8
Xéꞌe Jēsuu é kāꞌxi kɨmi míil ñaꞌa
(Mt. 15:32‑39)
1 Ntuvi tsikán ne, dōo kueꞌe ñaꞌa nátaká nuu ña. Ña túvī é kāꞌxí ña. Kāna Jesuu ña ntɨníꞌi ñā ne, kakaꞌan ñá ni ñā:
2 —Kantuntāꞌví ini kó ñaꞌa san, tsi é uni ntūvi é ntoo ña nī ko. Ña túvī nee iñá kaꞌxi ña. 3 Te nataxnūu ú ña é na nūꞌu ñá nu viꞌi ña kān é ñā káꞌxi ña ne, koó vitā ñá itsi kān, tsí iō ñá ne, dōó ika vēꞌxí ña —kaꞌan ña.
4 Ntá tsi ña ntɨniꞌi ñā ne, ntákaꞌan ña:
—¿Nté ntu koo niꞌi ña é kāꞌxí ña? Tsí kūdii ñuu itsi iꞌa, mí xoxó ñuꞌu i —kaꞌan ña.
5 Ntá tsi Jesuú ne, tsixeꞌe ña ñā:
—¿Tɨtɨ̄n ntú tañúꞌu odo ntō?
—Úꞌxē sa —kaꞌan ña.
6 Kidáā ne, kakaꞌan Jésuu ni ñaꞌá san é na kūntoo ña ñuꞌu san. Kīꞌi ña tañúꞌū sán ne, da nakuéꞌe ña sintiáꞌvi ntaꞌa Xuva kō. Kātsin dava ña tañúꞌū sán ne, dā xeꞌé ña ña ntɨniꞌi ñā é na tsīꞌi ña é kāꞌxí ñaꞌa san. 7 Odō ká kudii ña tsákā sán dɨ. Nakuéꞌe ña sintiáꞌvi ntaꞌa Xuva ko kuēnta iña í, dā xeꞌé ña ña ntɨniꞌi ñā é na tsīꞌi ña é kāꞌxí ñaꞌa san. 8 Dā kúvi éꞌxi ntāꞌá ñaꞌa sán ne, natákā ñá taꞌvi ī é ntoó ka. Úꞌxē ká xika i nátsuꞌun tsitu ñā é ntoó san. 9 Ñá te da kɨ̄mi míil ñátīí san éꞌxi ña. Kidáā né, nataxnūu ña ñaꞌa san é na nūꞌu ñá viꞌi ña. 10 Kidáā ne, kuéꞌen Jēsuu ni ñá ntɨníꞌi ñā, nakúꞌun ña īní tun ntōó san é kɨ̄ꞌɨn ñá ñuu é nani Damānuta.
Ntaíkān ñá fariseu é vīi Jesuu nuu i e dóo kaꞌnu
(Mt. 16:1‑4; Lc. 12:54‑56)
11 Xéē ña fariseú san é kōto nteé ña Jesuu. Eni ntuꞌu ñā ntatíin nuu ña, ntákaꞌan ñá ni ñā:
—¿Nté ntu koo kutuní ntɨ tē nuu é ntaā i é kākaꞌan nto? Vií nto uun nuu i e dóo kaꞌnu, na kīní ntɨ nuú ntɨ, tē nuu é ntaā i é vēꞌxí nto ntaꞌa Xuva kō —kaꞌan ña.
12 Jesuú ne, un tsi xkóo kani ña, kakaꞌan ña:
—¿Nté kuān nte ntaíkan ntu ña ntoo vevii nuu i e dóo kaꞌnu? Nuu é ntaā i é kākaꞌán u ni ntō: Ñá vīí u nté uun nuu i e dóo kaꞌnu é kinī ña —kaꞌan ña.
13 Kidáā né, tsoo mii Jēsuu ñá ne, nákunūu xtuku ña tun ntōó san, kueꞌen ñá xio diñɨ ntute san.
Uꞌxen ía īña ñá fariseu
(Mt. 16:5‑12)
14 Ña ntɨniꞌi Jēsuú ne, kūnáa inī ña é kuīdo ña é kaꞌxī ña. Uun kudii tañúꞌū san níꞌi ña iní tun ntōó san. 15 Kakaꞌan Jésuu ni ña:
—Koto xnto uꞌxen ia īña ñá fariseú san ni īña Heródē dɨ —kaꞌan ña.
