1 Ajta aꞌájna ɨmuáj Jesús pu aꞌáa joomaꞌcaꞌaj jéꞌtaꞌ ɨ víꞌraꞌaj tzajtaꞌ, aꞌaj pu putyíꞌrɨjcaa ɨ xɨcáaraꞌ maj jitzán jusoꞌpii. Majta ɨ maj jamuán huacɨ́j, aꞌɨ́ɨ mu meríj jéehua tajcucaꞌaj aj mu mij huatyóohuij maj jíꞌijtzaanaxɨꞌɨn ɨ tyeríicuj jatzeꞌ, majta jeꞌen jajcɨꞌmájraa ɨ jatzíj. 2 Majta ɨ fariseos, matɨꞌɨj huoꞌséj maj aꞌyan rɨjcaa, aj mu mij aꞌyan tyaatéꞌexaa aꞌɨ́jcɨ ɨ Jesús tɨjɨn:

—Cásɨꞌ, huoꞌséj jeꞌej maj rɨcɨj mu maj ajamuán huacɨꞌɨj, aꞌyaa mu rɨcɨj jeꞌej tɨ quee tyíɨꞌrij tɨ aꞌtɨ́j aꞌyan rɨjcaj aꞌájna xɨcáaraꞌ maj jitzán jusoꞌpeꞌ.

3 Aj puꞌij Jesús aꞌyan tyihuoꞌtéꞌexaaj tɨjɨn:

—¿Nyi sequée aꞌnáj joꞌjíjvej ɨ yuꞌxarij jitze jeꞌej tɨ huarɨ́j aꞌɨ́jna ɨ David tɨꞌɨj huataíꞌcuatacaꞌ, majta ɨ maj jamuán huacɨ́ꞌcaꞌaj? 4 Aꞌúu pu joꞌtyájrupij u tyeyúuj tzajtaꞌ, ɨ tɨ chiꞌraꞌan puéꞌeen ɨ Dios, ajta jeꞌen jáacuaj aꞌɨ́jcɨ ɨ páan ɨ maj Dios huatámuꞌvejrij, majta ɨ maj jamuán huacɨ́ꞌcaꞌaj, aꞌɨ́ɨ mu majta jáacuaj, maꞌajta aꞌɨ́jcɨ ɨ páan aꞌɨ́ɨ muꞌuj jacuaꞌcaa ɨ puaaríij. 5 ¿Caꞌ sequée aꞌnáj joꞌjíjvej jeꞌej tɨ tyoꞌyúꞌxacaꞌ aꞌɨ́jna ɨ Moisés, maj aꞌɨ́ɨmaj ɨ maj tyityetyúuꞌpuꞌ u tyeyúuj tzajtaꞌ, aꞌɨ́ɨ mu quee jusoꞌpii aꞌájna xɨcáaraꞌ maj jitzán jusoꞌpeꞌ? 6 Aꞌyaa nu tyajáꞌmuaꞌixaatyeꞌ, tɨ sɨ́ɨj ya jaꞌmua jimi séejreꞌ tɨ jéetzeꞌ juxɨeꞌveꞌ mequee aꞌɨ́ɨmaj ɨ maj tyityetyúuꞌpuꞌ ɨ tyeyúuj tzajtaꞌ. 7 Caxu aꞌtzúj yóꞌitej jeꞌej tɨ huatóomuaꞌaj aꞌíjna tɨ aꞌyan tyéꞌyuꞌsiꞌ ɨ yuꞌxarij jitze tɨ jɨmeꞌ Dios jaataxájtacaꞌ tɨ aꞌyan tɨjɨn: “Aꞌyaa nu tyáꞌxɨeꞌveꞌ siaj jujɨ́ɨmuaꞌaj óocuꞌvej, canu jaxɨeꞌveꞌ siaj tyiꞌtɨ́j muꞌvejritaj.” Tɨpuaꞌaj seyoꞌitée xáꞌraꞌnyiicheꞌ, caxu aꞌyan tyihuaꞌxáatziꞌrancheꞌ aꞌɨ́ɨjma ɨ maj quee tyiꞌtɨ́j jɨn ootyáꞌɨtzee. 8 Aꞌyaa puꞌij, nyáaj ɨ nyaj nyajta tyévij jitze huanɨeꞌhuacaꞌ, nyáaj nu nyajta aꞌɨ́jcɨ jɨn antyínyamuaꞌree ɨ xɨcáaraꞌ aꞌnáj maj jitzán jusoꞌpeꞌ.

