1 Walse, ⸤Juda yambomanga koro moloringi⸥ wale Sambate tenga,* Yesusi kinie yu lombili andolime kinie rasi witi poniemanga ongo puringi kinie yu lombili andoli yema engelene kolkolie rasi witi mongo mare inie toko noringi. 2 Aku teringi kinie kanokolie Parisi yemane* Yesusi yundu ningindu: “Kána! ⸤Koro molemolo⸥ wale Sambatemonga ‘Kongono naa teangi.’ nimbe pelemo ungu manemo** nu lombili andoli yemane manemo pulue tokolie aku siku tekemele.” niringi.

3 Yesusini pundu topa nimbendo: “Ene Pulu Yemonga bokuna sukundu ⸤anda kolepa ye nomi kingi⸥ Depisini* terimu mele nimbe molemo temanemo kanokolie temanemonga pulumu naa pilimeleye? Depisi kinie yu pea puringi yema kinie ene engelene kolkolie niringimuni, 4 Depisi Pulu Yemo molorumu sele ulkena sukundu pupe, Pulu Yemonga kumbi kerena lerimu pillawa kalolime lipe nomba, yu pea puringi yema sirimu noringila kanumu.* Kanu pillawa kalolimendo Pulu Yemone ungu mane te sipelie nimbendo:

5 “Ungu mane te pelemola. “Pulu Yemo popo tonjili yemane* koro mololi wale Sambatemanga Pulu Yemonga ulkena kongono telemele kinie Sambate walemanga ungu manemo pulue tolemele nakolo aku kongono telemelemonga mongo naa pemba.” nimbe molemo** akumu naa la pilimeleye? 6 Nane enendo nimbu sikiru: Mele konde te* kinié pelemo akumu Pulu Yemo popo toko kalemele ulke tembelemonga olandopamo. 7 ⸤Pulu Yemone nirimu ungu te yunge bokuna molemo mele i sipe:⸥

9 Kanu kinie Yesusi aku koleamo mundupe kelepa pupe Juda yamboma maku toko Pulu Yemonga ungumu piliringi ulke tenga purumu. 10 Kanu ulkena ye te molorumu, yunge ki te kamu kolopa kukurumu. Kanu kinie akuna moloringi ye marene ‘Yesusini tepa kenjimbe kinie kote tenjemili.’ ningu yu walsiku pilkulie ningindu: “Koro molemolo wale Sambate kinie yambo kuru tolemoma tepo konde limulú kinie manda molo aku temulu liemo Pulu Yemonga ungu manemo pulue tomoloye?” niringi.

11 Yesusini yemando pundu topa nimbendo: “Sambate wale kinie ye tenga kongi sipisipi te muruna topa manie mundumbe kinie sipisipi ari telemo yemone kundupe ola lipe memba naa ombáye? 12 Aku liemo sipisipi maniendopa mele, yamboma paa olandopa, akumunge Sambate wale kinie ulu peangama manda na temoloye?” nirimu.

13 Aku nimbelie ki kolopa kukurumu yemondo nimbendo: “Nunge kimu sinio si.” nirimu kinie yemone yunge kimu sinio sirimu kinie yunge ki ekendo peanga lerimu mele ki keri lerimumu altopa kamu peanga lerimu. 14 Nakolo ⸤Yesusini aku terimu kinie kanokolie⸥ Parisi yemane pena puku maku toko “Yu nambe tepo topo konjimulúye?” ningu aulke te kororingi.

15 ⸤Parisi yemane⸥ yu tonge teringi pilipelie Yesusi aku koleamo mundupe kelepa purumu. Kanu kinie yambo aisili Yesusi purumu mele yu lombili puringi kinie yuni yambo kuru torumuma pali tepa konde lipelie 16 nimbendo: “Na sike yemo molopolie i ulu tondoloma tekero mele enene yambo lupe marendo na ningu siei!” nirimu.* 17 Aku sipe wendo orumumunge koronga ou Pulu Yemone ungu umbu tonjirimuma pilipe yamboma nimbe sirimu ye Aisayane* ulu te pe wendo ombá ou nirimu mele kamu wendo orumu. Aisayane nimbendo:

22 Kanu kinie ye te yunge konopuna kuru te molorumuna mongo keri lepa melema naa kanopa ungu naa nirimu ye te Yesusi molorumuna mengo oringi kinie Yesusini yemo tepa konde lirimu kinie kanu yemo ungu nimbe melema kanorumu. 23 Aku terimu kanokolie yambomane pali mini wale mundukulie ningindu: “I yemo ye nomi kingi Depisinge malonje?”* niringi.

24 Nakolo aku niringi ungumu pilkulie Parisi yemane* ningindu: “Molo. Kurumanga nomi Belsipuli** mindi i ye Yesusinge konopuna molopalie yu tondolo silimona yuni kuruma topa makorolemo.” niringi.

