Tūꞌun é vāꞌa iña Xuva ko e xntée naꞌa San Marcu
1
Kakaꞌan ntódo Juaan Bautista ñuu itsí kān
(Mt. 3:1‑12; Lc. 3:1‑9, 15‑17; Jn. 1:19‑28)
1 Dukuān o iñɨ ntuꞌu e dóo váꞌā ó kakaꞌan túꞌun īña Jesúcristu, dɨ́vi Īꞌxá Xuva kō, ña tuví e dukún kān.
2 Nté ntūvi diꞌna uve naꞌa kakaꞌan Ísaia, ña é kaꞌán naa Xuva ko kídaā, tsí duꞌvā ó kakaꞌan Xúva ko ni Iꞌxā ña:
Diꞌna taxnūu ú uun ñaꞌa, ña é xtūví tuꞌvé itsi o,
ne, dá taxnūu ú o.
3 Uun tatsín ne, dōo ditó kakaꞌan ñuu itsí kān:
“Nākoo túꞌvē ntó itsi vaꞌa,
tsí e véꞌxi Xuva kō”, kaꞌan,
kaꞌan Ísaia san.
4 Ña é taxnuu Xuva kō ne, dɨvī Juaan, ña é kaika má kūꞌu kan é kanakūtsi ntute ña ñaꞌa san. Kakaꞌan ña é diꞌna natuꞌvi ñaꞌa san kuétsi ña ne, dá kutsi ntute ña. Dukuān é kāda kaꞌnu iní Xuva ko ni ñā kuetsí ña. 5 Un ntɨɨ́ ntɨ̄ɨ́ ña ñuú Judea ni ñá ñuú Jerusaleén, dā xee ñá ne, natɨ̄vi iní ña kuetsi ña ne, da itsi ntute ña ntaꞌa Juaán san méꞌñu ntūte kaꞌnu é nani Jōrdaan.
6 Dóō Juaán san ni ñɨ̄ɨ íꞌxi ña ne, ñɨɨ kameu kúvi. E ini éꞌxi ña ne, skunti; ini xiꞌi ñá ntūdín ñuñu. 7 Kakaꞌan ntódo ña ni ñāꞌa san:
—Viꞌi a vé ne, xée uun ñaꞌa ñatīi, ña é dií ka kaꞌnu ñaꞌa é xuꞌu. Ntē ña té nee nuu áꞌvi ko é nākoó tɨxɨ̄ u é nāntuté u ntiꞌxen ña. 8 Xuꞌú ne, kūdii ntute kadáꞌvi ú nto dá kanakūtsi ntute ú nto. Ntá tsi dɨvi ñā ne, Espíritū Sántū taꞌxi ña nto é kunūu ña nima nto —kaꞌan Juaan.
Dā ítsi ntute Jesuu
(Mt. 3:13‑17; Lc. 3:21‑22)
9 Ntuvi tsikán ne, ntaka Jesuú ñuú mii ñā é nani Nazāree, é tuví ñuú Galilea. Xée ñā mí tuví Juaan. Juaán san ne, nakútsi ntute ña Jesuu méꞌñu ntūte kaꞌnu é nani Jōrdaan. 10 Kidáā né, dā ntíi Jesuu diñɨ ntute kaꞌnu san ne, īni ña tsí nákaan e dukún kan ne, ikān ntíi Espíritū Sántū san é vata kaa uun paloma é īrkaá nuu dɨkɨ ña. 11 Kakaꞌan tátsin Xúva kō nte e dukún kān:
—Dɨvīn é Iꞌxá miī ko e dóo kakuinimá ko o. Ñá te nté kaa diní nu nimá ko kuenta iña o —kaꞌan Xúva ko ni Jēsuu.
Ntīo tóꞌō e ña váꞌā san é kōꞌxo Jesuu nuu i é kīni kaa
(Mt. 4:1‑11; Lc. 4:1‑13)
12 Espíritū Sántū sán ne, kueꞌen níꞌi ña Jesuu ñuu itsí kān. 13 Úvi dīkó ntuvi, úvi dīkó niñu íka Jesuu íkān. Kaika ña mí ntaíka kɨtɨ kuꞌu san. Ikān xée tóꞌō e ña váꞌā san ne, ntio i é kōꞌxo Jesuu núu i é kīni kaa. Ntá tsi xee ánjē san é kade ña ña kuenta.
Eni ntuꞌu Jēsuu kakáꞌan ntódo ña ñuú Galilea
(Mt. 4:12‑17; Lc. 4:14‑15)
14 Dā inúu kutu Juaan viútun sán ne, xée Jēsuu ñuú Galilea, kakaꞌan ntódo ña, kakaꞌan ña nté kuān nte váꞌā ó kadē kûꞌvé Xuva kō. 15 Kakaꞌan ña:
—E xée ūra í ve. Ña náꞌā ka dá kixkadā kûꞌvé Xuva kō. Dukuān né, natuꞌvi ntó kuetsi nto ne, kuintiꞌxe nto túꞌūn é vāꞌá san —kaꞌan ña.