9 Aj puꞌij Jesús jóꞌraa, tɨꞌquij aꞌúun joꞌtyájrupij u tyeyúuj tzajtaꞌ. 10 Aꞌúu pu sɨ́ɨj joꞌtyávaacaꞌaj tɨ cɨyáaxaraꞌcaꞌaj ɨ jumuácaꞌ jitze, majta ɨ fariseos ɨ maj aꞌúun jeꞌrúꞌuucaꞌaj, aꞌɨ́ɨ mu jahuoocaꞌaj jeꞌej maj tyiꞌtɨ́j jɨn tyaaxájtziꞌ ɨ Jesús, aꞌyaa mu mij tyaataꞌíhuoꞌriꞌ tɨjɨn:

—¿Nyiquij ɨꞌríj tyej tyáahuatyeꞌen séej ɨ tɨ tyíꞌcuiꞌ aꞌájna xɨcáaraꞌ maj jitzán jusoꞌpeꞌ?

11 Aj puꞌij Jesús aꞌyan tyihuoꞌtéꞌexaaj tɨjɨn:

—Tɨpuaꞌaj aꞌtɨ́j séej cányaꞌaj tyícɨɨtzij, ajta jeꞌen ɨ cányaꞌaj atyéjvetyij joꞌtɨj jaꞌtyácun aꞌájna matɨꞌɨj puaꞌaj jusoꞌpeꞌ, ¿nyiquee ujoꞌmaꞌaj taꞌmej tɨꞌij jeꞌtajáj? 12 Ajta ɨ tyévij pu jéetzeꞌ tyíꞌhuɨɨreꞌ quee ɨ cányaꞌaj. Aꞌɨ́j pu jɨn ɨꞌríj tɨ aꞌtɨ́j tyiꞌtɨ́j jɨn xáꞌpuɨꞌ huárɨnyij aꞌájna xɨcáaraꞌ matɨꞌɨj puaꞌaj jusoꞌpeꞌ.

13 Aj puꞌij ɨ Jesús aꞌyan tyaatéꞌexaa aꞌɨ́jcɨ ɨ tɨ cɨyáaxaraꞌ ɨ jumuácaꞌ jitze tɨjɨn:

—Huatátzaaraj muaꞌ muácaꞌ, aj puꞌij aꞌɨ́jna ɨ tyáatɨꞌ jaatátzaaracaꞌ ɨ jumuácaꞌ, aj puꞌij huarúj, aꞌyaa pu éenyeꞌej jaꞌraa tɨꞌɨj ɨ sɨ́ɨj ɨ muácaꞌraꞌan. 14 Matɨꞌɨj mij iiráacɨj aꞌɨ́ɨmaj ɨ fariseos, aj mu mij huatyóohuij maj jaaxáꞌpuɨꞌɨntareꞌen jeꞌej maj yeꞌej huárɨnyij mej mij jaajéꞌcaj ɨ Jesús.

15 Tɨꞌɨj ɨ Jesús jáamuaꞌreeriꞌ jeꞌej maj tyaaxáꞌpuɨꞌɨntarej, aj puꞌij iirájraa, majta jéehua ɨ tyeɨ́tyee jamuán joꞌcɨ́j. Ajta ɨ Jesús pu néijmiꞌcaa pu tyúꞌhuaaj ɨ maj tyíꞌcucuiꞌcaꞌaj, 16 ajta aꞌyan tyihuáꞌijmuejracaꞌaj maj quee jéjristaꞌ jaxajta aꞌtɨ́j tɨ puɨ́rɨcɨj. 17 Aꞌyaa pu tyuꞌrɨ́j tɨꞌij aróoꞌastej jeꞌej tɨ jájcuaj ɨmuáj tyuꞌtaxájtacaꞌ aꞌɨ́jna ɨ Isaías, ɨ tɨ Dios jitze maꞌcan tyíꞌxajtacaꞌaj, tɨ aꞌyan tɨjɨn:

