1 Kimuya mana xaidap luwa disup, baing bagula taunga sabanga luwa disok: Taunga Dalingam* Taunga Dalingam—Yudadi dahatumia muli bungina mugangadingdi duwa Isip saing Urana uleging matiam dali mugangadingdi numadingdi saing garading matuaudi dimati te. xaung Taunga mana Salanga Salalangang Teguama.† Taunga mana Salanga Salalangang Teguama—Taunga baguli sok kimuya mana Taunga Dalingam saing ila xaidap tuwa tuwa taininau saing sup. Baing lipu hananiangamdi yanamidingdi digabu lipu hanaunaunga tubatubainganamdi ding disai daxanga hisangam ba dituxu Yesu bu dung mati. 2 Baing daharua ba, “Labu talibu maluxuʼm bunging Taungamau tai, nam lipudi diti haunginga sabangua.”

3 Yesu wa longga Betani mana Saimon lipu saksaxama numanoa (businganoa sup ba). Wa la ba, rung kabukabia, xang mua, baing haing tela ma rangua, tuxu nanggola siang alabastam baxagi mana guxenga saminam ditongtongia mana xai tela duxu ba nad. Daxaningxaning axamang tela mana te, binabu giminaginoa sabanga sibuna. Baing tahauti nanggola xuanoa ba saing matu mari Yesu toxonia.

4 Ne lipu teladi duwa, hatumingadingdi didoa saing duxusunga liwe mading ba, “Si, baruta sahi guxenga saminamga ba olang? 5 Xai nabu tasina guxenga li na lipudi bu digim bu siangga ba tasina na lipu haxugindi. Giminaginoa sanga mana lipu tela waxata xaidap 300 giminaginoa!” Baing digamia haingga ba.

6 Ne Yesu harua ba, “Ayunga. Atautiti baru? Libu axamang xai sibuna manga. 7 Lipu haxugindi duwa ranguang bunging longgalo, saing bunging bungina abo ba ahaulidi, sanga ba ahaulidi. Ne nga ba, bagula ngawa ranguang bunging longgalo te. 8 Axamana haingga ba sanga ba libu, libu ba. Matu guxenga sanggagia bu xauxau nga muga mana kimangingagua. 9 Maxung sibuna ngabalang ba, mana baru rubinta lipudi dibaxanga ulek xaiyua mana titi longgalo, bagula lipudi dilungu haingga li naxuyanganoa bu dahatumia muli.”

10 Baing Yudas Iskariot, ina tela mana Lipu 12, ila rangua lipu hananiangamdi yanamidingdi bu hamaringia daxanga tela mana ta Yesu rimadingia. 11 Baing dilungu diyaha sibuna, saing dahau haruangua ba disina sianga na. Binabu sai daxanga ba ta Yesu rimadingia.

12 Baing xaidap mugamugangam mana Taunga mana Salanga Salalangang Teguama sok. Mana xaidapka baguba, Yudadi kuboludinga bing dahanania sipsip tutubina mana Taunga Dalingam. Baing lipuxindi dinaxu mana duxusunga Yesu ba, “Ubo ba am gala mana long baruamta bu am gaxauxau axamandi bu oxong Taunga Dalingam angianoa?”

13 Baing soxi lipuxing luwa dinaxu mana mala, saing harua na dingtang ba, “Ala aluxu long sabangia. Lipu tela xuru bori langinam bagula sok mangtang. Tang gasu mana. 14 Bungina abagu luxu mana numa tela, bing tang gabala numa moxonoa ba, ‘Lipu Tubatubaingama xusunga ba: Lobu numa lunam kabila mana ngaxang Taunga Dalingam angianoa rangua lipuxigudi dinaxu manga?’ 15 Baing bagula hatanga nangtang numa luna sabanga etuam tela, kabukabudi duwa masup mana. La ba, axauxau angingua nakira.”

16 Baing ina naga, lipuadi dinaxu mana tang dilauba, tang diluxu long sabangia saing tang dibagu axamandi duwa bila Yesu baxanga nadi ba. Binabu daxauxau Taunga Dalingam angianoa la ba.

17 Yambongguba, baing Yesu gabu Lipu 12 dima. 18 Dirung daxang mua, baing Yesu harua ba, “Maxung sibuna ngabalang ba, angia tela bagula ta nga bixuagudi rimadingia. Lipu tela xang rangua nga.”

