4
Yesəw lə mali ka *Samari
1 4:1-2 3:22Dzəghwa mbaꞌa *ka Farisahi favə məndiy gəzə: «Mbə məni *batem na Yesəw, ɗaŋ tərəŋw mbəzli ka səəkə və, ɗaŋɓa nici mbəzliy nəw mənishi kən ni Zhaŋ» kə məndi ngəshi. 2 Na Yesəw dəꞌwə ghən tsa ci kiy, niy mənəhwə batem na kaa ndəw, mbəzli ta səɗa ci niy məni na.
3 Dza Yesəw sa favə na kwemer gəəzə məndi va tsəgha, mbaꞌa ɓarvay tə hiɗi ka Zhəwde ta zhay zhəti hiɗi ka Galile. 4 4:4 4:9; Lk 9:52; 17:11, 16; SləniKY 8:4-25Ta dzaa zhəmbə Galile va ki na, dzəvəri tə hiɗi ka Samari ghəci dzaa taŋə.
5 4:5 Ghava 33:19; 48:22Ma ghəci mbə taŋə dzəvəri tə hiɗi ka Samari va ki na, mbaꞌa tsəhəy mbə nahwəti məlmə tə hiɗi va, Shikar, kə məndi slən tsa nzə. Məlmə va na, vəgha vəh tsaa niy ɓanavə *Zhakwapə va kaa zəghwə ci *Zhezhefə ghənzə. 6 Ma mbə vəh tsa va kiy, mbaꞌa Zhakwapə niy lati yam. Sa daliy Yesəw va dza ki na, mbaꞌa nzəyəy ka dəkəva miy yam va, geꞌi lə vici kwa ghən.
7 ꞌWakəvə nahwəti mali ka Samari ndəs səəkəta ta ga yam ghala vici va ki. Ma sa səəkəta na na, dza Yesəw ka gəzanta kwəma: «A mali, samiyra yam va di» kə. 8 Ma ghala pətsa va kiy, *mbəzli ta səɗa Yesəw dzashi ta papa shi zəmə dzar mbə məlmə niy nza na. 9 4:9 2Mezh 17:29-41; Esd 4:1-3; Mt 10:5; Lk 9:52-53Ma kə mali va kaa Yesəw na: «A ntsa, ndə *ka Zhəwifə gha, mali ka Samari yən kiy, tawa ɗəw gha yam vəya ta sashi kia?» kə. Ma kwəma gəzə na vay, sa nzana, kalaa niy tsəɓə ghən tsa ka Zhəwifə ghəshi lə ka Samari ghala pətsa va ya jəw nzə, va tsəgha gəzə na tsəgha. 10 4:10 4:26; 7:37Ma kə Yesəw zləɓanta na: «A mali na, mbala na gha sənay gəla ni ɗi Hyala vəlipə shiy nza, mbaꞌa gha sənay, nda wa ntsaa ɗəw yam tsa va gha nzay, gha na saa niy dzaa təɓəə ɗəw yam və. Ma nza ghəci ɓəŋa yaməə ɓəpə piy tsaa kəɗi ma nza» kə. 11 Ma kə mali va na: «A Metər, kərakə yam kwaɓa, zhini saa ga yam va ghaw na, kwəma dza ghaa ɓəkə niva yaməə ɓəpə piy tiɓa sənzənva kia? 12 4:12 8:53Yam nashi gha niy, jijimmə *Zhakwapə latəŋəyshi na. Ghəci dəꞌwə ghən tsa ci, lə ndərazhi ci, mbaꞌa dəbəkə tsa ci gwaꞌay, yam ni niy sa ghəshi. Naa ə nzana mbaꞌa gha taŋəti jijimmə Zhakwapə tə dikə nə gha ki shəkəna?» kə. 13 4:13-14 6:35; 7:37Ma kə Yesəw na: «A mali, ya wa ntsaa sahwə nini yaməy, war ta zhini dza ndir ghəranci ɓa. 14 Ma ni dzee vaa ɓanshi yam kaa mbəzli kiy, ntsaa dzaa sahwə shi na, ka zhini ndir ghəranci kaa tsava ndə ghwəla tepəw. Yam dzee vaa ɓanavəy, mbər ka shənifə yam dza ghəshiy nza mbə, ta ɓanci piy tsaa kəɗi ma ghəshi» kə.