22 Matɨꞌɨj mij séej ujaꞌráaviꞌtɨj ɨ Jesús jimi tɨ tyiyáaruꞌ tzajtaꞌ séjriaꞌcaꞌaj, aꞌɨ́j pu jɨn quee atányeericaꞌaj ajta quee tyoꞌrɨ́ɨriajcaꞌaj aꞌɨ́jna ɨ aꞌtɨ́j, aj puꞌij ɨ Jesús tyáahuaj tɨꞌɨj ij atányeeriacaꞌ, ajta tyoꞌrɨɨriáaj jaꞌraa. 23 Néijmiꞌi mu ɨ tyeɨ́tyee tyámuaꞌ tyoꞌtaséj, aꞌyaa mu mij tyúuꞌihuoꞌracaꞌaj tɨjɨn:

—¿Nyiquij aꞌmúu aꞌɨ́ɨn puéꞌeen ɨ yójraꞌ ɨ David?

24 Majta ɨ fariseos matɨꞌɨj aꞌyan tyihuóꞌnamuajriꞌ, aꞌyaa mu tyuꞌtaxájtacaꞌ tɨjɨn:

—Aꞌmújna mu aꞌtɨ́j Beelzebú pu jitze aróocaꞌnyej, tɨꞌij huoꞌtamuárityeꞌen ɨ tyiyáaruꞌuj, jiꞌnye Beelzebú pu tyihuáꞌijtyeꞌ ɨ tyiyáaruꞌuj.

25 Ajta ɨ Jesús, aꞌɨ́ɨ pu jamuaꞌreeriacaꞌaj jeꞌej maj tyíꞌmuaꞌajcaa, aj puꞌij aꞌyan tyihuoꞌtéꞌexaaj tɨjɨn:

—Tɨpuaꞌaj ɨ maj séej chuéj japua jáꞌmaꞌcan jéꞌtaꞌ muáacɨɨnyej, aꞌɨ́ɨ mu huatóonyoꞌsiꞌtyeꞌej, ajta ɨ maj aꞌáa jaꞌchej camu cheꞌ áꞌtyeeren, naꞌríij ɨ maj séej chájtaꞌnaj jitze ajaꞌchej nusu ɨ tyeɨ́tyeristyamuaꞌmeꞌen sɨ́ɨj ɨ aꞌtɨ́j, aꞌyan majta jéꞌtaꞌ tyityáacɨɨnyej, camu majta cheꞌ áꞌtyeeren. 26 Aꞌyaa pu chaꞌtánaꞌaj een, tɨpuaꞌaj ɨ tyiyáaruꞌ huoꞌtamuárityeꞌen ɨ jutyéɨtyeristyamuaꞌ, aꞌɨ́ɨ mu majta jéꞌtaꞌ ootajúꞌ, ¿jiꞌnye ooj tyíɨꞌrij mej mij huatyóocaꞌnyej? 27 Aꞌyaa xu muaꞌaj tyíꞌnyaxaj nyaj jee aꞌɨ́j jitze arányacaꞌnyej ɨ Beelzebú, nyej nyij huoꞌtamuárityeꞌen ɨ tyiyáaruꞌuj, tɨ puaꞌaj aꞌyan tyiꞌjaꞌyájnatan, ¿aꞌtanyíj caꞌnyíjraꞌaj huaꞌtáꞌcaa aꞌɨ́ɨmaj ɨ jaꞌmuaxaꞌaj tyeɨ́tyee, mej mij aꞌyan chaꞌtaj manaꞌaj tyihuoꞌtamuárityeꞌen? Aꞌɨ́ɨmaj mu mij aꞌyan tyajaꞌmuaxaj siaj muaꞌaj quee xáꞌpuɨꞌ rɨcɨj aꞌɨ́jcɨ jɨmeꞌ jeꞌej siaj nyéetzij tyíꞌnyaxajtziꞌ. 28 Jiꞌnye nyáaj nu aꞌɨ́jcɨ jitze arányacaꞌnyej ɨ júuricamaꞌraꞌ ɨ Dios nyej nyij tyiyáaruꞌuj huatamuárityeꞌen, aꞌɨ́j pu jɨn aꞌyan huatóomuaꞌaj tɨ arí aꞌájna atyojoꞌréꞌnyej tɨꞌɨj ɨ Dios tyuꞌtaꞌíjtaj jaꞌmua jimi.

