9
Yẹ́sụ̃ ídrí ágó pá be ꞌbẽléꞌbéle ni
(Mãrákõ 2:1-12; Lúkã 5:17-26)
1 Yẹ́sụ̃ ní tụzú kũlúmgba agá, gõ yị̃ị́ bãlãlã rĩ zoó mụzú álé kụ̃rụ́ ĩri ní rizú adrizú rĩ agá ꞌdãá. 2 Ãgõ ụrụkọꞌbée ní ágó pá be ꞌbẽléꞌbéle ni íꞌdụ́zú pọ́rọ̃sị̃ sĩ íjị́zú Yẹ́sụ̃ vúgá nõó. Yẹ́sụ̃ kã kộpivé ẹ̃ꞌyị̃ngárá nị̃ị́ ámá, ĩri ní ꞌyozú ágó pá be ꞌbẽléꞌbéle rĩ ní kĩnĩ, “Mâ mvá rĩ, mí adri ĩzãngã sĩ ku! Trũkí mi mívé ũnjĩkãnyã agásĩ gí.”
3 ꞌBá Mósẽ vé tãị́mbị́ ímbáꞌbá rĩ pi ã ụrụkọ ní rizú átázú ĩ ãsámvú gé sĩ kínĩ, “Ágó ꞌdĩri ị̃njị̃ Múngú ri ku! Ágó rĩ ụ̃sụ̃ ꞌi Múngú ꞌi?”
4 Yẹ́sụ̃ nị̃ tã kộpi ní rií ụ̃sụ̃ụ́ rĩ rá, ĩri ní ꞌyozú kĩnĩ, “Ngá ĩmi ní rizú tã ũnjí ụ̃sụ̃zú ĩmî ẹ́sị́ agá ꞌdíni rĩ ãꞌdi? 5 Mâ ꞌyo rí tã rĩ íngóni? Mâ ꞌyo rí, ‘Trũkí mi mívé ũnjĩkãnyã agásĩ gí ꞌdíni,’ dõku mâ ꞌyo, ‘ꞌÍ nga ụrụ ẹ̃cị̃ tuú’? 6 ꞌBo á lẽ lũú ĩmi ní ꞌyozú kínĩ, ma ꞌBá Mvá ꞌi, ma ũkpõ be ũnjĩkãnyã trũzú vũ drị̃gé nõgó” Ĩri ní kúru ꞌyozú ágó pá be ꞌbẽléꞌbéle rĩ ní kĩnĩ, “ꞌÍ nga ụrụ, ꞌí ꞌdụ mívé pọ́rọ̃sị̃, ꞌí mvi ꞌbẹ̃tị́.” 7 Ágó rĩ ní kúru ngazú ụrụ, ĩri ní ꞌdezú mụzú ꞌbẹ̃tị́. 8 ꞌBá bị́trị́ká rĩ pi kâ tã ꞌdĩri ndreé, sẽ kộpi ní ụ̃rị̃, kộpi ngakí rií Múngú ũkpõ sẽépi ꞌbá rĩ pi ní ꞌdĩri íngú.
Yẹ́sụ̃ zị Mãtáyo ri
(Mãrákõ 2:13-17; Lúkã 5:27-32)
9 Yẹ́sụ̃ kã rií ꞌdeé mụzú lẹ́tị gé sĩ, ĩri ní Mãtáyo ri ndrezú, úrí kuú jó ĩ ní rizú mũfẽngã umbe jezú rĩ uꞌdụzú ꞌbãgú ãmbúgú Rómã vé rĩ ní rĩ agá. Yẹ́sụ̃ ní ꞌyozú ĩri ní kĩnĩ, “Mí ímụ́ adrií ꞌbá mâ pámvú ũbĩípi ni,” Mãtáyo ní koro ngazú ụrụ, ĩri ní ꞌdezú mụzú Yẹ́sụ̃ vúgá sĩ.