19 Ding gamoding mauxadingguba, baing ding taining tainina duxusunga ba, “Nga te, bo?”

20 Yesu haxuya nadi ba, “Ang Lipu 12 tela baing, ina tai salanga mari minia rangua nga. 21 Lipua Ma Rangua Urana bagula mati bila dibung waleu Urana Xuania. Ne laku, mauxanganoa bagula xap lipua ta Lipua Ma Rangua Urana bixuandi rimadingia! Xai buk mana lipua ba nabu waleu bauna hayau te.”

22 Daxang mua, baing Yesu xap salangua, harua xai sibuna na Urana, saing utu saha. Sina na lipuxindi dinaxu mana, saing harua ba, “Axap. Alali mututungagua.”

23 Baing xap xubua, harua xai sibuna na Urana, saing sina nadi. Baing ding taining tainina dinung mana.

24 Baing harua nadi ba, “Alali sibigua mana hau Urana haruanganoa haringina, matuxuya mari bu hauli lipu xumana. 25 Maxung sibuna ngabalang ba, bagula nganung wain muli te laing xaidapka nganung hauna maluxu Urana Yonggaxinia.”

26 Duwaya olai tela masup, baing disok mala dila Xaxagania Olip.

27 Yesu baladi ba, “Bagula ang longgalo ayunga nga, namua na Urana haruangana li wa Xuania:

29 Pita harua na ba, “Heku nabu lipu longgalo diyungaung, nga bagula tegu.”

30 Baing Yesu haxuya ba, “Maxung sibuna ngabalaung ba, hatata yambong, muga mana muxaxua xatu luwa, bagula uhatiam manga bunging tuwa.”

31 Ne Pita haxi sibuna ba, “Heku nabu ngamati ranguaung, nga bagula ngahatiam maung te!” Baing ding longgalo daharua taininau.

32 Dila long tela duxu ba Getsemani, baing Yesu harua na lipuxindi dinaxu mana ba, “Arung mua la li, ngabo ba ngasabu to.” 33 Xap Pita, Yems, Yon dingtung mala xauna. Baing ayangang sibuna xaung gamona mauxang sibuna. 34 Baing harua na dingtung ba, “Lugua ayangana buk, bila ngabo ba ngamatiuba. Awa mua la li, awasa xai.”

35 Ila monga saing yungaina mari titia, sabu ba nabu daxanga tela wa, bing bunging diana ba bagula dali. 36 Baing sabu ba, “Mama, Tibugu! Ung sanga ba ulibu axamang longgalo. Unia xuba salakkamga li mala sangua nga. Ne heku usu mana nga murungagua, ne usu mana ung murungama.”

37 Baing goxoya ma rangua dingtung, bagudi dikinuyu matabu, saing harua na Pita ba, “Saimon, ukinu baru? Sanga mana uwasa xai mana auwa taininau te? 38 Awasa saing asabu mua, nam tubaiga xapkang. Maxuna, luimdi muruding, ne sanggaimdi haringingading te.”

39 Baing Yesu ila muli bu sabu bila menau. 40 Goxoya ma, baing bagu muli dikinu matabu, namua na maxading dikinu. Ne daxabia te daharua baru na.

41 Bunging tuwa goxoya ma, harua nadi ba, “Angtung gakinuyu xaung ayaguauyu? Sanga ba! Xaidap maxanoa ma ba. Abagu, disina Lipua Ma Rangua Urana mala lipu kubolu dianamdi rimadingiauba. 42 Angtung gamesa, talauba! Abagu, lipua bo ba sina nga mala nadi, ina sok lo!”

43 Yesu haruauyu, baing hata sibuna li Yudas, ina mana Lipu 12 tela, sok. Gabu buranga dima, dirai waxang sabangadi xaung xaidi. Lipu hananiangamdi yanamidingdi, lipu hanaunaunga tubatubainganamdi xaung lipu haringindi, ding disoxidi ma.

44 Yudas bo ba sina Yesu nadi, muga hamaringia hatangangua tela ranguadi, harua nadi ba, “Lipua ba ngalibu, lipua naga. Atuxu saing axai mala lia mana lipu wasangamdi.” 45 Tauna, Yudas ila taxa rangua Yesu sap, saing harua ba, “Lipu Tubatubaingama!” saing libu. 46 Baing dita rimadingdi mana Yesu saing dituxu haringina. 47 Ne lipu tela li haxek, xai waxanging sabanga masok, ting mana lipu hananiangam mugamugangama lipuxing oxata olanggama, saing taxiti tanganglianoa.