29 ’¿Jiꞌnye tyíɨꞌrij tɨ náhuaꞌrij utyájrutyej joꞌtɨj jaꞌchej ɨ aꞌtɨ́j tɨ uhuájcaꞌnyej tɨꞌij tyaanáhueꞌ, tɨpuaꞌaj quee míꞌeen jaatyájɨꞌqueꞌen? Jiꞌnye aꞌyaa pu xaa tyuꞌtáɨꞌriitarij tɨꞌij utyájrutyej joꞌtɨj jaꞌchej tɨꞌij tyaanáhueꞌ tyíaꞌraꞌan.

30 ’Aꞌɨ́jna ɨ tɨquee nyaj jamuán joꞌchaꞌcan, aꞌɨ́ɨ pu nyéjchaꞌɨɨreꞌ, ajta ɨ tɨquee tyeɨ́tyee tyísɨɨreꞌ nye jimi, aꞌɨ́ɨ pu huojoꞌcuíꞌnaj.

31 ’Aꞌɨ́j nu jɨn aꞌyan tyajáꞌmuaꞌixaatyeꞌ tɨ ɨ Dios néijmiꞌi tyihuoꞌtúꞌuunyiꞌraj ɨ tyétyacaa ɨ maj jɨn ootyáꞌɨtzee ajta ɨ maj jɨn jeꞌej puaꞌaj tyíꞌxaxaꞌtaꞌaj, ajta capu tyihuoꞌtúꞌuunyiꞌraj tɨpuaꞌaj jeꞌej puaꞌaj metyaꞌxajta ɨ júuricamaꞌraꞌ ɨ Dios. 32 Dios pu ajta tyaatúꞌuunyiꞌraj aꞌɨ́jcɨ ɨ tɨ jeꞌej puaꞌaj tyíꞌnyaxaj nyéetzij ɨ nyaj nyajta tyévij jitze huanɨeꞌhuacaꞌ, ajta aꞌtɨ́j tɨ jeꞌej puaꞌaj tyáꞌxajta aꞌɨ́jcɨ ɨ júuricamaꞌraꞌ ɨ Dios, capu aꞌnáj tyaatúꞌuunyiꞌraj, capu ajta ɨ séej jitze ɨ cháanacaj tɨ jájcuaj.

33 ’Tɨpuaꞌaj jɨꞌréꞌnyeꞌen ɨ cɨyéj, jɨꞌréꞌnyeꞌen pu ajta tajcaa, ajta tɨpuaꞌaj quee jɨꞌréꞌnyeꞌen ɨ cɨyéj capu jɨꞌréꞌnyeꞌen tajcaa, jiꞌnye aꞌɨ́j pu jɨn ɨ táqueꞌraꞌ ámiteereꞌ tyiꞌtɨ́j tɨ cɨyáaraꞌ puéꞌeen. 34 Muaꞌaj xu aꞌɨ́jcɨ jitze eeráanyej ɨ cúꞌcuꞌuj tɨ tyíꞌhueꞌtacaa. ¿Jiꞌnye tyíɨꞌrij siaj tyiꞌtɨ́j huataxáj tɨ xáꞌpuɨꞌ tɨpuaꞌaj muaꞌaj sequée tyámuaꞌ eenyeꞌ? Jiꞌnye jeꞌej tɨ sɨ́ɨj tyíꞌmuaꞌtzej ɨ jutzájtaꞌ aꞌɨ́j pu huataxájta. 35 Aꞌɨ́jna ɨ tyévij tɨ tyámuaꞌ een jɨꞌréꞌnyeꞌen pu tyíꞌxaj, jiꞌnye aꞌɨ́ɨ pu ajta tyámuaꞌ een ɨ jutzájtaꞌ, ajta ɨ tyévij tɨ jeꞌej puaꞌaj een, aꞌɨ́ɨ pu jeꞌej puaꞌaj eenyeꞌ tyíꞌxaj, jiꞌnye aꞌɨ́ɨ pu jeꞌej puaꞌaj een ɨ jutzájtaꞌ. 36 Aꞌyaa nu tyajáꞌmuaꞌixaatyeꞌ tɨ aꞌyan tyeꞌmej aꞌájna xɨcáaraꞌ tɨ jitzán Dios huáꞌxɨjtyeꞌen, néijmiꞌi mu jɨn áꞌxɨjtyiꞌhuan tyiꞌtɨ́j maj jeꞌej puaꞌaj tyuꞌtaxájtacaꞌ. 37 Jiꞌnye Dios pu aꞌɨ́jna jɨn muáꞌxɨjtyeꞌen jeꞌej paj tyíꞌxaxaꞌtaꞌaj, aꞌyaa puꞌij tyoꞌtámiteereꞌej tɨpuaꞌaj muáahuɨɨreꞌen nusu quee.

