Ⅳ
Ⅰ അനന്തരം സ സമുദ്രതടേ പുനരുപദേഷ്ടും പ്രാരേഭേ, തതസ്തത്ര ബഹുജനാനാം സമാഗമാത് സ സാഗരോപരി നൗകാമാരുഹ്യ സമുപവിഷ്ടഃ; സർവ്വേ ലോകാഃ സമുദ്രകൂലേ തസ്ഥുഃ|
Ⅱ തദാ സ ദൃഷ്ടാന്തകഥാഭി ർബഹൂപദിഷ്ടവാൻ ഉപദിശംശ്ച കഥിതവാൻ,
Ⅲ അവധാനം കുരുത, ഏകോ ബീജവപ്താ ബീജാനി വപ്തും ഗതഃ;
Ⅳ വപനകാലേ കിയന്തി ബീജാനി മാർഗപാശ്വേ പതിതാനി, തത ആകാശീയപക്ഷിണ ഏത്യ താനി ചഖാദുഃ|
Ⅴ കിയന്തി ബീജാനി സ്വൽപമൃത്തികാവത്പാഷാണഭൂമൗ പതിതാനി താനി മൃദോൽപത്വാത് ശീഘ്രമങ്കുരിതാനി;
Ⅵ കിന്തൂദിതേ സൂര്യ്യേ ദഗ്ധാനി തഥാ മൂലാനോ നാധോഗതത്വാത് ശുഷ്കാണി ച|
Ⅶ കിയന്തി ബീജാനി കണ്ടകിവനമധ്യേ പതിതാനി തതഃ കണ്ടകാനി സംവൃദ്വ്യ താനി ജഗ്രസുസ്താനി ന ച ഫലിതാനി|
Ⅷ തഥാ കിയന്തി ബീജാന്യുത്തമഭൂമൗ പതിതാനി താനി സംവൃദ്വ്യ ഫലാന്യുത്പാദിതാനി കിയന്തി ബീജാനി ത്രിംശദ്ഗുണാനി കിയന്തി ഷഷ്ടിഗുണാനി കിയന്തി ശതഗുണാനി ഫലാനി ഫലിതവന്തി|
Ⅸ അഥ സ താനവദത് യസ്യ ശ്രോതും കർണൗ സ്തഃ സ ശൃണോതു|
Ⅹ തദനന്തരം നിർജനസമയേ തത്സങ്ഗിനോ ദ്വാദശശിഷ്യാശ്ച തം തദ്ദൃഷ്ടാന്തവാക്യസ്യാർഥം പപ്രച്ഛുഃ|
Ⅺ തദാ സ താനുദിതവാൻ ഈശ്വരരാജ്യസ്യ നിഗൂഢവാക്യം ബോദ്ധും യുഷ്മാകമധികാരോഽസ്തി;
Ⅻ കിന്തു യേ വഹിർഭൂതാഃ "തേ പശ്യന്തഃ പശ്യന്തി കിന്തു ന ജാനന്തി, ശൃണ്വന്തഃ ശൃണ്വന്തി കിന്തു ന ബുധ്യന്തേ, ചേത്തൈ ർമനഃസു കദാപി പരിവർത്തിതേഷു തേഷാം പാപാന്യമോചയിഷ്യന്ത," അതോഹേതോസ്താൻ പ്രതി ദൃഷ്ടാന്തൈരേവ താനി മയാ കഥിതാനി|
ⅩⅢ അഥ സ കഥിതവാൻ യൂയം കിമേതദ് ദൃഷ്ടാന്തവാക്യം ന ബുധ്യധ്വേ? തർഹി കഥം സർവ്വാൻ ദൃഷ്ടാന്താന ഭോത്സ്യധ്വേ?
