‑YUSU A ‑MƆNANYƲ
A NUNU‑TƐBLƖ
1
‑Yusu lee la 'a ‑mɔnanyʋ* nɩ, ‑ɛ mɔ, Nyɩsʋa di ꞊nʋ 'a ‑Hihiu* 'nɩ ‑nyi
1 ‑Na 'wio Teofilɩ. 'Kɩ 'lɩ 'na yɩ‑hɛcrɩɛn 'kwli, 'n lee ‑mʋ ‑tɛblɩ a pɛpɛ ‑mʋ', ‑Yusu 'Klɩsʋ ni la nɩ, kɔ, ‑tɛ ɛ ni la nyibli a tɔɔlɛ, kʋɛ la 'lɩ bʋ, 2 ‑bʋ mu ‑mumu, ‑bʋ yɛ ‑nyrɔwɔ ‑mʋ' kɩ, ‑ɛ kɔ 'kwli Nyɩsʋa nu la꞊a, ‑Yusu a 'mʋ 'ɛ mu la 'lɩ yakɔ 'kwli. 'Tɩ‑ ɛ 'mʋ la mu, nyibli ‑mʋ', ɛ ‑ha la 'lɩ, 'kɩ bʋ ‑hɛ la 'a ‑mɔnanyʋ, 'ɛ lee la ꞊nʋ lɛ'bɔɔwin, 'kɩ 'lɩ Nyɩsʋa a ‑Hihiu* a 'klɩ 'kwli. 3 ‑Tɛ ɛ 'kʋ, 'tɩ‑ ɛ 'hrɩ 'klɔ, 'kɩ 'lɩ ‑nyrɔwɩ a ‑wlɩ nɩ 'hʋɛn 'kwli, 'kɩ ɛ 'hrɩɩ ꞊nʋ yrɛ, 'ɛ tɔɔ ꞊nʋ꞊ʋ, ‑ɛ mɔ, ɛ 'hrɩ 'klɔ, 'tɩ‑ ‑tɛ Nyɩsʋa ni nyibli a win a kɩkɔɔlɛ, ɛ nɔ‑ kɔ ‑tɩ ɛ tɔɔ ꞊nʋ.
4 ‑Nyrɔwɔ ꞊dʋ 'kwli, ‑tɛ ‑Yusu nɩ la 'lɩ 'a ‑mɔnanyʋ 'nyɩ de, ‑ɛ ‑bɩ ɛ yɩ la ꞊nʋ 'nɩ ti, kɛ‑ ɛ pɩ la: «A 'nɩ 'hlɔɔ 'lɩ 'dɩɔ ‑bʋ, ‑ɛ mɔ Jrusrɛ ‑mɔ lɛ, kɛɛ, ba ‑ple Nyɩsʋa a ‑Hihiu, Nyɩsʋa a 'mʋ, ɛ pʋ lɛ, ɛ di 'a mʋ ‑nyi, ꞊wɩ yɩ, ‑tɛ 'n nu la 'aan leelɛ. 5 Saan ‑mɔ ‑bɩ, 'nie, ɛ nɔ‑ ɛ pʋ 'a mʋ 'lu lɛ, kɛɛ, 'kɩ 'lɩ ‑nyrɔwɩ gbi 'kwli, Nyɩsʋa di ‑nyi 'a mʋ 'a ‑Hihiu.»
