haruanga Babuna Mana Lipudi Duwaxata Wain Umangania
(Mak 12:1-12; Luk 20:9-19)
33 “Alungu haruanga babung tela muli to. Titi moxong tela xuma wain umangang tela. Tongtongia gamgaminga taxiya, saba wain marang ruhangam yabana mari siangia, saing tongtongia xahi wasangam maxaxayam tela. Saking sina na lipu umangamdi, duwaxata bu daxap marang hataindi nading, saing ing sibuna ila haxa mauli hasoya. 34 Bunging moyangama sok, baing soxi lipuxing haulingamdi mala rangua lipu umanga wasanganamdi bu daxap wain marang hataindi ranguadi.
35 “Ne lipu umanga wasanganamdi dituxu lipuxing haulingamdi, ditaha tela, dung tela mati, saing daxatu tela siangia. 36 Baing kimuya soxi lipu haulingam teladi muli nadi, titingadinga dali mugamugangamdi soxidi mala, saing dilibu kubolu taininau manadi. 37 Kimu sibuna, soxi garanoa mala ranguadi. Hatum ba, ‘Bagula dilungu garagu haruanganoa.’
38 “Ning bungina lipu umanga wasanganamdi dibagu garanoa, daharua nading ba, ‘Moxona garanoa lo. Kimuya bagula xap tibuna xalingindi. Tala taung mati, bing xalingindi bagula dima rimaria.’ 39 Binabu dituxu diting mala sangua umangua saing dung mati.
40 “Tauna, ahatum baru? Bungina wain umangang moxonoa ma, bagula ria lipu umanga wasanganamgadi ba baru?”
41 Lipu yayamdi dahaxuya ba, “Bagula hanggalangia lipu dianadi ba sibuna laing dimati, saing ta umangua lipu wasanganam teladi rimadingia, saing mana bunging moyangama bagula disina hataina na ina sap.”
42 Baing Yesu xusungadi ba, “Haruanga li wa Urana Xuania, atiti ba ne baruta ahatumia te? Harua ba,
“ ‘Sianga lipu numa tongtongianganamdi dihitixiya bila diana,
sok siang mugamugangam bu haringia numa rubing longgalo.
Toxoratamona libu axa baguli sok,
saing am gabagu, xai sibuna maxamamia.’✡ Olaidi (Buk Song) 118:22-23
43 “Binabu ngabalang ba Urana bagula unia Yonggaxinoa sangua rimaimdi saing sina na bakbak tela bagula daxap aningonoa masok. 44 Lipu gaxarea xungdi mari mana siangga li bagula duxurutiti, saing lipu gaxarea siangga li xung mari manadi, bagula dimunanggi.”
45 Lipu hananiangamdi yanamidingdi digabu Parisidi dilungu Yesu haruangang babundi, baing daxabia ba su haruangadi ba nadi. 46 Disai daxanga bu dituxu, ning dimaxuwa mana burangua, namua na lipudi dahatum ba Yesu Urana lipuxing suxunguxunguam tela.
*21:5 Mana Grik xuana, haruanga lipu Xaxagana Sayongamdi bila li: Sayon nanuhanginoa, ning harua saha mana Yerusalem lipuxindi. Xaxagana Sayon xaxagana long sabangga Yerusalem wa mana.
✡21:5 Sekaraya (Sekaraia) 9:9
✡21:9 Olaidi (Buk Song) 118:26
†21:12 lipuadi digim disina axamandi—Lipuadi ba daxap asaxadi xaung mangdi ma maluxu Urana Numang yabania bu disinadi na lipudi dibo ba digimdi bu dahananiadi mana Urana.
✡21:13 Aisaya (Aisaia) 56:7
✡21:13 Yeremaya (Jeremaia) 7:11
✡21:16 Olaidi (Buk Song) 8:2
✡21:42 Olaidi (Buk Song) 118:22-23