ⅩⅣ ബീജവപ്താ വാക്യരൂപാണി ബീജാനി വപതി;
ⅩⅤ തത്ര യേ യേ ലോകാ വാക്യം ശൃണ്വന്തി, കിന്തു ശ്രുതമാത്രാത് ശൈതാൻ ശീഘ്രമാഗത്യ തേഷാം മനഃസൂപ്താനി താനി വാക്യരൂപാണി ബീജാന്യപനയതി തഏവ ഉപ്തബീജമാർഗപാർശ്വേസ്വരൂപാഃ|
ⅩⅥ യേ ജനാ വാക്യം ശ്രുത്വാ സഹസാ പരമാനന്ദേന ഗൃഹ്ലന്തി, കിന്തു ഹൃദി സ്ഥൈര്യ്യാഭാവാത് കിഞ്ചിത് കാലമാത്രം തിഷ്ഠന്തി തത്പശ്ചാത് തദ്വാക്യഹേതോഃ
ⅩⅦ കുത്രചിത് ക്ലേശേ ഉപദ്രവേ വാ സമുപസ്ഥിതേ തദൈവ വിഘ്നം പ്രാപ്നുവന്തി തഏവ ഉപ്തബീജപാഷാണഭൂമിസ്വരൂപാഃ|
ⅩⅧ യേ ജനാഃ കഥാം ശൃണ്വന്തി കിന്തു സാംസാരികീ ചിന്താ ധനഭ്രാന്തി ർവിഷയലോഭശ്ച ഏതേ സർവ്വേ ഉപസ്ഥായ താം കഥാം ഗ്രസന്തി തതഃ മാ വിഫലാ ഭവതി
ⅩⅨ തഏവ ഉപ്തബീജസകണ്ടകഭൂമിസ്വരൂപാഃ|
ⅩⅩ യേ ജനാ വാക്യം ശ്രുത്വാ ഗൃഹ്ലന്തി തേഷാം കസ്യ വാ ത്രിംശദ്ഗുണാനി കസ്യ വാ ഷഷ്ടിഗുണാനി കസ്യ വാ ശതഗുണാനി ഫലാനി ഭവന്തി തഏവ ഉപ്തബീജോർവ്വരഭൂമിസ്വരൂപാഃ|
ⅩⅪ തദാ സോഽപരമപി കഥിതവാൻ കോപി ജനോ ദീപാധാരം പരിത്യജ്യ ദ്രോണസ്യാധഃ ഖട്വായാ അധേ വാ സ്ഥാപയിതും ദീപമാനയതി കിം?
ⅩⅫ അതോഹേതോ ര്യന്ന പ്രകാശയിഷ്യതേ താദൃഗ് ലുക്കായിതം കിമപി വസ്തു നാസ്തി; യദ് വ്യക്തം ന ഭവിഷ്യതി താദൃശം ഗുപ്തം കിമപി വസ്തു നാസ്തി|
ⅩⅩⅢ യസ്യ ശ്രോതും കർണൗ സ്തഃ സ ശൃണോതു|
ⅩⅩⅣ അപരമപി കഥിതവാൻ യൂയം യദ് യദ് വാക്യം ശൃണുഥ തത്ര സാവധാനാ ഭവത, യതോ യൂയം യേന പരിമാണേന പരിമാഥ തേനൈവ പരിമാണേന യുഷ്മദർഥമപി പരിമാസ്യതേ; ശ്രോതാരോ യൂയം യുഷ്മഭ്യമധികം ദാസ്യതേ|
ⅩⅩⅤ യസ്യാശ്രയേ വർദ്ധതേ തസ്മൈ അപരമപി ദാസ്യതേ, കിന്തു യസ്യാശ്രയേ ന വർദ്ധതേ തസ്യ യത് കിഞ്ചിദസ്തി തദപി തസ്മാൻ നേഷ്യതേ|
ⅩⅩⅥ അനന്തരം സ കഥിതവാൻ ഏകോ ലോകഃ ക്ഷേത്രേ ബീജാന്യുപ്ത്വാ
ⅩⅩⅦ ജാഗരണനിദ്രാഭ്യാം ദിവാനിശം ഗമയതി, പരന്തു തദ്വീജം തസ്യാജ്ഞാതരൂപേണാങ്കുരയതി വർദ്ധതേ ച;
ⅩⅩⅧ യതോഹേതോഃ പ്രഥമതഃ പത്രാണി തതഃ പരം കണിശാനി തത്പശ്ചാത് കണിശപൂർണാനി ശസ്യാനി ഭൂമിഃ സ്വയമുത്പാദയതി;
ⅩⅩⅨ കിന്തു ഫലേഷു പക്കേഷു ശസ്യച്ഛേദനകാലം ജ്ഞാത്വാ സ തത്ക്ഷണം ശസ്യാനി ഛിനത്തി, അനേന തുല്യമീശ്വരരാജ്യം|
ⅩⅩⅩ പുനഃ സോഽകഥയദ് ഈശ്വരരാജ്യം കേന സമം? കേന വസ്തുനാ സഹ വാ തദുപമാസ്യാമി?
