12
Yesulɨ ama biesɨ Yambattok kena ka-dɨkñeñgɨlɨñ endok ep tɨndɨnjɨ kolan eu dakleñguk
1 Tɨmbi Yesulɨ kusei kɨmɨpi, eyout mandalɨ manda enguk. Eñɨpi, ñɨndɨñ enguk, “Ama nolɨ kwet nolok wain kap tɨpimbi, dɨm kwambɨñ tɨñguk. Tɨmbi wain tul wɨsɨ-dottok kwet no kɨndipi, kawattɨ it ombap kloñ no kena ka-dɨkñelok kɨndilɨm ikuk. Tɨmbi endɨ wain bien dɨwɨn gama indaum epeplok nandɨñɨpi, ama dɨwɨn enbɨ taleumbi, kena gɨtɨk kɨsɨ plon kɨmɨkuk. Kɨmɨpi, ama en il kusei bimbi, kwet mayañgan sɨnɨk ñañguk.
2 Ña-kuñɨlɨmbi, wain bien indaumbi, mepmeptok nain indañguk. Indaumbi, kena molomdɨ kena gwañgwa no wain bien dɨwɨn ep bɨ-ñɨmektok nɨ-mulɨm ñambi, kena ka-dɨkñe amaloñ ñañguk. 3 Ña-tombɨmbi, ka-dɨkñe ama endɨ bien nɨm mɨmbi, endɨ gwañgwa wɨn tɨkem wɨpi, molomloñ sɨlak nɨ-mulɨmbi ñañguk. 4 Undane-ñaumbi, molomdɨ kena gwañgwa no bɨndambo nɨ-mulɨmbi ñañguk. Ñaumbi, kumbam wɨlɨ tawaumbi, kundit mayetan tɨ-ñɨmɨumbi, molomloñ undane-ñañguk. Ñaumbi, 5 molomdɨ kena gwañgwa no bɨndambo nɨ-mulɨmbi, ka-dɨkñe endok kandañ ña-tombɨmbi wɨlɨ kɨmguk. Gan molomdɨ wandiñgan embi, kena gwañgwa asup bɨndambo enɨ-mulɨm ñañgɨlɨñ. Ñaumbi, endok plon wɨndɨñgangot ka-dɨkñelɨ kanjɨk tɨ-sembi, dɨwɨn sɨlak yandɨpbi, dɨwɨn yandɨp kɨmgɨlɨñ.
6 Tɨmbi molom enlok ama noñgan ku-ñɨmɨñguk, wɨn enlok nɨñañ noñgan sɨnɨk en wakan gɨnañlɨ nandɨ-koñgom tɨ-ñɨmlɨñguk. Gan enda ñɨndɨñ kɨmɨt-nandɨ-ñɨmbi eñguk, ‘Ka-dɨkñe amalɨ natnalok nɨñana sɨnɨk en kañbi, nandum loloñ tɨmbɨm wain bien mɨmbi, nɨm wɨlɨ kolaukak.’ Wɨndɨñ nandɨmbi, siñgi sɨnɨk nɨñañ engan ka-dɨkñe amaloñ nɨ-mulɨmbi ñañguk. 7 Gan ka-dɨkñe kolasɨ endɨ nɨñañ wɨn kañbi, nɨsɨñgan ñɨndɨñ e-nandɨnandɨ tɨmbi eñgɨlɨñ, ‘Yakñesii, endɨ wakan kukapi, kena ñɨn kasɨleukak, wala tɨmbi wɨtnam kɨmbɨmbi, kena ñɨn nɨndok gɨñgɨt tɨmbekak.’ 8 Wɨndɨñ eñɨpi tɨke-wɨlɨ kɨmbɨmbi, kena pawañ joñgo kolɨm pɨñguk.”
9 Yesulɨ eyout manda wɨndɨñ tɨ-sem-talembi enɨ-nandɨm eñguk, “Sɨndɨ nɨtek nandañ? Kena molom endɨ gɨñgɨt wɨn nandɨmbi, nɨtek tɨmbekak? Endɨ bɨ-tombi, ka-dɨkñe kolan yandɨp kɨmbi, ka-dɨkñe komblin bɨndambo ep indambi, wain kenañ endok kɨsɨ plon kɨmɨlekak.” 10 Yesulɨ wɨndɨñ embi, yousɨm enla manda ñɨndɨñ embi enɨ-nandɨñguk, “Yambattok manda youyoulɨn patak ñɨn sɨndɨ gama nɨm pinat-nandɨñgɨlɨñ bek?
