Kalata ya kutanguna ya
Petulo
Busansulushi
Libuku lya 1 Petulo ni Kalata yalalembewa ne mutumwa Petulo. Walatatika kulemba kalata iyi pakulisansulula mwine. Walalembela kalata iyi ku baklistu bonse “bensu pacishi ca panshi” 1 Petulo 1:1 Petulo walikubambila beshikubelenga kalata iyi munshila yamushoboyu tunkanda twingi. Pacebo cakwambeti, kalata ya Petulo yakoshanako ne kalata ya mutumwa Paulo njalalembela ku Baefeso munshila shingi, bantu bangi bashometi kalata ya 1 Petulo yalalembewa panyuma pa kalata ya Paulo kuli Baefeso mucaka ca 65 A.D. Petulo walalemba kalata iyi kali ku Loma uko nkwalambeti ni ku Babiloni 5:13.
Petulo lambangeti, lalembele kalata iyi pacebo ca kumuyuminisha ne kwinshila bukamboni pacebo ca luse ne cancinencine ca Lesa 5:12 Pali kukoshana kwingi pali mabala ali pa 1 Petulo 2:11 mpaka 3:7, ne Baefeso 5:18 mpaka 6:9, kayi ne Bakolose 3:18 mpaka 4:6. Byonse bibela bitatu ibi, bilapanga malailile abwikalo bwelela beshikamukowa ne banse, kayi ne shakunyumfwila batangunishi bonse. Kayi Petulo layuminishinga baklistu kwambeti, bakakatilengowa mu lushomo nambi pacindi ncobalapitinga mumapensho pakwinga cindi camapwililisho cilipepi 4:1
Mitwi ya makani
Petulo lalisansulunga ne kwambila beshi kubala bakendi 1:1-2.
Kayi lalumbunga Lesa pacebo cakupulushiwa uko nkobakute bonse ne ncecila pandululunga ici mubuyumi bwetu 1:3 mpaka 2:10
Kukonkapo, labambilinga mwakwikalila cena pacishi kayi ne bwikalo bwelela mumanda, mulume ne mukashendi kayi ne musha ne shikumulela 2:11 mpaka 4:11
Panyuma, Petulo labayuminishinga pacebo cakukakatilowa nambi pacindi camapensho 4:12 mpaka 5:11
Lapwishinga kalata ya kendi 5:12-14
1
1 Njame Petulo, musebenshi wa Yesu Klistu. Ndalembenga iyi kalata kuli njamwe mwasalwa ne Lesa mulekalangeti bensu mubimpansha byaku Ponto, ne ku Galatiya, neku Kapadokiya, neku Asiya kayi neku Bituniya. 2 Kwelana ne kuyanda kwa Lesa Bata kwesula kufuminowa kumatatikilo mwalasalwa kayi mwalaswepeshewa ne Mushimu Uswepa kwambeti mube beshikunyumfwila Yesu Klistu, mwalasukwa ne milopa yakendi. Lesa amunyumfwile nkumbo ne kumupa lumuno lwesula.
Kupembelela kwancinencine
3 Tulumbe Lesa Baishi Mwami wetu Yesu Klistu. Pakwinga mukufula kwa nkumbo shakendi, walatupa buyumi bwa linolino pakumupundusha Yesu Klistu kubafu. Neco tukute lushomo lwayuma nta, 4 lwakwambeti nitukatambule colwe cabintu byaina Lesa mbyabambila bantu bakendi kwilu, uko nkweshi bikabule kubola, nambi kwipishiwa, nambi kushimangana. 5 Ibi bintu nibyenu, kupitila mulushomo, byabambwa cena mungofu sha Lesa kwambeti mukatambule lupulusho ulo lulipepi kuboneka pacindi camapwililisho. 6 Ibi kabimukondweleshani nambi pacino cindi mucane mapensho ne kwelekeshewa kwapusanapusana. 7 Ibi ni bishikubonesheti lushomo lwenu ni lwancinencine. Nambi golide ukute konongeka ukute kwengeka nemulilo, nalo lushomo lwenu ulo lwapita golide, lwela kwelekeshewa kwambeti lucanike kuba lwancinencine. Mwenseco nimukatambule kulumbwa, ne bulemu pabusuba mbweshakayubuluke Yesu Klistu. 8 Nambi ntamuna mumubonapo, nsombi mumusuni. Nambi pacindi cino nkamulamubononga mwamushoma, kayi mwakondwa citambiki.