25 Enene aku siku konopuni piliringi mele Yesusini pilipelie ⸤‘Yesusi ‘Setene kinie opa tou moloringimunge Setenene yu naa lipe taponjilke.’ ningu paa piliengi!’ nimbe⸥ enendo nimbendo: “Yambo talape te konopu teluna naa pupili molko suku singine owe panjiku ene eneno opa teko lupe lupe molemele kinie kanu talapemo pora nilimo. ⸤Molo⸥ kolea tenga yamboma molo ulke teluna pelemele yamboma konopu teluna pupili naa molko ene eneno opa telemele kinie kanu yambo talapemo sungu siku yu mele mele molemele. 26 Aku sipela, Setenene* yunge kuru te makorolkanje aku telkamonga yunge talapemo kinie opa mele telka. Pe yunge talapemo nambe tepa kapola molemelkaye? ⸤Pora nilke.⸥

27 “Ungu te piliengila! Nane Belsipulinge tondolomone kuruma makorolio liemo enenga yemane naenga tondolomone kuruma makorolemeleye? Akumunge ⸤enenga ye kuruma makorolemele yemane ‘Pulu Yemone olio tondolo silimona olione kuruma makorolemolo.’ ningu pilimelena⸥ enene nando i nikimili unguma kanu yemane pilku apurukulie “Ene kolo tokomele.” ningí. 28 Nakolo sike Pulu Yemonga Minimuni na tondolo silimona nane kuruma makorondu liemo Pulu Yemo ye nomi kingimu molopa yamboma nokomba walemo* ene molemelena koronga wendo omu.” ⸤nirimu.⸥

29 “Ungu te pea i sipe: Ye enge nili tene yunge ulkemo nokopa konjilimo kinie ye tene we manda sukundu omba melema wa lipe memba pulimoye? Akumu manda molo. Ou wa noli yemone ye enge nilimunge kimbu kime ka topalie yunge ulkena manda omba melema wa limo kanumu.*

30 “Na naa lipe taponjilimo yambomone na kinie opa tou molemo. Yambo tene na lipe taponjipe ⸤kongi sipisipime⸥ sukundu naa limo yambomone ⸤kongi sipisipime⸥ topa bulu balu silimo. 31 Akumunge nane enendo nikiru: Yambo tene ulu pulu kerime tepa, ungu taka tonjipe nimbe kenjilimo uluma Pulu Yemone manda ‘Manie pupili.’ nimbe siye kolomba. Nakolo yambo tene Pulu Yemonga Minimu nimbe kenjipe ungu taka tonjimbe uluma Pulu Yemone ‘Manie naa pupili.’ nimbe siye naa kolomba. 32 Manie Omba Mana Ye Au Lerimu Yemo* ungu taka tonjipe ungu nimbe kenjilimo yambomo aku sipe ulu keri telemoma Pulu Yemone ‘Manie pupili.’ nimbe siye kolomba. Nakolo Mini Kake Telimu⸤ni ulu te telemo kinie⸥ yambo tene ungu taka tonjipe, opa tepa sipe ⸤“Yuni naa tekemo. Kurumanga nomi Setenene yu lipe taponjilimona aku telemo.⸥” nilimo yambomo aku sipe ulu keri telemomo kinié kepe mulu ma pora nimbé wale kinie kepe ‘Manie naa pupili.’ nimbe paa siye naa kolomba.**

33 “Unju peanga te kanokolie ‘Mongo peangama tomba nomolo.’ ningu kanolemele. Unju keri te kanokolie ‘Mongo kerime tomba manda naa nomolo.’ ningu kanolemele. Unju te mongo tolemo kinie kanokolie ‘I unjumu peanga, i unjumu keri.’ ningu apuruku kanolemelemonga aku siku ningu kanolemele.* 34 Ene Parisi yema, kolo topa yamboma tepa kenjili wambiyemonga waloma,* ene ye keri molemelemane nambe teko ungu peangama manda ningíye? Yambo te yunge konopuna pelemo unguma mindi kerena nilimo akumunge ene ye kerimene nambe teko ungu peangama manda ningíye? 35 Aku sipe mele, yambo peanga tene yunge konopuna ulu peanga pelemoma telemo, nakolo yambo keri tene yunge konopuna ulu keri pelemoma telemo. 36-37 Akumunge nane enendo nimbu sikirumu: Pulu Yemone yamboma kote tenjimbe walemonga eneno ungu nilimelema apurupe pilipelie “Nu yambo peangamo, nu yambo kerimu.” nimbé akumunge yambomane mana we ungu nilimelema pali kepe apurupe pilipelie “Aku unguma nambemuna niringiye?” nimbé.”* nirimu.

