Balua ya pili ya Pauli kwa
Vakolinto
Ulongolelu
Balua ya pili ya Pauli kwa Vakolinto yayandikwi pagati ya miyaka ya hamsini na mhanu mbaka na sita kuhuma peavelikiwi Yesu Kilisitu (musula ya 1:1). Yeniyi ndi balua ya pili yetivi nayu pagati ya balua zivili Pauli zeavayandikili msambi wa vandu vevakumsadiki Kilisitu va Kolinto kula. Vandu vevasomili visadika kuvya Pauli alongolili kuvayandikila balua yingi yikali. Magono aga tivii nayu lepi balua yeniyo yeajovili (musula ya 2:3-4). Balua yeniyi ya pili kwa Vakolinto yilolekana yayandikiwi na Pauli lukumbi peavili Makedonia (musula ya 2:13).
Balua yeniyi ya pili yiwanangana lepi na yingi ndava yilongelela mambu ga mundu mwene na kupamisa mtima. Pauli ihekelela na malovi gabwina gegaletiwi na Tito kuhuma mu msambi wa vandu vevakumsadika Kilisitu va ku Kolinto mubalua yeniyi kuvi na mawuliwu ndava kumuwusila luteta Chapanga ngati cheyiganikiwa mu Lilaganu la mupya, ngati cheyilolekana muchifungu chila Pauli ilagazila vandu vawusa mashonga muni gapelekwa kuvatangatila vandu vevakumsadika Kilisitu va ku Yelusalemu (musula za 8 na 9). Mewawa yilolekana kuvya vamitumi vaudese kuhuma kuvala ya msambi wa vandu vevakumsadika Kilisitu vahekalili mhutanu wewavi pagati ya Pauli na vamsadika vangi vamitumi vaudese vala vavi mukujova muni valola mawuliwu gawaka. Vamitumi vaudese vavevisi uhotola wa Pauli, lijambu lelamkitili Pauli akengelela kwa makakala uhotola waki ya kuvya ndi mtumi wa Yesu Kilisitu peamalakisa balua yeniyi.
Gegavi
Pauli itumbula balua yaki kwa kuvajambusa msambi wa vandu vevakumsadika Kilisitu (musula ya 1:1-7).
Kangi Pauli ilongela kunga'namusa mpangu wa lugendu lwaki na malovi geagayuwini kuhuma kwavi na chevamyangwili balua yaki (musula ya 1:8-7:16).
Pagamaliki ago Pauli ilagazila mpangu wa kupata mashonga gakuvatangatila vamsadika va ku Yelusalemu (musula ya 8:1-9:15).
Pamwishu Pauli idandaula malovi ga utumi waki na kuvajovela cheakuvagendela kavili (musula ya 10:1-13:10).
1
Nene Pauli, mtumi wa Kilisitu Yesu kwa kugana kwa Chapanga, pamonga na mlongo witu Timoti.
Nikuvayandikila nyenye vandu mwemkumsadika Kilisitu kwenuko ku Kolinto, na vandu voha vma Chapanga vevavi kila pandu pamulima wa Akaya.
Tikuvaganila uteke na ubwina kuhuma kwa Chapanga Dadi witu na BAMBU witu Yesu Kilisitu.
Pauli akumsengusa Chapanga
Chapanga alumbiwa wa BAMBU witu Yesu Kilisitu, Dadi mweavi na lipyana na Chapanga mweipolesa mitima. Chapanga akutipolesa mitima mang'ahiso gitu goha muni na tete tivapolesa mitima vangi vevana mu mang'ahiso ndalindali, kwa kupoleswa mitima wula wetiupokili kuhuma kwa mwene. Na chating'aika kupata mang'ahiso ndava ya kumhengela Kilisitu mewawa ndi chetipoleswa neju mitima na Kilisitu. Ngati tinga'hika, ndi ndava kupoleswa mitima kwinu na kusanguliwa kwinu. Tikapoleswa mitima ndi mewa na nyenye pamupoleswa mitima na kupewa makakala ga kukangamala mang'ahiso galagala. Kangi, huvalila yitu ndava yinu gasindimili, timanyili kuvya mwakahanganilayi mumanga'iso gitu, mewawa na nyenye yati mwihanganila kupoleswa mitima kwitu.