10 Yẹ́sụ̃ pi kâ rií ínyá ũndréŋá vé rĩ nyaá Mãtáyo vé ãngá ꞌdãá, ꞌbá mũfẽngã umbe jezú rĩ uꞌdụꞌbá rĩ pi, ꞌbá riꞌbá ũnjĩkãnyã ꞌoꞌbá rĩ pi be, ímụ́kí úrí ínyá nyaá Yẹ́sụ̃ pi be trụ́, ãzini ĩrivé ꞌbá ĩri ã pámvú ũbĩꞌbá rĩ pi be trụ́. 11 Fãrụ́sị̃ rĩ pi kâ tã ꞌdĩri ndreé ꞌdíni, kộpi ní ꞌbá Yẹ́sụ̃ ã pámvú ũbĩꞌbá rĩ pi zịzú kínĩ, “Ĩmivé ꞌbá riípi ãngũ ímbápi rĩ ri ínyá nya ꞌbá mũfẽngã umbe jezú rĩ uꞌdụꞌbá rĩ pi be, ãzini ꞌbá ũnjĩkãnyã ꞌoꞌbá rĩ pi be trụ́ ãꞌdiãtãsĩ?”
12 Yẹ́sụ̃ kã ta kộpivé ꞌdĩri yịị́, ĩri ní ꞌyozú kĩnĩ, “ꞌBá drã ãkó rĩ ndã ꞌbá ũjó sẽépi ni ku, ꞌbá drã be rĩ, ĩri ꞌbá ũjó sẽépi ni ndã nĩ 13 ꞌBo ĩmi mụkí tã ĩ ní sĩí ꞌdĩri ã fífí ụ̃nị̃ị́, ‘Á lẽ ĩmî ẹ́sị́ ã adri ĩdríkídri, adri ꞌyozú kínĩ á lẽ ĩmi zãkí má ní rọ̃bọ̃ŋọ̃ yã ꞌdíni kuyé.’ 9:13 Õséyã 6:6 Má ímụ́ ꞌbá tã ꞌoꞌbá pịrị rĩ pi zịị́ kuyé, má ímụ́ ꞌbá ũnjĩkãnyã ꞌoꞌbá rĩ pi zịị́.”
ꞌBá rĩ pi zịkí Yẹ́sụ̃ ri ngá nyanya aꞌbingárá ã tã sĩ
(Mãrákõ 2:18-22; Lúkã 5:33-39)
14 Ụ́ꞌdụ́ ãlu, ꞌbá Yũwánĩ ã pámvú ũbĩꞌbá rĩ pi ní ímụ́zú Yẹ́sụ̃ ri zịzú kínĩ, “ꞌBâ Fãrụ́sị̃ rĩ pi be ri ꞌbâ aꞌbi ngá nyanya sĩ rá pírí, mívé ꞌbá mî pámvú ũbĩꞌbá rĩ pi aꞌbikí ĩ ngá nyangárá sĩ ku ãsĩ?”
15 Yẹ́sụ̃ ní újázú kộpi ní kĩnĩ, “Kẹ̃rẹ́gú ọ̃mụ́rụ́gọ́ rĩ vé rĩ dõ drĩ ụ̃mụ́ ímụ́ꞌbá ọ̃mụ́rụ́gọ́ rĩ jengárá gá rĩ pi ãsámvú gé anigé, ụ̃mụ́ rĩ pi nyo ícó adri ĩzãngã sĩ rá? Sâ ãzi ri ímụ́ ꞌdĩíꞌdĩ, kádõ ímụ́ ọ̃mụ́rụ́gọ́ rĩ vé kẹ̃rẹ́gú ꞌdụụ́ kộpi ãsámvú gé sĩ, kúru kộpi ímụ́ ĩ aꞌbi ngá nyangárá sĩ.
