10
Yesu a wuzey mey da ray meɓəley ŋgwas
(Matiye 19.1-12; Luk 16.18)
1 Yesu a sləkɗey da slala Kapernayum, a daw aa hwayak ŋga *Jude da dey laŋgar ŋga wayam ŋga Jurdeŋ. Ndəhay a kusam ga a cakay a saya. Aa faa sərkadata anda aa ma ka mandaw mandaw. 10.1 Lk 9.51
2 *Fariza hay a diyam fa vəɗa, amba a jadamara. Aa cəfɗamara, a ləvmar: «Kwakwas aləkwa a vəley cəveɗ a ndaw ŋga ɓəla ŋgwas aŋga daw?»
3 Yesu a mbəɗdatara, a ləvtar: «*Mawiz a ləvkwar ŋga key na, kwariya?» 10.3-4 Mt 5.31
4 Fariza hay a, a ləvmar: «Mawiz a ləvey da ndaw a wuɗey ŋga ɓəla ŋgwas aŋga na, si a wuzlalar ɗerewel ŋga ɓəla ŋgwas aŋga ha ɗagay, fa dəɓa ha, a ɓəla.» 5 Yesu a ləvtar: «Sərmara, Mawiz a wuzlala *mewey a ŋgene na, maja mevel akwar maaya ba, ka gəmam ŋga təɓmara mey ŋga Gazlavay ba. 6 Daa mezley ŋga bəla, “Gazlavay a ləmwa na, zel ta ŋgwas”, ba diya? 10.6 MC 1.27 7 “Maja ŋgene, ndaw-mezəle a mbəkda papaha ta mamaha, amba a cəmam ta ŋgwas aŋga. 10.7-8 MC 2.24 8 Ata cewete, a təram anda ndaw pal.” Anda keɗe, ata ndəhay cew saba, ama ata anda ndaw pal. 9 Yaw, cek masa Gazlavay ma cəma sem anda keɗe na, ndaw a da wunka ba.»
10 Fa dəɓa ha, masa ata Yesu ta gula aŋga hay ma vəham cay a way na, gula aŋga hay aa cəfɗamara saya da ray meɓəley ŋgwas. 11 Yesu a ləvtar: «Kwa waawa ma ɓəla ŋgwas aŋga, fa dəɓa ha, a ley mekele na, ndaw aha a key ŋgene, a ley vaw saw da palah, a key a kar cek maaya ba ŋgada ŋgwas aŋga mahura. 10.11-12 Mt 5.32; Lk 16.18; 1Kwr 7.10-11 12 Ŋgada ŋgusay may, da ŋgwas a mbəkda zel e, a daw asi ndaw mekele na, ŋgwas aha a key ŋgene, a ley vaw saw da palah.»
Yesu a pəstar mey a bəza hay
(Matiye 19.13-15; Luk 18.15-17)
13 Ndəhay a handamata bəza hay fa Yesu amba a patar har a ray, a pəstar mey. Ama gula aŋga hay a kamatar mey a ndəhay a. 14 Masa Yesu ma nəka cek masa gula aŋga hay ma kamara ha na, a mbafar ba, ta’, aa guzltar, a ləvtar: «Mbəkdamatərwa bəza hay ŋga samawa fa yah! Ka da təkmata ba, maja Gazlavay fa wey da ray ndəhay masa anda bəza hay a. 15 Ya fa ləvkwar fara fara, da ndaw fa təɓa Bay Gazlavay ŋga wey da ray a anda bəzey mecəhe ma təɓa daa ba na, ndaw aha fa da mbəzey a wuzlah ndəhay masa Gazlavay ma wey da ray ata na, daa ba.» 10.15 Mt 18.3
