Suk Sulat ni San Pablo para se ngak taga
Roma
Pesi'una
Suk Sulat ni Pablo para se ngak taga Roma sinulat para sek pegandam sek pelanu nek pegbentaw ni Pablo tu sek simbaan seg Roma. Mikpelanu giin sek pekterbahu duma se ngang mektetu'u ritu sek sereluk nek panahun bu' rayun duma se gabang nilan, meritu giin seg Espanya. Sinulaten ini arun sek pekpesabut ri senilan metendeng se Christian nek pektu'u bu' duma na rema su gendawendaw nek pedleketubu' gisip ne nga Christian. Dlibru keni migasuy sek tileng nek pekpesabut se ngang minsahi ni Pablo.
Tubusen pengumustaay su nga getaw riin sek simbaan seg Roma bu' pektuntul se ngak pegampu'en para senilan, pisuun ni Pablo suk timaan ri sek sulaten: “Ay pirayag ri se Gempiya ne Gesuyen suk pebiyan ned Diwata sek pekpemetareng se getaw bu' keni pebiyan sek pektu'u buwat se getaran tampan se ketapusan” (1.17).
Mbuus pikelaru ni Pablo suk timaan. Su dlaun ne getaw, Judeo bu' gena' Judeo kina'enlan ne gempeneguli' ri sed Diwata, ay su dlaunen miksama ra neng miperiyalem ri se ga'em nek sala'. Mpeneguli' su getaw riin sed Diwata pebiyan sek pektu'u riin ni Jesus Christ. Sunud pisabut ni Pablo sug begu ne ketubu' neng misalabuuk ri ni Christ. Giin nini su kelebu'an ri seg begu neg rilasyun duma sed Diwata. Duun nai kelinaw seng mektetu'u duma sed Diwata bu' linuwas giin pebiyan se ga'em se Gispiritu ned Diwata buwat se ga'em nek sala' bu' se kemetain. Ri se nga kapitulu 5-8, inasuy ni Pablo su ketuyu'an seg Bala'ud ned Diwata bu' su ga'em ne Gispiritu ri se ketubu' neng mektetu'u. Rayun inaddat ni Pablo sek saak bu' pegendun run nu ngag Judeo bu' nga gena' Judeo neng mesubay riin sek pelanu ned Diwata para se dlaunan ne nga getaw. Sinabut ni Pablo ne suk pegbibay se ngag Judeo riin ni Jesus miruma sek pelanu ned Diwata sek pedlegeseg se dlaun ne getaw arun mekaangken ilan sek petail bu' dlelaat sed Diwata riin ni Jesus Christ. Miktu'u rema giin ne su ngag Judeo gendi' mekpeddayun sek pegbibay riin ni Jesus. Sek tambinai', migasuy si Pablo bu' pegendun run pedleketubu' gisip Christian, labi na, metendeng sek pekpetail se ngad duma. Pirumaan rema su ngak tima maa' sek pekpenibeli ri sed Diwata, nga ketendanan se nga Christian tu seng nasud bu' sek salasala, bu' ngak saak bahin se kunsinsiya. Tinapusen suk sulaten pebiyan ri se gegulingenen neng minsahi bu' se ngak talu' sek peksaya' ri sed Diwata.
Ngang Misulat ri se Dlibru keni
I. Pesi'una bu' tima 1.1-17
II. Su nga Getaw Midlekina'enlan ne Keluwasan 1.18—3.20
III. Suk pebiyan ned Diwata metendeng se Keluwasan 3.21—4.25
IV. Sug Begu ne Ketubu' riin ni Christ 5.1—8.39
V. Sug Israel Misakup ri sek Pelanu ned Diwata 9.1—11.36
VI. Suk Peme'agi se Ketubu' se ngang Mektetu'u 12.1—15.13
VII. Penapus bu' Gegulingen ne ngak Pengumusta 15.14—16.27
1
1 Seniyu ne nga getawan ned Diwata ri seg Roma,
Sulat keni buwat riin ni Pablo neng minibeli ri ni Christ Jesus bu' pinili' ned Diwata ne mbaal ne gapustulis arun sek pegwali se Gempiya ne Gesuyenen.