16 “Bõngó dẽépi gí rĩ, ícókí bõngó úꞌdí ĩsĩí vũrã ãsĩípi gí rĩ ící ãní ku, ãꞌdiãtãsĩyã bõngó ꞌi nyaápi kú ị́rị́kọ́ rú gí rĩ, ícíkí dõ úlẽ ni ọ̃zụ̃ụ́ bõngó úꞌdí ni sĩ, ĩri gõ ãsĩ mụzú drị̃gélé, úlẽ ni gõ adri ãmbúgú. 17 ꞌBá ãzi ícó vị́nyọ̃ ĩ ní zoó úꞌdí rú rĩ tõó lãꞌbú* 9:17 Lãꞌbú: Yãhụ́dị̃ rĩ pi vé mẽrẽ gá, kộpi ri lãꞌbú ící jũrú rú vị́nyọ̃ tõzú. Tã Yẹ́sụ̃ ní ímbá ꞌdĩri ĩri vị́nyọ̃ úꞌdí rĩ vé tã iꞌda, ãzini jũrú ụ̃kụ rĩ, ĩri tãị́mbị́ Mósẽ vé rĩ iꞌda. ĩ ní ící jũrú rú ụ̃kụ ni agá ku. ꞌBá rĩ tõ dõ vị́nyọ̃ rĩ lãꞌbú ĩ ní ící jũrú rú ụ̃kụ ni agá, jũrú rĩ ãfĩ rá, ĩri sẽ vị́nyọ̃ rĩ dã vũgá. Lẽ ã tõkí vị́nyọ̃ rĩ jũrú úꞌdí ni agá, ĩri sẽ lãꞌbú rĩ ícó ãfĩí ku, vị́nyọ̃ rĩ ícó dãá vũgá ku.”
Yẹ́sụ̃ ri ũkpõ be ꞌbá ídrízú
(Mãrákõ 5:21-43; Lúkã 8:40-56)
18 Yẹ́sụ̃ kã rií átá, drị̃koma ãzi ní ímụ́zú kũmũcí ũtị̃zú Yẹ́sụ̃ ẹndrẹtị gé kĩnĩ, “Mávé mvá ũkúŋá drã sâ ꞌdĩri sĩ gí. Mí ímụ́ drị́ ꞌbãá drị̃ ni gé, ẽ ídrí rí gõó ũzi.” 19 Yẹ́sụ̃ pi ní ꞌdezú mụzú vụ́drị̃ ni gé sĩ ívé ꞌbá ꞌî pámvú ũbĩꞌbá rĩ pi be.
20 Sâ ꞌdãri gé, ũkú ãzi ãrí ri ẹ́cị́ rụ́ꞌbá ni gé sĩ caá ílí mụdrị́ drị̃ ni ị̃rị̃, ũkú rĩ ímụ́ Yẹ́sụ̃ ã úgóró gálésĩ, ĩri ní Yẹ́sụ̃ vé bõngó akoó rụ̃kụ̃ rĩ ẽ tị úlózú. 21 Ụ̃sụ̃ ꞌí ẹ́sị́ agá ꞌdãlé kĩnĩ, “Má úló dõ Yẹ́sụ̃ vé bõngó akoóko rĩ ẽ tị, ma ícó ídrí rá.”
22 Yẹ́sụ̃ ní ꞌi újázú ĩri ndrezú, Yẹ́sụ̃ ní ꞌyozú kĩnĩ, “Mvá ũkúŋá ꞌdĩri, mí adri ĩzãngã sĩ ku, mívé ẹ̃ꞌyị̃ngárá sẽ mí ídrí gí.” Sâŋá ꞌdãri gé, ãrí rĩ vé ẹ́cị́ngárá gõ pá tuú rá.