‘It ta no it tɨndɨ amalɨ kenan nɨmnat embi siñgi wɨlɨmgɨlɨñ
walɨ ta dɨwɨn yapma klembi, it tɨke-kwambɨñ dalak.
11 Wɨn Wopumdɨ tɨmbɨ indaum kanambi, kundit gɨtikñin tɨlak.’ ”
12 Yesulɨ wɨndɨñ eumbi, ama biesɨlɨ “Eyout manda wɨn nɨnla elak” nandɨ-daklembi, tɨkenelɨñdok nandɨñgɨlɨñ, gan amatam kɨmɨn wopum endɨ mik tɨ-semnelɨñ wala mɨsɨmbi, kak, kañbimbi ñañgɨlɨñ.
Yesu takisla tue-kambiñgɨlɨñ
13 Tɨmbi Juda ama biesɨlɨ Falisi ama dɨwɨn gɨta Elottok nolii dɨwɨn Yesu mandalɨ sɨsoñ tɨ-ñɨmnelɨñdok enɨ-mukɨlɨñ. 14 Enɨ-mulɨmbi, Yesuloñ bɨm nɨmbi eñgɨlɨñ, “Endaut. Nɨndɨ dɨkok kusaka nandamɨñ: dɨk manda juluñɨt nɨm pa elañ. Dɨk loloñ ba pɨmbɨñ gɨtɨkkan sɨnɨk Yambattok telak dɨndɨm nɨnɨ-daut tɨ-nɨmbi, amalɨ nɨtek nandɨ-gamnelɨñ wala nɨm mɨsɨlañ. Ñala eumbi nandɨna: nɨndɨ Sisa, Roma kwettok ama wapmañ mayañgan sɨnɨk patak, enda takis mɨnem mɨnambi walɨ tuop tɨlak ba nɨm? 15 Wɨn mɨlok ba nɨm mɨlok?” Wɨndɨñ eumbi, Yesulɨ juluñɨtsɨlok kusei nandɨ-daklembi enguk, “Sɨndɨ neta mandalɨ sɨsoñ tɨ-namañ? Sɨndɨ mɨnem kwandai satnin no tɨmbɨ indaumbi, daut namumbi kawa.” 16 Eumbi, mɨnem tɨke-bɨm mɨum kañbi enɨ-nandɨmbi eñguk, “Ama walan ba kot kundit wɨn nindoñ?” Eumbi, endɨ “Sisaloñ” nɨñgɨlɨñ. Wɨndɨñ nɨmbɨmbi 17 enguk, “Sisalok gɨñgɨt wɨn Sisa enla tambon mɨnekalɨñ, ba Yambattok gɨñgɨt wɨn Yambat enla tambon mɨnekalɨñ.” Wɨndɨñ eñɨpi, ama biesɨlok sɨsoñ makleumbi, ka-piasat tɨ-ñɨmgɨlɨñ.
Kɨmnan nanin mɨlamɨlatok plon Yesu nɨ-nandɨñgɨlɨñ
18 Tɨmbi Sadusi ama dɨwɨndɨ Yesuloñ bɨñgɨlɨñ. Endɨ kɨmnan nanin mɨlamɨlat wɨn nɨm patak eñɨpi enɨ-daut tɨ-sem-ta-kuañ. Endɨ Yesuloñ bɨmbi nɨ-nandɨm eñgɨlɨñ, 19 “Endaut. Moselɨ Juda amatam nɨnda manda ñɨndɨñ yout-nɨmguk, ‘Ama nolɨ tam tɨkembi, yamɨn pap sembekta, kwayañlɨ dallok kanjalɨ tɨkembi, dallok gwañgwa bɨsat ep tɨmbɨ indanekalɨñ.’ ”
20 Sadusi amalɨ wɨndɨñ embi yousɨm nɨñgɨlɨñ, “Damañgan dakwaya kɨt tambon tɨpet kuñgɨlɨñ. Endoñnan nanin tua endɨ dama tam tɨmbi, komblin nɨmnat, yamɨn papi sembɨñguk. 21 Sembumbi, monalɨ dallok kanjalɨ tɨkembi, wɨndɨñgangot yamɨn papi sembɨñguk. Sembumbi, gwik endok plon wɨndɨñgangot inda-ñɨmɨñguk. 22 Dakwaya kɨt tambon tɨpet endɨ tam wakangot tɨkembi, yamɨn gɨtɨk papi sembɨ-taleñgɨlɨñ. Tɨmbi siñgi sɨnɨk kanjaksɨ walɨ wɨndɨñgot sembɨñguk. 23 Ama kɨt tambon tɨpet gɨtɨkkandɨ tam wakangot tɨkeñgɨlɨñda. Tɨkap, mɨlamɨlat nain indaukak, nain wolonda tam wɨn nindok sɨnɨk tɨmbekak?”