2 Gempiya ne Gesuyen keni sinaad nud diin ned Diwata ri seg Bala'an ne Kesulatan pebiyan se ngak propetaan. 3 Metendeng ini ri seg Bata'en ne si Jesus Christ ne Ginu'u ta: riin sek pekegetaun, mi'etaw giin ri se gesalan ni David; 4 metendeng ri sek pekedDiwataan, bata' giin ned Diwata. Pi'ita' ini ri se gembagel gupiya ne ga'em pebiyan sek peketubu'en puli' buwat se kemetain. 5 Pebiyan ri seniin, sud Diwata migbegay ri senaan nek pinain ne gasa para mbaal ne gapustulis ri ni Christ, arun su nga getaw ri se dlaun ne ngang nasud mektu'u bu' mektuman. 6 Bu' gamu ned diin seg Roma, miruma amu rema ne ginenggat ned Diwata arun mesakup riin ni Jesus Christ.
7 Aas miksulatu ri se dlaunan niyu ned diin seg Roma, nek pinetail ned Diwata bu' tinawag ne mbaal ne nga getawaan.
Merawat siya niyu su kepiya bu' kelinaw neg buwat sed Diwata ne Gama' bu' ni Jesus Christ ne Ginu'u ta.
Pegampu' sek Pekpesalamat
8 Guna, mikpesalamatu ri sed Diwatau pebiyan ri ni Jesus Christ para se dlaunan niyu, tendeng ay midderengeg sek tibuuk neg benwa gendun gaid gupiya suk pektu'u niyu ri ni Christ. 9 Sud Diwata giining mekepemetuud ri senaan ne landunik tinalu'u metuud—sud Diwata nek pinibeliyan'u sek tibuuk nek pengena'ena'u pebiyan sek pegwaliu se Gempiya ne Gesuyen metendeng ri seg Bata'en. Misuunan ned Diwata neng mirelendeman'u amu 10 se kada nek pegampu'u. Pinengiu, bu' keliyagen ini, nek tuguten nini neng mekegbentawu ri seniyu nemuun. 11 Tendeng ay liyagan'u gaid neng me'ita' amu, arun mekepe'ambitu se ngak pengumpiya buwat se Gispiritu duma ri seniyu arun mbaal amu neng meligen. 12 Sug be'et'u pesabut ne gamu bu' gaku' mekegulikseg ri sek salasala sek pekpeddayun sek peksalig riin ni Christ.
13 ✡ 1.13: Su Ngak Pimbaal 19.21. Na, kina'enlan merelendeman niyu, nga kepeteran'u, neng melaun naik panahun neng mikpelanuu sek pegbentaw ri seniyu, ma'ad duunig betang ne kanunay mekpegeng ri senaan sek pegbaal run nini. Liyagan'u neng mekerunggatu ne nga getaw neng mektu'u riin ni Christ riin seniyu, maa' seng mibaal'u tu sed duma ne nga gena' Judeo. 14 Ay duuni ketendanan'u tu se dlaun ne nga getaw, tu sed duunik sinuunan bu' se genda', tu sed duunik tinawan bu' tu se genda'. 15 Aas miktinguha'u gaid sek pegwali se Gempiya ne Gesuyen riin seniyu rema neng mikengel riin seg Roma.
Su Ga'em se Gempiya ne Gesuyen
16 ✡ 1.16: San Marcos 8.38. Ay duuni gembagel nek peksalig'u se Gempiya ne Gesuyen. Ay giin nini su ga'em ned Diwata sek pedluwas se dlaun ne ngang mektu'u, guna se ngag Judeo bu' se nga gena' Judeo. 17 ✡ 1.17: Habakuk 2.4. Ay pirayag ri se Gempiya ne Gesuyen pegendun ned Diwata sek pekpemetareng sug rilasyun ned Diwata bu' ne nga getaw; keni pebiyan sek pektu'u buwat se getaran tampan se ketapusan. Sumala' ri se kesulatan, “Suk sala nek pimetareng ned Diwata metubu' pebiyan sek pektu'u.”