Nākaxnúu Jesuu kɨmi ñaꞌa, ña ntátava tsákā san
(Mt. 4:18‑22; Lc. 5:1‑11)
16 Kaika Jesuu díñɨ míni Galileá san ne, ikān nániꞌi ña Simuun ni ení ña, ñá nani Āndree. Ntánakuītá nuu ña xunu ña iní ntute san, tsí dɨvi tsīñu ntáde ña é tsāká ntátava ña. 17 Kakaꞌan Jésuu ni ña:
—Kuntīkɨn ntó ko. Ñá tāvá ka nto tsákā, tsí viꞌi a vé ne, káꞌan nto ni ūn ntɨɨ́ ntɨ̄ɨ́ ñaꞌa é na ntūváꞌa nima ña —kaꞌan ña.
18 Kidáā ne, ura tsí i tsoo mii ña xunu ña ne, dá kuēꞌen ñá ni Jēsuu.
19 Kūdii tsi kuéꞌen Jesuú ne, nāniꞌi taꞌan ña ni Sántiau ni ení ña, ñá nanī Juaan. Ntuvi ña é īꞌxá Zebedeu. Ñuꞌu ña ni uva ñā iní tun ntoō ñá, ntántaváꞌa ña xunu ña. 20 Kidáā né, kāna Jesuu ña é kuntīkɨn ñá ña ne, ura tsí i xtúvi mii ña uva ña nī ña ntáde tsiñu iña ña iní tun ntōó san, dá kuēꞌen ñá kuntīkɨn ñá Jesuu.
Uun ñaꞌa, ñá nuu é ña váꞌā nima i
(Lc. 4:31‑37)
21 Xée ña ñūu é nani Capērnau. Ntuvi é ntoo kadin ñaꞌa sán ne, kuéꞌen Jēsuu má viꞌī mi ntánataká nuu ña Israeé ne, eni ntuꞌu ñā nakuaꞌa ña ñaꞌá san. 22 Ñaꞌa sán ne, dōo vaꞌá kuinī ñá da téku ña é kuān nte váꞌā ó kakaꞌan Jésuu. Ñá te ni kāꞌan ñá ni ña vatā ó kakaꞌan mastrú lei íña Xuva ko, tsi dóo iō ña é kāꞌan ña dá kanakuāꞌa ña. 23 Tuví uun ñaꞌa má ūkún kān, ña é nuu e ña váꞌā nima i. Kakaꞌan ñátīí san:
24 —¿Nté kui kānateñu nuu nto ntɨ́, Jesuu, ñá ñuú Nazaree? ¿Vēxkáꞌni ntu nto ntɨ? Iní ntɨ nto, tsí Xuva kō táxnūu ña nto —kaꞌan ña.
25 Ntá tsi de tíi Jesuu ni é ña váꞌā san, kakaꞌan ña:
—¡Ntiin iꞌa, tsí ña te íña o sáꞌā! —kaꞌan ña.
26 Īde é ña váꞌā san é xiꞌi mii ñatīí san ne, dōó ntii kachuꞌu ntáa é ña váꞌā san da ntíi, kueꞌen. 27 Koó dā kúduꞌva ña ntâñɨ́ san ne, ntákaꞌan ña:
—¿Xoó ñaꞌa ntu ña sāꞌa e kúvi idé ña é nakūnu ña é ña váꞌā san? Ña sāꞌá ne, e túku o kadē kúꞌvē ña. Kakutíi ña kanakūnu ña é ña váꞌā san. ¿Né ntu nchuꞌún kanakuāꞌa ña kō? ¿Ō nchuꞌún xeé ntu, ne, nté kaa? —kaꞌan ñáꞌa san.
28 Ura dúꞌva tsi i kútuni un ntɨɨ́ ntɨ̄ɨ́ ña ñuú ntaꞌvi san, ñuú e ntáduku ntée ñuú Galilea, nté ō dé Jesuu, tsí dóo ntákaꞌan ñáꞌa san.
Ntāváꞌa Jesuu ñuntɨ́ɨ Sīmuun
(Mt. 8:14‑15; Lc. 4:38‑39)
29 Dā ntáka Jesuu mí ntánataká nuu ña Israeé san ne, kueꞌen níꞌi ña Santiau ní Juaan nú viꞌi Sīmuun. Ikān tuví Andreé dɨ. 30 Kakaꞌan ñáviꞌi Sīmuun ni Jésuu tsí etsin ñuntɨ́ɨ Sīmuun. Tuví ntaa ña má viꞌi ña kān, tsí kaꞌni kaxéꞌe ña. 31 Kúkɨ̄ꞌví Jesuu má viꞌī mí tuví ña ne, karkāa ña ntaꞌa ña, náxntitsī ñá ña. Ura tsí i ntikó ña kaꞌni. Kidáā ne, kuéꞌen ña, kūkaváꞌa ña é kāꞌxí ñaꞌa san.