24 Sadusi amalɨ wɨndɨñ eumbi, Yesulɨ enguk, “Sɨndɨ Yambattok manda wolok kusei ba Yambattok gembɨn nɨm nandɨ-kɨliñ eañ bek, wala tɨmbi kɨmnan nanin mɨlamɨlata nandumbi kelam dalak? 25 Amatamdɨ kɨmnan nanin mɨlapi, wapatam nɨm indanekalɨñ. Endɨ kunumdok añelo nomɨk sɨlak kunekalɨñ.
26 Tɨmbi Yambattɨ amatam kɨmnan nanin ep mɨm mɨlatnekalɨñ ba nɨm, wolok sɨndɨ Moselɨ kasat ñɨn youkuk wɨn nɨm pinat-nandañ ba? Mose endɨ komba tip no wolok plon komba manben indaum kañbi ñañguk. Ñaumbi, Yambattɨ ama ikan sembɨñgɨlɨñ endok plon ñɨndɨñ nɨñguk, ‘Nak Ablaamdok Yambat, Isakalok Yambat, Yakobolok Yambat, nak endok Yambatsɨ patet.’ Yambattɨ wɨndɨñ eñɨpi, 27 ñɨndɨñ eu dakleñguk: endɨ sembɨsembɨndok Yambat nɨm a, endɨ kaik kuañ endok Yambat. Nekta, ama sembɨ-taleñgɨlɨñ endɨ bo Yambattok dainan kaik kuañda tɨmbi. Wɨndɨñda sɨndɨ mɨlamɨlat nɨm patak eañda, biañgan nandum kamalalak.”
Ama nolɨ endɨkñe manda dek walɨ dama sɨnɨk tɨlak wala Yesu nɨ-kañguk
28 Tɨmbi Yesu gɨt Sadusi ama endɨ manda e-kle-kot-tɨ-palɨñɨlɨmbi, endɨkñe manda nandɨ-tale ama no wolok bɨm yambɨñguk. Yambɨmbi, Yesulɨ manda tambon kɨndemgot tambane-enbɨm nandɨñgukta nɨ-kañbi eñguk, “Yambattɨ endɨkñe manda gɨtɨk kɨmɨt-nɨmɨñguk, tɨmbi nek ñalɨ dama tɨ-sembi, dɨwɨn gɨtɨk yapma kle-talelak?” 29 Eumbi tambane-nɨñguk, “Endɨkñe manda ñalɨ dama sɨnɨk tɨlak, ‘Islael amatam sɨndɨ manda ñɨn nandɨmbi tɨke-kɨliñ enekalɨñ: Molom en noñgan. Endɨ nɨndok Yambatnɨ, dɨwɨn no nɨm pakañ. 30 Wala tɨmbi dɨk gɨnañga gɨt waleñga tip gɨt nanandɨñga gɨt gembɨñga gɨtɨk Yambat Molomga endokgot bi-ñɨmekañ.’ 31 Tɨmbi endɨkñe manda wandiñgan no ñɨndɨñ patak, ‘Dɨk dɨtnala tɨ-gamlañ, wɨndɨñgangot nokala tɨ-ñɨmekañ.’ Endɨkñe manda tɨpet walɨ endɨkñe manda dɨwɨn gɨtɨk yapma klembi pakamɨk.”
32 Yesulɨ wɨndɨñ eumbi, endɨkñe manda nandɨ-tale amalɨ “Waak!” embi nɨñguk, “Endaut, dɨk manda biañgan sɨnɨk elañ. Yambat en noñgangot, dɨwɨn no nɨm pakañ. 33 Tɨñɨpi, nɨndɨ endok gaut tapma sina dɨumbi, nepek dɨwɨn wɨndɨñgot tapma tɨ-ñɨmneñ wɨn kɨndem. Gan tɨkap nɨndɨ gɨnañnɨ gɨt nanandɨnɨ gɨt gembɨnɨ gɨtɨk endokgot bi-ñɨmneñ, ba nɨnla tɨ-nɨmamɨñ tuop wɨndɨñgangot notniila tɨ-semneñ, wɨn tapma kusei kusei yapma klembi, endok dainan kɨndem bien sɨnɨk.” 34 Ama endɨ manda tambon wɨndɨñ eumbi, Yesulɨ endok nanandɨn kɨndem kañbi nɨñguk, “Dɨk Yambattok gɨñgɨt kɨndem indawɨñ.” Wɨndɨñ nɨmbɨmbi, Juda ama biesɨlɨ en mandalɨ sɨsoñ tɨ-ñɨmnepi mɨsɨmbi, nepek nola bɨndambo nɨm nɨ-kañgɨlɨñ.