‑Tɛ ‑Yusu mu la 'lɩ yakɔ 'kwli
6 Nyibli ‑mʋ', ‑ʋ ꞊gbee 'ʋ ‑Yusu 'hʋɩ, ʋ ‑tʋa 'a lɛ'bɛtilɛ, ʋ wɛn: «Kʋkɔnyɔ o, ‑a mʋ Yisraɛkʋɛ, ꞊bɩ ti ‑bʋ 'yri, 'kɩ ‑di 'lɩ ‑a mʋ Romakʋɛ a 'klɩ bʋ ‑ha, ‑ɛ di꞊e nu, ‑a mʋ nɩ ‑do, ‑a 'mʋ ‑aan 'blʋgba ‑naa ‑nɩ?» 7 ‑Ɛ ‑bɩ ‑Yusu ꞊tu ꞊nʋ ꞊wɔn, ɛ wɛn: «Ti ‑mʋ', ‑ɛ kɔ 'yri ‑tɛblɩ a 'mʋ, ɛ di 'lu ‑mɔ mu, a 'yɩ yɩ ‑blɛɛ ‑nɩ, ba yi꞊e, ‑ɛ nu꞊o, ‑aan 'Baɩ Nyɩsʋa, nɔ‑ wa ti a 'mʋ 'nyrɛ, ‑tɛ ɛ nu 'a ‑hʋhʋa. 8 Ti ‑mʋ' ‑kɔ 'yri Nyɩsʋa a ‑Hihiu* di 'ʋ 'a mʋ ke' bi, a di kɔ 'klɩ, 'kɩ ba lee nyibli ‑tɛblɩ a pɛpɛ ‑mʋ', a 'ye 'kɩ 'ʋ 'na ‑ta'. Ba na 'na ‑tɩ ‑mɔ lɛ, 'kɩ 'nɛ‑ Jrusrɛdɩɔ 'kwli, ba mu 'lɩ Sudeblʋgba kɔ Samaliblʋgba a pɛpɛ kɩ ‑wɛ, ba bi 'klɔ a pɛpɛ kɩ, ba na 'na ‑tɩ ‑mɔ lɛ.»
9 ‑Tɛ ɛ ‑yrɛ 'kɩ, ‑ɛ ‑bɩ ɛ ‑tʋa 'lɩ yakɔ a 'kwlimumuo. 'A ‑mɔnanyʋ* yɩ 'ʋ꞊ʋ ‑mɔ lɛ nɩ tɛ, 'nuŋma 'ɛ ‑hli ꞊nʋ꞊ʋ 'yi kɩ, 'ʋ 'kee 'a 'yiye. 10 Ʋ nɩ 'lɩ yɔ' a lɛtɩta 'kwli, ti nɩ ‑do a ti 'yri, nyibli nɩ 'hʋɛn, ‑ʋ pʋ ‑tɛblɩ pʋɔpʋɩ 'hʋɩ lɛ, ʋ 'hrɩɩ 'ʋ ꞊nʋ 'hʋɩ. Nyibli a 'mʋ, ʋ mɔ Nyɩsʋa a lɛlenyʋ ꞊nɩɔ. 11 Kɛ‑ ʋ pɩ ꞊nʋ yɩ: «Galilekʋɛ, dɛ‑ kɔ ‑tɩ 'a nyra mɔ bʋ, 'a tɛ 'lɩ yɔ' lɛ 'lɩ? ‑Yusu mu 'lɩ yakɔ 'kwli. ‑Tɛ a nu 'a 'yiye, ɛ nu mumuo, kɛ‑ ɛ di didie nu.»