16 Nātiín mii ña ntɨniꞌi ñā kídaā, ntákaꞌan ña:
—¿Nee iñá ntu kani túꞌun é kākaꞌan ñá iña uꞌxen íā san? ¿Ō dé ña tuvi ntu tañúꞌu niꞌi ō né, ō nté ō ntu? —kaꞌan ña.
17 Kūtuni Jésuu é ntánatíin ña ne, kakaꞌan ñá ni ñā:
—¿Nté kuān o ntákaꞌan ntú nto é ña tuvi tañúꞌū? ¿Vāta ntu kiní nto? ¿Vāta ntu kɨ́ꞌɨn dɨkɨ nto é kākaꞌán u ni ntō? ¿Nté kuān nte káꞌxi ntu nto? 18 Īó ntuxnūú nto ne, ña ntaíni nto. Īó tutun ntó ne, ña ntátekú nto. ¿Ña nakaꞌan ntu nto nuu i é dóo kaꞌnu é idé u víꞌi, 19 dā kátsin dava u é ūꞌun tsí tañúꞌū sán ne, úꞌūn míil ñāꞌa san éꞌxi ña? ¿Tɨtɨ̄n ntú xika i é ntoó ka san nataká nto? —kaꞌan Jésuu ni ña ntɨníꞌi ñā.
—Uxúvī ka —kaꞌan ña.
20 —Dā kátsin dava u uꞌxe tañúꞌū sán ne, kɨ́mī míil ñāꞌa san éꞌxi ña ne, ¿tɨ̄tɨ́n ka ntu xika i é ntoó ka nataká nto? —kaꞌan Jésuu, tsíxeꞌe ña ñā.
—Úꞌxē ka —kaꞌan ña.
21 —¿Ntē dúkuān ña ntáñeꞌe dɨkɨ ntu nto? —kaꞌan ñá ni ñā.
Ntāváꞌa Jesuu úun ñaꞌa, ña kuāa, ña ñuú Betsaida
22 Xée ña ñūú Betsaida. Ñaꞌa sán ne, xee níꞌi ña uun ña kuāá ne, íkan ña ntāꞌa Jesuu é na tɨɨn ntaꞌa ña ñā. 23 Jesuú san ne, írkaa ña ntaꞌa ña kuāá san ne, ñeꞌe níꞌi ña ña diñɨ ñuú san. Kidáā ne, nákāꞌa ña dɨ́ɨ ña ntuxnūú ña kuāá san ne, dā xntékū ñá ntaꞌa ña dɨkɨ ña. Tsixeꞌe ña ñā:
—¿É kainín ntun ve? —kaꞌan ña.
24 Nākaán ña kuāá san ntuxnūú ña ne, dá kakāꞌan ña:
—Kainí u ñatīi vata ntáa utun ntáa ña, ntá tsi ntaíka ña —kaꞌan ña.
25 Kidáā né, tɨɨn ntaꞌa xtūku ñá ntuxnūú ña kuāá san. Nākiní vaꞌā ñá un ntɨꞌɨ̄ kídaā. 26 Kidáā né, nataxnūu Jesuu ña é na nūꞌu ña nú viꞌi ña kān:
—Kūnúꞌun ntaan tsin; ñá ku kuīta ntíꞌxin má ñūú san. Ñá kū xoo kaꞌan niꞌin —kaꞌan Jésuu ni ña.
Kakaꞌán Pedru tsí Jesuú ne, dɨvi ñā é taxnuu Xuva kō
(Mt. 16:13‑20; Lc. 9:18‑21)
27 Kidáā ne, kuéꞌen Jēsuu ni ña ntɨníꞌi ña ñūú kuetsī é ntoo ñuú Cesarea Filipu. Dá kuēꞌen ñá itsi kān né, tsixeꞌe Jēsuu ña:
—¿Nté ntū ó ntákaꞌan ñáꞌa san iñá ko? ¿Xoó ntu ñaꞌa ú, te kuīní ñaꞌa san? —kaꞌan Jésuu.