Yesulɨ endɨkñe manda nandɨ-tale ama endok mandanjɨ ba kunditsɨ kolan eu dakleñguk
35 Tɨmbi Yesulɨ tapma it sañ simba gɨnañ papi, amatam enɨ-daut tɨ-sem-tɨñɨpi enɨ-kañbi eñguk, “Nɨtekta tɨmbi, endɨkñe manda nandɨ-tale ama endɨ Mesia en Devittok komblingot eañ? 36 Dɨndɨm Yallɨ Devittok gɨnañ tɨmbɨ tɨkɨleumbi, Devit en Mesiala ñɨndɨñ eñguk, ‘Yambat Wopumdɨ nokok Wopumnala ñɨndɨñ nɨñguk: Dɨk bɨmbi, kɨtna sɨnɨk kandañ pipapi, nakɨta amatam yambɨ-dɨkñe-kundekamɨk. Kuñɨpi, kanjɨtgai ep pɨ-yaliwambi, dɨkok kapmainan patnekalɨñ.’ 37 Wɨndɨñda Devit en Mesiala ‘Wopumna’ kɨtɨñguk, wala tɨmbi Mesia endɨ Devittok komblin sɨlaningot ba? Nɨm a. Endɨ Devittok Wopum.” Tɨmbi ama kɨmɨn wopum Yesulok manda nandɨmbi nandɨ-koñgom tɨñgɨlɨñ.
38 Tɨmbi Yesulɨ enɨ-daut tɨ-sem-tɨñɨpi enguk, “Sɨndɨ endɨkñe manda nandɨ-tale ama endok nandɨnandɨnjɨ ba ep tɨndɨnjɨ ka-kɨliñ enekalɨñ! Dɨwɨn endɨ amatamdɨ yambum loloñ tɨmbektok nandañ, wala tɨmbi endɨ ama loloñ endok dasindasinjɨ pat-dasimbi, ‘tɨna nɨmbɨt’ tañ. Tɨmbi endɨ amatamdɨ kɨmɨn kwelan we semñɨpi, kosɨ tɨke-lonelɨñda nandañ. 39 Tɨñɨpi, it kiyau gɨnañ ba nana sina wopum gɨnañ endɨ ama loloñjɨlok pipapat plon patnepi nandañ. 40 Endɨ tam kanjak juluñɨt tɨ-sembi, isɨ nepenepeksɨ yapma tɨkeañ, tɨmbi amatamdok dausɨnan tɨ-kelakelamjɨ kot-taplinelɨñdok nɨmolo ombap tañ. Endɨ ep tɨndɨnjɨ dɨndɨm walan tañ, wala tɨmbi Yambattɨ tuan mɨlap sɨnɨk ombɨ-semekak.”
Yesulɨ tam kanjak nolok kundit kɨndem eu dakleñguk
41 Tɨmbi Yesulɨ tapma it gɨnañ papi, mɨnem Yambattok kɨmɨkɨlɨñ wolok tambon kandañ pipakuk. Pipapi kañɨlɨmbi amatamdɨ bɨ, mɨnem tapɨkot kawat dɨñgwinda gɨnañ dasiu pɨñguk. Amatam kwɨlɨkwɨlɨnjɨ wopum asuptɨ bɨmbi, mɨnem wopumgan kɨmɨlɨmbi pɨñguk. 42 Tɨñɨlɨmbi, tam kanjak pɨmbɨñen nolɨ bɨmbi, mɨnem kwandai gɨmɨn tɨpet kɨmɨlɨmbi pɨñguk.
43-44 Tɨmbi Yesulɨ wɨn kañbi, gwañgwañii kɨtɨ-semum bɨumbi enguk, “Nak biañgan sanba: amatam dɨwɨn endɨ mɨnem wopumgan kolɨmbi, wopum gama nɨsɨlok pat-semlak. Gan tam kanjak pɨmbɨñen ñalɨ mɨnem nana tualok palɨmɨk wɨn gɨtɨk kolɨ taleumbi, ñam nɨmnat, sɨlanin sɨnɨk patak, wala tɨmbi mɨnem kɨmɨlak wɨn dɨwɨn gɨtɨkkandɨ kɨmɨlalɨñ wɨn yapma kle-talelak.