23 Yẹ́sụ̃ kã fií drị̃koma rĩ vé jó agá ꞌdãá, kã yịị́ ꞌbá bị́trị́ká rĩ pi ri ẹ́rị́ co ãvũ rĩ ngozú, 24 ĩri ní ꞌyozú kĩnĩ, “Ĩmi fũkí ãmvé, mvá ũkúŋá rĩ drã kuyé, ĩri ri ụ́ꞌdụ́ ko.” ꞌBo kộpi rikí gụụ́gụ tã Yẹ́sụ̃ ní ꞌyoó ꞌdĩri sĩ. 25 Yẹ́sụ̃ kã ꞌbá kárákará rĩ pi pẽé fũú mụzú ãmvé ꞌdãá gí, ĩri ní fizú mụzú jó agá ꞌdãá, ĩri ní mvá ũkúŋá rĩ ẽ drị́ rụzú, mvá ũkúŋá rĩ ní íngázú ụrụ. 26 Tã ꞌdĩri ayi mụzú kụ̃rụ́ ꞌdãri agásĩ céré.
Yẹ́sụ̃ ídrí ꞌbá ị̃rị̃ mị be ẹ̃sị̃ꞌbá gí ni pi
27 Yẹ́sụ̃ kã ngaá mụzú, ꞌbá ị̃rị̃ mị be ẹ̃sị̃ꞌbá gí ni pi ꞌdekí mụụ́ Yẹ́sụ̃ vúgá sĩ, kộpi ní Yẹ́sụ̃ ri zịzú kínĩ, “Dãwụ́dị̃ ã Mvá rĩ,† 9:27 Dãwụ́dị̃ ã Mvá rĩ: Múngú ẹzị kĩnĩ, Kúrísítõ ri úmvúlésĩ ímụ́ ĩfũ úyú ꞌbãgú Dãwụ́dị̃ vé rĩ agá. ꞌÍ lã 1 Sãmũélẽ 16:1-13; Sãwụ́mã 132:11-12. ꞌí ndre ĩzãngã ꞌbávé rĩ fô!”
28 Yẹ́sụ̃ kã fií mụzú jó agá ꞌdãá, ꞌbá mị be ẹ̃sị̃ꞌbá gí rĩ pi ní fizú mụzú Yẹ́sụ̃ vúgá ꞌdãá, Yẹ́sụ̃ ní kộpi zịzú kĩnĩ, “Ĩmi ẹ̃ꞌyị̃kí ꞌyozú kínĩ ma ícó ĩmî mị zị̃ rá ꞌdíni rá?”
Kộpi ní újázú kínĩ, “Úpí, ꞌbá ẹ̃ꞌyị̃kí rá, mi ꞌbâ mị zị̃ rá.”
29 Kúru Yẹ́sụ̃ ní kộpi ẽ mị úlózú ãlu ãlu céré, ĩri ní ꞌyozú kộpi ní kĩnĩ, “Ĩmi ní ẹ̃ꞌyị̃ị́ gí rĩ sĩ, ma ĩmi ídrí rá.” 30 Koro kộpi ẽ mị ní ꞌi zị̃zú ãngũ ndrezú. Yẹ́sụ̃ ní ꞌyozú kộpi ní kĩnĩ, “Lẽ ĩmi ũlũkí tã ꞌdĩri ꞌbá ãzi ní ku.” 31 Kộpi ní ꞌdezú mụzú, ꞌbo kộpi gõkí tã rĩ ũlũú mụzú kụ̃rụ́ rĩ agásĩ céré.
Yẹ́sụ̃ ídrí ágó átápi ku ni
32 Yẹ́sụ̃ pi kâ rií ꞌdeé mụzú ívé ꞌbá ꞌî pámvú ũbĩꞌbá rĩ pi be, ꞌbá ụrụkọ ní ágó ãzi índrí ũnjí be átápi ku ni íjị́zú Yẹ́sụ̃ vúgá nõó. 33 Yẹ́sụ̃ ní índrí ũnjí rĩ drozú fũzú ágó rĩ drị̃gé sĩ, ágó ándúrú átápi ku rĩ ní íꞌdózú átázú. ꞌBá bị́trị́ká rĩ pi ãyãkí tã ꞌdĩri sĩ ãyãyã, kộpi ní ꞌyozú kínĩ, “Tã ãzi nga drĩ ꞌi ãngũ Ĩsẽrélẽ vé rĩ agá sụ̃ ꞌdĩri tị́nị kuyé!”