38 Kanu kinie Parisi ye mare kinie Pulu Yemonga ungu manemanga puluma pilku mane siringi ye mare* kinie enene Yesusindu ningindu: “Ungu Mane Silimu, ‘Nu sike Pulu Yemone ‘Kongono tenjeni.’ nimbe mana lipe mundurumunje olio kanamili.’ ningu Pulu Yemone mindi manda ulu tondolo telemo mele te tei.” niringi.**

39 Yesusini pundu topa nimbendo: “Kinié mana molemele yamboma keri mindi molemele. Ene teko kenjiku Pulu Yemo liku su silimele yambomane “Pulu Yemone mindi ulu tondoloma manda telemo mele kanamili tei.” ningu na mawa telemele. Nakolo ⸤Pulu Yemone na lipe mundurumuna ombo molkoro. Yu kinie tapu topo kongono telembolo mele* lipe ora simbe ulu⸥ tondolo te wendo naa ombá. Pulu Yemone ungu umbu tonjirimuma pilipe yamboma nimbe sirimu ye** Jona kinie wendo orumu ulu akumuni mindi lipe ora silimo manda kanonge. 40 Oma aili tene Jona topa penge mundurumu kinie yu omamonga olona ipulueli tangoli wale yepoko molopa perimu ⸤kinie omamone yu nomu kélona meku topa wendo mundurumu kinie yu altopa we molorumu⸥ mele* Manie Omba Mana Ye Au Lerimu Yemo ⸤ono teko panjingí kinie⸥ aku sipe ipulueli tangoli wale yepoko mana sukundu pepalie ⸤lomboropa ola molomba⸥.**

41 “Ou kolea aili Ninipa yamboma ⸤sike molko kenjiringi nakolo Pulu Yemone ungu umbu tonjirimu mele⸥ Jonane ⸤pilipe⸥ Ninipa yamboma pupe nimbe sirimu kinie pilkulie teko kenjiringi mele kanoko keri kanoko konopu alowa teko molko konjiringi.* Aku teringimunge kinié molemele yambomane Jonanga olandopa ye te ya molemo yemonga ungumu liku su siku naa pilimelemonga kote walemo pe wendo ombá kinie Ninipa yambomane kotena angilku, kinié molemele yambomando “Teko kenjiringi. Mindili nonge kinie papu.” ningí.” ⸤nirimu.⸥

42 “Ou olio Isirele yambomanga ye nomi kingi Sollomono yu ye paa tondolo te molopa, yu ungu lupe lupema pilipe konginjilimu pepili molorumu mele kolea Sipa nokorumu ambo nomi kuinimu pilipelie, Sollomonone ungu peangama mindi nirimu mele pilimbendo yu kolea suluna molopalie ⸤Sollomono molorumuna⸥ wale aisili aulkena pelipe orumu.* Aku sipe terimumunge, ye nomi Sollomononga olandopa ya molemo yemone nilimo ungumu kinié mana molemele yambomane naa pilku, liku su silimelemonga kote walemo wendo ombá kinie kolea Sipa ambo nomi kuinimuni nimbendo: “Nane Sollomonone ungu peanga nirimu mele pilimbundu aulke suluna orundu nakolo Sollomononga olandopa molorumu yemone nirimu ungumu ene naa pilku, liku su siringi yamboma aku teringimunge ene papu mindili nonge.” nimbé.”** ⸤nirimu.⸥

43 “Kuru te ye tenga konopuna wendo ombalie, no naa mololi koleamanga pupe manda koro molomba kolea te korolemo. Te naa kanopa lenjipelie 44 yuni nimbendo: “Na ou molopolie wendo ondu ulkena* kelepo pambo.” nimbe yu omba yu ou molopa purumu ulkemo kanolemo kinie ulke puri memba tepa peanga tepa we lepa yambo te naa molemo kinie kanopalie nilimomone, 45 yu kelepa anju pupelie kuru kara puli paa olandopa yepoko pakara lipe memba omba ene pea kanu ulkena sukundu puku molemele. Kanu kinie kanu yemo ou molopa kenjilimo nakolo pe paa kamu olandopa mele molopa kenjilimo. Aku sipe kinié ya teko kenjiku molemele yamboma pe kamu molko kenjingí.” nirimu.

46 Yesusi yambo maku toko moloringime ungu mane sipe molopili yunge anumu kinie angenupili kinie yu kinie ungu ningindu ongo pena angiliringi. 47 Yambo tene yundu nimbendo: “Aminie kinie angenali kinie* enene nu kinie ungu ningindu ongo pena angilimele.” nirimu.

48 Yesusini yundu pundu topa ⸤ungu iku topalie⸥ nimbendo: “Nanga anumu naeye? Nanga angenupili nameleye?” nimbelie nirimumuni, 49 yu lombili andoli yamboma lipe ora sipelie nimbendo: “I yamboma nanga anumu kinie nanga angenupili kinie molemele. 50 Nanga Lapa, mulu koleana molemomone “Teangi.” nilimo mele pilku liku telemele yamboma nanga anumu kinie nanga angenupili kinie nanga kemulupili kinie molemelemonga aku sipu nikiru.” nirimu.