16 Ta’, a lata bəza hay a, a har aŋga, a patar har a ray, a pəstar mey.
Ndaw masa-zleley aa cəfɗa Yesu da ray mehətey heter mendəvey ba
(Matiye 19.16-30; Luk 18.18-30)
17 Masa Yesu fa da daw aa slam mekele na, gula daha a hawa fa aŋga, a regedey fa mey aŋga, ta’, a ləvar: «Bay aɗaw, ndaw masa maaya, ya da key amba ya hətey heter mendəvey ba na, me?» 18 Yesu, ta’, a ləvar: «Ka zəlya ndaw maaya na, maja me? Ndaw maaya na, Gazlavay pal taava aŋga. 19 Yaw, ka səra *mewey hay ŋga Gazlavay, ba diya? Ara mey ma ləvey: “Ka da kəɗey ndaw vagay ba, ka da ley vaw saw da palah ba, ka da leley ba, ka da mbərzley a ray ndaw ba, ka da təkney cek ŋga ndaw ba, natar ray ŋgada ata papakw ta mamakw.”» 10.19 Mab 20.12-16; Mew 24.14
20 Ndaw a, a mbəɗdara, a ləvar: «Bay aɗaw, dəga yah daa zariya aɗaw, ya ta zləɓta mewey hay a ŋgene daa ba səlak.»
21 Yesu a nəka ndaw aha, a wuɗa, ta’, a ləvar: «Cek pal ma mbəkaka daha ŋga key. Anda keɗe, daw, həɗkadata cek akah hay tabiya, wunkatara dala ha a masa-viya hay. Da ka ta ka la kəne na, ka da hətey zleley fa Gazlavay da vaɗ. Masa kah ma vəldatara dala ha cay a masa-viya hay na, sawa, səpya.» 10.21 Mt 19.21
22 Masa ndaw a ma cənda mey a keɗe la na, a ndərɓa dey, a daw, aŋga ta meesəmey daa ba, maja aŋga ta zleley ga, a wuɗey a vəlda a ndəhay mekele ba. 10.22 Ps 62.11
23 Yesu a nəkta gula aŋga hay da cakay a, ta’, a ləvtar: «Aŋga ta banay ga ŋgada ndəhay masa-zleley amba a təɓmara Gazlavay ŋga wey da ray ata.»
24 Gula aŋga hay a rəzlam ga da ray mey a. Ama Yesu a ləvtar saya: «Bəz aɗaw hay, aŋga ta banay ŋgada ndaw amba a təɓa Bay Gazlavay ŋga wey da ray a * 10.24 Daa ɗerewel hay mekele ta mey Gərek a ləvey: «aŋga ta banay ŋgada ndaw ma vəlda ray aŋga ŋgada zleley amba a təɓa Bay Gazlavay ŋga wey da ray a.». 25 Ahaw, aŋga ta banay ŋgada slagwama ŋga mbəzey taa vəgeɗ ŋga baatal. Ama aŋga ta banay ga ma fəna saya ŋgada ndaw masa-zleley ŋga təɓa Bay Gazlavay ŋga wey da ray a.»
26 Gula aŋga hay a rəzlam ta gədaŋ ta gədaŋ, aa cəfɗam vaw da wuzlah ata, a ləvam: «Da anda keɗe na, ma da ləhey daa mebərey na, wa?»
27 Da ray ŋgene, Yesu a nəkta, a ləvtar: «Meləhey daa mebərey na, ara cek masa ndaw-magədaŋ ma gwa ŋga ka ba. Ama Gazlavay a gwa ŋga ləhda ndaw maja aŋga na, a gwa a kata cek hay tabiya.» 10.27 Mt 19.26
28 *Piyer a ləvar a Yesu: «Yaw, ala na, ya ta mbəkdamatərwa cek ala hay sem cəpa, amba ya səpmaka.»