38 Aj mu mij ɨ fariseos, majta ɨ maj tyihuáꞌmuaꞌtyej ɨ yuꞌxarij jitze, aꞌɨ́ɨ mu aꞌyan tyaatéꞌexaa ɨ Jesús tɨjɨn:

—Maeestro, aꞌyaa tu tyáꞌxɨeꞌveꞌ paj tyiꞌtɨ́j taataséjratyeꞌen ɨ tyaj jɨn jeꞌej tyoꞌtaséj.

39 Jesús pu aꞌyan tyihuoꞌtéꞌexaaj tɨjɨn:

—Aꞌíimaj ɨ tyeɨ́tyee ɨ maj jeꞌej puaꞌaj tyíꞌtyetyeɨtyee, aꞌyaa mu tyíꞌnyahuavii nyaj tyiꞌtɨ́j huoꞌtaséjratyeꞌen ɨ maj jɨn tyámuaꞌ tyoꞌtaséj, ajta canu tyiꞌtɨ́j huoꞌtaséjratyeꞌsij sulu aꞌɨ́j nuꞌuj jeꞌej tɨ tyáaruj ɨ Jonás ɨ tɨ Dios jitze maꞌcan tyíꞌxajtacaꞌaj. 40 Jiꞌnye aꞌyájna tɨꞌɨj ɨ Jonás huéeicaj xɨcáj ajta huéeicaj tɨ́caꞌ tyéꞌtyee tɨ aráacaꞌaj ɨ jucáaraꞌ jitze ɨ hueꞌej tɨ jaatyáanɨjcua, aꞌyaa pu chaꞌtánaꞌaj tyíꞌnyoorej nyéetzij ɨ nyaj nyajta tyévij jitze huanɨeꞌhuacaꞌ, aꞌáa nu jaꞌraqueꞌtɨ́j naꞌmej chuéj tzajtaꞌ huéeicaj xɨcáj, nyajta huéeicaj tɨ́caꞌ. 41 Aꞌɨ́ɨmaj ɨ maj Nínive jaꞌchej aꞌɨ́ɨ mu jaꞌmua jamuán ajoꞌtyáhuiixɨꞌɨj aꞌájna xɨcáaraꞌ tɨꞌɨj ɨ Dios jamuaꞌxɨjtyeꞌen, majta jeꞌen jamuaꞌxaꞌpuɨꞌɨntariꞌtzeꞌen muaꞌajmaj, jiꞌnye aꞌɨ́ɨmaj ɨ maj Nínive jáꞌchajcaꞌaj aꞌɨ́ɨ mu tyáꞌantzaahuaj ɨ Dios jimi matɨꞌɨj jáanamuajriꞌ jeꞌej tɨ tyuꞌtaxájtacaꞌ aꞌɨ́jna ɨ Jonás, nyajta nyáaj, ɨ nyaj jaꞌmua jamuán yésejreꞌ jéetzeꞌ nu vaꞌcán jɨn tyiꞌtyéjvee quee ɨ Jonás. 42 Ajta aꞌɨ́jna ɨ íitɨꞌ tɨ jájcuaj ɨmuáj tyíꞌijtacaꞌaj yúutyej pujmuaꞌ, aꞌɨ́ɨ pu ajta ajoꞌtyéechaxɨ, matɨꞌɨj huáꞌxɨjtyeꞌej ɨ tyeɨ́tyee, aꞌɨ́ɨ pu ajta huaꞌxaꞌpuɨꞌɨntariꞌtzeꞌen, jiꞌnye aꞌɨ́ɨ pu aꞌ ɨmuáj joꞌvéꞌmej tɨꞌij jáanamuaj aꞌɨ́jcɨ ɨ Salomón ɨ tɨ jéehua huápuɨꞌɨj tyuꞌyíꞌtɨn, nyajta nyáaj, jéetzeꞌ nu vaꞌcán jɨn tyiꞌtyéjvee quee aꞌɨ́jna ɨ Salomón.