Dōó tɨtɨ́n ña nchokuvi ntaváꞌa Jesuu
(Mt. 8:16‑17; Lc. 4:40‑41)
32 Dā kuáā, da idó nuu ngántii sán ne, ñá tē nté kaa ñaꞌa xee ña mí tuví Jesuu, xee níꞌi ña ña nchokuví ni ñā é ñuꞌu é ña váꞌā nima i. 33 Un ntɨɨ́ ntɨ̄ɨ́ ña ñuu í san ne, nātaká nuu ña xiꞌi kan. 34 Ñá tē nté kaa ñaꞌa ntaváꞌa Jesuú da nēé ka kuiꞌi ntákuvi ña. Nakúnu ñā é ña váꞌā san é ñūꞌu nima ñáꞌa san dɨ. Ñá ni xēꞌé Jesuu itsi é kāꞌan é ña váꞌā san xoo é dɨvi ñā, tsí e ña váꞌā san ne, ini tsí Iꞌxá Xuva ko ñā.
Kaika Jesuu kanɨ́ɨ ñūú Galilea, kákaꞌan ntódo ña
(Lc. 4:42‑44)
35 Tévāá duꞌva tsi, dá ntɨkɨn niꞌnī ká ne, nákuntītsí Jesuu, kuéꞌen ñā mí xoxó ñaꞌa, tsí ntio ña é kunuu mii ñā é kāꞌan ñá ni Xuva kō, ña tuví e dukún kān. 36 Simuun ni ñá ntoo niꞌi ñā ne, íxnantuku ña Jēsuu. 37 Dā nániꞌi ña ñá ne, ntákaꞌan ña:
—Un ntɨɨ́ ntɨ̄ɨ́ ñaꞌa san ntánantuku ña ntō —kaꞌan ña.
38 Kakaꞌan Jésuu ni ña:
—Xio ñuu é ntoo etsin iꞌa kɨꞌɨn o ve. Ikān kíkaꞌan ntódo ú dɨ, tsí dukuān é vēꞌxi u —kaꞌan ña.
39 Dōo íka ña é un ntɨꞌɨ ītsi ñuú Galilea. Kakaꞌan ntódo ña má viꞌī mi ntánataká nuu ña Israeé san un ntɨɨ́ ntɨ̄ɨ́ ñuú san ne, nakūnu ña é ña váꞌā san.
Dā ntaváꞌa Jesuu uun ñaꞌa, ña kanakoꞌxo kúñu ī
(Mt. 8:1‑4; Lc. 5:12‑16)
40 Xée ūun ñaꞌa, ña kanakoꞌxo kúñu ī, mí tuví Jesuu. Kanchɨtɨ ña, kakaꞌan ña:
—Tē ntio nto ne, kuvi ntaváꞌa nto ko —kaꞌan ña.
41 Kidáā ne, ntuntaꞌví ini Jesuu ña. Tɨɨn ntaꞌa ña ñā ne, kakaꞌan ña:
—Ntio ko. Ntuváꞌan —kaꞌan ña.
42 Ura tsí i ntɨ́ꞌɨ kuiꞌí san ne, ntuváꞌa ña. 43 Nataxnūu Jesuu ñá ne, dōo kaꞌan ñá ni ñā:
44 —Ñá ku kāꞌan tsín ni ñāꞌa nté ō kúvi é ntuváꞌan. Kuēꞌén ve mí tuví dutú san, na kōto nteé ña o ne, dá nakuēꞌen sintiáꞌvi ntaꞌa Xuva kō tsi é ntuntoo kúñu o, vatā ó kakaꞌan Muísee é vīin. Dukuan kōo é kūtuni ñáꞌa tsí ntuváꞌan —kaꞌan Jésuu ni ña.
45 Ntá tsi ña ntuváꞌa sán ne, kuéꞌen ña itsi kān né, ikān éni ntuꞌu ña kākaꞌan ñá ni ūn ntɨɨ́ ntɨ̄ɨ́ ñaꞌa san nté ō dé Jesuu é ntaváꞌa ña ña. Dukuān ne, ña ni kúvi xee ditó ka Jesuu nté uun ká ñuu. Da mii tsī e íka ña mí xoxó ñaꞌa. Ntá tsi dóo kiꞌin itsi ñūu véꞌxi ñaꞌa san é nātaká nuu ña mí tuví ña é ntio ña kini ña ña.