29 Yesu a mbəɗdara, a ləvar: «Ya fa ləvkwar fara fara, da ndaw a mbəkdərwa way aŋga, da daa ba, a mbəkdatərwa məlmaha hay, dam-mamaha hay, mamaha, papaha, bəz aŋga hay, da daa ba, a mbəkdatərwa ley aŋga hay, amba a səpya, asaya amba a wuzey *Mey-maaya-mawiya na, 10.29-30 Mt 10.37 30 ndaw aha, daa masa aŋga da bəla na, a hətey cek hay a la ma fəna, a key dey temere a ray cek hay masa aŋga ma mbəkdatərwa ha. Anda meləvey, a da hətey way hay, məlmaŋ hay, dam-mamaŋ hay, mamaŋ hay, bəza hay, ta ley hay mekele mekele saya. Asaya, ndəhay a sərdamara banay la ga maja mey aɗaw. Fa dəɓa ŋga mendəvey ŋga bəla na, a hətey heter mendəvey ba la saya. 31 Yaw, ndəhay ga ma təɓmara mey aɗaw ŋgeeme, a da vəham fa dəɓa. Asaya, ndəhay masa fa dəɓa, a da diyam fa mey.» 10.31 Mt 19.30
Yesu aa guzley ŋga dey maakar da ray meməcey aŋga ta masləkɗawa aŋga
(Matiye 20.17-19; Luk 18.31-34)
32 Ata Yesu ta ndəhay mekele, ata daa cəveɗ ma daw a *Jeruzelem. Yesu fa daw fa mey ŋga gula aŋga hay. Gula aŋga hay a, ray ata fa həɓey maja a sərmara Yesu a da sərey banay da Jeruzelem, ama aŋga fa daw a Jeruzelem e cəŋga. Asaya, ndəhay mekele masa ma səpmatar wurzay na, fa diyam ta mandərzay daa dey. Yesu a ŋgəlta gula aŋga hay kuraw a ray a cew saya ta cakay, aa guzltar da ray cek masa ma da hətfar. 10.32-34 8.31
33 A ləvtar: «Ehe, aləkwa fa nakwa a Jeruzelem. Feteɗe na, yah, *Bəz ŋga Ndaw, a da vəldamaya a har *bay-ray hay ŋga ndəhay ma ka kwakwas ta *ndəhay maa sərkada kwakwas ŋga Mawiz. A da kamaya sariya ŋga kəɗey vagay, a da vəldamaya a har ndəhay ma təɓa mey ŋga Gazlavay ba. 34 Ndəhay a na, aa saŋgəram la a ray aɗaw, a təfmaya meesleɓ la aa dey, a sləɗmaya la ta laway. Fa dəɓa ha, a kəɗmaya la vagay. Ŋga ɗar maakar a na, ya sləkɗawa la daa meməcey.» 10.34 15.15-20
Ata Jak ta Jaŋ a səpam ŋga key mahura
(Matiye 20.20-28)
35 Fa dəɓa ha, *gula hay ŋga Yesu masa bəza hay ŋga Zebede, ata *Jak ta *Jaŋ, a samawa fa Yesu, a ləvmar: «Bay ala, ya wuɗam ka kandar cek masa ala ma daa cəfɗamaka.»
36 Yesu a mbəɗdatara, a ləvtar: «Ka wuɗam ya kakwar na, me?»
37 A mbəɗdamara, a ləvmar: «Ya wuɗam ta pas masa kah ma da zəma bay akah na, pəskandar mey amba ndaw pal a njey ta har-zəmay akah, ndaw laŋgar a njey ta har-gula akah.»
38 Maja ŋgene, Yesu a ləvtar: «Ka sərmara cek masa akwar maa cəfɗam ba. Ka gwamara ŋga səram banay la anda yah ma da səra daw? Da daa ba, ka gwamara ŋga ɓəsmara banay la anda yah ma da ɓəsa daw?» 10.38 Mt 26.39; Mk 14.36; Lk 12.50; 22.42; Jaŋ 18.11
39 A mbəɗdamara, a ləvmar: «Ahaw, ya gwamara.»
Yesu a ləvtar: «Ahaw, ka səram banay la anda yah ma da səra. Ka ɓəsmara banay la anda yah ma da ɓəsa. 10.39 SNM 12.2 40 Ama ŋga njey ta har-zəmay aɗaw, da daa ba, ta har-gula aɗaw na, ara yah ma da ɗəsla mey a ŋgene ba. Ara Gazlavay ma da ɗiyta slam hay a ŋgene ŋgada ndəhay masa aa ma walata.»