Nyiblo ‑mʋ', ‑ɛ bi la 'ʋ Judɩa a ‑ta'
12 ‑Tɛ dɛ a 'mʋ, ɛ ‑hi, ‑ɛ ‑bɩ ‑Yusu a ‑mɔnanyʋ* a 'mʋ, ʋ ꞊tɩ 'lɩ dʋgba ‑mʋ', ‑ɛ mɔ olifieti a dʋgba 'lu nɩ, 'ʋ mu 'lɩ Jrusrɛdɩɔ 'kwli. ‑Hɔn 'lɩ Jrusrɛdɩɔ 'kwli, ‑bʋ mu 'lɩ dʋgba a 'mʋ 'lu, ɛ ‑wɛ 'lɩ ‑kiloyɛ nɩ ‑do nɩ. 13 ‑Tɛ ʋ nyre 'lɩ, ‑ɛ ‑bɩ ʋ 'ya 'lɩ yɔ'kayu yra, 'ʋ mu 'lɩ ‑gblo ‑mʋ', ‑ɛ kɔ 'kwli ʋ yɩ la 'lɩ lɛ 'kukue ‑nɩ. Nyibli ‑nɩ ‑tuo a 'mʋ kɩ, 'waa 'nyrɛ nɔ‑ ‑bʋ: Piɛlɩ, Saan, Sakɩ, Adre, Filipʋ, Toma, Batelemi, Matie, Alʋfe a 'yu Sakɩ, Simɔ, ‑ɛ nɩ la 'lɩ nyibli ‑mʋ', ‑ʋ 'yɛ nɩ ‑hʋa la Romakʋɛ 'nyɩ, kɔ Sakɩ a 'yu Judɩ. 14 Nʋgbɩ nɩ 'lɩ ꞊nʋ 'nyɩ lɛ ‑wɛ, ʋ kɔ Mari, ‑ɛ mɔ ‑Yusu a 'dii, kɔ ‑Yusu a 'dɩayɩ nyɩbɛpʋ 'hʋɛn‑. 'Waa pɛpɛ a 'mʋ, ʋ nʋ‑ yɩ 'lɩ ‑gblo a 'mʋ 'kwli lɛ 'kukue ‑nɩ, 'ʋ dɛ Nyɩsʋa.
15 ‑Nyrɔwɔ ꞊dʋ 'kwli, nyibli a ‑wlɩ nɩ ꞊hlon‑do, nʋ‑ 'kukue lɛ de, 'kɩ 'ʋ Nyɩsʋa a dɩda ‑mɔ. Bʋ nɩ 'kɩ 'ʋ bʋ, ‑ɛ ‑bɩ Piɛlɩ 'du ye', ɛ wɛn: 16 «'Dɩayɩnʋ ‑na, ‑tɩ ‑mʋ', ʋ 'crɩɩ la 'lɩ Nyɩsʋacrɩɛn 'kwli, ('kɩ 'ʋ Judɩa a ‑ta',) ɛ kɔ bʋ mu 'lu ‑mɔ. 'Ɛ mɔ ꞊han‑tɩ, Nyɩsʋa a ‑Hihiu* 'ɛ naa la 'lɩ bodɩɔ Dafidɩ 'mʋ, 'ɛ 'crɩ la꞊a, ‑ɛ mɔ, Judɩa, nɔ‑ di la ‑Yusu 'a yraanyibli yɩ gba, 'kɩ 'ʋ 'a kʋklɔ a ‑ta'. 17 ‑Tɛ ‑Yusu ‑nu, 'ɛ ‑ha 'lɩ ‑a mʋ, 'kɩ ‑ba nu Nyɩsʋa a ‑kʋan, kɛ‑ ɛ ‑nu, 'ɛ ‑ha 'lɩ Judɩa, 'kɩ bʋ nu Nyɩsʋa a ‑kʋan. 18 ‑Tɛ Judɩa a 'mʋ, ɛ pʋ ‑Yusu 'crɛkɔnyibli ‑jɩ', 'wliyɛ ‑mʋ', ʋ 'pɛɛ la꞊a, ɛ nɔ‑ ɛ ‑nu, 'ɛ ‑tɔ ‑ci, 'kɩ 'lɩ ‑ci a 'mʋ kɩ, 'ɛ ble 'lɩ yɔ', 'ɛ bi ꞊hlɔn, 'a 'kwli 'ɛ ‑crɛ, 'a 'ŋmi 'ɛ ‑gblɛ ‑tɛblɩ 'nyɩ lɛ. 19 Nyibli a pɛpɛ, ‑ʋ nɩ 'nɛ‑ Jrusrɛdɩɔ 'kwli, dɛ a 'mʋ, ‑ɛ mu 'lu ‑mɔ, ʋ 'wɩn nɩ. Ɛ nɔ‑ nu꞊o, ‑ci a 'mʋ 'ʋ dɛɛ ꞊nɛ Hakɛdama, 'kɩ 'lɩ ‑Juukʋɛwin 'kwli, ɛ ꞊hɛn 'nyrɛ ‑hlʋ‑ci. 20 'Ɛ mɔ ‑tɛɛ, dɛ ʋ 'crɩ la, 'kɩ 'lɩ Nyɩsʋa a ‑wlablecrɩɛn* 'kwli, ɛ nɔ‑ ‑bʋ:
Nyibli bʋ hie 'ʋ 'a 'kayu bʋ,
‑ɛ ꞊dʋ 'nɩ 'tie 'lɩ꞊ɩ bʋ.