43 ’Tɨpuaꞌaj sɨ́ɨj ɨ júuricamej tɨ jeꞌej puaꞌaj een iirájraꞌnyij séej ɨ tyévij tzajtaꞌ, aꞌɨ́ɨ pu joꞌcháꞌcanyaꞌaj jaꞌmej tɨ jahuoo joꞌtɨj joꞌhuáchij tɨꞌij huóosoꞌpeꞌen, ajta tɨꞌɨj quee jatyooveꞌen, aꞌyaa pu tyiꞌriáꞌmuaꞌsij tɨjɨn: 44 “Naariáꞌraꞌsij a nyichéj jóꞌnyaj jaꞌrájraa.” Tɨꞌɨj ajoꞌréꞌnyej, aꞌyaa pu eenyeꞌ tyoonyij aꞌɨ́jna ɨ aꞌtɨ́j, tɨ naa uhuaꞌéꞌnyaꞌaj taꞌmej tɨꞌɨj chiꞌij maj moochán iiráꞌichoꞌtacaꞌ, majta tyámuaꞌ naa tyoꞌhuáruu. 45 Aj puꞌij ɨ júuricamej uhuajaꞌráviꞌtɨj séecan ɨ maj aráahuaꞌpuaj aráꞌasej ɨ maj jéetzeꞌ jeꞌej puaꞌaj een quee ɨ aꞌɨ́jna, aj mu mij néijmiꞌi utyárutyij mej mij iiráatyaꞌaj muáꞌraꞌnyij ɨ tyévij tzajtaꞌ, ajta jeꞌen aꞌyan tyeꞌráamej tɨ jéetzeꞌ jeꞌej puaꞌaj éenyeꞌej taꞌmej aꞌɨ́jna ɨ tyévij quee tɨꞌɨj jájcuaj éenyeꞌej. Aꞌyaa puꞌij tyihuáꞌuurej aꞌɨ́ɨjma ɨ maj jeꞌej puaꞌaj tyíꞌtyetyeɨtyee.

46 Óocheꞌ pu tyiꞌxáatacaj ɨ Jesús matɨꞌɨj aꞌáa jaꞌráꞌaj aꞌɨ́jna ɨ náanajraꞌ, majta ɨ ihuáamuaꞌmuaꞌ, aꞌáa mu joꞌtyáhuiixɨj apuaꞌquéj, aꞌyaa mu tyáꞌxɨeꞌvaꞌcaꞌaj maj jamuán tyuꞌtaxáj, 47 aj puꞌij sɨ́ɨj aꞌyan tyaatéꞌexaa aꞌɨ́jcɨ ɨ Jesús tɨjɨn:

—A mu puaꞌquéj joꞌtyúꞌuu aꞌ náanaj, majta aꞌihuáamuaꞌ, máaxɨeꞌveꞌ maj ajamuán tyuꞌtaxáj.

48 Aj puꞌij aꞌyan tyuꞌtanyúj aꞌɨ́jna ɨ Jesús tɨjɨn:

—¿Aꞌtyaanyíj aꞌɨ́ɨn maj puéꞌeen ɨ nyeꞌihuáamuaꞌ ajta ɨ nyináana?

49 Aj puꞌij huoꞌséerajraa ɨ maj jamuán huacɨ́j, ajta aꞌyan tyuꞌtaxájtacaꞌ tɨjɨn:

—Aꞌíi mu aꞌɨ́ɨn puéꞌeen ɨ maj nyináana majta nyeꞌihuáamuaꞌ. 50 Jiꞌnye aꞌtɨ́j tɨnaꞌaj tɨ aꞌyan rɨcɨj jeꞌej tɨ tyáꞌxɨeꞌveꞌ ɨ Dios, aꞌɨ́ɨ pu aꞌɨ́ɨn puéꞌeen ɨ nyináana, majta nyeꞌihuáamuaꞌ.