ⅩⅩⅪ തത് സർഷപൈകേന തുല്യം യതോ മൃദി വപനകാലേ സർഷപബീജം സർവ്വപൃഥിവീസ്ഥബീജാത് ക്ഷുദ്രം
ⅩⅩⅫ കിന്തു വപനാത് പരമ് അങ്കുരയിത്വാ സർവ്വശാകാദ് ബൃഹദ് ഭവതി, തസ്യ ബൃഹത്യഃ ശാഖാശ്ച ജായന്തേ തതസ്തച്ഛായാം പക്ഷിണ ആശ്രയന്തേ|
ⅩⅩⅩⅢ ഇത്ഥം തേഷാം ബോധാനുരൂപം സോഽനേകദൃഷ്ടാന്തൈസ്താനുപദിഷ്ടവാൻ,
ⅩⅩⅩⅣ ദൃഷ്ടാന്തം വിനാ കാമപി കഥാം തേഭ്യോ ന കഥിതവാൻ പശ്ചാൻ നിർജനേ സ ശിഷ്യാൻ സർവ്വദൃഷ്ടാന്താർഥം ബോധിതവാൻ|
ⅩⅩⅩⅤ തദ്ദിനസ്യ സന്ധ്യായാം സ തേഭ്യോഽകഥയദ് ആഗച്ഛത വയം പാരം യാമ|
ⅩⅩⅩⅥ തദാ തേ ലോകാൻ വിസൃജ്യ തമവിലമ്ബം ഗൃഹീത്വാ നൗകയാ പ്രതസ്ഥിരേ; അപരാ അപി നാവസ്തയാ സഹ സ്ഥിതാഃ|
ⅩⅩⅩⅦ തതഃ പരം മഹാഝഞ്ഭ്ശഗമാത് നൗ ർദോലായമാനാ തരങ്ഗേണ ജലൈഃ പൂർണാഭവച്ച|
ⅩⅩⅩⅧ തദാ സ നൗകാചശ്ചാദ്ഭാഗേ ഉപധാനേ ശിരോ നിധായ നിദ്രിത ആസീത് തതസ്തേ തം ജാഗരയിത്വാ ജഗദുഃ, ഹേ പ്രഭോ, അസ്മാകം പ്രാണാ യാന്തി കിമത്ര ഭവതശ്ചിന്താ നാസ്തി?
ⅩⅩⅩⅨ തദാ സ ഉത്ഥായ വായും തർജിതവാൻ സമുദ്രഞ്ചോക്തവാൻ ശാന്തഃ സുസ്ഥിരശ്ച ഭവ; തതോ വായൗ നിവൃത്തേഽബ്ധിർനിസ്തരങ്ഗോഭൂത്|
ⅩⅬ തദാ സ താനുവാച യൂയം കുത ഏതാദൃക്ശങ്കാകുലാ ഭവത? കിം വോ വിശ്വാസോ നാസ്തി?
ⅩⅬⅠ തസ്മാത്തേഽതീവഭീതാഃ പരസ്പരം വക്തുമാരേഭിരേ, അഹോ വായുഃ സിന്ധുശ്ചാസ്യ നിദേശഗ്രാഹിണൗ കീദൃഗയം മനുജഃ|