Suk Sala' ne nga Getaw
18 Buwat se dlangit pirayag ned Diwata su dlangeten kuntra se dlaun nek sala' bu' pekemelaat ne nga getaw ne sung melaat nek terbahu nilan mekpegeng ri senilan sek pegilala se kemetuuran. 19 Silutan ilan ned Diwata, tendeng ay mikelaru na nilan su gembaya' mesuunan metendeng ri sed Diwata; ay sud Diwata mismu sung mikpesuun run nini. 20 Gatad sek panahun sek pegbaal run ned Diwata seg benwa, su gendi' me'ita' ne kina'iyaan, su genda'i ketapusan ne ga'emen, suk pekedDiwataan mikelaru na ini gupiya; mi'ita' nilan su ngag betang nek pimbaalen. Aas su nga getaw ketu nda'irun nai gempengeterengan nilan! 21 ✡ 1.21: Efeso 4.17-18. Mikesuun ilan ri sed Diwata, ma'ad nda' nilan begay ri seniin suk pesiddengeg nek para seniin, awas mekpesalamat ilan ri seniin. Tumu', su ngak pengena'ena' nilan genda'ik paluun bu' ndi' ilan mekesabut se kemetuuran. 22 Miktalu' ilan neng metau ilan gupiya, ma'ad buralburalen masi'; 23 ✡ 1.23: Deuteronomio 4.16-18. imbis simbaan nilan sud Diwata ne gendi' matay, sinimba nilan su nga dlerawan neg binaal neng maa' se gawi' ne getaw neng matay awas ngang menanap neng menlayug awas menlaang awas menlekagang.
24 Aas pisaddan ned Diwata su nga getaw ketu sek pegbaal se ngang melaat ne ngag betang ne dliyagan nilan, bu' migbaal ilan neng mekepepiid neg betang tu sed duma nilan. 25 Tinelesan nilan su kemetuuran metendeng ri sed Diwata neg balus; sinimba bu' minibeli ilan se ngag binaal ned Diwata bu' gena' sung migbaal ne giin sud Diwata mismu, ne gembaya' siya'en se genda'i gekteben! Metuman siya.
26 Bu' tendeng ay binaal nilan nini, pisaddan ilan ned Diwata tu seng mekepepiid ne nga gayak. Isan gani' su nga dlibun nda' pegunut ri seng mi'enaran nek pekighilawas pebiyan se gena' mi'enaran neg baalen. 27 Maa' run rema su nga dlai, nda' ilan na pekighilawas ri se nga dlibun, bu' ndi' ri sek sama ne dlai nilan tendeng seng melebiyan ne gayak ri sek salasala. Su nga dlai migunay sek pegbaal neng mekepepiid ne ngak terbahu, aas mi'angken nilan suk silut ne gembaya' ri senilan tendeng ri sek pegbaal nilan neng melaat.
28 Bu' tendeng ay su nga getaw nda' pegilala ri se nga gena'ena' nilan seng metuud nek sinuunan metendeng ri sed Diwata, pisaddan ilan na ma'aray ned Diwata riin seng melaat ne nga gena'ena' arun baalen nilan su ngag betang ne ndi' mbaya' nilan baalen. 29 Mipenu' ilan se dlaun ne nga kelasi seng melaat ne gayak, seng melaat ne kina'iya, se kerelaw, bu' seg bisyu; mipenu' ilan se kesinaku, sek pekpatay, sek pegbunu', sek pekpenlimbung, bu' sek pegena'ena' neng melaat neg baalen nilan ri sek samaataw nilan. Menlibak ilan, 30 bu' mementalu' ilan neng melaat ri sek samaataw nilan; midlegemet ilan ri sed Diwata, mektetampela'ay ilan, mesaya'saya' ilan, melipetaasen ilan; membebaal ilan neng melaat, bu' mesungal ilan ri se ngang megulang nilan; 31 nga genda'i kunsinsiya nilan, ndi' ilan tumuman ri se ngak saad nilan, bu' ndi' ilan mekpe'ita' ne kepiya awas dlelaat para se ngad duma. 32 Mikesuun ilan nek sumala' se kesugu'an ned Diwata ne su nga getaw neng midleketubu' seng maa' nini nek pebiyan mbaya' se kemetain. Tumu', gena' na run mikpeddayun ilan sek pegbaal runi ngag betang keni ma'ad inulikseg pa nilan su ngad duma sek pegbaal rema run nini.