15 4:15 6:34Ma sa favə mali va tsəgha, ma kə kaa Yesəw ki na: «A Metər, gavəra gəla niva yam di, e sahwəshi, nda kee mbəlira va zhini ndir ghəraɗa kala dzee zhiniy zhəkə tikə ta ga yam ghwəla» kə. 16 Ma kə Yesəw na: «Tsəgha na, mbala harkə zaŋa, a ghwəy səəkə li tikə» kə. 17 Ma kə mali va na: «Zal vəyaw» kə. Ma kə Yesəw na: «Geꞌi geꞌi na kwəma nə gha va: “Zal vəyaw” pə gha. 18 Sa nzanay, cifə na zhər səəkə gha ti shi ghənghən ghənghən. Tsa nza gha tsa və zal sənzənvanay, zaŋa tsa slar tsa naw, dzərvə mbə kwəma gəzəkəra gha vaw» kə. 19 4:19 9:17; Mt 21:46Dzəghwa ma kə mali va ki na: «A Metər, wa nee sənay nana ki, ndə Hyala nza gha. 20 4:20 Nəw 12:5-14; Cem 122:1-5Ghəy ghəy ka Samariy, tikə mə ghən dəlagwa niy va jijihiŋəy tsəfəkwə ta pəraꞌwanta dividivi shi kaa Hyala. Ma pə ghwəy ghwəy ka Zhəwifə na ghwəy ki na: “War mbə məlmə Zherəwzalem gwaꞌa tsəgha na pətsa ka məndi pəraꞌwanta dəvə ti kaa Hyala” pə ghwəy» kə. 21 A kə Yesəw ngəta na: «A mali, zləɓavə kwəma dzee na ta gəzəŋa: Mbə səəkə na tsahwəti vəghwə, mbə vəghwə tsa vay, ka dza ghwəy pəraꞌwanci dividivi ghwəy kaa Didi Hyala ya tikə mə dəlagwa na, ya mbə məlmə Zherəwzaleməw. 22 4:22 Ezay 2:3; Abdi 17; Rm 9:3-4Ghwəy ghwəy ka Samari talay, sənay ntsa pəraꞌwanci ghwəy dividivi ghwəy ghwəyəw. Əy, ma na ghəy ghəy ka Zhəwifə kiy, a ghəy sənay ntsa pəraꞌwanci ghəy dividivi ghəy. Sa nzanay, səəkə mbə hwəlfə ka Zhəwifə dza ntsaa dzaa mbəlipəə tsahwə. 23-24 4:23-24 3:3-8; 2Kwər 3:17; Flp 3:3A tsahwəti vəghwə dzaa səəkə, ya sana nzəy, aa məniy. Ghalaɓay, lə *Safə tsa Hyala ɗewɗew tsa, mbaꞌa lə nəfə tsa kataŋ tsa dza ka pəraꞌwə dəvə slar niy pəraꞌwanci dəvə kaa Didi. Sa nzanay Safə na Hyala. Mbəzliy ɗi pəraꞌwanta dividivi shi kaa Hyala kwərakwə kiy, lə bərci Safə tsa nzə, mbaꞌa lə nəfə tsa kataŋ tsa dza ghəshiy pəraꞌwanta dividivi shi. Sa nzanay, gəla mbəzliy pəraꞌwanta dividivi tsəgha na shi ɗi Hyala» kə Yesəw.
25 4:25 1:41; 4:29; 7:26; 11:27Ma kə mali va ki na: «Talay, e sənay, ta səəkə dza Ntsa tivə Hyala, ntsa nə məndi va, *Kəristəw, kə məndi. Sa ka na səəkəyəy, ta pəraslavəŋəy kwəma Hyala dza naa dza gwaꞌa gwaꞌa» kə. 26 4:26 9:37Ma kə Yesəw ngəta na: «Ava yən na ki, yən ntsaa gəzaŋa kwəma tsa sənzənva» kə.
27 Ghala pətsa va ki na, mbaꞌa mbəzli ta səɗa Yesəw zhəghəkəvashi mbə məlmə. Ma səəkə ghəshi na, Yesəw mbə gəzə kwəma lə mali, mbaꞌa nava kwəma səəti məhərli shi. Ya tsəgha nzə ki na, ndə tiɓa mbə shiy ɗəw: «A mali na, wa shi ɗi gha və shəka?» kəw. Ya ka ɗəw va Yesəw na: «Gha kiy, a kwəma gəzə ghwəy lia?» kə ɓaw.
28 ꞌWakəvə mali va tsəgha, mbərəkə zlata tsaghwa nzə tiɓa miy yam, ka zhəghəvaa jighi ta dzaa gəzanshi mbəzli. A kə kaa mbəzli sa tsəhəta na na: 29 4:29 Mt 12:23«A mbəzlia, wa ndim nighətimam tsahwəti ndə tikə, mbaꞌa gəzəkəra shi mənəhwee ghala mbəradzə gwaꞌa gwaꞌa. Nda ghəci na Kəristəw Ntsa tivə Hyala vay? Əndaw» kə. 30 ꞌWakəvə mbəzli mbə məlmə va tsəgha takwəs maɗishi ta dza ta nighə Yesəw ki.
