25
Những câu châm ngôn khác
của Sô-lô-môn
của Sô-lô-môn
1 Sau đây là những lời khôn ngoan khác của Sô-lô-môn mà các cận thần của Ê-xê-chia, vua Giu-đa thu thập.
2 Thượng Đế được tôn trọng vì Ngài giữ kín điều Ngài làm.
Còn vua được tôn kính nhờ khám phá những điều kín giấu.
3 Không ai đo được chiều cao của trời hay độ sâu của đất.
Cũng thế, không ai biết được ý nghĩ của vua.
4 Hãy lấy cáu cặn ra khỏi bạc,
để thợ bạc sử dụng bạc đó.
5 Hãy dẹp kẻ ác khỏi trước mặt vua;
thì chính thể vua sẽ công chính và tồn tại lâu dài.
6 Đừng khoe khoang với vua,
cũng đừng đứng chung với những người quan trọng.
7 Thà để vua cất nhắc con lên địa vị cao
hơn là bị vua hạ bệ trước mặt người tước vị.
Điều con đã thấy,
8 không nên hấp tấp trình ra trước tòa.
Vì con sẽ xử trí ra sao
nếu láng giềng con chứng tỏ rằng con sai?
9 Cứ tranh cãi với láng giềng con,
nhưng đừng tiết lộ chuyện riêng của người khác.
10 Kẻo người nghe điều ấy sẽ làm nhục con,
và con sẽ không còn được tôn trọng nữa.
11 Lời nói phải lúc
giống như trái táo vàng nằm trong chén bạc.
12 Lời khuyên răn khôn ngoan cho kẻ chịu nghe quí báu như bông tai vàng hay nữ trang cao giá.
13 Sứ giả đáng tin khiến kẻ sai thoải mái,
như tuyết mát rơi trong ngày mùa gặt.
14 Ai hứa biếu quà cáp mà không thực hiện,
chẳng khác mây và gió không mang mưa đến.
15 Nếu kiên nhẫn, con có thể thuyết phục quan quyền,
và lời nói hòa nhã có thể phá hủy
những sự chống đối mãnh liệt.
16 Nếu con tìm được mật ong thì chỉ nên ăn vừa phải,
vì nếu ăn quá nhiều con sẽ bị nôn mửa ra thôi.
17 Đừng hay lui tới nhà người láng giềng con;
vì người có thể đâm ra chán ghét con.
18 Kẻ đặt điều vu oan cho người láng giềng
giống như kẻ dùng gươm giáo phân tán mọi người.
19 Lúc gặp khó khăn mà trông cậy vào người không đáng tin,
chẳng khác nào nhai bằng răng lung lay
hay bước bằng chân què.
20 Hát cho người có tâm sự buồn
chẳng khác nào đoạt áo khoác ngoài của họ khi trời lạnh giá
hay đổ dấm vào vết thương.
21 Nếu kẻ thù con đói hãy cho nó ăn.
Nếu nó khát hãy cho nó uống.
22 Làm như thế chẳng khác nào chất than lửa trên đầu nó,
rồi CHÚA sẽ thưởng cho con.
23 Gió bấc mang mưa lại thế nào
thì lời nói bép xép cũng khiến kẻ khác giận dữ như thế.
24 Thà ở trên xó nóc nhà
còn hơn ở trong nhà chung với người vợ hay gây gổ.
25 Tin vui từ xa mang lại
giống như nước mát cho người đang khát.
26 Người công chính mà vấp ngã trước kẻ ác,
thật giống như suối vấy bùn hay giếng bị ô dơ.
27 Không nên ăn quá nhiều mật ong,
cũng không nên tìm vinh dự nầy tiếp theo vinh dự khác* không nên … vinh dự khác Nghĩa là “Chớ nên tìm địa vị không thích hợp với mình vì sẽ gặp khó khăn. Ai cũng phải biết giới hạn mình.”.
28 Kẻ nào không biết tự chế như thành trì bị đổ vách.
*25:27: không nên … vinh dự khác Nghĩa là “Chớ nên tìm địa vị không thích hợp với mình vì sẽ gặp khó khăn. Ai cũng phải biết giới hạn mình.”