9 Pakwinseco mulatambulunga cilambo ca lushomo, uku ekwambeti lupulusho lwenu. 10 Bashinshimi balambapo sha cilambo calupulusho ndweshimukatambule, balo balalangaula mwabuya lupulusho ulu, Lesa ndwetamupe. 11 Mushimu wa Klistu walikuba mulyendibo walikwambila limo sha byeshikubaba Klistu mbyeshakanyumfwe, kayi ne bulemu mbweshakabe nabo panyuma pakendi. Bashinshimi balikuyanda kwishiba cindi kayi ne moti bikenshikilenga. 12 Lesa walabayubulwila kwambeti ncito njobalikwinsa nkayalikuba yakuyanda bene, nsombi balikwinshilamwe, mpobalikwamba bintu ibyo mbyemulanyumfunga kuli batumwa bakendi balakambaukunga Mulumbe Waina kupitila mu Mushimu Uswepa walafuma kwilu. Ibi ebintu nabo bangelo mbyebalikuyanda kwishiba.
Labasengengeti babe baswepa myoyo
13 Eco cakendi myoyo yenu ibe yalibambila. Kamubani babangamana. Bikani lushomo lwenu lonse pa colwe nceshi mukapewe Yesu Klistu akayubuluka. 14 Nyumfwilani Lesa, kamutaleka buyumi bwenu kubumbwa nelunkumbwa ndomwalikukute kamutana mwishiba Klistu. 15 Mbuli Lesa ncali waswepa uyo walamukuwa, nenjamwe kamubani baswepa mumikalilo yenu yonse. 16 Mabala alambangeti, “Kamubani baswepa myoyo mbuli Ame ncendaswepa moyo.” 17 Lesa liya lusalululo. Ukute kombolosha uliyense kwelana ne micito yakendi. Mwambangeti, Ta pakupaila, mupeni bulemu cindi conse ncomulicili panshi pano. 18 Mucishi cena ncalasebenshesha pakumulubula ku mikalilo yaipa njemwalatambula kufumina ku bamashali benu. Liya kumulubula ne mali asa akute konongeka, silifa nambi golide sobwe. 19 Walamulubula ne milopa ya Klistu yamulo wadula, uyo walalibengeti M wanambelele wabula cibala nambi bulema. 20 Lesa walamusalilalimo cishi capanshi citana cilengwa, nomba lamuyubululu mumasuba ano akupwililisha cebo canjamwe. 21 Kupitila mulyendiye, mulashomonga Lesa walamupundusha kubafu, nekumupa bulemu. Neco lushomo ne kupembelela kwenu bili pali Lesa. 22 Mulaswepeshe myoyo yenu pakunyumfwa cancinencine, kwambeti munyumfwanenga ne baklistu banenu. Ecebo cakendi mwela kusunana nemoyo wonse. 23 Pakwinga mulenshi kusemwa tubili,buyumi bwakendi nkabulafumunga mu mbuto ya mushali ukute kufwa sobwe, nsombi mu mbuto itafu, iyo mbuto ni maswi a Lesa, maswi abuyumi eshakabule kupwa. 24 Mbuli Mabala a Lesa, alambangeti,
“Bantu bonse balyeti mila,
bulemu bwabo bulyeti maluba amucisuwa.
Mila ikute kuyuma, nawo maluba akute kunyana. 25 Nsombi maswi a Lesa nakabeko cindi conse.” Uwu e Mulumbe Waina walakambaukwa kulinjamwe.