31 Ləy hwəm sa dzata mali vaa dzəmbə məlmə ki na, mbaꞌa mbəzli ta səɗa Yesəw maɗishi ta cəꞌwə Yesəw, a ghəci zəməhwə shi zəmə di, ma kə ghəshi na: «A Metər, zəhwə shi zəmə» kə ghəshi. 32 Dzəghwa ma kə ngəshi na: «Kadiwəm na ghwəy di, a ni ya shi zəmə vəya zəməshee, shi zəmə sənashi ma ghwəy» kə. 33 Tapə mbəzli ta səɗa ci va dzəmbəshi mbə ɗewɗew kwəma kwa jipə shi, a kə ghəshi na: «Ə nzana mbaꞌa tsahwəti ndə ɓanakə shi zəmə shəkəna?» kə ghəshi. 34 4:34 6:38; 8:28; 12:49-50; 14:31; 15:10; 17:4Ma kə Yesəw ngəshi ki na: «Ma na ni ya shi zəmə gəzaŋwəy yay, ghəshi na ɗi fəti ta kwəma gəzəkə ntsaa ghwənara, mbaꞌa kəramti sləni ndara na ta məni nzə. 35 4:35 Mt 9:37; ShiZhŋ 14:14-20Tir faɗə tərə na məndi dzaa məni shi zəmə səəkə kwamti, pə ghwəy sana ɓay? A gəzaŋwəy ya nee ki, nighətim njasa nza pətsa kwamti, gwaꞌa gwaꞌa nakamtəvashi shi zəmə. Tərə na war mənishiy jighi. 36 Ndə məni shiy jighi kiy, mbə kwəma zhəmə ci na, ka na dza kaa hwəlfə shi vay, ɓasə ɓasə ɓasətishi, mbaꞌa dzaa gwəmaghwashi kwa gəzəm, ta kwəma piy tsaa kəɗi ma ghəshi. Ta mbə kar ntsaa zati shi va ghəshi lə tsaa mənikəshi vaa jighi nza lə vəshi bakanashi. 37 4:37 Mishe 6:15A kwəma va mbəə nza nja kwəma fir tsaa niy gəzə va, ma kə na: “Kwətiy ndə tsəŋwə shiy na, kwətiy tsaa mənishiy jighi” kə. 38 Sa nzanay, ghwəniy ghwəniŋwəy ya sana, ta dza ghwəy məni shi zəmə tsəŋwəti ma ghwəy jighi. Kwətishi na mbəzliy, zati shi va. Mbaꞌee ghwənaŋwəy kwərakwə ki tə mbərkə sləni shi va» kə.
39-40 Ma sa tsəhəshi mbəzli mbə məlmə ka Samari va vəgha Yesəw na, ɗaŋ mbəzli mbəɓa ɓanavə nefer shi ki, tə mbərkə kwəma gəzanshi mali va va, nə na: «Gwaꞌa gəzara na kwəmaa niy mənəhwee ghala mbəradzə» kə. Dza ghəshi ka cəꞌwə Yesəw, a ghəci hyayvay mbə shi. Dza Yesəw mbaꞌa zləɓati mbaꞌa hiy mbə shi gar vici ci bakə. 41 Sa favə ghəshi kwəma gəzanshi na lə miy tsa ci dəꞌwə ghən tsa shi na, dzəghwa mətsəhə nihwəti mbəzliy ɓanavə nefer shi zhiniy mətsəhə shi ki. 42 4:42 1Zhŋ 4:14Ma kə ghəshi kaa maliy harashi va ki na: «A mali, kwataka tə sa gəzaŋəy gha va gwaꞌa tsəgha ɓanavə ghəy nefer ghəy kaa Yesəw nana kiw. Sa nzana, mbaꞌa ghəy favə kwəma gəzə na lə miy tsa ci ngəŋəy dəꞌwə ghən tsa ghəy. Dzəghwa mbə kwəma va na, mbaꞌa ghəy sənay kataŋ kataŋ, ghəci na Ndə mbəli mbəzli tə hiɗi, pə ghəy, va tsəgha ɓanavə ghəy nefer ghəy diɓa» kə ghəshi.
Kar Yesəw lə ndə ghəra sləni ngwəmna tsa dikə tsa
43 Ləy hwəm vici mənti Yesəw va bakə na mbə məlmə *Samari kiy, dza na mbaꞌa zlay tsava piy səvəriy, ka dzay dzəti nici hiɗi, hiɗi ka Galile. 44 4:44 Mt 13:57Kwataŋay aa niy gəzəkə, a kə niy niy: «Ka fati dikə məndiy dzəti ndə Hyala njasa təɓə na mbə məlmə ciw» kə niy ni. 45 Ya tsəgha nzə kiy, ma sa tsəhəy na tə hiɗi ka Galile na, dzəghwa mbəzli tə hiɗi va mbaꞌa ghəshi kaꞌwəvə wəzə wəzə tərəŋw. Sa nzana mbaꞌa ghəshi səəkə mbə məlmə Zherəwzalem ta *makwaghwa Pakə, mbaꞌa ghəshi nashi shi mənəhwə Yesəw mbə makwaghwa va lə mətsə shi njasa mənishi na gwaꞌa.