28 Ña ntɨniꞌi ñā ne, ntákaꞌan ña:
—Iō ñá ne, Juaan Bautista nto, kaꞌan ña. Iō ñá ne, Elia nto, kaꞌan ña. Īo túku ña ne, ña é kaꞌán naa Xuva ko nto, kaꞌan ña —kaꞌan ñá ntɨniꞌi ñā.
29 —Ntōꞌó ni, ¿xoó ntu ñaꞌa ú, te kuinī nto? —kaꞌan ña.
—Ntōꞌo é Cristu ntó, ña táxnuu Xuva kō —kaꞌán Pedru.
30 Kidáā ne, kakaꞌan Jésuu ni ña é ña ku kaꞌán ña ni ñāꞌa san xoó ñaꞌa ña.
Kakaꞌan Jésuu é kuvī ña
(Mt. 16:21‑28; Lc. 9:22‑27)
31 Kidáā né, eni ntuꞌu Jēsuu nañéꞌē ñá ña ntɨniꞌi ñā tsí dɨvi ñā é vēxkúvi ña ñatīí ne, da miī e dóo kiꞌin nuū i é ntōꞌo ña. Tsí ñatā sán, ni dūtu ñá odo nūú, nī mastrú leí san ne, un ntɨɨ́ ntɨɨ̄ ñá ña xkuntée iní ña ña ne, kaꞌní ña ña, ntá tsi tē kúvi uni ntúvi ne, ntoto xtuku ña.
32 Kakaꞌan ntáa ña nuu i sáꞌa ni ña ntɨniꞌi ñā. Pedrú ne, kueꞌen níꞌi ña Jēsuu mí xoxo ntáñɨ̄ í ne, eni ntuꞌu ñā de tíi ña ni ñā.
33 Ntá tsi Jesuú ne, xkokōto ña mi ntâñɨ́ ña ntɨniꞌi ña, ña nguiī sán ne, dē tíi ña nī Pedru, kákaꞌan ña:
—¡Duꞌxēn! ¡Kiin nteén xion! tsí túꞌūn é kākaꞌan ní ko ne, xuꞌu tóꞌō e ña váꞌā san kakéne. Ñá te kadē kuení o vatā ó kade kuení Xuva kō, tsí kadē kuení o vatā ó ntáde kuení ñaꞌa san —kaꞌan Jésuu ní Pedru.
34 Kidáā né, kāna Jesuu ña ntɨníꞌi ña ni ūn ntɨɨ́ ntɨ̄ɨ́ ñaꞌa sán ne, kakaꞌan ñá ni ñā:
—Tē xoó ñaꞌa ntio ña é kuntīkɨn ñá ko ne, ña kúvi vīí ka ña nee iña é ntio mii ña, tsí utén uten é kuntīkɨn ñá ko, kuān te kuví ña. 35 Tsí tē xoó ñaꞌa ncho nakakū ñá ntuvi iña ñá ne, da nākunaá ña ntuvi iña ña. Ntá tsi xoó ñaꞌa é nākunaá ña ntuvi iña ña kuenta iñá ko ni kuēnta iña túꞌūn vaꞌá iña Xuva kó ne, nakáku ña ne, níꞌi ña ntuvi vāꞌá iña ña ntaꞌa Xúva kō. 36 ¿Míꞌi ntū kaidiáꞌvi é nīꞌi ko é un ntɨꞌɨ̄ é īó ñuxiví sa, te nākunaá o nima ko? 37 ¿Nee iñá ntu e dóo nuu áꞌvi i é nadama o ntūvi iña ko? 38 Tē xoó ñaꞌa kukaꞌan nuu ña kuenta iñá ko nī kuenta iña túꞌūn ko méꞌñū ña ntoo ñuxiví sa, ña é ña ntákuintiꞌxe i, ña kini ntáa sán ne, xuꞌu é vēxkúvi ú ñatīí ne, kukaꞌan nuú ko ñá dɨ tē naínu u. Tē naínú u ne, nainu niꞌí u ánjē, ña e dóo vaꞌa. Kidáā ne, kiní nto tsi dóo kaꞌnu ú, vatā ó kaꞌnu uva miī kó, ña tuví e dukún kān —kaꞌan Jésuu.