34 ꞌBo Fãrụ́sị̃ rĩ pi ní ꞌyozú kínĩ, “Ágó ꞌdĩri ri índrí ũnjí rĩ pi údró ũkpõ ãmbúgú índrí ũnjí rĩ pi vé rĩ sĩ.”
Yẹ́sụ̃ ꞌbã ẹ́sị́ múké ꞌbá rĩ pi ní
35 Yẹ́sụ̃ ní ẹ́cị́zú kụ̃rụ́ rĩ agásĩ, ãzini gụ́rụ́ rĩ pi agásĩ, ri ꞌbá rĩ pi ímbá Jó Múngú ri Zịzú rĩ pi agásĩ, ri ụ́ꞌdụ́kọ́ múké mãlũngã vé rĩ ã tã ũlũú, ri ꞌbá drã be ãndíãndí rĩ pi ídrí mụzú. 36 Yẹ́sụ̃ kã ꞌbá bị́trị́ká rĩ pi ndreé, sẽ ĩri ní ĩzãngã, ãꞌdiãtãsĩyã ĩzãngã kộpivé rĩ aga rá, ꞌbá ãzi kộpi ẽ ĩzã koópi ni ꞌdãáyo, kộpi índrékí sụ̃ kãbĩlõ ꞌbá úcépi ni ní adrií ꞌdãáyo rĩ tị́nị. 37 Ĩri ní ꞌyozú ívé ꞌbá ꞌî pámvú ũbĩꞌbá rĩ pi ní kĩnĩ, “Ãnyãngã rĩ ka ambamba, ꞌbo ꞌbá ãnyãngã rĩ ĩkũnãꞌbá rĩ pi gãrú.”‡ 9:37 ꞌBá ãnyãngã rĩ ĩkũnãꞌbá rĩ pi gãrú: Tã ꞌdĩri vé ífífí ꞌdíni, ꞌbá lẽꞌbá Yẹ́sụ̃ ri ẹ̃ꞌyị̃ꞌbá rĩ pi kárákará, ꞌbo ꞌbá ụ́ꞌdụ́kọ́ múké rĩ ũlũꞌbá rĩ pi gãrú. 38 Lẽ ĩmi zịkí Úpí ọ́mvụ́ ꞌdị́pa rĩ, ã pẽ rí ꞌbá rĩ pi mụụ́ ívé ọ́mvụ́ agá ꞌdãá ãnyãngã rĩ ĩkũnãá.
9:13 9:13 Õséyã 6:6
*9:17 9:17 Lãꞌbú: Yãhụ́dị̃ rĩ pi vé mẽrẽ gá, kộpi ri lãꞌbú ící jũrú rú vị́nyọ̃ tõzú. Tã Yẹ́sụ̃ ní ímbá ꞌdĩri ĩri vị́nyọ̃ úꞌdí rĩ vé tã iꞌda, ãzini jũrú ụ̃kụ rĩ, ĩri tãị́mbị́ Mósẽ vé rĩ iꞌda.
†9:27 9:27 Dãwụ́dị̃ ã Mvá rĩ: Múngú ẹzị kĩnĩ, Kúrísítõ ri úmvúlésĩ ímụ́ ĩfũ úyú ꞌbãgú Dãwụ́dị̃ vé rĩ agá. ꞌÍ lã 1 Sãmũélẽ 16:1-13; Sãwụ́mã 132:11-12.
‡9:37 9:37 ꞌBá ãnyãngã rĩ ĩkũnãꞌbá rĩ pi gãrú: Tã ꞌdĩri vé ífífí ꞌdíni, ꞌbá lẽꞌbá Yẹ́sụ̃ ri ẹ̃ꞌyị̃ꞌbá rĩ pi kárákará, ꞌbo ꞌbá ụ́ꞌdụ́kọ́ múké rĩ ũlũꞌbá rĩ pi gãrú.