46 4:46-53 Mt 8:5-13 4:46 2:1-11Dzəghwa Yesəw mbaꞌa zhəghəghəvay zhimbə məlmə Kana, tə hiɗi ka Galile. Mbə pətsaa niy zhəghəti na va yam gəmshi ni ka tay. Dzəghwa mbaꞌa tsahwəti ndə ghəra sləni ngwəmna tsa dikə tsa tiɓa mbə məlmə Kapernahwəm gwərapəy zəghwə ci. 47 Ma sa favə na, a Yesəw zhəghəkəvay tə hiɗi ka Zhəwde dzəti hiɗi ka Galile, kə məndi na, dza na mbaꞌa dzaa kəsay ta cəꞌwə, a kə na: «A Metər, titihwə dzam a gha dzaa mbəlitəra zəghwee ghəci gwərapəy mbə məlmə Kapernahwəm, tərə na jəw sana ta məti» kə. 48 4:48 Mk 13:22; 1Kwər 1:22Ma kə Yesəw ngəci na: «Yaŋ tsəgha na, ghwəy ɗi na ɓəra nefer ghwəy kala war ghwəy nay na yən mənti shi maɗaŋa maɗaŋa ni, lə shiy cipə kwəma ɓa na.» kə. 49 Ma kə ndə sləni ngwəmna tsa va ngəci na: «A Metər, yaŋ pə gha, ndi mbata ghaa dzakə ghi tsee di na gha, əntaa zəghwee va mətiy» kə. 50 Ma kə Yesəw ngəci na: «A pə gha məntiy, mbalaa jighi, mbəli mbəli na zəghwə gha» kə. Dza na: «Yaŋ» kə zləɓavə kwəma gəzanci Yesəw va, war ka dzay.
51 Ma war ghəci ghwəlay kwa kwal mbə jighəy, mbaꞌa mbəzliy ghəra sləni kəghi tsa ci səəkəshi ta kaꞌwə, ka gəzanci: «A zəghwə gha va mbəliy ɓay» kə shi. 52 Ma kə na: «Geꞌi geꞌi lə vici njaa gha naa mənti gəjaꞌ baya?» kə. Ma kə mbəzli va na: «Mbəra sa səkwata vici kwa ghən gha naa kwəmavə gəjaꞌa» kə ghəshi. 53 4:53 2:23Dzəghwa ndə ghəra sləni ngwəmna tsa va mbaꞌa sənay tsəgha, war geꞌi geꞌi ghala vici gəzanci Yesəw va nə naa ni: «Mbala, mbəli mbəli na zəghwə gha va» kə, zəghwə ci va kwəmavə gəjaꞌa. Dzəghwa na, ghəci lə mbəzli kəghi tsa ci gwanashi, mbaꞌa ghəshi ɓanavə nefer shi kaa Yesəw ki.
54 4:54 2:11Ava, ghənzə na kwa baka kwəma maɗaŋa maɗaŋa na mənti Yesəw tə hiɗi ka Galile, ghala pətsaa səvəriy na mbə hiɗi ka Zhəwde dzətiy ti shi.
4:1 4:1-2 3:22
4:4 4:4 4:9; Lk 9:52; 17:11, 16; SləniKY 8:4-25
4:5 4:5 Ghava 33:19; 48:22
4:9 4:9 2Mezh 17:29-41; Esd 4:1-3; Mt 10:5; Lk 9:52-53
4:10 4:10 4:26; 7:37
4:12 4:12 8:53
4:13 4:13-14 6:35; 7:37
4:15 4:15 6:34
4:19 4:19 9:17; Mt 21:46
4:20 4:20 Nəw 12:5-14; Cem 122:1-5
4:22 4:22 Ezay 2:3; Abdi 17; Rm 9:3-4
4:23-24 4:23-24 3:3-8; 2Kwər 3:17; Flp 3:3
4:25 4:25 1:41; 4:29; 7:26; 11:27
4:26 4:26 9:37
4:29 4:29 Mt 12:23
4:34 4:34 6:38; 8:28; 12:49-50; 14:31; 15:10; 17:4
4:35 4:35 Mt 9:37; ShiZhŋ 14:14-20
4:37 4:37 Mishe 6:15
4:42 4:42 1Zhŋ 4:14
4:44 4:44 Mt 13:57
4:46 4:46-53 Mt 8:5-13
4:46 4:46 2:1-11
4:48 4:48 Mk 13:22; 1Kwər 1:22
4:53 4:53 2:23
4:54 4:54 2:11