48 Baing Yesu harua nadi ba, “Ai, ang gama xaung waxang sabangadi xaung xaidi bu atuxu agoxi nga, bila nga lipu hanaunggam tela, bo? 49 Xaidapxaidapka lo ngawa ranguang, ngatubatuba maluxu Urana Numang yabania, ning atuxu nga te. Ne alali sok bu Urana Xuanoa aningona.” 50 Baing lipuxindi dinaxu mana disauya saing diluki mala.

51 Gananung tela, sau imang usamang tela ing ganina, ina su mana Yesu mala. Lipudi dituba ba dituxu, 52 ne luki sangua imanginoa, saing luki mulang mala.

53 Baing daxai Yesu mala lipu hananiangam mugamugangama numania. La ba, lipu hananiangamdi yanamidingdi, lipu haringindi xaung lipu hanaunaunga tubatubainganamdi, ding digugunia ma. 54 Pita su mana mala, ne wa hasoya monga. Su mana mala laing luxu lipu hananiangam mugamugangama numang rubinia. Baing rung mua rangua lipu wasangamdi saing biding yap.

55 Lipu hananiangamdi yanamidingdi digabu lipu haringing longgalo duwa Yuda Kaunsilidi, ding disai haruanga tela bu dung Yesu mati mana, ning ding sanga te. 56 Lipu xumana dima dilanglangua mana, ne naxuyangadingdi maxang taininau te.

57 Ne lipu teladi dimesa disu haruanga languangam mala rangua Yesu bila li, daharua ba, 58 “Am galungu harua ba, ‘Bagula ngaxui Urana Numana li mari, lipudi ditongtongia, baing kimuya mana xaidap tuwa, bagula ngatongtongia tela, lipudi ditongtongia te.’ ” 59 Ning haruangadinga maxang taininau te xauna.

60 Baing lipu hananiangam mugamugangama mesa, li liwe lipudi maxadingia, saing xusunga Yesu ba, “Haxuyangam te? Baru mana haruanga li disu maung?” 61 Ning Yesu mumguti, haxuya haruanga tela te.

Baing lipu hananiangam mugamugangama xusunga muli ba, “Ung ba Urana Lipuxing Mogunganama? Ung Urana Garanoa, Urana taiti yanoa ba?”

62 Baing Yesu harua ba, “Nga baing. Baing bagula abagu Lipua Ma Rangua Urana rung Urana Haringinga rimang rimamo rubinia, xaung bagula abagu ma xaung mugap long xaiyamdi.”

63 Lipu hananiangam mugamugangama sing ina imangindi bu hatanga ba gamonoa doa, saing harua ba, “Heku tasaiʼm lipu tela muli su haruangua na! 64 Ang galungu masup, harungia Urana! Ang gahatum baru?”

Baing dahau hatumingua saing daharua ba lipu diana, bing mati mana kubolunoa. 65 Baing teladi dungguti daxanubia. Disaku maxandi, ditaha rimadingia, saing daharua ba, “Uhatanga ba ung Urana lipuxing suxunguxunguama! Ubaxanga ba gaxarea tahaung!” Baing lipu wasangamdi daxap mala, ditaha.

66 Pita wauyu hawa, maluxu numa gamgamingania, baing haing haulingam tela mana lipu hananiangam mugamugangama haxa mala. 67 Bungina bagu Pita biding yap, bagu haringina mana, saing harua ba, “Ung xauna, uwa rangua Yesu, lipu Nasaretiama.”

68 Ne hatiam saing harua ba, “Ne ngaxabia baraxinta uharua mana te.” Baing Pita ila numa xaluxing yabania.

69 Haing haulingamga ba bagu wa la ba, baing harua na lipudi dili mauli ba, “Lipua li, dingia tela.” 70 Ne hatiam muli.

Mena, lipudi dili mauli la ba daharua na Pita ba, “Maxung sibuna, ung dingia tela, namua na ung Galili tela.”

71 Ne Pita harua haringing sibunauba. Harua ba nabu langua bing sangau, wa haruangia rangua Urana, saing harua ba, “Maxung sibuna, Urana maxania, ngaxabia lipua aharua mana ba te.”

72 Baing ina naga, hata sibuna li, muxaxua xatu muli. Baing Pita hatumia muli haruangua menau Yesu harua na ba, “Muga mana muxaxua xatu luwa, bagula uhatiam manga bunging tuwa.” Binabu Pita tang haringing sibuna.