Valongo, tigana lepi nyenye mkoto kumanya mang'ahiso gegatikolili ku Asia, mang'ahiso genago gatopili neju, kupita uhotola witu wa kukangamala hati huvalila yoha ya kutama yatimaliki. Chakaka tete mumitima yitu tajiwene ngati vandu vevahukumiwi kukomewa, muni tiwuliwayi kumhuvalila Chapanga mweakuvayukisa vevafwili, pahala pa kuhuvalila makakala gitu tavete. 10 Mwene atisangwili mung'aiso gavaha gala gegaganili kutikoma, na iyendelela kutisangula, tete timvikili huvalila yitu kuvya yati akutisangula kavili. 11 Na mwavene mukutitangatila kwa kutiyupila kwa Chapanga. Kutiyupila kwinu yati muyanguliwa, na Chapanga yati akutimotisa ndi vandu vamahele yati vakumsengusa Chapanga ndava yitu.
Pauli ing'anamusa lugendu lwaki
12 Tete timekela chindu chimonga, mtima witu ukutijovela muuchakaka kuvya titamili pamulima apa na neju pagati yinu, mumtima wa usopi na mukusadikika kwekwihuma kwa Chapanga. Tihengili genago lepi kwa luhala lwa chimundu, nambu kuhuma kuubwina wa Chapanga. 13 Tikuvayandikila nyenye mambu gamwihotola kugasoma na kugamanya. Mtima wangu wisadika kuvya yati mwimanya hotohoto, 14 muni mbaka hinu mwimanya padebe. Kangi timanya kuvya mwimanya hotohoto kuvya mu ligono la kuwuya BAMBU witu Yesu yati mwimeka ndava yitu ngati tete yati chetimekela ndava yinu.
15 Navi na uchakaka mulijambu lenilo, ndi napangili kuvagendelela nyenye kumbele, muni mpata mota mala zivili kwa kunilola nene mala zivili. 16 Navi na mpangu kuvedukila kwinu mulugendu lwa kuhamba mulima wa Makedonia na mewa palukumbi lwa kuwuya, muni nipatayi utangatila winu mulugendu lwangu lwa kuhamba ku Yudea. 17 Muhololela wuli? Panapangili genago nivii ngati namundu nangali luhala. Wu, muholalela kuvya penipanga mambu gangu nikita ngati vandu va mulima uwu “Veviyidakila goha na kubela goha palukumbi lumonga?” 18 Nambu Chapanga ndi mchakaka hotohoto, ujumbi witu kwinu lepi lijambu la kujova “Ena” Na bahapo “Lepi.” 19 Muni Yesu Kilisitu, Mwana wa Chapanga, mweakokosiliwi kwinu nyenye na Sila na Timoti, na nene Siliwano, avili lepi mundu wa “Ena” Na kubela “Lepi” Mulukumbi lumonga nambu magono goha ndi Ena ya Chapanga. 20 Muni mwene ndi mweitimalisa malaganu goha ga Chapanga. Mewawa mu njila ya Yesu Kilisitu tijova “Ena” Ndava ya kumulumba Chapanga. 21 Chapanga ndi mweatihagwili na mweatikangamalisa tete pamonga na nyenye mukuwungana na Kilisitu, 22 Atipeli Mpungu Msopi mumitima yitu muni alangisa tete ndi tavandu va Chapanga na avyai ulangisu wa kulangisa kuvya chakaka.
23 Chapanga ndi mshuudila wangu, mwene aumanyili mtima wangu! Nawuyili lepi kavili Kolinto, ndava nikotoka kuvavinisa mitima mukuvajovela malovi gakali. 24 Tihenela lepi makakala ndava ya sadika yinu, nyenye msindimili mukusadika kwinu. Getiganikiwa kuhenga lihengu pamonga ndava ya sangaluka yinu.