41 Fa dəɓa ha, masa gula aŋga hay siya kuraw ma cəndamara mey a na, a cam mevel a ray ata Jak ta Jaŋ.
42 Da ray ŋgene, Yesu a zəlta tabiya, a ləvtar: «Ka sərmara da wuzlah ndəhay da bəla keɗe na, bay hay daha. Bay hay a na, fa wam da ray ndəhay ta gədaŋ, asaya, mahura hay mekele fa wam da ray ndəhay ta cəveɗ e ba. 43 Ama da wuzlah akwar na, a da key kəne ba. Yaw, da ndaw da wuzlah akwar a wuɗey ŋga key mahura na, si a tərey ndaw ma ka sləra akwar. 10.43-44 9.35; Mt 23.11; Lk 9.48 44 Asaya, da ndaw da wuzlah akwar a wuɗey ŋga key *bay-ray na, si a tərey anda beke ŋga ndəhay cəpa. 45 Maja, yah, *Bəz ŋga Ndaw, ya sawa a bəla na, amba ndəhay a kamaya sləra ba. Ama ya sawa na, amba ya katar sləra a ndəhay, ya vəlda heter aɗaw ŋga ləhey ndəhay ga daa mebərey.» 10.45 Mt 20.28
Yesu a wurey dey ŋga ndaw-wulaf
(Matiye 20.29-34; Luk 18.35-43)
46 Ata Yesu ta gula aŋga hay a wusam a Jerikwaw, a mbəzam a slala ha. Fa dəɓa ha, masa Yesu fa bam da slala ha ta gula aŋga hay leŋ ndəhay ga heyey na, ndaw-wulaf daha mezəley Bartime, ara bəzey ŋga ndaw mezəley Time. Ndaw-wulaf a na, manjakaya feteɗe, fa rəkey da mey-cəveɗ. 47 Masa aŋga ma cənda ara Yesu, ndaw *Nezeret, ma daw taa cəveɗ e na, a wudey, a ləvey: «Yesu, *Bəzey ŋga Davit, ambahw sərfaya dey-ceceh, may taw!» 10.47-48 Mt 20.30-31
48 Ndəhay ga heyey a kamar mey, a ləvmar ŋga njey teete, ama ndaw-wulaf a, a wudey ta gədaŋ cəŋga, a ləvey: «Bəzey ŋga Davit, ambahw sərfaya dey-ceceh, may taw!»
49 Yesu ta’, a lecey, a ləvtar a ndəhay da cakay a: «Zəlmərwa ndaw aha.»
Ta’, ndəhay a, a zəlmərwa, a ləvmar: «Dəka mevel, lecey, Yesu fa zəlka.»
50 Anda keɗe, aa zakada gwedeere aŋga, pərta! a lecey, a daw fa Yesu.
51 Ta’, Yesu aa cəfɗa, a ləvar: «Ka wuɗey ya kaka na, me?»
Ndaw-wulaf a, a mbəɗdara, a ləvar: «Bay aɗaw, ya wuɗey ka wuryawa dey aɗaw amba ya hətar dey cəŋga.»
52 Yesu a ləvar: «Dey akah ta wurey cay, maja kah ma paya ŋga ndaw akah fara fara. Wure keɗe, daw.»
Wure wure ŋgene, dey aŋga ta’, a wurey, a hətar dey dəɓa. Ta’, a səpa Yesu daa madaw aŋga. 10.52 Mt 9.22
10:1 10.1 Lk 9.51
10:3 10.3-4 Mt 5.31
10:6 10.6 MC 1.27
10:7 10.7-8 MC 2.24
10:11 10.11-12 Mt 5.32; Lk 16.18; 1Kwr 7.10-11
10:15 10.15 Mt 18.3
10:19 10.19 Mab 20.12-16; Mew 24.14
10:21 10.21 Mt 19.21
10:22 10.22 Ps 62.11
*10:24 10.24 Daa ɗerewel hay mekele ta mey Gərek a ləvey: «aŋga ta banay ŋgada ndaw ma vəlda ray aŋga ŋgada zleley amba a təɓa Bay Gazlavay ŋga wey da ray a.»
10:27 10.27 Mt 19.26
10:29 10.29-30 Mt 10.37
10:31 10.31 Mt 19.30
10:32 10.32-34 8.31
10:34 10.34 15.15-20
10:38 10.38 Mt 26.39; Mk 14.36; Lk 12.50; 22.42; Jaŋ 18.11
10:39 10.39 SNM 12.2
10:43 10.43-44 9.35; Mt 23.11; Lk 9.48
10:45 10.45 Mt 20.28
10:47 10.47-48 Mt 20.30-31
10:52 10.52 Mt 9.22