BALUWA YA KAIDI YA PAULO KWA
WAKOLINSO
ULONGOELO
Baluwa ya kaidi kwa Wakolinso yawandikagwa ni mwigala ulosi Paulo, yagambigwa yadahika neiwandikwa mwo mwaka wa milongo mishano na mishano Kulawa aho Yesu eze elekwe 1:1. Ino ni baluwa ya kaidi mwe zibaluwa zimbili kinanazo izo Paulo aziwandikaga kwa fyo dya Wahuwila wa Kilisito wa uko Kolinso. Wamanyi wahuwila kugamba, Paulo uko kunyuma awandikaga baluwa ya kuwakanya Wakolinso. Hakina baluwa iyo enga ivo ilagiswe mwo 2:3-4. Baluwa ino ya kaidi ya Paulo kwa Wakolinso yaoneka yawandikagwa umwo andaga akekala Makedonia. 2:13
Baluwa ino ya kaidi kwa Wakolinso Paulo atambalisa kinyemi chakwe mwe mbuli zedi izo apatile kulawa kwa Tito mwe mbuli ye difyo dya wahuwila wa Kilisito dya Kolinso. Mwe baluwa ino chaona mahinizo yawandikwe vedi mwe mbuli yo kulava kuligana ne ndagano imp'ya, hadya hant'hu Paulo alagizaga kuduganya matundu no kwigalwa kwajili yo kuwambiza wahuwila wa Kilisito uko Yelusalamu 8-9. Yaoneka kugamba, wamwenga wa wegala Ulosi wa udant'hi kulawa kuse ye difyo dya wahuwila wa Kilisito, waguhaga luneka lwigalwe ni want'hu wandaga hawakuivana na Paulo kwajili yawe wenye. Wandaga wakalonga mbuli za kinyume mwe mbuli ya udahi wa Paulo, mbuli iyo niyo yamtendaga Paulo kulagisa kwa ludole, udahi wakwe enga mwigala ulosi wa Yesu Kilisito mwo kubindiliza ibaluwa ino ya kaidi kwa Wakolinso.
Yemndani
Paulo akonga baluwa yakwe kwa kuwalamsa want'hu wamhuwile Kilisito. 1:1-7
Akajika, Paulo alonga kuhitula mizungu ye nt'hambo yakwe na uhituzi wawe kwa yadya ayapatile mwe mbuli kulawa kwa Wakolinso. 1:8-7:16
Naho Paulo alangiliza mwe mbuli yo kuduganya matundu kwajili ya kuwambiza want'hu wakumhuwila Kilisito uko Yelusalemu.
Kwo uheelo Paulo augombela wigala ulosi wakwe na kuwagambila mwe mbuli ya yehe kuwatalamkila naho. 10:1-13:10.
1
1 Miye Paulo mwigala ulosi ywa Yesu Kilisito, nitangwe ni Mnungu mwenye. Nihamwenga na ndugu yangu Timoseo chawegailani baluwa mwo mkowa wa Akaya.
Chawegailani baluwa, want'hu wamhuwile Kilisito uko Kolinso, na want'hu wa Mnungu wose kila hant'hu uko kwo mkowa wa Akaya. 2 Chawalombezelani kwa Mnungu Tati yetu na Zumbe ywetu Yesu Kilisito awenk'heni uwedi no utondowazi.
Paulo amtogola Mnungu
3 Kimtogole Mnungu, Ise dya Zumbe ywetu Yesu Kilisito, Tate mta mbazi, Mnungu akukink'ha kusangaala kwose. 4 Akisangalaza suwe mwa makunt'ho yetu yose, vikukink'ha udahi wo kuwasangalaza want'hu watuhu mwe kila makunt'ho, kwo kuwagela ludole ukudya suwe wenye kiuhokele kulawa kwa Mnungu. 5 Suwe naswe niivo kikwingila mwa masulumizo ya Kilisito, iviyaiviya kombokela kwa Kilisito kusangalazwa kwetu kwanda kwingi. 6 Uneva suwe chakunt'ha, inde chakunt'ha vileke nyuwe msangalazwe naho mkombolwe. Uneva suwe kikasangalazwa, nyuwe nanywe mwasangalazwa no kwinkwa ludole lwo kufinyiliza makunt'ho naayadya suwe kikuyafinyiliza. 7 Naivo makawiilo yetu mwa nyuwe yatoga kwaviya kimanya kugamba mnanda hamwenga na suwe mwa makunt'ho yetu, nomnde hamwenga na suwe iviyaiviya mwe kusangalazwa kwetu.