'Ya 'ʋ 'lu de, dɛ ‑bɩ, ʋ 'crɩ la, ɛ nɔ‑ ‑bʋ:
'A ‑kʋan ‑mʋ', ɛ ni la, nyiblo ‑bɩ bʋ nu꞊o.
21-22 'A ‑tɩ o, ‑a blɛɛ yɩ, ‑ba ꞊mʋɔ nyiblo lɛ, ‑ɛ di 'ʋ Judɩa a ‑ta' bi. Nyiblo a 'mʋ, ɛ blɛɛ yɩ bʋ mɔ nyiblodʋ ‑mʋ', ‑ɛ kɔ ‑a mʋ 'hʋɛn‑, ‑ʋ yɩ la Kʋkɔnyɔ ꞊wien lɛ kʋɛ, kʋɛ 'lɩ ti ‑mʋ', ‑ɛ kɔ 'yri Saan Batisɩ pʋ la ‑Yusu 'nie 'lu 'yie bʋ, ‑bʋ yɛ ‑nyrɔwɔ ‑mʋ' kɩ, ‑ɛ kɔ 'yri Nyɩsʋa nu la꞊a, ‑Yusu 'ɛ mu la 'lɩ yakɔ 'kwli. Nyiblo a 'mʋ, ɛ kɔ ‑a mʋ 'hʋɛn‑, ‑a 'mʋ kɩ ‑bibi ‑nɩ, ‑a 'mʋ nyibli ‑lee ‑nɩ, ‑ɛ mɔ, ‑a yi꞊e nɩ, ‑Yusu ‑hɔn 'lɩ 'kʋkʋnyibli 'nyɩ nɩ, 'ɛ 'hrɩ 'klɔ.»
23 'Tɩ‑ Piɛlɩ 'mʋ ‑yrɛ mɔ mu, ‑ɛ ‑bɩ ɛ wa nyibli nɩ 'hʋɛn 'nyrɛ. ‑Ɛ ‑bɩ a 'nyrɛ mɔ Sosɛfʋ, 'ʋ dɛɛ ꞊nɛ Basabasɩ, ‑ɛ ‑bɩ a 'nyrɛ 'ɛ mɔ Matiasɩ. 24 ‑Tɛ ʋ wa 'kɩ ꞊nʋ 'nyrɛ lɛ, ‑ɛ ‑bɩ ʋ da Nyɩsʋa nɩ, ʋ wɛn: «Kʋkɔnyɔ o, ‑mɔ yi nyibli a pɛpɛ a ꞊wlɩ, tɔɔ nɛ ‑a mʋ nyiblo ‑bʋ, ‑ha 'lɩ, 'kɩ 'lɩ nyibli nɩ 'hʋɛn ‑bʋ 'nyɩ, 25 'kɩ bʋ nu ‑Yusu a ‑mɔnanyɔ a ‑kʋan ‑mʋ', Judɩa hie 'ʋ bʋ, 'ɛ mu 'lɩ ‑tɛ ‑mʋ', ɛ kɔ bʋ mu 'lɩ.» 26 ‑Tɛ ʋ ‑wɛ Nyɩsʋa a dɩda ‑mɔ, ‑ɛ ‑bɩ ʋ pʋ 'wla, 'wla a 'mʋ 'ɛ pʋ 'lɩ Matiasɩ a 'nyrɛ. Matiasɩ a 'mʋ, ɛ nɔ‑ ʋ pʋ ‑Yusu a ‑mɔnanyʋ nɩ ‑pu ꞊tu 'ʋ ‑do a 'mʋ kɩ.