8 Wandugu zetu chaunga umanye makunt'ho chapataga kudya kwo mkowa wa Asia. Makunt'ho nayanda makulu niyo chaona hakikudaha kufinyiliza, niyo chanda hakikukawiila kunda wagima, chamanyaga kugamba chabanika. 9 Nekiva mwe mioyo yetu kugamba, enga kisengelwa kubanika. Mna aya yalaila vileke kise kukehuwila suwe wenye, mna kimhuwile Mnungu akuwauyula wabanike. 10 Uyo akikombole mwo mtuso wo kubanika, naho nagendeele kukikombola, suwe kiika kukawiila kwetu mwakwe kugamba naakikombole naho. 11 Nanywe mkachambiza mwo kulombeza kwenyu. Naivo kulombeza kwenyu kwingi kwajili yetu nokuhitulwe, kwaivo want'hu wengi nawenule maizwi yawe kumtogola Mnungu.
Paulo ahitula int'hambo yakwe
12 Suwe chakeduvya kwaviya, mioyo yetu heiina kiyangayanga yalonga uwona kugamba, kikala mwe isi ino, vitendese kwa kunda hamwenga na nyuwe kwa ujalamu na moyo wedi kink'higwe ni Mnungu. Hakilongozwe na mzungu wa mnt'hu ila kwa mbazi za Mnungu. 13 Chawawandikilani yadya mkudaha kuyasoma na kuyakombaganya, nakawiila kugamba, nomkombaganye vedi, 14 hata uneva nommanye ludodo. Kimanya kugamba mwe dizuwa dya Zumbe Yesu, nomndahe kukefenyela suwe, enga naswe ivo kikukefenyela nyuwe.
15 Handa ne dikawiilo idyo, aho nk'hongo nehinda na mizungu kuwatalamkilani, vileke mhokele uwedi wa Mnungu kaidi. 16 Kwaviya mna mizungu ya kuwatalamkila umwo handa mwe utafi kuita kwo mkowa wa Makedonia, na mwo kuuya, vileke nipate wambizi kulawa kwenyu kwo utafi wangu wa Uyahudi. 17 Haluse, umwo handa mwo mzungu uwo, hinda enga mnt'hu mta mahitu hitu? Hegu mwaona nadamanya kwa fanyanyi za kimnt'hu kugamba, “Heiye” na aaho kwa aaho nagamba “Bule”! 18 Mnungu ni mhuwilwa, makawiilo yangu kwenyu hayandile, “Heiye” Aaho naho nigambe “Bule” 19 Kwaviya Yesu Kilisito mwana Mnungu, uyo andaga akabilikiza mwenyu, na kwa Siliwano, Timoseo na miye mwenye hiye ywo kugamba “Heiye” akajika naho, “Bule,” mna Yesu handile mnt'hu ywa “Heiye” na aaho aho ande mnt'hu ywa bule. Mna yehe mazuwa yose ni “Heiye” ya Mnungu. 20 Kwaviya yadya yose alagane Mnungu ni “Heiye”. Kwa ivo, chagamba “Taile” kwa kwombokela Kilisito kwa kumwink'ha ukulu Mnungu. 21 Ni Mnungu mwenye akukitenda suwe na nyuwe kukimala kitogile, mwo kulunganywa na Kilisito, naho niye akisagule, 22 yehe akigeile kiwalo chakwe kugamba suwe ki want'hu wakwe, naho niye akink'hile Muye ywakwe Akukile mwe mioyo yetu, inde kilagiso kugamba vint'hu vose akiikile ni kindedi.
23 Mna Mnungu niye muwona ywangu, yehe kaumanya umoyo wangu! Hizile naho Kolinso vileke niwageleni kinyulu. 24 Hakikugeza kuwakant'hamizani mwo mhuwi wenyu, kimanya kugamba mtoga mwo mhuwi, mna chadamanya ndima hamwenga na nyuwe kwa kinyemi chenyu.